Europa Vandaag: Metsola stroopt de mouwen op; Europese Commissie trekt de poolcirkel in; EP-commissies kleuren oranje

Bron: The Council of the European Union

Metsola stroopt de mouwen op

Gisteren lekte het al uit¹, vandaag presenteert Roberta Metsola haar plannen om corruptie en fraude te bestrijden aan de fractievoorzitters van het Europees Parlement.

Qatargate heeft de voorzitter van het Europees Parlement ertoe doen besluiten om oud-Europarlementariërs een lobbyverbod van een jaar op te leggen na hun vertrek uit het Parlement. Verder mogen zij ook niet meer in het bezit zijn van een permanente toegangspas. Middels een dagpas moeten ze in de toekomst hun bezoek aan Brussel of Straatsburg verantwoorden.

De Europarlementariërs zelf gaan tijdens hun volgende plenaire week (16-19 januari) in conclaaf over de strijd tegen corruptie. Definitieve beslissingen worden op z'n vroegst pas in de plenaire week van februari verwacht.

De EP-commissie constitutionele zaken (AFCO²) houdt zich vandaag ook bezig met Qatargate. De commissieleden, die verantwoordelijk zijn voor het Reglement³ van het Parlement, buigen zich over een plan om het Europees Openbaar Ministerie⁴ meer ruimte te geven om opheffing van de immuniteit van Europarlementariërs te vragen.

Warme ontvangst in ijskoud Zweden

"Trek laagjes aan, want de gemiddelde temperatuur in Noord-Zweden is in januari -20!", zo luidde het advies voor het journaille dat de Europese Commissie⁶ volgt naar Kiruna, een stad die ten noorden van de noordpoolcirkel ligt. Ondanks de kou kunnen de Eurocommissarissen en journalisten op een warme ontvangst rekenen, wellicht met wat extra hulp van een slokje brännvin.

Traditiegetrouw ontvangen de Zweedse premier Ulf Kristersson⁷ en de Zweedse regering vandaag en morgen de Europese Commissie, onder leiding van Ursula Von der Leyen⁸, voor een inleidende vergadering over het Zweedse voorzitterschap. De Zweden volgden op 1 januari de Tsjechen op, die het vorige half jaar met de voorzittershamer sloegen bij vergaderingen van de Raad van de EU⁹.

De meest noordelijke Zweedse stad werd gekozen vanwege de voortrekkersrol op het gebied van innovatie, ruimteonderzoek en de groene transitie. Dat laatste onderwerp vormt het komende half jaar een van de prioriteiten voor het Zweeds voorzitterschap, samen met het veiligheids- en defensiebeleid en het handhaven van de democratie en rechtsstaat in Europa.

Bron: European Parliament

Helpt Thijs Reuten de Kosovaren op weg naar visumvrij reizen?

Een belangrijke dag voor Kosovo en PvdA'er Thijs Reuten¹¹. De parlementaire commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken (LIBE)¹² stemt over een akkoord dat volgde op zijn rapport met aanbevelingen om burgers van bepaalde niet EU-landen vrij te stellen van het aanvragen van een visum voordat zij de EU inreizen.

Het meest in het oogspringende land op die lijst is dus Kosovo, de gedeeltelijk erkende Balkanrepubliek die probeert toe te treden tot de Europese Unie. Als de Europarlementariërs hun goedkeuring geven zijn de Kosovaren een stap dichter bij visumvrij reizen. Dit zal er voor zorgen dat voor de hele westelijke Balkan dezelfde visumregeling geldt.

Het belooft vandaag sowieso een drukke dag te worden voor Nederlandse Europarlementariërs. Agnes Jongerius¹³ (PvdA) schuift aan bij de commissie voor werkgelegenheid en sociale zaken, Bart Groothuis¹⁴ (VVD) buigt zich met de commissie INGE2¹⁵ over het voorkomen van inmenging van 'kwaadwillige buitenlandse actoren' bij de Europese verkiezingen van 2024.

De commissie LIBE kleurt met liefst vier Nederlandse leden en rapporteur Reuten erg oranje. Malik Azmani¹⁶ (VVD), Jeroen Lenaers¹⁷ (CDA), Tineke Strik¹⁸ (GL) en Sophie in 't Veld¹⁹ (D66) stemmen over een voorstel om belemmeringen weg te nemen voor EU-burgers die in andere EU-landen wonen en daar willen stemmen, of zich kandidaat willen stellen voor gemeenteraadsverkiezingen.

En verder...

Komt het Hof van Justitie²⁰ van de EU vandaag met een arrest in twee asielzaken. Als een asielzoeker in meerdere EU-landen een verzoek om bescherming doet, welke lidstaat is dan verantwoordelijk?

