Commissie-Juncker (2014-2019)
Deze Europese Commissie1 was in functie van 1 november 2014 tot 1 december 2019 en volgde de Commissie-Barroso II2 op. Voorzitter was de Luxemburgse oud-premier Jean-Claude Juncker3. De Nederlandse Frans Timmermans4 was één van de vicevoorzitters en was belast met betere regelgeving, relaties met de Europese instellingen, rechtsregels, fundamentele rechten en duurzame ontwikkeling5.
Een van de belangrijkste gebeurtenissen in de vijf jaar onder Commissie-Juncker was de brexit. In juni 2016 stemde een kleine meerderheid van Britse kiezers voor het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU, waarna onderhandelingen begonnen tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk om een akkoord te bereiken over de uittredingsvoorwaarden. Daarnaast had de EU te maken met een migratiecrisis, die in 2015 een hoogtepunt bereikte met meer dan een miljoen asielzoekers die de EU binnenkwamen. Wat externe betrekking betreft, verslechterden de handelsbetrekkingen met de Verenigde Staten na het aantreden van de Amerikaanse president Trump in 2016, maar de EU sloot onder de Commissie-Juncker wel handelsovereenkomsten met onder andere Canada en Japan.
Het mandaat van deze Europese Commissie liep af in 2019. Na de Europese Verkiezingen in mei werd een nieuwe Commissie gevormd, onder leiding van Ursula von der Leyen6. Deze Commissie trad op 1 december 2019 aan.
Inhoudsopgave
Land |
Naam & huidige functie |
Portefeuille |
Politieke kleur & politieke partij |
België |
Werkgelegenheid, sociale zaken, vaardigheden en arbeidsmobiliteit8 |
Christendemocraat, |
|
Bulgarije |
Digitale economie en maatschappij |
Christendemocraat, |
|
Cyprus |
Christendemocraat, EVP |
||
Denemarken |
Mededinging |
links-liberaal, ALDE |
|
Duitsland |
Christendemocraat, EVP |
||
Estland |
Andrus Ansip16****** |
Liberaal, ALDE |
|
Finland |
Banen, groei, investeringen en concurrentievermogen (vicevoorzitter)19 |
Liberaal-conservatief, EVP |
|
Frankrijk |
Sociaaldemocraat, |
||
Griekenland |
Christendemocraat, EVP |
||
Hongarije |
Centrumrechts, EVP |
||
Ierland |
Christendemocraat, EVP |
||
Italië |
Hoge Vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid (vicevoorzitter)30 |
Sociaaldemocraat, PES |
|
Kroatië |
Sociaaldemocraat, PES |
||
Letland |
Liberaal-conservatief, EVP |
||
Litouwen |
Sociaaldemocraat, PES |
||
Luxemburg |
Christendemocraat, EVP |
||
Malta |
Sociaaldemocraat, PES |
||
Nederland |
Sociaaldemocraat, PES |
||
Oostenrijk |
Christendemocraat, EVP |
||
Polen |
Interne markt, industrie, ondernemerschap en midden- en kleinbedrijf44 |
Christendemocraat, EVP |
|
Portugal |
Centrumrechts, EVP |
||
Roemenië |
Corina Creţu47******* |
Sociaaldemocraat, PES |
|
Slovenië |
Centrum, ALDE |
||
Slowakije |
Maroš Šefčovič51**** |
Sociaaldemocraat, PES |
|
Spanje |
Christendemocraat, EVP |
||
Tsjechië |
Centrum(-rechts), ALDE |
||
Verenigd Koninkrijk |
Conservatief, |
||
Zweden |
|
Liberaal, ALDE |
-
*in plaats van Alenka Bratušek62, die zich na de hoorzitting terugtrok
** trad formeel toe in september 2016 na het vertrek van Lord Jonathan Hill63 (Financiële stabiliteit, financiële diensten en kapitaalmarktunie64), die opstapte na het Brexit-referendum65.
*** benoemd 4 juli 2017; tot 1 januari 2017: Kristalina Georgieva66
**** taken worden per 1 februari 2019 waargenomen door Miguel Arias Cañete53 wegens verkiezingsverlof
***** taken worden per 1 april 2019 waargenomen door Jyrki Katainen18 wegens verkiezingsverlof
****** taken worden per 2 juli 2019 waargenomen door Maroš Šefčovič51 wegens ontslagneming
******* taken worden per 2 juli 2019 waargenomen door Johannes Hahn41 wegens ontslagneming
In de Commissie-Juncker namen de vicevoorzitters67 een bijzondere plaats in. Vicevoorzitters Ansip16, Dombrovskis33, Katainen18 en Šefčovič51 en Hoge Vertegenwoordiger Mogherini29 zaten ieder een projectteam voor: een cluster van beleidsterreinen die nauw met elkaar verbonden zijn. Dankzij deze opzet van de Commissie konden vicevoorzitters binnen hun projectteam voorstellen van andere Eurocommissarissen blokkeren. De Eurocommissaris voor betere regulering40 en tevens vicevoorzitter Frans Timmermans4 kon commissiebreed voorstellen blokkeren als deze ondeugdelijk of van slechte kwaliteit waren, of teveel regelgeving zouden opleveren. Hij werkte hierbij nauw samen met de Eurocommissaris voor begrotingszaken (eveneens vicevoorzitter).
