Vragen en antwoorden: het werkprogramma van de Commissie voor 2018 - Hoofdinhoud

Wat is het werkprogramma van de Commissie?

Ieder jaar komt de Europese Commissie i met een werkprogramma met de belangrijkste initiatieven die zij het komende jaar wil nemen. Met dit werkprogramma brengt de Commissie de burgers en haar institutionele partners en medewerkers op de hoogte van de wijze waarop zij haar politieke prioriteiten wil waarmaken en vertalen in concrete maatregelen.

In dit vierde werkprogramma van de Commissie-Juncker i worden initiatieven uiteengezet die bedoeld zijn om tegen het einde van het vijfjarig mandaat van de Commissie het werk aan de tien prioriteiten van de politieke beleidslijnen van voorzitter Juncker af te ronden, evenals initiatieven voor de langere termijn die gericht zijn op de vormgeving van de toekomst van de EU voor 2025 en later.

Wat zijn de prioriteiten van de Commissie voor 2018?

De Commissie blijft haar werkzaamheden structureren rond de politieke beleidslijnen die voorzitter Juncker in juli 2014 heeft geformuleerd. Voorzitter Juncker heeft in zijn Staat van de Unie van 13 september 2017 de agenda van de Commissie uiteengezet voor de periode tot het einde van haar huidige mandaat. Ruggengraat van de Staat van de Unie dit jaar was het debat over de toekomst van Europa. Dat debat werd door de Commissie op gang gebracht met haar witboek van 1 maart 2017 over de toekomst van Europa. De maatregelen voor het komende jaar vinden ook hun oorsprong in de Verklaring van Bratislava van september 2016 over de EU met 27 lidstaten en de Verklaring van Rome die de staatshoofden en regeringsleiders van de EU-lidstaten op 25 maart 2017 ter gelegenheid van de 60ste verjaardag van de Verdragen van Rome hebben afgelegd. De volgende belangrijke datum is 30 maart 2019 in Sibiu (Roemenië), waar de eerste EU-top met 27 lidstaten zal plaatsvinden. De Commissie-Juncker richt zich op zowel de uitvoering op de korte termijn als de vormgeving van de toekomst van de EU.

Minstens even belangrijk als de nieuwe initiatieven die dit jaar worden geformuleerd, zijn onze aanhoudende inspanningen om samen met het Europees Parlement i en de Raad i een akkoord te bereiken over de ambitieuze voorstellen die de Commissie al in de eerste drie jaar van haar ambtstermijn heeft gepresenteerd. De Commissie heeft in haar werkprogramma 66 voorstellen opgenomen waarvan de uitvoering een prioriteit moet zijn voor het komende jaar. De Commissie zal er ook op blijven toezien dat de bestaande EU-wetgeving correct wordt toegepast en gehandhaafd en dat alle EU-wetgeving geschikt blijft voor het beoogde doel. Dat houdt tevens in dat vijftien voorstellen die achterhaald zijn of waarover een akkoord niet haalbaar is, worden teruggetrokken, en dat drie bestaande wetgevingsteksten worden ingetrokken.

Hoe wordt het werkprogramma opgesteld en aangenomen?

Deze Commissie is door het Europees Parlement verkozen op basis van heldere politieke beleidslijnen, waarin ook de strategische agenda van de Europese Raad i zijn neerslag vond. De tien prioriteiten die in deze beleidslijnen zijn uitgezet, blijven het kader vormen voor de jaarplanning van de Commissie.

Ieder jaar houdt de voorzitter van de Europese Commissie in september voor het Europees Parlement zijn toespraak over de staat van de Unie. In die toespraak en in de intentieverklaring die de voorzitter en eerste vicevoorzitter diezelfde dag aan de voorzitter van het Europees Parlement en het voorzitterschap van de Raad verzenden, worden de centrale prioriteiten van de Commissie voor de komende maanden geschetst.

Met de toespraak over de Staat van de Unie wordt het startsein gegeven voor de dialoog met het Parlement en de Raad, die uiteindelijk uitmondt in het werkprogramma van de Commissie voor het volgende jaar. De dialoog moet ervoor zorgen dat het Parlement, de lidstaten en de Commissie tot een gezamenlijke visie op de prioriteiten voor de toekomst komen.

Bij de voorbereiding van het werkprogramma neemt de Commissie ook de standpunten van het Europees Economisch en Sociaal Comité i en het Comité van de Regio's i mee.

Moeten het Europees Parlement en de Raad instemmen met het werkprogramma?

De komende weken zal de Commissie samen met het Europees Parlement en de Raad streven naar een akkoord tussen de drie voorzitters over een gemeenschappelijke verklaring waarin de brede doelstellingen en prioriteiten voor 2018 zullen worden uiteengezet. Die verklaring zal ook aangeven welke voorstellen in het wetgevingsproces prioriteit moeten krijgen. Dit is een nieuw gezamenlijk engagement in het kader van het Interinstitutioneel akkoord over betere wetgeving dat de Commissie op 19 mei 2015 heeft voorgesteld en dat de drie instellingen op 13 april 2016 hebben ondertekend.

