Stronger European Centre for Disease Prevention and Control: Council and European Parliament reach provisional agreement

Met dank overgenomen van Raad van de Europese Unie (Raad)1, gepubliceerd op maandag 29 november 2021.

Vandaag hebben vertegenwoordigers van de Raad1 en het Europees Parlement2 een politiek akkoord gesloten om het mandaat van het Europees Centrum voor ziekte­preventie en -bestrijding (ECDC) te verlengen. Met dit nieuwe mandaat wil de EU3 het werk van het ECDC versterken: controle op epidemische ziektes, vroeg­tijdige waarschuwing, paraatheid en respons..

Het ECDC is een EU-agentschap dat tot taak heeft de Unie te ondersteunen bij de bestrijding van besmettelijke ziekten, onder meer door middel van informatie over epidemische ziektes, wetenschappelijk advies en opleidings­activiteiten.

Midden in deze nieuwe golf, die ons hard treft, moeten we vooruitkijken en plannen maken voor de toekomst. De pandemie heeft laten zien dat we behoefte hebben aan meer inzicht in gezondheids­bedreigingen over de grenzen heen, up-to-date actie­plannen en meer coördinatie. Een sterker mandaat voor het ECDC is een stap in deze richting.

Janez Poklukar, Sloveens minister van Volksgezondheid

Steun voor planning van paraatheid en respons

Het nieuwe, sterkere mandaat voorziet in de oprichting van een EU-task­force voor gezondheid die lokale reacties op de uitbraak van ziektes moet ondersteunen. Ook moet de taskforce de lidstaten en de Europese Commissie4 expertise bieden, bijvoorbeeld voor het uitwerken, het onder de loep nemen en het up-to-date houden van plannen die overheden klaar hebben liggen voor de uitbraak van ziektes. Het ECDC zal ook digitale platforms voor de controle op epidemische ziektes ontwikkelen.

Betere coördinatie met de WHO5 en strengere gegevens­bescherming

Raad en Parlement zijn onder meer overeengekomen:

  • - 
    aanbevelingen en acties beter af te stemmen en te coördineren met de Wereld­gezondheids­organisatie om zo te komen tot meer samenhang en complementariteit;
  • - 
    het versterken van de gegevensbescherming. Persoonsgegevens worden niet opgeslagen of aan derden verstrekt tenzij dit strikt noodzakelijk is om de ECDC in staat te stellen zijn werk goed te doen.

Achtergrond en volgende stappen

Het voorlopige politieke akkoord moet nu door beide instellingen worden goedgekeurd voordat Raad en Parlement het nieuwe mandaat definitief kunnen vaststellen.

Het nieuwe mandaat van het ECDC maakt deel uit van een breder pakket voor de Europese gezondheids­unie. Behalve een sterker mandaat van het ECDC omvat het pakket een grotere rol voor het Europees Genees­middelen­bureau (EMA6) en een wetsontwerp over grens­overschrijdende gezondheids­bedreigingen. Deze drie voorstellen zijn op 11 november 2020 door de Europese Commissie op tafel gelegd. Op 16 september 2021 werd het pakket Europese gezondheids­unie aangevuld met een voorstel voor de oprichting van een autoriteit voor paraatheid en respons inzake nood­situaties op gezondheids­gebied (HERA).

Raad en Parlement hebben de nieuwe EMA-regels op 28 oktober goedgekeurd.

  • 1. 
    In deze instelling van de Europese Unie (kortweg 'de Raad van Ministers' of nog korter 'de Raad' genoemd) zijn de regeringen van de 27 lidstaten van de EU vertegenwoordigd. De Raad oefent samen met het Europees Parlement de wetgevings- en begrotingstaak uit.
     
  • 2. 
    Het Europees Parlement (EP) vertegenwoordigt ruim 450 miljoen Europeanen en bestaat momenteel uit 720 afgevaardigden (inclusief voorzitter). Nederland heeft 31 zetels in het Europees Parlement. Het Europees Parlement wordt geacht een stem te geven aan de volkeren van de 27 landen die aan de Unie deelnemen, en vooral te letten op het belang van de Unie in zijn geheel.
     
  • 3. 
    De Europese Unie (EU) is het belangrijkste samenwerkingsverband in Europa. De deelnemende landen hebben voor deze Unie een aantal organisaties opgericht waaraan zij een deel van hun eigen bevoegdheden hebben overgedragen. Dit zijn onder meer het Europees Parlement, de Europese Commissie, de Raad en het Europese Hof van Justitie.
     
  • 4. 
    Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
     
  • 5. 
    De Wereldhandelsorganisatie staat ook bekend als de WTO, de World Trade Organisation. De WTO is erop gericht handel te stimuleren. Dat doet ze door landen te laten onderhandelen over het verlagen van invoertarieven, het afschaffen van regels die de hoeveelheid handel beperken, en het laten gelden van gelijke regels voor alle landen. De WTO kan zelf geen regels maken; er kunnen alleen besluiten worden genomen als alle landen het met elkaar eens worden. Landen kunnen klachten indienen bij de WTO als andere landen zich niet aan die regels houden.
     
  • 6. 
    Dit agentschap houdt toezicht op de kwaliteit van geneesmiddelen voor mens en dier binnen de EU. Het coördineert de beoordeling en bewaking van geneesmiddelen in de EU. Sinds 2022 houdt het agentschap zich ook bezig met het opsporen en voorkomen van medicijntekorten en medische hulpmiddelen in de EU.