Permanente gestructureerde samenwerking op het gebied van defensie en veiligheid (PESCO)

Met dank overgenomen van Europa Nu.

PESCO is een kader van nauwere samenwerking op het gebied van veiligheid en defensie tussen EU-lidstaten1. Het biedt lidstaten de mogelijkheid om samen de defensie te versterken en gezamenlijk in projecten te investeren. PESCO moet bijdragen aan het efficiënter maken van de Europese defensie, het verhogen van investeringen, en het verbeteren van de coördinatie en samenwerking tussen lidstaten.

Onder de vlag van PESCO werken 25 EU-lidstaten samen aan verschillende projecten. De PESCO-projecten zijn een reactie op prioriteiten van de EU op het gebied van defensiecapaciteit en -operationaliteit. Landen kunnen vrijwillig maar niet vrijblijvend meedoen aan de projecten. De Raad2 is verantwoordelijk voor de algemene beleidsrichting en besluitvorming. Nederland doet niet actief mee aan alle projecten.

De Europese Raad3 nam eind 2017 het besluit om via de PESCO samen te werken op het gebied van defensie. Het jarenlang gebruikte argument dat de PESCO de NAVO4 zou verzwakken is toen terzijde geschoven. De eerste PESCO-projecten gingen in 2018 van start. Met uitzondering van Denemarken en Malta doen alle EU-lidstaten mee aan de PESCO. In 2021 gaf de Raad groen licht om ook derde landen deel te laten nemen aan PESCO: Canada, Noorwegen en de Verenigde Staten kunnen worden uitgenodigd voor bijeenkomsten van PESCO.

  • 1. 
    Momenteel zijn 27 landen lid van de Europese Unie. De meest recente uitbreiding van de Unie vond plaats op 1 juli 2013, met de toetreding van Kroatië. Er wordt verder over uitbreiding gesproken met verschillende landen in Oost-Europa. Het Verenigd Koninkrijk is sinds 31 januari 2020 middernacht geen lid meer van de Europese Unie. Dat was het eerste land dat de EU verliet.
     
  • 2. 
    In deze instelling van de Europese Unie (kortweg 'de Raad van Ministers' of nog korter 'de Raad' genoemd) zijn de regeringen van de 27 lidstaten van de EU vertegenwoordigd. De Raad oefent samen met het Europees Parlement de wetgevings- en begrotingstaak uit.
     
  • 3. 
    De Europese Raad bestaat uit de regeringsleiders of staatshoofden van de 27 lidstaten van de Europese Unie, de vaste voorzitter en de voorzitter van de Europese Commissie. Alleen de regeringsleiders of staatshoofden hebben stemrecht tijdens de vergaderingen. De Europese Raad heeft geen wetgevingstaak, maar stelt wel de politieke richting van de EU vast.
     
  • 4. 
    De Noord-Atlantische Verdrags Organisatie (NAVO) werd in 1949 opgericht met als doel de veiligheid en vrijheid van de aangesloten landen te garanderen en wereldwijd stabiliteit te bevorderen. De organisatie realiseert deze doelstelling door de inzet van politieke en militaire middelen. De NAVO bestaat uit 1 landen uit Europa en Noord-Amerika. Ieder lid van de NAVO draagt bij met mankracht, materieel en andere middelen.