Vrijhandel
Onder de Commissie-Jucker werd het vrijhandelsakkoord tussen de EU en Canada, CETA, door beide partijen getekend. In 2017 keurde het Europees Parlement het akkoord goed en begon de gedeeltelijke implementatie van CETA, in afwachting van ratificatie van het akkoord door de EU-lidstaten. Ook sloot de Commissie een economische partnerschapovereenkomst (EPA) met Japan, die in juli 2018 werd getekend door beide partijen en in werking trad op 1 februari 2019. Daarnaast sloot de Commissie handelsverdragen met Vietnam, Singapore, Mexico en met Zuid-Korea. Daarentegen kwamen de onderhandelingen met de Verenigde Staten over een vrijhandelsakkoord, het Transatlantic Trade and Investment Partnership (TTIP), stil te liggen vanaf het begin van het Amerikaanse presidentschap van Donald Trump.
Brexit
Na het Brexit-referendum65 van juni 2016, stapte de Britse eurocommissaris Lord Jonathan Hill63 (Financiële stabiliteit, financiële diensten en kapitaalmarktunie64) op. Hij werd vervangen door landgenoot Sir Julian King57, die de kleinere portefeuille Veiligheidsunie58 kreeg. De taken van Hill kwamen toe aan de Let Valdis Dombrovskis33. De Europese Commissie werd aangewezen als EU-onderhandelaar met het Verenigd Koninkrijk over een uittredingsovereenkomst. Na jarenlange moeizame onderhandelingen bereikten de EU en het Verenigd Koninkrijk uiteindelijk een akkoord in oktober 2019.
Griekenland
In de nasleep van de eurocrisis heeft de Commissie-Juncker Griekenland veel steun verleend in de vorm van een derde pakket aan noodleningen in 2015. Hiervoor had het land al twee pakketten steun ontvangen, neerkomend op miljoenen euro's. Door deze inzet van de Commissie kon Griekenland binnen de eurozone68 blijven. De economische maatregelen heeft de Commissie veel kritiek opgeleverd, maar Juncker heeft het zelf gepresenteerd als een prestatie van zijn Commissie.
Migratiecrisis
Migratie uit het Midden-Oosten en Afrikaanse landen leidde tot een toename van het aantal asielzoekers in de EU. Dit zette de EU voor de uitdaging om de opvang, hulp en herverdeling over lidstaten van miljoenen migranten in goede banen te leiden. De crisis leidde tot spanningen tussen West- en Oost-Europa, doordat landen in Oost-Europa weigerden vluchtelingen over te nemen van andere lidstaten. De Commissie-Juncker heeft getracht het migratiebeleid te hervormen, maar heeft hierin weinig kunnen bereiken, aangezien veel lidstaten hun eigen migratiebeleid wilden vaststellen. Wel heeft de Commissie in dit kader een vluchtelingendeal gesloten met Turkije in 2016 en heeft het hervormingen van het Europese Grenswachtagentschap Frontex69 doorgevoerd.
Cleppe, Pieter, 'Vijf jaar Commissie Juncker: The Good, the Bad and the Ugly', Clingendael Spectator, 25 maart 2019, https://spectator.clingendael.org/nl/publicatie/vijf-jaar-commissie-juncker-good-bad-and-ugly.
Kassim, Hussein en Brigid Laffan, 'The Juncker Presidency: The 'Political Commission' in Practice', Journal of Common Market Studies, 57 (2019): 49-61.
Shahin, Jamal en Robin de Bruijn, 'Een balans van vijf jaar Commissie-Juncker', De Hofvijfer 8 (2018): 92, https://www.montesquieu-instituut.nl/id/vku8fc6uvuqp/nieuws/een_balans_van_vijf_jaar_commissie.
Voerman, Gerrit en Jan van der Harst (red.), De Commissie-Juncker: laatste kans voor Europa? Tussenbalans na een jaar, Montesquieu-reeks deel 6 (Montesquieu Instituut, Den Haag, 2015), https://www.montesquieu-instituut.nl/id/vjyeitdl6nnx/de_commissie_juncker_laatste_kans_voor.
Werts, Jan, 'Juncker's 'State of the Union': tóch optimisme', De Hofvijver 7 (2017): 77, https://www.montesquieu-instituut.nl/id/vkh1iq99piy3/nieuws/juncker_s_state_of_the_union_toch.
Montesquieu Instituut
Sebastiaan Princen schreef voor het Montesquieu Instituut een terugblik op de Commissie-Juncker.