Europa in een oogopslag

• 1. 

  DEN HAAG (PDC) - Oud-Europarlementariërs mogen tot een jaar na vertrek niet lobbyen. Daarnaast komt er een strenger toezicht op het toegangssysteem tot het Europees Parlement. Dit zijn enkele nieuwe voorstellen uit de anti-corruptieplannen van parlementsvoorzitter Roberta Metsola. Dat publiceerde de NOS, die een vertrouwelijk stuk met voorstellen in handen heeft.
   
• 2. 

  Deze parlementaire commissie houdt zich onder meer bezig met de organisatorische aspecten van de Europese Unie, het EU-verdrag en de gevolgen van uitbreiding van de EU voor de organisatiestructuur.
   
• 3. 

  Op grond van artikel 232 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie heeft het Europees Parlement een Reglement vastgesteld. Dit reglement bevat alle regels voor de interne organisatie en werking van het Parlement.
   
• 4. 

  Het Europees Openbaar Ministerie (EOM) is het onafhankelijk openbaar vervolgingsorgaan van de Europese Unie. Dit orgaan is bevoegd voor het onderzoeken, het vervolgen en het aanklagen bij de nationale rechter van strafbare feiten die de EU schade opleveren. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om fraude en corruptie.
   
• 5. 

  Europarlementariërs moeten zich aan een aantal regels houden bij de uitoefening van hun taak. De gedragsregels voor Europarlementariërs staan genoemd in het Reglement Europees Parlement (REGL)
   
• 6. 

  Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
   
• 7. 

  Ulf Kristersson (1963) is sinds 18 oktober 2022 minister-president van Zweden. Hij leidt een centrumrechts minderheidskabinet, met gedoogsteun van de rechtse Zweden Democraten. Kristersson is sinds 2014 parlementslid (eerder was hij dat in 1991-2000) en sinds 2017 leider van de conservatief-liberale partij Moderata. Hij was minister van sociale zekerheid in het kabinet-Reinfeldt (2010-2014).
   
• 8. 

  Dr. Ursula von der Leyen (1958) is vanaf 1 december 2019 voorzitter van de Europese Commissie. Zij is opgeleid tot arts en was werkzaam in een Vrouwenkliniek en als docent. Namens de CDU begon zij haar politieke loopbaan in de Landsdag en regering van Neder-Saksen. In 2009 werd zij Bondsdaglid en minister in het kabinet-Merkel. Achtereenvolgens was zij minister van Gezin en Jeugd, Arbeid en Sociale Zaken, en sinds 2013, van Defensie.
   
• 9. 

  In deze instelling van de Europese Unie (kortweg 'de Raad van Ministers' of nog korter 'de Raad' genoemd) zijn de regeringen van de 27 lidstaten van de EU vertegenwoordigd. De Raad oefent samen met het Europees Parlement de wetgevings- en begrotingstaak uit.
   
• 10. 

  Van 1 januari tot en met 30 juni 2023 vervult Zweden het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Zweden is onderdeel van een trojka, waarin Frankrijk aftrapte, Tsjechië volgde en Zweden afsluit.
   
• 11. 

  Thijs Reuten (1974) is sinds 15 april 2021 lid van het Europees Parlement. Namens de PvdA maakt hij deel uit van de fractie van Socialisten & Democraten. Hij was sinds 2020 hoofd beleid van het Global Reporting Initiative, een organisatie die standaarden voor duurzaamheidsmetingen ontwikkelt. Daarvoor was hij onder meer politiek assistent van Frans Timmermans, stadsdeelbestuurder en gemeenteraadslid in Amsterdam.
   
• 12. 

  Deze parlementaire commissie houdt zich onder meer bezig met de rechten van de burgers van de EU, bestrijding van discriminatie, vrij verkeer van personen, asiel en migratie en de samenwerking bij de rechtsgang.
   
• 13. 

  Agnes Jongerius (1960) was van 1 juli 2014 tot 16 juli 2024 lid van het Europees Parlement voor de PvdA. Mevrouw Jongerius was voorzitter van de PvdA-delegatie en hield zich in het EP bezig met werkgelegenheid en sociale zaken en met internationale handel. In de periode 2005-2012 was zij voorzitter van de FNV. Zij was daarna onderzoeker bij de Universiteit Utrecht, waar zij zich bezighield met de vraag hoe de burger beter betrokken kan worden bij Europa. Mevrouw Jongerius begon haar loopbaan bij de vervoersbond FNV en was later cao-coördinator en vicevoorzitter van de FNV. Sinds januari 2025 is zij waarnemend burgemeester van IJsselstein.
   
