Naar toekomstbestendige pensioenstelsels in Europa - Hoofdinhoud
Eurocommissaris Barnier heeft onlangs voorgesteld het risicomanagement van pensioenfondsen aan te scherpen, maar geen kapitaaleisen op te leggen. Goed nieuws voor Nederland dus, maar tegelijkertijd geen grote verassing. Pensioenfondsen vervullen namelijk een andere rol dan bijvoorbeeld verzekeraars of banken, waarvoor wel Europese kapitaaleisen zijn ingevoerd.
Europa en het Nederlandse pensioenstelsel zijn de afgelopen jaren veelvuldig in het nieuws en in het politieke debat aan de orde geweest. Hierbij ontstond een beeld dat de maatregelen die de pensioenfondsen moesten nemen als gevolg van de financiële crisis aan hen door Europa waren opgelegd. Dat misverstand moet uit de weg, maar we moeten wel waakzaam blijven. We hebben als Nederland kwalitatief en kwantitatief één van de beste pensioenstelsels van Europa. Anderen kunnen daar een voorbeeld aan nemen.
Pensioenen zijn een nationale aangelegenheid. Nederland gaat zelf over de inrichting van het pensioenstelsel, maar het is belangrijk wel oog te hebben voor grensoverschrijdende effecten. Zo heeft CDA-collega Ria Oomen een mooi resultaat geboekt. Werknemers kunnen voortaan eenvoudiger opgebouwde pensioenrechten meenemen als ze in een ander land gaan werken.
Het is ook in ons aller belang - en in het belang van de stabiliteit van de euro - dat onze pensioenstelsels toekomstbestendig zijn. Zo vind ik het zeer kwalijk dat landen als Polen en Hongarije hun pensioenpot in de staatskas hebben kunnen storten om aan de begrotingseisen te voldoen. Houdbare pensioenstelsels zijn een voorwaarde voor houdbare overheidsfinanciën, zeker met de vergrijzing die op ons afkomt. Veel landen zijn daar niet goed op voorbereid. Dat is een tijdbom onder de economische groei en financiële stabiliteit in Europa.
Daarom komen er Europese spelregels voor intern risico management voor pensioenorganisaties. Nederland vervult daarin een voorbeeldfunctie. Ook komen er voorschriften over transparantie richting de pensioendeelnemer, bijvoorbeeld over beleggingsrisico's en over eerlijke voorlichting over wat het pensioen de deelnemer uiteindelijk oplevert. Dit moet deelnemers in heel Europa meer zekerheid bieden. In veel lidstaten zijn hier nog hele grote stappen te zetten. Deze voorstellen raken Nederland nauwelijks, omdat wij de lat zelf al hoog leggen.
Tot slot: er is in de afgelopen twee jaar veel werk verzet in Europa om het toezicht op de handel in financiële producten aan te scherpen. Ook hier komen pensioenfondsen in beeld, dit keer als belegger van onze pensioenspaarpot en speler op de financiële markten. Ik ben blij met de resultaten die ik met het CDA/EVP heb bereikt om het speciale karakter van pensioenfondsen te waarborgen, bijvoorbeeld als zij risico's afdekken met derivaten. Transparantie en verantwoord omgaan met risico's staan wat mij betreft voorop, maar pensioenfondsen moeten niet onnodig op kosten worden gejaagd.