- 1.Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
- 2.Deze Europese Commissie was in functie van 10 februari 2010 tot 1 november 2014. Voorzitter was de Portugees José Manuel Barroso, die op 16 september 2009 door het Europees Parlement werd gekozen. VVD-politica Neelie Kroes was een van de vicevoorzitters van de Commissie en was beslast met de portefeuille digitale agenda, nadat zij in Commissie-Barrosso I verantwoordelijk was geweest voor mededingingsbeleid.
- 3.Jean-Claude Juncker (1954) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 voorzitter van de Europese Commissie. Hij werd op 15 juli 2014 gekozen. Juncker was in 1995-2013 minister-president van Luxemburg. Eerder was hij staatssecretaris en minister onder meer van financiën. Hij bekleedde daarnaast functies bij de Wereldbank en het IMF. In 2005-2013 was hij voorzitter van de eurogroep. Juncker is lid van de Christelijke Volkspartij en leidde een coalitie van christendemocraten en sociaaldemocraten. Hij is diverse malen onderscheiden met internationale prijzen, zoals de Walter Hallsteinprijs en de Karelsprijs.
- 4.Frans Timmermans (1961) is sinds 23 november 2023 fractievoorzitter van GroenLinks-PvdA in de Tweede Kamer. Sinds 6 december 2023 is hij Tweede Kamerlid en eerder was hij dat in 1998-2007 en 2010-2012 voor de PvdA. Van 1 november 2014 tot 22 augustus 2023 was de heer Timmermans vicevoorzitter van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was hij verantwoordelijk voor 'betere regulering' en duurzame ontwikkeling en in de Commissie-Von der Leyen voor de Europese Green Deal. De heer Timmermans was in 2012-2014 minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Rutte II. Daarvoor was hij staatssecretaris van Buitenlandse Zaken (belast met Europese samenwerking) in het kabinet-Balkenende IV. Eerder was hij adviseur en particulier secretaris van dr. M. van der Stoel, Hoge Commissaris nationale minderheden van de OVSE.
- 5.Om de enorme hoeveelheid aan Europese regels te beheersen, werkt de Europese Commissie aan een agenda voor betere regelgeving. De agenda moet ertoe leiden dat Europese wetgeving eenvoudiger is, doeltreffender en gemakkelijker na te leven. Daarvoor moeten Europese regels en Europees beleid op een transparante manier tot stand komen, op basis van wetenschappelijk bewijs en na input van burgers en belangenorganisaties.
- 6.Dr. Ursula von der Leyen (1958) is vanaf 1 december 2019 voorzitter van de Europese Commissie. Zij is opgeleid tot arts en was werkzaam in een Vrouwenkliniek en als docent. Namens de CDU begon zij haar politieke loopbaan in de Landsdag en regering van Neder-Saksen. In 2009 werd zij Bondsdaglid en minister in het kabinet-Merkel. Achtereenvolgens was zij minister van Gezin en Jeugd, Arbeid en Sociale Zaken, en sinds 2013, van Defensie.
- 7.De Belgische Marianne Thyssen (1956) was lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was zij belast met werkgelegenheid, sociale zaken, vaardigheden en arbeidsmobiliteit. Mevrouw Thyssen was lid van het Europees Parlement en partijvoorzitter van CD&V, de Vlaamse christendemocraten. Eerder had zij functies bij een middenstandsorganisatie en was zij schepen van Oud-Heverlee.
- 8.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Nicolas Schmit . Hij neemt de taken over van Marianne Thyssen uit de Commissie-Juncker. Voorheen heette deze functie Eurocommissaris voor Werkgelegenheid, sociale zaken en arbeidsmobiliteit.
- 9.De Europese Volkspartij (EVP) is de partij van christendemocratische stromingen in de Europese Unie en in enkele buurlanden van de EU. Het Nederlandse CDA en de ChristenUnie zijn aangesloten bij de EVP, evenals bijvoorbeeld de Christlich Demokratische Union Deutschlands (CDU) en de Christlich-Soziale Union in Bayern (CSU) uit Duitsland, het Franse Les Républicains, de Spaanse Partido Popular en het Italiaanse Forza Italia.
- 10.Mariya Gabriel (1979) was vanaf 4 juli 2017 t/m 15 mei 2023 lid van de Europese Commissie namens Bulgarije. In de Commissie-Von der Leyen heeft zij de portefeuille innovatie, onderzoek, cultuur, onderwijs en jeugd. In de Commissie-Juncker was zij belast met digitale economie en maatschappij. Mevrouw Gabriel was in 2009-2017 lid van het Europees Parlement voor de christendemocratische partij GERB en vicevoorzitter van de EVP-fractie in het Europees Parlement.
- 11.De Cyprioot Christos Stylianides (1958) was lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was hij belast met humanitaire hulp. Stylianides is lid van het Cypriotische parlement voor DISY, de centrumrechtse partij van Cyprus. Als partijfunctionaris hield hij zich bezig met Europese zaken. Van huis uit is hij kaakchirurg.
