De ultraperifere gebieden van de EU: sterker partnerschap werpt vruchten af

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op maandag 23 maart 2020.

Vandaag heeft de Europese Commissie i een verslag over de vooruitgang met het strategische partnerschap van 2017 met de ultraperifere gebieden van de EU goedgekeurd, dat de samenwerking tussen de ultraperifere gebieden van de EU, de desbetreffende lidstaten en de Europese Commissie heeft versterkt. Uit het verslag blijkt dat dit sterkere partnerschap zijn vruchten afwerpt: voortbouwend op de sterkste troeven van de ultraperifere gebieden lopen er nu regionale en nationale acties om de groei te bevorderen op gebieden als landbouw, de blauwe economie, biodiversiteit en circulaire economie, energie, onderzoek en innovatie, werkgelegenheid, onderwijs en opleiding, digitale toegankelijkheid, vervoer en samenwerking met buurlanden.

Europees commissaris voor Cohesie en Hervormingen, Elisa Ferreira i, licht toe: “De Europese Unie laat niemand, dichtbij of ver weg, in de kou staan. Dit is wat het verslag van vandaag laat zien: de Europese Commissie is haar toezegging om in het EU-beleid rekening te houden met de specifieke kenmerken van de ultraperifere gebieden volledig nagekomen. Het verheugt mij dat deze regio's nu gebruikmaken van hun unieke troeven, zoals blijkt uit het verslag van vandaag. Wij zijn goed op weg om ons strategische partnerschap om te zetten in positieve veranderingen en een betere toekomst voor onze ultraperifere gebieden.”

Gezien de geboekte vooruitgang wordt in het verslag gesuggereerd dat verdere inspanningen op alle niveaus nodig zijn om in de ultraperifere gebieden klimaatverandering aan te pakken, de biodiversiteit te beschermen, de circulaire economie in te voeren en over te schakelen op hernieuwbare energie. Ook in belangrijke sectoren zoals de blauwe economie moet voortdurend worden geïnvesteerd.

Daarom heeft de Commissie geluisterd naar de stem van de ultraperifere regio's en een aantal mogelijkheden gecreëerd in het kader van het beleid en de financieringsinstrumenten van de EU. Zij heeft de wetgeving, het beleid en de instrumenten van de EU aangepast om ze af te stemmen op de behoeften en belangen van de ultraperifere gebieden en specifieke steun aan deze regio's te verlenen. Het gaat onder andere om de volgende maatregelen:

  • Rekening houden met de specifieke kenmerken van de regio's bij de beleidsvorming, van staatssteun tot belastingen, van het Europees semester tot de Green Deal of het actieplan voor de circulaire economie;
  • Deze specifieke kenmerken tot uitdrukking laten komen in 21 voorstellen voor de programma's en fondsen van de EU voor 2021-2027 in een breed scala van sectoren, waaronder cohesie, landbouw, visserij, onderzoek, milieu, vervoer en digitale connectiviteit;
  • Op maat gesneden mogelijkheden creëren in bestaande initiatieven zoals Horizon 2020 en LIFE;
  • Specifieke taskforces opzetten en de burgers van deze regio's bereiken door middel van burgerdialogen.

De Europese Commissie wil samenwerken met de negen regio's om het strategische partnerschap verder te ontwikkelen. Zij verzoekt het Europees Parlement en de Raad ervoor te zorgen dat het wettelijke en beleidskader voor de periode 2021-2027 snel wordt goedgekeurd, om de ultraperifere gebieden zo spoedig mogelijk passende toegang en specifieke ondersteunende voorwaarden te bieden.

Achtergrond

De negen ultraperifere gebieden zijn Guadeloupe, Frans-Guyana, Martinique, Mayotte, Réunion en Saint-Martin (Frankrijk), de Azoren en Madeira (Portugal) en de Canarische eilanden (Spanje). Zij bevinden zich in de Atlantische en de Indische Oceaan, in het Caribisch gebied en in Latijns-Amerika.

De ultraperifere gebieden van de EU hebben te maken met structurele beperkingen vanwege hun afgelegen ligging, geringe omvang, kwetsbaarheid voor klimaatverandering en insulaire karakter, die een rem zetten op hun groei en ontwikkeling. In verband daarmee voorziet het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (artikel 349 VWEU) in specifieke maatregelen ter ondersteuning van de ultraperifere gebieden, waaronder toegespitste voorwaarden voor de toepassing van het EU-recht in deze gebieden en voor de toegang tot EU-programma's.

De ultraperifere gebieden, die verspreid liggen over de Atlantische Oceaan, het Caribisch gebied, Latijns-Amerika en de Indische Oceaan, verschaffen de EU unieke troeven: een rijke biodiversiteit, een strategische locatie voor activiteiten op het terrein van de ruimtevaart en de astrofysica, omvangrijke maritieme economische zones, en de nabijheid van andere continenten. In oktober 2017 keurde de Europese Commissie een mededeling goed over een sterker strategisch partnerschap met de ultraperifere gebieden van de EU. De Commissie heeft toegezegd hun belangen en punten van zorg te verankeren in de beleidsvorming en in de programma's van de EU-fondsen, op maat gesneden steun te verlenen en de dialoog tussen alle actoren te bevorderen.

Meer informatie

Verslag over de uitvoering van het hernieuwde strategische partnerschap met de ultraperifere gebieden van de EU

Mededeling van 2017: Een nieuw en sterker strategisch partnerschap met de ultraperifere gebieden van de EU

Webpagina met nadere informatie over de ultraperifere gebieden