Kabinet-Schoof (2024-heden) - Hoofdinhoud

© RVD/Valerie Kuypers

voorste rij v.l.n.r.: Keijzer, Hermans, Schoof, koning Willem-Alexander, Agema en Van Hijum. Middelste rij v.l.n.r.: Bruins, Van Dam, Veldkamp, Uitermark, en Heinen. Achterste rij v.l.n.r.: Klever, Wiersma, Madlener, Brekelmans, Beljaarts en Faber.

Dit kabinet van PVV i, VVD i, NSC i en BBB i trad op 2 juli 2024 aan. Het kwam zeven maanden na de verkiezingen van 22 november 2023 en bijna een jaar na de ontslagneming van het kabinet-Rutte IV i tot stand. Formateur was staatsraad Richard van Zwol i (CDA) en minister-president de partijloze oud-topambtenaar Dick Schoof i.

Beleidsvoornemens zijn onder meer een streng asielbeleid, meer woningbouw, versterking van bestuur (Constitutineel Hof en kiesrechthervorming) en aanpak van het stikstofprobleem.

Formatie

De formatie van het kabinet-Schoof van PVV, VVD, NSC en BBB duurde 223 dagen. Na de formatie van 2021-2022 de langste formatie. Opvallend was dat noch de verkenner, noch de informateurs, noch de formateur uit één van de vier beoogde coalitiepartijen kwam en dat voor het eerst sinds 1973 de formateur geen minister-president werd. De formatie vond in grote beslotenheid plaats.

Hoofdlijnenakkoord, regeringsverklaring en regeerakkord

Op 16 mei 2024 werd het hoofdlijnenkkoord 'Hoop, Lef en Trots' gepresenteerd. Op 3 juli 2024 legde premier Schoof de regeringsverklaring af.

Op 13 september 2024 presenteerde het kabinet zijn regeerprogramma, de uitwerking van het hoofdlijnenakkoord.

• - 

  Wisseling staatssecretaris van Financiën

  Op 1 november 2024 trad staatssecretaris Folkert Idsinga i (NSC) van Financiën af, vanwege ophef over openbaarmaking van zijn financiële belangen. Daarbij speelde de houding van de PVV een belangrijke rol. Hij werd op 15 november opgevolgd door Tweede Kamerlid Tjebbe van Oostenbruggen i.

• - 

  Aftreden staatssecretaris Achahbar

  Op vrijdagochtend 15 november 2024 kondigde staatssecretaris Nora Achahbar i (NSC) van Financiën aan haar ontslag te zullen indienen. Hierdoor ontstond in de ministerraad onmiddellijk een crisissfeer, want reden zou zijn uitlatingen van collega's in het migratiedebat. Het gerucht ging dat het (ook) om racistische uitlatingen ging.

  Achtergrond was de discussie in politiek en samenleving over jongeren met een migratie-achtergrond die onvoldoende geïntegreerd en antisemitisch zouden zijn. Aanleiding voor dat debat was tegen supporters van de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv gericht geweld, rond een wedstrijd in Amsterdam tegen Ajax.

  Op 15 november lag de vraag voor of andere NSC-bewindslieden de stap van Achahbar zouden volgen. Daarvoor voerden het kabinet en de fractievoorzitters van de vier regeringspartijen overleg op het Catshuis. Uitkomst in de late avond was dat NSC in het kabinet bleef. Premier Schoof ontkende stellig dat er racistische uitlatingen waren gedaan. Achabar noemde in haar ontslagbrief de 'polariserende omgangsvormen' als reden voor haar vertrek.

De vier regeringspartijen kunnen rekenen op een ruime meerderheid in de Tweede Kamer, maar hebben geen meerderheid in de Eerste Kamer

Tabel 1: zetelverdeling in parlement en kabinet, periode vanaf 6 december 2023

In oktober 2024 bereikte de vier regeringspartijen en het kabinet overeenstemming over indiening van een asielnoodmaatregelenwet. Tot die maatregelen behoren onder meer: het veilig verklaren van delen van Syrië (en gedwongen terugkeer daarnaar), het versoberen van de opvang, het afschaffing van de asielvergunning voor onbepaalde tijd en het schrappen van de mogelijkheid van nareis van meerderjarige kinderen en van de verplichting van gemeenten om statushouders te huisvesten. Verder wordt de Spreidingswet ingetrokken.

Onder verantwoordelijkheid van het kabinet-Schoof werd één troonrede uitgesproken.

Meer over