Vrijhandelszone

Met dank overgenomen van Europa Nu.

Een vrijhandelszone is een samenwerkingsvorm waarbij een groep landen besluit om de onderlinge handelsbelemmeringen, zoals in- en uitvoerrechten, af te schaffen. Dit heeft als voordeel dat het voor bedrijven aantrekkelijker wordt om zich binnen deze groep landen te vestigen en grensoverschrijdende handel te drijven. Ook worden bedrijven hierdoor aangemoedigd om in deze landen investeringen te doen.

Een kenmerk van vrijhandelszones is dat de aangesloten landen elk zelf de invoerrechten kunnen bepalen van goederen die afkomstig zijn van buiten de zone. Dit is anders dan bij een douane-unie1, waar een gemeenschappelijk buitentarief geldt. Dit heeft als gevolg dat controles aan de grenzen en eventuele bijkomende invoerrechten nodig blijven. Slimme handelaren zullen er namelijk altijd voor kiezen om hun goederen te importeren in landen waar de laagste invoerrechten gelden. Door dit te compenseren met bijvoorbeeld aanvullende invoerrechten, kan ongelijke concurrentie voorkomen worden.

Enkele bekende vrijhandelszones zijn de Europese Vrijhandelsassociatie2 (EVA), het Zuid-Amerikaanse Mercosur, het Noord-Amerikaanse NAFTA en het Aziatische ASEAN.

  • 1. 
    De douane-unie is een samenwerking op het gebied van douanetarieven. De douane-unie werd in 1968 tot stand gebracht tussen de zes oorspronkelijke lidstaten van de Europese Economische Gemeenschap (EEG). Dat was anderhalf jaar eerder dan in het EEG-Verdrag was bepaald. De douane-unie vormt de grondslag van de interne markt. Sinds de inwerkingtreding van de douane-unie worden in het goederenverkeer tussen de EU-lidstaten onderling geen invoerrechten meer geheven. Bovendien geldt in de gehele EU een gemeenschappelijk douanetarief (GDT) voor goederen uit derde landen. De inkomsten uit douanerechten maken deel uit van de eigen middelen van de Gemeenschap.
     
  • 2. 
    Deze vrijhandelsorganisatie is in 1960 opgericht en bestaat op dit moment uit IJsland, Liechtenstein, Noorwegen en Zwitserland. De Europese Vrijhandelsassociatie (EVA, Engelse afkorting EFTA) is een handelsblok waarin de samenwerking minder ver gaat dan in de Europese Unie. Zo is er geen politieke samenwerking tussen de leden van de EVA en vormen de lidstaten ook geen douane-unie.