- 12.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Janez Lenarčič. Hij neemt de taken over van Eurocommissaris Christos Stylianides uit de Commissie-Juncker. Voorheen heette deze functie Humanitaire hulp en Crisismanagement.
- 13.De Deense Margrethe Vestager (1968) is sinds 1 november 2014 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Von der Leyen had zij tot aan haar verlof in september 2023 de portefeuille digitalisering (inclusief de agenda "Europa klaar voor het digitale tijdperk" en mededinging) en was zij vicevoorzitter. In de Commissie-Juncker was zij verantwoordelijk voor mededinging. Mevrouw Vestager was in 2011-2014 minister van Economische en Binnenlandse Zaken en vicepremier in het kabinet-Thorning-Schmidt. Eerder was zij fractievoorzitter van Det Radikale Venstre (sociaal-liberale partij) in het Deense Parlement en drie jaar minister voor Onderwijs.
- 14.De Duitser Günther Oettinger (1953) was in 2010-2019 lid van de Europese Commissie. In de in 2014 aangetreden Commissie-Juncker was hij sinds 1 januari 2017 belast met begroting en personeelszaken. Hiervoor bezette Oettinger de post digitale economie en maatschappij. In de Commissie-Barroso II (2010-2014) was hij verantwoordelijk voor energie. Hij was aanvankelijk accountant en advocaat en werd in 1984 lid van de Landdag van Baden-Württemberg. Sinds april 2005 is hij minister-president in die deelstaat. Hij leidde een coalitie van CDU en FDP. Oettinger was actief als bestuurder van de CDU-Jongeren en voorzitter van de CDU-commissie voor mediabeleid.
- 15.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Johannes Hahn. Hij neemt de taken van Gunther Oettinger uit de Commissie-Juncker over. Voorheen heette deze functie 'Eurocommissaris van Begroting en personeelszaken'.
- 16.De Est Andrus Ansip (1956) was van 1 november 2014 tot 2 juli 2019 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was hij vicevoorzitter en belast met digitale interne markt. Ansip is scheikundige en werkte enige jaren in de financiële wereld als bestuurder van banken en investeringsfondsen. Daarna was hij burgemeester van Tartu. In 2004 werd de liberaal Ansip minister van Economische Zaken en Communicatie. Vanaf 2005 leidde hij enkele coalitiekabinetten. Sinds 2 juli 2019 is hij lid van het Europees Parlement.
- 17.Deze functie was nieuw in de Commissie-Juncker maar werd opgeheven in deember 2019. De functie werd vervuld door één van de vicevoorzitters van de Commissie. De eurocommissaris was Maroš Sefčovič. Hij verving tijdelijk Andrus Ansip, die lid was geworden van het Europees Parlement.
- 18.De Fin Jyrki Katainen (1971) was van 16 juli 2014 tot 1 december 2019 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker had hij de portefeuille banen, groei, investeringen en concurrentievermogen en was hij vicevoorzitter. In 2014 was hij in de Commissie-Barroso II tijdelijk belast met economische en monetaire zaken. Katainen was in 2011-2014 minister-president van Finland en leider van de conservatief-nationale Nationale Coalitiepartij (Kokoomus). In de periode 2007-2011 was hij minister van Financiën en vicepremier.
- 19.Deze functie was nieuw in de Commissie-Juncker en werd vervuld door één van de vicevoorzitters van de Commissie. De eurocommissaris was Jyrki Katainen.
- 20.Pierre Moscovici (1957) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 het Franse lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker had hij de portefeuille economische en financiële zaken, belastingen en douaneunie. Moscovici was partijfunctionaris en Kamerlid voor de PS en in 1997-2002 minister voor Europese zaken. In 2008-2012 was hij voorzitter van de agglomeratie Montbéliard en daarna twee jaar minister van Economische Zaken en Financiën. In 2014 werd Moscovici weer Kamerlid. Verder was hij twee periodes lid van het Europees Parlement en was hij gemeenteraadslid.
- 21.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Paolo Gentiloni. Hij neemt de taken over van Eurocommissaris Pierre Moscovici uit de Commissie-Juncker. Voorheen heette deze functie Eurocommissaris voor Economische en financiële zaken, belastingen en douane.
- 22.De Partij van Europese Sociaal-Democraten (PES) is de overkoepelende partij van Europese sociaaldemocratische partijen. Bij de PES zijn behalve de Nederlandse PvdA onder meer de Duitse Sozialdemokratische Partei Deutschlands (SPD), de Franse Parti Socialiste (PS) en de Italiaanse Partito Socialista Italiano aangesloten. Bij de PES zijn ook partijen aangesloten uit onder meer Noorwegen, Servië en Turkije.
