Stemwijze Europees Parlement

Het Europees Parlement¹ stemt over voorstellen van de Europese Commissie² of de lidstaten³. Afhankelijk van het onderwerp neemt het Europees Parlement op een bepaalde wijze besluiten. In de Europese verdragen staat precies beschreven hoe er op welk onderwerp gestemd wordt.

De mogelijke stemwijzen in het Europees Parlement zijn:

• - 

  meerderheid van de uitgebrachte stemmen⁴; dit is de meest gebruikte manier van stemmen
• - 

  meerderheid van de leden⁵; deze stemwijze wordt op diverse onderwerpen toegepast
• - 

  twee derde meerderheid van de uitgebrachte stemmen én een meerderheid van de leden van het Europees Parlement⁶; dit geldt voor een paar politiek zeer beladen onderwerpen
• - 

  één vierde van de leden⁷; dit wordt gebruikt bij het instellen van tijdelijke enquêtecommissies

De wijze waarop er door het Europees Parlement besluiten genomen worden kan alleen door een wijziging in de Europese verdragen⁸ worden aangepast.

Geen stemplicht

Europarlementariërs zijn niet verplicht om een stem uit te brengen, ook niet wanneer ze in de vergaderzaal aanwezig zijn.

• 1. 

  Het Europees Parlement (EP) vertegenwoordigt ruim 450 miljoen Europeanen en bestaat momenteel uit 720 afgevaardigden (inclusief voorzitter). Nederland heeft 31 zetels in het Europees Parlement. Het Europees Parlement wordt geacht een stem te geven aan de volkeren van de 27 landen die aan de Unie deelnemen, en vooral te letten op het belang van de Unie in zijn geheel.
   
• 2. 

  Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
   
• 3. 

  Momenteel zijn 27 landen lid van de Europese Unie. De meest recente uitbreiding van de Unie vond plaats op 1 juli 2013, met de toetreding van Kroatië. Er wordt verder over uitbreiding gesproken met verschillende landen in Oost-Europa. Het Verenigd Koninkrijk is sinds 31 januari 2020 middernacht geen lid meer van de Europese Unie. Dat was het eerste land dat de EU verliet.
   
• 4. 

  Het Europees Parlement neemt een voorstel aan als de helft plus één van alle uitgebrachte stemmen vóór het voorstel zijn. Het gaat hier alleen om de uitgebrachte stemmen, niet om het aantal leden van het Europees Parlement.
   
• 5. 

  Het Europees Parlement neemt een voorstel aan wanneer de helft plus één van het totaal aantal Europarlementariërs vóór het voorstel stemt. Dat betekent dat elk voorstel minimaal 353 stemmen vóór moet halen. Dat houdt ook in dat tenminste de helft plus één van het aantal leden van het Europees Parlement een stem uit moet brengen, wil een voorstel aangenomen kunnen worden.
   
• 6. 

  Het Europees Parlement (EP) neemt in sommige gevallen een voorstel pas aan wanneer ten minste twee derde van het aantal uitgebrachte stemmen vóór het voorstel is. Daarnaast moet het aantal stemmen dat is uitgebracht in de stemming minstens de helft plus één (353) van het aantal leden (705) van het Europees Parlement bedragen. Een voorstel waar op deze manier over gestemd wordt heeft dus minstens 236 stemmen nodig om te worden aangenomen.
   
• 7. 

  Wanneer een vierde van de leden van het Europees Parlement vóór het voorstel stemt dan wordt het aangenomen. Het gaat om een kwart van alle Europarlementariërs, niet om de bij de stemming aanwezige Europarlementariërs. Een voorstel waar op deze manier over gestemd wordt heeft dus minstens 177 stemmen nodig om te worden aangenomen.
   
• 8. 

  De Europese verdragen kunnen middels drie verschillende procedures gewijzigd worden. Deze procedures worden zelden gebruikt, maar zijn van groot belang voor het functioneren van de Europese Unie en de manier waarop er in de Europese Unie besluiten worden genomen.