Verklaring

Met een verklaring geven de instellingen van de Europese Unie¹ hun standpunt weer over een bepaald onderwerp. Een verklaring leidt niet tot regelgeving en er worden ook geen concrete programma's mee bekend gemaakt. De EU maakt zelden gebruik van verklaringen.

De verklaring als rechtsinstrument moet niet worden verward met persverklaringen over een bepaalde situatie of gebeurtenis, of met stemverklaringen bij stemmingen in de Raad van Ministers².

Toepassingsgebied

De verklaring licht een standpunt van één of - meestal - meerdere instellingen van de EU toe, en verduidelijkt dat standpunt. Die uitleg is niet bindend. Een verklaring kan ook een toelichting zijn op afspraken tussen de instellingen van de EU.

Als specifiek type werkdocument kunnen verklaringen voor ieder beleidsterrein worden gebruikt.

Vaststellen verklaring

De betreffende instellingen brengen samen een verklaring uit. Verklaringen worden door de Europese Commissie³ ter informatie naar de Raad van Ministers en het Europees Parlement⁴ gezonden.

Verklaringen zijn als instrument niet opgenomen in de Europese verdragen⁵.

• 1. 

  De Europese Unie (EU) is het belangrijkste samenwerkingsverband in Europa. De deelnemende landen hebben voor deze Unie een aantal organisaties opgericht waaraan zij een deel van hun eigen bevoegdheden hebben overgedragen, zoals de Europese Commissie en het Europese Hof van Justitie. De bevoegdheden van de EU-instellingen zijn vastgelegd in het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VwEU)
   
• 2. 

  In deze instelling van de Europese Unie (kortweg 'de Raad van Ministers' of nog korter 'de Raad' genoemd) zijn de regeringen van de 27 lidstaten van de EU vertegenwoordigd. De Raad oefent samen met het Europees Parlement de wetgevings- en begrotingstaak uit.
   
• 3. 

  Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
   
• 4. 

  Het Europees Parlement (EP) vertegenwoordigt ruim 450 miljoen Europeanen en bestaat momenteel uit 720 afgevaardigden (inclusief voorzitter). Nederland heeft 31 zetels in het Europees Parlement. Het Europees Parlement wordt geacht een stem te geven aan de volkeren van de 27 landen die aan de Unie deelnemen, en vooral te letten op het belang van de Unie in zijn geheel.
   
• 5. 

  De geschiedenis van de Europese verdragen begint bij de oprichting van de eerste "Gemeenschap", de Europese Gemeenschap voor kolen en staal (de EGKS). Tussen 1952 (EGKS) en 2007 ("Lissabon") zijn negentien verdragen gesloten tussen een steeds toenemend aantal lidstaten.
   
• 6. 

  De Europese Unie gebruikt verschillende instrumenten om Europese wet- en regelgeving mee vast te leggen, om beleid van de lidstaten mee te coördineren of de lidstaten mee te adviseren. Rechtsinstrumenten zijn onder te verdelen in twee categorieën, bindende en niet-bindende rechtsinstrumenten. Uitvoerende rechtsinstrumenten vallen onder de bindende instrumenten, maar zijn als aparte categorie opgenomen.