- 23.Dimitris Avramopoulos (1953) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 het Griekse lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker had hij de portefeuille migratie en binnenlandse zaken. Avramopoulos is lid van de centrumrechtse partij Nieuwe Democratie. Hij was onder meer burgemeester van Athene, minister voor Toerisme, minister voor Volksgezondheid, minister van Buitenlandse Zaken (2012-2013) en minister van Defensie (sinds 2013).
- 24.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Ylva Johansson. Zij neemt de taken over van Eurocommissaris Dimitris Avramopoulos uit de Commissie-Juncker. Voorheen heette deze functie Eurocommissaris voor Migratie, binnenlandse zaken en burgerzaken.
- 25.De Hongaar Tibor Navracsics (1966) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was hij belast met onderwijs, cultuur, jongeren en sport. Hij is lid van het centrumrechtse Fidesz. Navracsics was onder meer (assistent-)hoogleraar politicologie, hoofd van het Bureau van de partijleider, parlementslid en fractievoorzitter van Fidesz. In 2010-2014 was hij minister van Overheidsadministratie en Justitie en in 2014 was hij minister van Buitenlandse Zaken.
- 26.Deze functie was nieuw in de Commissie-Juncker maar werd opgeheven per 1 december 2019. De Eurocommissaris was Tibor Navracsics.
- 27.Phil Hogan (1960) was van 1 november 2014 tot 27 augustus 2020 het Ierse lid van de Europese Commissie. Hij stapte op na in opspraak te zijn geraakt door het schenden van coronavoorschriften. In de Commissie-Von der Leyen was hij belast met handel. In de Commissie-Juncker had hij de portefeuille landbouw en plattelandsontwikkeling. Hogan is lid van Fine Gael, de Ierse christendemocratische partij. Hij was senator, staatssecretaris voor Openbare Werken en is sinds 1989 lid van het Ierse Lagerhuis. In 2011-2014 was hij minister voor Milieu, Gemeenschap en Lokaal Bestuur.
- 28.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Janusz Wojciechowski. Hij neemt de taken van Eurocommissaris Phil Hogan uit de Commissie-Juncker over.
- 29.Federica Mogherini (1973) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 Hoge vertegenwoordiger voor het buitenlands en defensiebeleid van de EU en lid van de Commissie-Juncker. Zij was in 2014 minister van Buitenlandse Zaken van Italiė. Mevrouw Mogherini is lid van de Democratische Partij (DP) en werd in 2008 Kamerlid. Zowel in de Kamer als in de staf van DP-voorzitter Renzi hield zij zich bezig met buitenlands beleid, Europese zaken en defensie. Sinds 2020 is zij rector van het College of Europe.
- 30.De Hoge Vertegenwoordiger (HV) geeft de Europese Unie internationaal gezien één gezicht en één stem op het terrein van het buitenlands en veiligheidsbeleid. Zo moet er meer samenhang in het externe optreden en het buitenlandse beleid van de Europese Unie komen. De HV deelt het podium met de Vaste voorzitter van de Europese Raad. Deze onderhoudt namens de EU de contacten op het niveau van staatshoofden en regeringsleiders.
- 31.Neven Mimica (1953) was van 1 juli 2013 tot 1 december 2019 lid van de Europese Commissie namens Kroatië. In de op 1 november 2014 aangetreden Commissie-Juncker had hij de portefeuille ontwikkelingssamenwerking. In de Commissie-Barroso II was hij belast met consumentenbeleid. Mimica was in 2001-2003 minister voor Europese integratie. Daarvoor speelde Mimica een belangrijke rol bij de toetredingsonderhandelingen van zijn land tot de EU. In 2003 werd Mimica lid van het Kroatische parlement namens de Sociaaldemocratische Partij. In 2011 werd hij vicepremier in het kabinet van Zoran Milanovic.
- 32.De functie Eurocommissaris voor Ontwikkelingssamenwerking werd opgeheven in december 2019.
- 33.Valdis Dombrovskis (1971) is sinds 1 november 2014 lid (en vicevoorzitter) van de Europese Commissie. In de Commissie-Von der Leyen is hij belast met een Economie die werkt voor de mensen en handel. In de Commissie-Juncker was hij belast met euro en sociale dialoog. Sinds 15 juli 2016 was hij tevens belast met de portefeuille financiële stabiliteit, financiële dienstverlening en gezamenlijke kapitaalmarkt, overgenomen van de vertrokken Britse eurocommissaris Hill. Dombrovskis was van 12 maart 2009 tot 22 januari 2014 minister-president van Letland. De econoom en natuurkundige Dombrovskis is lid van de nationalistisch-centrumrechtse partij Jaunais Laiks. Eerder werkte hij bij enkele wetenschappelijke instituten. In 2002-2004 was hij minister van Financiën en daarna tot 2009 lid van het Europees Parlement. Hij leidde vanaf 2009 twee opvolgende centrumrechtse kabinetten.
