Raad van de Europese Unie (Raad) - Hoofdinhoud

Bron: © Kevin Bergenhenegouwen

In deze instelling van de Europese Unie (kortweg 'de Raad van Ministers' of nog korter 'de Raad' genoemd) zijn de regeringen van de 27 lidstaten i van de EU vertegenwoordigd. De Raad oefent samen met het Europees Parlement i de wetgevings- en begrotingstaak uit.

Dit houdt in dat de Raad zijn goedkeuring moet geven aan elk wetsvoorstel van de Europese Commissie i en aan elke voorgestelde EU-begroting. Nationale regeringen kunnen dus via de Raad invloed uitoefenen in de EU. De Raad neemt ook beslissingen over het buitenlands- en veiligheidsbeleid.

De Raad vergadert in wisselende samenstelling, afhankelijk van het beleidsterrein waarover gesproken wordt. Zo zullen bijvoorbeeld, als het over landbouw gaat, de 27 ministers voor Landbouw aan de vergadering deelnemen en spreken we van de Landbouwraad. Voor economische en financiële onderwerpen kennen we de Ecofin-Raad, voor het milieu de Milieuraad enzovoort.

De Raad van de EU is niet hetzelfde als de Europese Raad i, bestaande uit de staatshoofden en regeringsleiders. Deze Europese Raad heeft geen wetgevende taak, maar stelt de algemene politieke beleidslijnen van de Europese Unie vast.

De taakverdeling tussen de Organen van de Europese Unie laat zich als volgt samenvatten: de Europese Commissie i neemt initiatieven tot Europese wet- en regelgeving. Het Europees Parlement i debatteert hierover en kan wijzigingen voorstellen, waarna het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie gezamenlijk beslissen.

De Raad voert drie hoofdtaken uit:

• - 

  Wetgeving
  De Raad stelt samen met het Europees Parlement de Europese regelgeving vast. De wetgevende bevoegdheden van de Raad zijn echter niet voor alle beleidsterreinen hetzelfde. Op terreinen waar de lidstaten de wetgeving meer in eigen hand willen houden, heeft de Raad over het algemeen meer zeggenschap. Dit weerspiegelt zich in het bestaan van verschillende wetgevingsprocedures i.

• - 

  Coördinatie van economisch beleid tussen de lidstaten
  De Raad stelt, op basis van een door de Europese Raad i goedgekeurd voorstel van de Commissie i, jaarlijks globale richtsnoeren vast voor het economisch beleid van de lidstaten. De coördinatie wordt verwezenlijkt in het kader van de Economische en Monetaire Unie i, waarin de Ecofin-raad i (Economische en financiële zaken) een vooraanstaande rol speelt.

• - 

  Begrotingsbevoegdheid
  De Raad stelt samen met het Europees Parlement het budget vast voor de Europese beleidsagenda. De Raad en het Parlement wijden twee lezingen aan de behandeling van de begroting om het eens te worden over de hoogte en de bestemming van de uitgaven. Sinds 1986 worden de jaarlijkse uitgaven opgenomen in een meerjarenprogrammering - de "financiële vooruitzichten" - die door de Raad en het Parlement samen wordt vastgesteld.

De Raad heeft verder een beperkte rol bij uitvoering van de besluiten.

Nederland wordt in de Raad vertegenwoordigd door ministers en staatssecretarissen uit het kabinet-Schoof i.