Raad Algemene Zaken (RAZ)

De raadsformatie¹ Algemene Zaken (AZ) bestaat voornamelijk uit de ministers van Europese en buitenlandse zaken en vergadert elke maand. Deze Raad is verantwoordelijk voor de samenhang tussen de werkzaamheden van de verschillende raadsformaties. Namens Nederland sluit doorgaans minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp² (NSC) aan.

Ook bereidt deze raad - samen met de vaste voorzitter van de Europese Raad³ en de Europese Commissie⁴ - de bijeenkomsten van de Europese Raad⁵ voor. De raad is verantwoordelijk voor het afhandelen van dossiers die door de Europese Raad worden toevertrouwd. Daanaast behandelt de Raad Algemene Zaken meerdere beleidsterreinen, zoals onderhandelingen over uitbreiding, de voorbereiding van de meerjarenbegroting en institutionele en administratieve zaken.

In de Raad van de Europese Unie nemen bewindspersonen uit alle EU-lidstaten een gezamenlijk besluit over het te volgen beleid binnen de EU. De Raad wordt ondersteund door het Comité van permanente vertegenwoordigers⁶ dat besluiten voorbereidt en de uitvoering van de besluiten van de Raad bewaakt.

Afhankelijk van het onderwerp en het belang dat daaraan wordt gehecht, kan Nederland in deze Raad onder meer vertegenwoordigd worden door:

• - 

  Caspar Veldkamp² (NSC), minister van Buitenlandse Zaken
• - 

  bij behandeling van het cohesiebeleid kunnen er, afhankelijk van het aspect, verschillende ministers aanschuiven
• - 

  een hoge ambtenaar

Voorheen werd Nederland in deze raadsformatie ook zo nu en dan vertegenwoordigd door een staatssecretaris voor Europese Zaken, maar sinds het kabinet-Rutte II is deze post geschrapt.

De Raad Algemene Zaken behandelt onder meer de volgende beleidsvelden:

• 1. 

  Er bestaat maar één Raad van de Europese Unie. Afhankelijk van de behandelde onderwerpen komt de Raad echter bijeen in verschillende samenstellingen (formaties) waaraan wordt deel­genomen door de ministers van de lidstaten en de eurocommissarissen die bevoegd zijn voor de behandelde onderwerpen.
   
• 2. 

  Casper Veldkamp (1964) is sinds 2 juli 2024 minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Schoof. Van 6 december 2023 tot 2 juli 2024 was hij Tweede Kamerlid voor NSC. De heer Veldkamp was bewindvoerder bij de Europese Bank voor Wederopbouw in Londen. Daarvoor was hij onder andere ambassadeur in Griekenland en Israël en plaatsvervangend directeur voor VN en Internationale Financiële Instellingen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Als Kamerlid was de heer Veldkamp woordvoerder buitenlands beleid, vreemdelingenzaken en migratie.
   
• 3. 

  De vaste voorzitter van de Europese Raad leidt de werkzaamheden van deze Raad, die bestaat uit Europese regeringsleiders of staatshoofden. Ook treedt de vaste voorzitter op als vertegenwoordiger van de Europese Raad in contacten met andere regeringsleiders en staatshoofden. Deze functie, ook wel (ten onrechte) de 'president van de Europese Unie' genoemd, is in 2009 ingevoerd door het Verdrag van Lissabon.
   
• 4. 

  Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
   
• 5. 

  De Europese Raad bestaat uit de regeringsleiders of staatshoofden van de 27 lidstaten van de Europese Unie, de vaste voorzitter en de voorzitter van de Europese Commissie. Alleen de regeringsleiders of staatshoofden hebben stemrecht tijdens de vergaderingen. De Europese Raad heeft geen wetgevingstaak, maar stelt wel de politieke richting van de EU vast.
   
• 6. 

  Coreper bestaat uit de permanente vertegenwoordigers (ambassadeurs) die de belangen van hun lidstaten in Brussel bewaken. Deze permanente vertegenwoordigers bereiden de vergaderingen van de verschillende formaties van de Raad van Ministers voor, en stellen de agenda's vast. Uitzondering hierop zijn de landbouwaangelegenheden, die onder het Speciaal Comité voor de Landbouw (SCL) vallen.