- 34.Deze functie was nieuw in de Commissie-Juncker maar werd opgheven per 1 december 2019. De functie werd vervuld door één van de vicevoorzitters van de Commissie: de eurocommissaris was Valdis Dombrovskis. Aanvankelijk was zijn portefeuille euro en sociale dialoog. Na het vertrek van de Britse eurocommissaris Jonathan Hill op 15 juli 2016, nadat de Britse bevolking zich in een referendum had uitgesproken voor een vertrek uit de Europese Unie, werd zijn takenpakket uitgebreid met financiële stabiliteit, financiële diensten en kapitaalmarktunie.
- 35.De Litouwer Vytenis Andriukaitis (1951) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was hij belast met gezondheid en voedselveiligheid. Andriukaitis is arts (chirurg) en was lid van het parlement (1990-2014). In 1999-2001 was hij partijleider van de Litouwse sociaaldemocratische partij. In 2012-2014 was Andriukaitis minister van Volksgezondheid.
- 36.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Stella Kyriakides. Zij neemt de taken over van Vytenis Andriukaitis uit de Commissie-Juncker.
- 37.Deze functie wordt sinds 1 december 2019 vervuld door de Duitse Ursula von der Leyen. Zij is de opvolger van de Luxemburger Jean-Claude Juncker.
- 38.Karmenu Vella (1950) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 lid van de Europese Commissie voor Malta. In de Commissie-Juncker was hij belast met milieu, maritieme zaken en visserij. Vella is sinds 1976 lid van het parlement van Malta en was onder meer minister van Openbare Werken, van Industrie en voor Toerisme. Die laatste post had hij opnieuw in 2013-2014.
- 39.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Virginijus Sinkevičius. Hij neemt de taken over van Eurocommissaris Karmenu Vella uit de Commissie-Juncker. Voorheen heette deze functie Eurocommissaris voor Milieu, maritieme zaken en visserij.
- 40.Deze functie was nieuw in de Commissie-Juncker maar werd opgeheven per 1 december 2019. De eurocommissaris was Frans Timmermans.
- 41.De Oostenrijker Johannes (Gio) Hahn (1957) is sinds februari 2010 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Von der Leyen is hij belast met begroting en personeelszaken. In de Commissie-Juncker was hij verantwoordelijk voor beleid buurlanden en uitbreiding. Daarvoor was hij in de Commissie-Barroso II belast met regionaal beleid. Hahn, die doctor in de filosofie is, bekleedde diverse bestuursfuncties bij de -VP, de christendemocratische partij. Daarnaast was hij werkzaam in het bedrijfsleven. Tussen 1997 en 2003 was hij directeur van Novomatic. Verder was Hahn (deel)gemeenteraadslid in Wenen en lid van de Landdag van Bondsland Wenen. In 2007 werd hij minister voor Wetenschap en Onderzoek.
- 42.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Olivér Várhely. Hij neemt de taken van Johannes Hahn uit de Commissie-Juncker over. Voorheen heette deze functie Eurocommissaris voor Nabuurschapsbeleid en Uitbreidingsonderhandelingen.
- 43.Elzbieta Bienkowska (1964) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 namens Polen lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker had zij de portefeuille interne markt, industrie, ondernemingen en MKB. In het centrumrechtse kabinet-Tusk was mevrouw Bienkowska minister van Infrastructuur en Ontwikkeling en eerder minister van regionale ontwikkeling. Daarvoor was zij op provinciaal gebied verantwoordelijk voor de verdeling van EU-gelden voor onder meer infrastructuur. Zij is aangesloten bij het centrumrechtse Burgerplatform.
- 44.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Thierry Breton. Hij neemt de taken van Eurocommissaris Elžbieta Bieńkowska uit de Commissie-Juncker over. Voorheen heette deze functie Eurocommissaris voor Interne markt, Industrie, Ondernemerschap en Midden- en kleinbedrijf.
- 45.De Portugees Carlos Moedas (1970) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was hij belast met onderzoek, wetenschap en innovatie. Hij is lid van de christendemocratische partij PSD. Moedas was lid van het parlement en werd in 2011 medewerker (staatsssecretaris) van minister-president Passo Coelho. Als econoom was hij nauw betrokken bij de economische hervormingen in Portugal.
- 46.Deze functie werd van november 2014 tot december 2019 vervuld door Carlos Moedas.
- 47.De Roemeense Corina Creţu (1967) was van 1 november 2014 tot 2 juli 2019 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker had zij de portefeuille regionaal beleid. Aanvankelijk was zij journalist en later woordvoerder van president Iliescu. Zij was lid van de Roemeense senaat en van het Europees Parlement voor de Roemeense sociaaldemocratische Partij. Op 2 juli 2019 is zij opnieuw toegetreden tot het Europees Parlement.
- 48.De functie Eurocommissaris voor Regionaal Beleid is per december 2019 opgeheven Deze functie werd van 2 juli 2019 tot en met november 2019 tijdelijk vervuld door Johannes Hahn. Hij verving Corina Creţu, die lid was geworden van het Europees Parlement.
