Trojka (Europese Commissie, ECB en IMF)

De term 'trojka' verwijst naar de drie partijen die moeten bepalen of EU-lidstaten¹ met financiële tekorten voldoen aan de afgesproken bezuinigingen en hervormingen die zijn vastgesteld als voorwaarde voor het ontvangen van financiële hulp. De drie partijen zijn de Europese Commissie², het Internationaal Monetair Fonds³ (IMF) en de Europese Centrale Bank⁴ (ECB). De naam voor het samenwerkingsverband stamt uit de tijd van de Europese schuldencrisis die in 2009 begon.

Op basis van de bevindingen van de trojka wordt bepaald of de hulpbehoevende landen voldoende voortgang boeken met bezuinigingen om in aanmerking te blijven komen voor financiële hulp.

De term 'trojka' werd voornaamelijk gebruikt tijdens Griekse schuldencrisis en wordt uit respect voor het Griekse schuldenprobleem in het diplomatieke verkeer met Griekenland niet langer gebruikt. In diplomatieke kringen spreekt men sindsdien van 'de instellingen'.

Naast deze financieel-economische trojka is er ook de trojka in de zin van drie opeenvolgende EU-voorzitterschappen⁵.

• 1. 

  Momenteel zijn 27 landen lid van de Europese Unie. De meest recente uitbreiding van de Unie vond plaats op 1 juli 2013, met de toetreding van Kroatië. Er wordt verder over uitbreiding gesproken met verschillende landen in Oost-Europa. Het Verenigd Koninkrijk is sinds 31 januari 2020 middernacht geen lid meer van de Europese Unie. Dat was het eerste land dat de EU verliet.
   
• 2. 

  Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
   
• 3. 

  Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is de VN-organisatie, dat de stabiliteit van het internationale monetaire systeem in de gaten houdt. Om deze stabiliteit te behouden en financiële crises te voorkomen, analyseert het IMF nationale, regionale en mondiale economische en financiële ontwikkelingen. Ook biedt het IMF hulp bij het beteugelen van economische crises.
   
• 4. 

  De Europese Centrale Bank (ECB) is verantwoordelijk voor het monetaire beleid van de Unie. De basisdoelstelling van de ECB is het handhaven van de prijsstabiliteit binnen de eurozone en daarmee het bewaken van de koopkracht en het beheersen van de inflatie.
   
• 5. 

  De trojka is het samenwerkingsverband tussen drie lidstaten die aaneengesloten het voorzitterschap van de Europese Unie bekleden. Ieder voorzitterschap geldt voor een periode van zes maanden, een trojka beslaat dus een periode van anderhalf jaar. Op die manier moet er meer samenhang komen in het beleid van de Europese Unie. Er worden afspraken gemaakt over het inhoudelijke (wetgevings)programma dat de landen willen volgen. Er wordt ook wel gesproken van 'trio' in plaats van trojka.