Tweede Kamer stemt in met grondwetswijzing die bindend correctief referendum mogelijk maakt

DEN HAAG (PDC) - De Tweede Kamer heeft op 21 januari 2025 ingestemd met de grondwetswijzing die een bindend correctief referendum mogelijk maakt. Omdat het de tweede lezing¹ betrof, moest een tweederdemeerderheid instemmen. SP, GL-PvdA, Partij voor de Dieren, D66, NSC, BBB, JA21, FvD en PVV stemden voor.

Het voorstel is ingediend door de SP'er Renske Leijten² en werd in tweede lezing verdedigd door Michiel van Nispen³ (SP). Een eerdere poging van de SP strandde in juni 2022 in tweede lezing. Net als in 2024 waren er ook deze keer veel vragen over de op- en uitkomstdrempel, die gehanteerd wordt.

In het nieuwste voorstel wordt de uitwerking van de procedure, waaronder een drempel, overgelaten aan een uitvoeringswet. De wetgever heeft vijf jaar de tijd voor het opstellen van deze wet, wat nog met maximaal vijf jaar verlengd kan worden.

De uitvoeringswet zal opgesteld worden door het kabinet. Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Judith Uitermark⁴ verwacht deze voor het zomerreces van 2026 in te dienen bij de Tweede Kamer. Bepalingen met betrekking tot de drempel moeten ook in de uitvoeringswet aangenomen worden met een tweederdemeerderheid.

De volgende stap is de tweede lezing in de Eerste Kamer. De partijen die in de Tweede Kamer voorgestemd hebben beschikken daar over een krappe meerderheid. GL-PvdA senator Roel van Gurp⁵ heeft echter al aangegeven tegen te stemmen, waardoor het verschil één zetel bedraagt.

Bron: Tweede Kamer, NOS

• 1. 

  Om de Nederlandse Grondwet te wijzigen, moet een voorstel tot wijziging worden ingediend. De wijziging moet twee keer in de Tweede en Eerste Kamer worden behandeld. Zo’n behandeling van een wetsvoorstel in het parlement wordt een lezing genoemd. Er zijn dus twee lezingen nodig voor de Grondwet kan worden gewijzigd. Vóórdat de tweede lezing plaatsvindt, moeten Tweede Kamerverkiezingen worden gehouden. In theorie moeten kiezers zich zo over de wijziging(en) kunnen uitspreken. Bij de tweede lezing is er in beide Kamers een tweederdemeerderheid vereist.
   
• 2. 

  Renske Leijten (1979) was van 30 november 2006 tot 5 juli 2023 Tweede Kamerlid voor de SP. Mevrouw Leijten was voorzitter van ROOD, de jongerenorganisatie van de SP. Zij was geruime tijd woordvoerder jeugdbeleid, gezondheidszorg, welzijn en sport van de SP-fractie en later woordvoerder Europa/EU, financiën, binnenlandse zaken en de toekomst van de euro. Verdedigde enkele keren initiatiefwetsvoorstellen, onder meer over het invoeren van een correctief referendum.
   
• 3. 

  Michiel van Nispen (1982) is sinds 2 april 2014 lid van de Tweede Kamerfractie van de SP. Hij was daarvoor medewerker justitie van die fractie. Hij woont in Breda. Als Tweede Kamerlid houdt hij zich eveneens bezig met het justitiebeleid en daarnaast is hij woordvoerder sportbeleid. De heer Van Nispen is lid (en sinds 2024 voorzitter) van het Presidium en van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening en voorzitter van de tijdelijke commissie Grondrechten en Constitutionele Toetsing.
   
• 4. 

  Judith Uitermark (1971) is sinds 2 juli 2024 minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Schoof. Zij was van 6 december 2023 tot 2 juli 2024 Tweede Kamerlid voor NSC. Mevrouw Uitermark was rechter strafrecht in de rechtbank Noord-Holland en landelijk coördinator mediation in strafzaken. Als Tweede Kamerlid hield zij zich bezig met de strafrechtketen (politie, OM, rechtspraak), zedenbeleid, justitieel jeugdbeleid, drugs en sport.
   
• 5. 

  Roel van Gurp (1956) is sinds 13 juni 2023 lid van de gezamenlijke PvdA/GroenLinks-fractie in de Eerste Kamer. Hij was sinds 11 juni 2019 lid van de GroenLinks-Eerste Kamerfractie. Hij begon zijn loopbaan als vormingswerker en was later docent. Als wethouder was hij ruim acht jaar wethouder van onder meer volkshuisvesting in Tilburg en daarna bestuurder in de jeugdzorg en van een woningcorporatie. Als Kamerlid houdt de heer Van Gurp zich onder meer bezig met volksgezondheid, welzijn en sport en pensioenen.