- 49.De Sloveense Violeta Bulc (1964) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker was zij belast met vervoer. Zij was adviseur op het gebied van bedrijfsstrategie en van lokaal en regionaal bestuur. In het in 2014 aangetreden kabinet-Cerar was zij minister zonder portefeuille en vicepremier. Mevrouw Bulc is lid van de liberale partij van Prof. Miro Cerar.
- 50.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Adina-Ioana Vălean. Zij neemt de taken over van Eurocommissaris Violeta Bulc uit de Commissie-Juncker.
- 51.De Slowaak Maroš Sefčovič (1966) is sinds 1 oktober 2009 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Von der Leyen is hij belast met interinstitutionele relaties, en sinds 22 augustus 2023 ook de Green Deal en - tijdelijk - klimaatbeleid. In de Commissie-Juncker was hij commissaris voor de energie-unie. In de Commissie-Barroso II (2010-2014) was hij belast met institutioneel beleid en ambtelijk beheer. Sefcovic nam eind 2012 ook de post gezondheid en consumentenzaken waar. Eerder had hij enkele maanden de portefeuille onderwijs, cultuur en jeugd. Sefcovic was diplomaat en topambtenaar op het ministerie van Buitenlandse Zaken van Slowakije. Posten die hij eerder bekleedde, waren onder meer directeur-generaal Europese zaken en ambassadeur in Israël.
- 52.Deze functie wordt sinds december 2019 vervuld door Kadri Simson. Zij neemt de taken over van Maroš Šefčovič uit de Commissie-Juncker. Voorheen heette deze functie Energie Unie.
- 53.De Spanjaard Miguel Arias Cañete (1950) was van 1 november 2014 tot 1 december 2019 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Juncker had hij de portefeuille klimaatactie en energie. Cañete is lid van de Partido Popular, de centrumrechtse partij van Spanje. Hij was senator, Kamerlid, lid van het Europees Parlement, minister van Landbouw, Voedselvoorziening en Visserij (2000-2004) en minister van Landbouw, Voedselvoorziening en Milieu (2011-2014).
- 54.Deze functie was nieuw in de Commissie-Juncker maar werd opgeheven per 1 december 2019. De eurocommissaris was Miguel Arias Cañete.
- 55.De Tsjechische Vera Jourová (1964) is sinds 1 november 2014 lid van de Europese Commissie. In de Commissie-Von der Leyen is zij belast met waarden en transparantie. In de Commissie-Juncker was zij belast met justitie, consumentenrechten en gendergelijkheid. Mevrouw Jourová is lid van de liberaal-populistische partij ANO 2011 (Burgeractie). Sinds januari 2014 was zij minister voor regionale ontwikkeling, daarvoor was zij onderminister
- 56.Deze functie was nieuw in de Commissie-Juncker maar opgeheven per 1 december 2019. De portefeuille werd in de Commissie-Von der Leyen verdeeld over twee functies. De Eurocommissaris was Věra Jourová.
- 57.Julian King (1964) was van september 2016 tot 1 december 2019 namens het VK lid van de Europese Commissie belast met de veiligheidsunie. Hij was ambtenaar van het Britse ministerie van Buitelandse Zaken, werkzaam op het gebied van het Europese buitenlands en veiligheidsbeleid, ambtenaar bij de Europese Commissie en directeur-generaal voor Noord-Ierland. Verder was hij Brits ambassadeur in Ierland en Frankrijk.
- 58.Deze functie was nieuw in de Commissie-Juncker maar is opgeheven per 1 december 2019. De eurocommissaris was Sir Julian King.
- 59.Dit is een Europese centrumrechtse, eurosceptische politieke partij. De Partij van Europese Conservatieven en Hervormers is in 2009 opgericht onder de naam Alliantie van Europese Conservatieven en Hervormers en veranderde in 2019 naar de huidige naam. De partij is verbonden met de fractie van de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR) in het Europees Parlement. De partij staat voor een radicale hervorming van de Europese Unie op basis van conservatieve uitgangspunten en economisch liberale beginselen.
- 60.De Zweedse Cecilia Malmström (1968) was van februari 2010 tot 1 december 2019 lid van de Europese Commissie. Vanaf 1 november 2014 had zij in de Commissie-Juncker de portefeuille handel. In de Commissie-Barroso II (2010-2014) was zij belast met asiel en immigratie, grensbewaking en criminaliteitsbestrijding. Daarvoor was zij namens de Liberale Partij in het kabinet-Reinfeldt (2006-2010) minister voor Europese Zaken. Mevrouw Malmstrom studeerde politicologie en literatuur in Gothenburg en Parijs en behaalde een doctoraat. Zij was onderzoeker en docente aan de Universiteit van Gothenburg en werd in 1999 lid van het Europees Parlement.
