Brexit: Terugtrekkingsakkoord volledig operationeel op 1 januari 2021

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op donderdag 17 december 2020.

Het Gemengd Comité EU-VK heeft vandaag virtueel vergaderd om alle formele besluiten en andere praktische oplossingen in verband met de uitvoering van het terugtrekkingsakkoord per 1 januari 2021 goed te keuren. Dit volgt op een principeakkoord dat de medevoorzitters van het Gemengd Comité — vicevoorzitter van de Europese Commissie Maroš Šefčovič i en de Britse Chancellor of the Duchy of Lancaster, de heer Michael Gove — op dinsdag 8 december 2020 hebben bereikt.

Het terugtrekkingsakkoord, en met name het protocol inzake Ierland/Noord-Ierland, zal nu op 1 januari 2021 ten uitvoer worden gelegd. Wij bereiken hiermee onze overkoepelende doelstelling om het Goedevrijdagakkoord (Belfastakkoord) te beschermen en een harde grens op het eiland Ierland te voorkomen, en zo de vrede, de stabiliteit en de welvaart te bewaren, en de integriteit van de eengemaakte markt van de EU te vrijwaren.

Vicevoorzitter van de Europese Commissie, Maroš Šefčovič: “Het hele jaar hebben wij onvermoeibaar gewerkt om ervoor te zorgen dat zowel de letter als de geest van het terugtrekkingsakkoord worden gerespecteerd en vertaald in haalbare oplossingen. Deze oplossingen bieden bedrijven en mensen in Noord-Ierland nu duidelijkheid en stabiliteit, en beschermen tegelijkertijd de integriteit van onze eengemaakte markt. Vandaag is dus een belangrijke mijlpaal. Ik ga nauwlettend volgen hoe onze onderling overeengekomen oplossingen in de praktijk werken. Daarom zal het Gemengd Comité het komende jaar regelmatig bijeenkomen.”

Het Gemengd Comité heeft vandaag vijf besluiten genomen, namelijk:

  • vier besluiten over het protocol inzake Ierland en Noord-Ierland (over praktische regelingen voor de aanwezigheid van de Unie in Noord-Ierland, over goederen waarvoor geen risico bestaat dat zij de interne markt van de EU binnenkomen, over de vrijstelling voor landbouw- en vissubsidies van de regels inzake staatssteun, en over de correctie van een aantal fouten en omissies in bijlage 2 bij het protocol);
  • en een besluit betreffende de uitbreiding van de coördinatie van sociale zekerheid tot EER-landen en Zwitserland (per 1 januari 2021).

Het Gemengd Comité heeft ook nota genomen van de lijst van 25 personen, onder wie vijf voorzitters, die zitting kunnen nemen in de arbitragecommissie voor het geschillenbeslechtingsmechanisme in het kader van het terugtrekkingsakkoord. Deze lijst zal binnenkort worden goedgekeurd.

Aangezien dit de laatste vergadering was voordat de overgangsperiode aan het eind van het jaar afloopt, heeft het Gemengd Comité ook andere belangrijke werkterreinen voor tenuitvoerlegging besproken: burgerrechten, financiële bepalingen, andere scheidingskwesties en de protocollen inzake Gibraltar en SBA's in Cyprus.

Het Gemengd Comité heeft zijn goedkeuring gehecht aan het tweede gezamenlijk verslag over de tenuitvoerlegging van verblijfsrechten dat is opgesteld door het gespecialiseerd Comité Burgerrechten. Het gezamenlijk verslag bevat een update over de nationale verblijfsregelingen, maar bestrijkt nu ook communicatie-, outreach- en bijstandsmaatregelen die EU-burgers en onderdanen van het Verenigd Koninkrijk ondersteunen. Het Gemengd Comité heeft ook besloten het gezamenlijk verslag te publiceren.

De medevoorzitters namen nota van het intensieve en constructieve werk van de partijen dat een vlotte aanpassing aan de realiteit na de overgang mogelijk zal maken. Daarom zijn zij ook overeengekomen het Gemengd Comité in de loop van 2021 regelmatig bijeen te roepen.