• 14. 

  Bart Groothuis (1981) is sinds 12 februari 2020 lid van het Europees Parlement namens de VVD. Hij was hoofd van het Bureau Cyber Security van het ministerie van Defensie. Eerder was hij onder meer medewerker van VVD-Tweede Kamerlid Henk Kamp. Als Europarlementariër houdt hij zich bezig met defensie en economische veiligheid.
   
• 15. 

  Deze bijzondere commissie van het Europees Parlement is de opvolger van de EP-Commissie over buitenlandse inmenging (INGE) en deed onderzoek naar alle manieren waarop landen en organisaties van buiten de Unie democratische processen in de EU proberen te beïnvloeden. De commissie bouwde voort op het werk dat al was gedaan door de INGE-commissie en pakte zaken op die onderbelicht waren gebleven.
   
• 16. 

  Malik Azmani (1976) is sinds 2 juli 2019 lid van het Europees Parlement voor de VVD, waarvoor hij lijsttrekker was. Hij maakt deel uit van de fractie Renew Europe. De heer Azmani was van 17 juni 2010 tot 7 juni 2019 Tweede Kamerlid voor de VVD. Hij werkte als procesvertegenwoordiger bij de IND in Zwolle en was lid van de directie van de IND in Rijswijk. Hij was gemeenteraadslid in Ommen van 2010 tot 2014. Van 2013 tot 2016 was hij tevens lid van de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa. De heer Azmani was als Kamerlid onder meer woordvoerder asiel, migratie. In 2014-2018 was hij voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken. In het Europees Parlement houdt hij zich bezig met justitie en veiligheid, migratie en buitenlandse zaken.
   
• 17. 

  Jeroen Lenaers (1984) is sinds 1 juli 2014 lid van het Europees Parlement voor het CDA. Hij maakt deel uit van de fractie van de Europese Volkspartij. De heer Lenaers is lid van de commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken. Hij was politiek assistent van CDA-Europarlementariër Ria Oomen. De heer Lenaers komt uit Stramproy bij Weert.
   
• 18. 

  Tineke Strik (1961) is sinds 2 juli 2019 lid van het Europees Parlement voor GroenLinks. Zij maakt deel uit van de fractie van de Groenen/Vrije Europese Alliantie. Mevrouw Strik was van 12 juni 2007 tot 11 juni 2019 Eerste Kamerlid voor GroenLinks en vanaf 2015 fractievoorzitter. Zij was eerder onder meer werkzaam bij Vluchtelingenwerk en bij de Tweede Kamerfractie van GroenLinks en was vier jaar wethouder van Wageningen. Zij promoveerde in 2011 op een proefschrift over het Europees asiel- en migratiebeleid. Sinds mei 2020 is zij in Nijmegen deeltijd-hoogleraar. In de Eerste Kamer hield mevrouw Strik zich onder meer bezig met justitie, asiel- en migratiebeleid, bestuurlijke vernieuwing, buitenlandse zaken, defensie en Europese zaken. Zij is in het Europees Parlement lid van de commissie burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken.
   
• 19. 

  Sophie in 't Veld (1963) was van 20 juli 2004 tot 16 juli 2024 lid van het Europees Parlement. Tot juni 2023 was dat voor D66, daarna stapte zij over naar Volt. Zij maakte deel uit van de fractie Renew Europe. Mevrouw In 't Veld was lijsttrekker van D66 bij de Europese verkiezingen 2004, 2009, 2014 en 2019. Zij was voor Volt België één van de lijsttrekkers bij de Europese verkiezingen in 2024. Mevrouw In 't Veld is historica en was sinds 1994 werkzaam in Brussel, eerst als medewerker van een Europarlementariër en vanaf 1996 als secretaris van de Europese Liberaal-Democratische fractie bij het Comité van de Regio's. Mevrouw In't Veld hield zich in het Europees Parlement bezig met burgerlijke vrijheden en mensenrechten.
   
• 20. 

  Het in 1952 opgerichte Hof van Justitie van de Europese Unie (HvJ-EU) moet ervoor zorgen dat de wetten en regels die in Europa gemaakt worden, goed worden toegepast. De Europese wetten - het gemeenschapsrecht - moeten in alle lidstaten hetzelfde worden uitgevoerd. Het Hof van Justitie ziet er verder op toe dat het EU-recht in alle lidstaten op dezelfde manier wordt toegepast.
   
• 21. 

  Practical information
   
• 22. 

  Ordinary meetingING2
   
• 23. 

  Hof van Justitie - Eerste kamer