- 61.Deze functie wordt sinds september 2020 vervuld door Valdis Dombrovskis. Hij nam de taken over van Phil Hogan, die in december 2019 Cecilia Malmström uit de Commissie-Juncker had opgevolgd. Hogan trad tussentijds af.
- 62.Alenka Bratusek (1970) was in 2013-2014 premier van Slovenië. In 2014 was zij beoogd vicevoorzitter en Eurocommissaris belast met de energie-unie, maar zij trok zich terug na de hoorzitting door het Europees Parlement. In 2011 werd zij voor het eerst gekozen in het Sloveense parlement. Daarvoor was zij onder meer directeur begrotingszaken op het ministerie van Financiën. Mevrouw Bratusek leidde een coalitie van PS, sociaaldemocraten en een partij van gepensioneerden. Zij was de leider van de centrumlinkse partij Positief Slovenië.
- 63.Lord Hill (1960) was van 1 november 2014 tot 15 juli 2016 lid van de Europese Commissie namens het Verenigd Koninkrijk. Hij maakte na het Brexit-referendum zijn aftreden bekend. In de Commissie-Juncker was hij belast met financiële stabiliteit, financiële dienstverlening en gezamenlijke kapitaalmarkt. Lord Hill is lid van de Conservatieve Partij. Hij was adviseur en medewerker van minister Clarke en van minister-president Major en werkte in het bedrijfsleven. In 2010 werd hij lid van het Hogerhuis en onderstaatssecretaris voor scholen. In 2013-2014 was hij leider van de Conservatieven in het Hogerhuis en minister in het kabinet-Cameron.
- 64.Deze functie wordt sinds oktober 2020 vervuld door Mairead McGuinness. Deze functie was nieuw in de Commissie-Juncker en werd vervult door Lord Jonathan Hill, maar hij trad in juli 2016 af na het Britse referendum over een vertrek uit de Europese Unie. Met zijn vertrek werden de taken ondergebracht bij een andere portefeuille die vernoemd werd tot Euro, sociale dialoog, financiële stabiliteit, financiële diensten en kapitaalmarktunie. In de Commissie-Von der Leyen werd een deel van die taken weer overgedragen, dit maal naar de Eurocommissaris voor een Economie die werkt voor de mensen. Later werd ook de functie van Eurocommissaris voor Financiële stabiliteit, financiële diensten en kapitaalmarktunie weer ingevoerd.
- 65.Het Verenigd Koninkrijk verliet op 31 januari 2020 de Europese Unie. Het is daarmee het eerste land ooit dat uit de Europese Unie stapte. Het vertrek van de Britten ('brexit') was de uitkomst van een referendum over het lidmaatschap van de EU in het Verenigd Koninkrijk in 2016. Nadien volgden lange onderhandelingen over de scheidingsvoorwaarden en de overgangsperiode na de brexit, die op 31 december 2020 afliep. Eind december 2020 bereikten de onderhandelaars van de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk een handels- en samenwerkingsovereenkomst. Die overeenkomst regelt vanaf 1 januari 2021 de relatie tussen de EU en het Verenigd Koninkrijk.
- 66.De Bulgaarse Kristalina Georgieva (1953) was in 2010-2017 lid van de Europese Commissie. Vanaf november 2014 was zij in de Commissie-Juncker vicevoorzitter en commissaris belast met begroting en personeelsbeleid. In de Commissie-Barroso (2010-2014) had zij de portefeuille humanitaire hulp. Mevrouw Georgieva werkte sinds 1993 bij de Wereldbank en was vicepresident van die bank. Zij is een deskundige op het gebied van duurzame ontwikkeling, was hoogleraar in Sofia en bekleedde wereldwijd gasthoogleraarschappen aan diverse universiteiten. Mevrouw Georgieva behoort tot de centrumrechtse GERB. Sinds 1 oktober 2019 is zij directeur van het IMF.
- 67.De voorzitter van de Europese Commissie mag binnen de Commissie vicevoorzitters benoemen. Tot 2014 waren dit vooral erefuncties. Sinds het aantreden van de Commissie-Juncker (2014) bekleden de vicevoorzitters een belangrijke positie. Zij coördineren het werk van de andere eurocommissarissen in een aantal teams, ingedeeld op beleidsthema's.
- 68.De eurozone bestaat uit de 20 EU-lidstaten die de euro hebben ingevoerd als wettig betaalmiddel. Deze lidstaten voeren gezamenlijk het eurobeleid. De landen waar de euro wel als betaalmiddel geaccepteerd wordt maar die geen lid zijn van de EU behoren niet tot de eurozone.
- 69.Het Europees Grenswachtagentschap (Frontex) ondersteunt en coördineert de bewaking van de buitengrenzen van de Europese Unie. Lidstaten zijn in eerste instantie zelf verantwoordelijk voor de bewaking van buitengrenzen. Het agentschap vult de lidstaten waar nodig aan.