Protocol inzake Ierland/Noord-Ierland

Naast de vandaag door het Gemengd Comité genomen besluiten, hebben de EU en het VK een reeks unilaterale verklaringen afgelegd om te zorgen voor een gestructureerde en op consensus gebaseerde aanpak van de uitvoering van het protocol inzake Ierland en Noord-Ierland, aangezien de materiële bepalingen ervan vanaf 1 januari 2021 van toepassing worden.

Dit heeft betrekking op een aantal gebieden, zoals grenscontroleposten specifiek voor controles van dieren, planten en afgeleide producten, uitvoeraangiften, aanvoer van geneesmiddelen, levering van gekoeld vlees en andere levensmiddelen aan supermarkten, en een verduidelijking van de toepassing van staatssteunregels in het kader van het protocol.

De EU en het VK hebben overeenstemming bereikt over de praktische werkafspraken voor EU-vertegenwoordigers die hun rechten uit hoofde van artikel 12 van het protocol inzake Ierland en Noord-Ierland uitoefenen. Dankzij deze afspraken zullen de EU-vertegenwoordigers over de nodige capaciteit beschikken om erop toe te zien dat het protocol correct wordt uitgevoerd door de Britse autoriteiten in Noord-Ierland, en dat zo de integriteit van de eengemaakte markt van de EU wordt beschermd. In de praktijk betekent dit dat deze taken worden uitgevoerd op alle plaatsen waar goederen en dieren Noord-Ierland binnenkomen of verlaten via havens of luchthavens. Het VK heeft ermee ingestemd te zorgen voor passende apparatuur en faciliteiten, evenals voor continue realtimetoegang tot zijn relevante IT-systemen en -databanken, zowel ter plaatse als op afstand, zodat de rechten van de EU uit hoofde van het protocol daadwerkelijk kunnen worden uitgeoefend.

Als onderdeel van deze onderling overeengekomen oplossingen heeft het VK ermee ingestemd de omstreden clausules van de Britse Internal Market Bill in te trekken en geen soortgelijke bepalingen in de belastingwet op te nemen.

Arbitragecommissie

Het Gemengd Comité van vandaag heeft nota genomen van de lijst met personen die zitting zullen hebben in een krachtens het terugtrekkingsakkoord ingestelde arbitragecommissie, en bevestigd dat de lijst binnenkort zal worden goedgekeurd. De EU en het VK zullen elk tien gewone leden van de arbitragecommissie hebben, en vijf gezamenlijk geselecteerde personen zullen als voorzitter van de arbitragecommissies optreden.

De lijst is samengesteld uit personen die alle waarborgen voor onafhankelijkheid bieden, die over de kwalificaties beschikken die vereist zijn voor de benoeming van het hoogste gerechtelijke ambt in hun respectieve landen, of die beoefenaars van juridische beroepen zijn die bekend staan als kundig, met gespecialiseerde kennis van het recht van de Unie en het internationaal publiekrecht.

Achtergrond

Het Verenigd Koninkrijk heeft zich op 31 januari 2020 om middernacht uit de Europese Unie teruggetrokken. Volgens de voorwaarden van het terugtrekkingsakkoord bevindt het Verenigd Koninkrijk zich in een overgangsperiode tot en met 31 december 2020.

Het protocol inzake Ierland en Noord-Ierland, dat integraal deel uitmaakt van het terugtrekkingsakkoord, is ook op 1 februari 2020 in werking getreden. De meeste materiële bepalingen ervan worden pas van toepassing na afloop van de overgangsperiode, dus vanaf 1 januari 2021.

Het EU-recht inzake het vrije verkeer van EU-burgers zal na afloop van de overgangsperiode niet langer van toepassing zijn op onderdanen van het Verenigd Koninkrijk in de EU en op EU-burgers in het Verenigd Koninkrijk. Het terugtrekkingsakkoord voorziet in een reeks regels ter bescherming van het verblijfsrecht van ruim 4 miljoen EU-burgers in het VK en 1 miljoen onderdanen van het Verenigd Koninkrijk in EU-lidstaten. Een juiste en tijdige toepassing van de burgerrechten in het terugtrekkingsakkoord is een prioriteit die het VK, de EU en de lidstaten delen.

Meer informatie

Vragen en antwoorden

Meer informatie over de terugtrekking van het VK uit de Europese Unie en het terugtrekkingsakkoord