WI presenteert nieuw rapport: ‘Samen leven, samen zorgen'.

Met dank overgenomen van Christen-Democratisch Appèl (CDA) i, gepubliceerd op maandag 24 juni 2024.

Een fundamentele herziening van de zorg is nodig, zo betoogt het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA (WI). Bekende oplossingen, zoals meer geld en meer personeel, volstaan niet. De denktank publiceert vandaag zijn nieuwe rapport Samen leven, samen zorgen met voorstellen voor een toekomstbestendige zorg. De denktank bepleit een beweging van specialistische naar generalistische zorg en van formele zorg naar samenzorg en zelfzorg.

Goede zorg is een verworvenheid van onze beschaving, maar de problemen nemen toe. De wachtlijsten worden langer. En terwijl de vraag naar zorg groeit, zijn de personeelstekorten groot. Voor veel politici en burgers lijkt maar één richting denkbaar: meer zorg, meer geld, meer personeel. Dat is niet langer een begaanbare weg, zo betoogt het WI in zijn nieuwe rapport ‘Samen leven, samen zorgen; een andere kijk op toekomstbestendige zorg’.

Volgens de denktank zijn de groeiende wachtlijsten een bedreiging voor de solidariteit. Op termijn zal er steeds minder animo zijn om te betalen voor een zorgsysteem dat onvoldoende functioneert. De problemen in de zorg zijn zo groot, dat ze niet door de zorgsector zelf kunnen worden opgelost. Een fundamentele herziening is nodig. Deze herziening richt zich op de beweging van zorg naar gezondheid en op het teruggaan naar de essentie van zorg en gezondheid, waarbij de nadruk ligt op het versterken van gemeenschappen, het bevorderen van samenzorg en zelfzorg en het integreren van zorg in het dagelijks leven van mensen. De zorg moet relationeel en mensgericht zijn. Dat vraagt om ruimte voor generalistische zorgverleners.

Aanbevelingen

Het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA doet zeven aanbevelingen: bouw aan sterke en zorgzame gemeenschappen, verwijder belemmeringen voor een gezond leven, verminder administratieve lasten, maak de zorg menselijk en toegankelijk, verdeel zorgbudgetten op basis van publieke doelen, faciliteer een maatschappelijke dialoog over zorgverwachtingen, en bevorder gezond leven en samen zorgen over verschillende beleidsdomeinen heen.

Grote veranderingen zijn nodig.

Deze aanbevelingen zijn in het rapport uitgewerkt in concrete beleidsvoorstellen. Zo moet overbehandeling maximaal worden teruggedrongen. Dat kan door competitie meer te richten op de bijdrage van zorgaanbieders aan mensgerichte zorg van hoogstaande kwaliteit en effectieve inzet van personeel. Maar ook door het eenvoudiger te maken voor mensen om vermeende schade te melden van medische producten en behandelingen. Doel is dat onnodige, dure en schadelijke zorg wordt beperkt en de zorg verbeterd.

Verder kunnen buurten, dorpen en wijken anders worden ingericht. Nieuwbouw moet bijdragen aan samenlevingsverbanden en zorgen voor elkaar: met alle ruimte voor spelen, spontane ontmoetingen, bewegen en veel groen. Voor ouderen zijn gemengde woonvormen gewenst, waarin gezond en gebrekkig door elkaar leven en voor elkaar zorgen.

Het rapport Samen zorgen, samen leven is geschreven door Gerard Adelaar van het Wetenschappelijk Instituut voor het CDA. “Ingrepen in de zorg komen over alsof mensen iets wordt afgepakt. Het gevolg is vaak dat er niets gebeurt”, aldus Adelaar. “Intussen wordt de kloof tussen de vraag naar zorg en beschikbare zorgverleners wel steeds groter. De meeste mensen hebben niet door dat we de komende decennia minder kunnen verwachten van de zorg. Grote veranderingen zijn nodig. Bewustwordingscampagnes kunnen daarbij helpen.”