Ministerie van Algemene Zaken (AZ)
Het ministerie van Algemene Zaken (AZ) is verantwoordelijk voor de coördinatie van het algemeen regeringsbeleid, voor zover dit niet is opgedragen aan één van de andere ministeries. De minister-president1, Dick Schoof2, draagt de verantwoordelijkheid voor het ministerie van AZ en is ook minister van Algemene Zaken. In zijn taken wordt hij bijgestaan door het Kabinet Minister-President (KMP).
De ambtelijke leiding van het ministerie3 ligt bij de secretaris-generaal4 (SG), Gert-Jan Buitendijk5. Tevens is de SG coördinator van de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten.
Onder het ministerie vallen
-
-
-
-Dienst Publiek en Communicatie.
De Rijksvoorlichtendienst verzorgt de woordvoering van de minister-president en het kabinet8 en is verantwoordelijk voor de voorlichting over het koningshuis en het algemeen regeringsbeleid, de minister-president en het ministerie van AZ.
De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid informeert en adviseert de regering over ontwikkelingen die de samenleving op lange termijn kunnen beïnvloeden. Hoewel de WRR een onafhankelijk adviesorgaan is, valt het ook onder de verantwoordelijkheid van het ministerie van Algemene Zaken.
De Dienst Publiek en Communicatie (DPC) ondersteunt alle departementen en uitvoeringsorganisaties van de Rijksoverheid in de communicatie met publiek en professionals.
Het ministerie van AZ werd bij koninklijk besluit van 3 juli 1937 (Staatsblad 140) ingesteld, om de minister-president in staat te stellen zich meer met het algemene regeringsbeleid bezig te houden. Tijdens en kort na de Tweede Wereldoorlog vielen de taken van het ministerie onder het in mei 1942 ingestelde ministerie van Algemene Oorlogvoering van het Koninkrijk9. Dat bestond tot juli 1946.
Op 11 oktober 1947 (Stb. H 340) wordt het ministerie van AZ opnieuw ingesteld. Op dat moment bestaat het ministerie uit het Kabinet Minister-President (KMP) en de afdeling Comptabiliteit en Algemene Dienst. Daarnaast werd in 1947 de Regeringsvoorlichtingsdienst (RVD) onder het ministerie van AZ gebracht. Sindsdien is het ministerie van Algemene Zaken tevens het departement van de minister-president. In 1953 werd de naam van de RVD gewijzigd naar de huidige naam, Rijksvoorlichtingsdienst.
Tijdens het kabinet-De Quay10 (1959-1963) was het ministerie tevens belast met de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie en de bezitsvorming. De minister had verder tot 2002 een coördinerende taak bij de werkzaamheden van de veiligheidsdiensten.
In de loop der jaren breidt het ministerie van AZ zich sterk uit. In 1976 wordt de WRR ingesteld en onder leiding van het ministerie gesteld. Het KMP breidt zich vooral uit door de toename van Europese samenwerking.
Onder welk(e) ministerie(s) vielen huidige taken eerder
Periode |
Naam |
|
|---|---|---|
1947-heden |
ministerie van Algemene Zaken |
|
1946-1947 |
geen afzonderlijk departement, vallend onder Binnenlandse Zaken |
|
1942-1946 |
||
1937-1942 |
ministerie van Algemene Zaken |
|
+) In 2010 vond er in het vierde kabinet-Balkenende een wisseling plaats in de coalitie door het uittreden van de PvdA
++) In 1972 vond er in het kabinet-Biesheuvel een wisseling plaats in de coalitie door het uittreden van DS'70
overzicht secretarissen-generaal
Meer over
- 1.De minister-president, ook wel premier genoemd, is voorzitter van de ministerraad. In die functie coördineert de premier het regeringsbeleid. De minister-president is ook de minister van Algemene Zaken. De huidige minister-president is Dick Schoof.
- 2.Dick Schoof (1957) is sinds 2 juli 2024 minister-president en minister van Algemene Zaken. Hij is partijloos. De heer Schoof was van 1 maart 2020 tot 29 juni 2024 secretaris-generaal van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Eerder werkte hij onder meer als ambtenaar op het ministerie van Onderwijs en was directeur Politie, hoofddirecteur van de IND, directeur-generaal Openbare Orde en Veiligheid en Politie, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid en directeur-generaal van de AIVD.
- 3.De voorbereiding van beleid, wetten en regelingen vindt plaats op een ministerie (ook wel: departement). Ook bij het uitvoeren en controleren hiervan hebben ministeries een belangrijke taak, maar soms gebeurt dat ook door intern of extern verzelfstandigde organisaties of door rechtspersonen met een wettelijke taak.
- 4.De secretaris-generaal is de hoogste ambtenaar van een ministerie. Behalve belangrijk ambtelijk adviseur van de minister en/of staatssecretaris(sen) is de secretaris-generaal ook belast met de leiding aan het ambtelijke apparaat.
- 5.Gert-Jan Buitendijk (1967) is sinds 1 september 2020 secretaris-generaal van het ministerie van Algemene Zaken. Hij was eerder directeur-generaal Werk op het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid en verder was hij onder meer wethouder in de gemeente Strijen.
- 6.Deze dienst is onderdeel van het ministerie van Algemene Zaken. De Rijksvoorlichtingsdienst verzorgt onder meer de voorlichting en woordvoering van de minister-president en de regering. Het algemene doel van de dienst is het coördineren van het algemeen communicatiebeleid.
- 7.De Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) is een kenniscentrum en adviesorganisatie van de regering en het parlement op het gebied van grote maatschappelijke vraagstukken.
- 8.Met het begrip kabinet worden alle ministers en staatssecretarissen bedoeld. Een kabinet wordt genoemd naar de minister-president, bijvoorbeeld het kabinet-Drees of het kabinet-Kok. In het spraakgebruik worden de begrippen regering en kabinet vaak door elkaar gebruikt. Strikt genomen, is er echter een verschil tussen beide. Met de term 'regering' duiden we het staatshoofd (koning of koningin) samen met de ministers aan.
- 9.Het ministerie van Algemene Oorlogsvoering van het Koninkrijk werd op 21 mei 1942 in Londen ingesteld, ter ondersteuning van de minister-president en ter coördinering van de strijd tegen Duitsland en Japan. Het ministerie bestond tot 3 juli 1946.
- 10.Dit centrumrechtse kabinet van KVP, ARP, CHU en VVD kwam tot stand na de verkiezingen van 1959 als opvolger van het kabinet-Beel II. Het was het eerste naoorlogse kabinet zonder de PvdA. Minister-president De Quay kwam van de KVP. Het kabinet trad op 19 mei 1959 aan.