Hoe is het werkprogramma van de Commissie gestructureerd?

Het werkprogramma van de Commissie bestaat uit een politieke mededeling met vijf bijlagen.

• - 

  bijlage I bevat de belangrijkste initiatieven die het komende jaar moeten worden gepresenteerd. Daarbij ligt de nadruk op concrete maatregelen ter uitvoering van de tien politieke prioriteiten van de Commissie-Juncker en op maatregelen en initiatieven voor de langere termijn, die betrekking hebben op de vormgeving van de toekomst van de nieuwe Unie van 27 voor 2025 en later;
• - 

  bijlage II bevat andere essentiële Refit-initiatieven voor de herziening van wetgeving in het komende jaar;
• - 

  bijlage III bevat de lijst van de lopende prioritaire wetgevingsdossiers waarin de medewetgevers in het Europees Parlement en de Raad volgens ons snel actie moeten ondernemen om resultaten te boeken voor de burgers;
• - 

  bijlage IV bevat de lijst van in te trekken lopende voorstellen;
• - 

  bijlage V bevat de lijst van bestaande wetgeving die de Commissie wil intrekken.

Wat is Refit?

Refit is het programma voor gezonde en resultaatgerichte regelgeving van de Europese Commissie. Het doel van het programma is de bestaande EU-wetgeving tegen het licht te houden om ervoor te zorgen dat de wetgeving geschikt blijft voor het beoogde doel en tot de beoogde resultaten leidt. Het moet het rechtscorpus van de EU slank en gezond houden, overbodige lasten wegnemen en bestaande wetgeving aanpassen zonder toegevingen te doen op het vlak van onze ambitieuze beleidsdoelstellingen.

De Commissie-Juncker gaat door met actualiseren en verbeteren van bestaande wetgeving, zodat die haar doel effectief en zonder overbodige regeldruk kan verwezenlijken. Bij het bepalen van Refit-prioriteiten heeft de Commissie rekening gehouden met de adviezen van het Refit-platform.

Wat is het Refit-platform?

De Commissie heeft een deskundigengroep op hoog niveau opgericht, waarvan de leden afkomstig zijn uit de lidstaten, adviesinstanties, het bedrijfsleven en het maatschappelijk middenveld. Deze groep moet advies geven over de vraag hoe de EU-regelgeving doeltreffender kan worden en de kosten en lasten kunnen worden verlaagd, zonder de beleidsdoelstellingen te ondermijnen.

Tot dusver heeft het Refit-platform 58 adviezen uitgebracht over EU-wetgeving over uiteenlopende thema's zoals e-privacy, chemicaliën, financiële diensten, gezondheid en voedselveiligheid, het gemeenschappelijk landbouwbeleid, het cohesiebeleid en de btw.

Hoe besluit de Commissie welke voorstellen worden ingetrokken?

Europese burgers en bedrijven willen dat we onze tijd en inspanningen toespitsen op belangrijke en dringende kwesties, maar ook dat we eenvoudige, op concreet bewijs gestoelde, voorspelbare en evenredige wetgeving voorstellen die maximaal voordeel oplevert.

De Commissie onderzoekt zorgvuldig alle lopende voorstellen om te kijken of ze moeten worden gehandhaafd, gewijzigd of ingetrokken. We hebben voorgesteld om vijftien lopende voorstellen in te trekken omdat zij technisch achterhaald zijn of niet langer hun doel dienen. Hierdoor kunnen de medewetgevers zich concentreren op de voorstellen die er echt toe doen.

Staat in dit werkprogramma alles wat de Commissie in 2018 zal doen?

In het werkprogramma van de Commissie wordt de nadruk gelegd op de nieuwe belangrijke beleidsinitiatieven die de Commissie voor 2018 gepland heeft. De Commissie heeft echter ook lopende verplichtingen om te waarborgen dat bestaande regelgeving of programma's goed worden uitgevoerd en tot tastbare resultaten leiden. Verder kan de Commissie, buiten haar planning om, initiatieven nemen naar aanleiding van gebeurtenissen die in de loop van het jaar plaatsvinden en die dringende actie op Europees niveau vergen.

Wanneer zal de Commissie de voorstellen uit het werkprogramma uitvoeren?

In lijn met de toezeggingen in het kader van het nieuwe Interinstitutioneel akkoord over betere wetgeving bevat het werkprogramma, voor zover mogelijk, ook het beoogde tijdschema. Het werkprogramma omvat tevens, voor zover mogelijk en op indicatieve basis, meer details over de beoogde rechtsgrondslag, het soort wetgevingshandeling en alle andere relevante procedurele informatie, zoals informatie over effectbeoordelingen en evaluatiewerkzaamheden.

Voor verschillende initiatieven zijn al routekaarten gepubliceerd of zal dat binnenkort gebeuren. De routekaarten bevatten meer details over de geplande initiatieven en geven belanghebbenden en burgers de kans om feedback te geven over de plannen van de Commissie.

Meer informatie

Persbericht: Werkprogramma van de Commissie voor 2018: Een agenda voor een meer verenigde, sterkere en meer democratische Unie

MEMO/17/4003