Commissie-Delors III (1993-1995)

Deze Europese Commissie¹ trad aan op 6 januari 1993 en bleef in functie tot januari 1995. Het was de derde Commissie onder leiding van de Fransman Jacques Delors². De Nederlandse eurocommissaris Hans van den Broek³ was verantwoordelijk voor de portefeuilles externe betrekkingen, gemeenschappelijk buitenlands- en veiligheidsbeleid en uitbreiding.

Deze Commissie was de eerste Commissie van de Europese Unie⁴, die tot stand kwam met de inwerkingtreding van het Verdrag van Maastricht⁵ in november 1993. Ook werd in datzelfde jaar de interne markt gerealiseerd. Onderhandelingen over toetreding van Oostenrijk, Zweden, Finland en Noorwegen werden afgerond en de landen traden toe tot de EU in 1995. Ook vroegen Hongarije en Polen toestemming om toe te treden tot de Unie.

In januari 1995 werd de Commissie-Delors III opgevolgd door de Commissie-Santer⁶.

Uitbreiding

De Nederlandse eurocommissaris Hans van de Broek speelde een belangrijke rol in de onderhandelingen over toetreding van Zweden, Noorwegen, Finland en Oostenrijk tot de Europese Unie. Deze landen traden toe tot de Unie in 1995. Ook was Van den Broek sterk betrokken bij het versterken van de betrekkingen tussen de EU en voormalige communistische landen in Oost- en Midden-Europa. In 1994 vroegen Hongarije en Polen het lidmaatschap van de EU aan.

EMU

Het Verdrag van Maastricht⁵, waarmee de EU werd opgericht, werd ondertekend in februari 1992 en werd van kracht in november 1993 na een ratificatieproces in de lidstaten. Met het inwerkingtreden van het verdrag werd tevens de Europese Monetaire Unie²³ opgericht. Het doel van de EMU was het bereiken van een gezamenlijke economische politiek tussen de lidstaten en het bevorderen van de prijsstabiliteit. Ook diende de EMU ter ondersteuning en verbetering van de interne markt.

Interne markt

Vanaf 1 januari 1993 kwam de interne markt²⁴ tussen de lidstaten tot stand. Daarmee werd het vrij verkeer van goederen, diensten en kapitaal gerealiseerd. Ook werd handel vergemakkelijkt door de wederzijdse erkenning van productienormen, zoals vereisten voor gezondheid en veiligheid.

CVCE.eu, historical events in the European integration process (1945-2014).

Meer informatie

• 1. 

  Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
   
• 2. 

  Franse sociaaldemocraat en econoom die als energieke voorzitter van de Europese Commissie belangrijke voortuitgang wist te boeken bij de verdere Europese integratie. Begon zijn loopbaan bij de Banque de France en was later economisch adviseur van de gaullistische premier Chaban-Delmas. Actief in de christelijke vakbond en behorend tot de progressieve vleugel van de katholieke kerk, trad hij in 1974 toe tot de Socialistische Partij. Lid van het Europees Parlement en in 1981-1984 minister van Financiën en Economische Zaken onder presdident Mitterand. Tijdens zijn voorzitterschap van de Europese Commissie kwam de Economische en Monetaire Unie (EMU) tot stand die werd vastgelegd in het Verdrag van Maastricht.
   
• 3. 

  Juridisch geschoolde CDA-politicus, die lange tijd minister van Buitenlandse Zaken was. Begon zijn loopbaan als advocaat in Rotterdam en was later werkzaam bij Enka in Arnhem. Justitie-woordvoerder van de KVP en het CDA in de Tweede Kamer. Werd in 1982, na één jaar staatssecretaris te zijn geweest, minister. Gold als een overtuigd aanhanger van de Atlantische samenwerking en verdedigde van harte het NAVO-besluit om kruisraketten te plaatsen in Nederland. Dreigde met name op Europees gebied soms overvleugeld te worden door de premier. Was enige tijd 'kroonprins' bij het CDA. Na zijn ministerschap Europees Commissaris voor buitenlandse betrekkingen. Geen voorstander van een moraliserende buitenlandse politiek. Kwam vaak nogal zelfstandig tot zijn beleidskeuzes. Kreeg in 2005 de titel minister van staat.
   
• 4. 

  De Europese Unie (EU) is het belangrijkste samenwerkingsverband in Europa. De deelnemende landen hebben voor deze Unie een aantal organisaties opgericht waaraan zij een deel van hun eigen bevoegdheden hebben overgedragen. Dit zijn onder meer het Europees Parlement, de Europese Commissie, de Raad en het Europese Hof van Justitie.
   
• 5. 

  Dit Europese verdrag vormde in 1993 de Europese Gemeenschap om tot Europese Unie. Het Verdrag (formeel: Verdrag betreffende de Europese Unie) legde verder de basis voor de Economische en Monetaire Unie (EMU) en van de invoering van een gemeenschappelijke munt (de euro).
   
• 6. 

  Deze Europese Commissie was in functie van 25 januari 1995 tot 16 september 1999. De Commissie werd op 15 maart 1999 echter demissionair, omdat het onder druk van het Europees Parlement opstapte. De Luxemburgse politicus Jacques Santer was tot 15 maart 1999 voorzitter. Na het ontslag van de gehele commissie bleef de Spaanse sociaaldemocraat Manuel Marín aan als interim-voorzitter. De Nederlandse CDA-politicus Hans van den Broek was Eurocommissaris voor betrekkingen met onder meer Midden- en Oost-Europa en Turkije, alsmede uitbreiding van de Europese Unie.
   
• 7. 

  Martin Bangemann (1934) is een Duitse liberaal, die minister van Economische Zaken (1984-1989) was in het kabinet-Kohl en tien jaar deel uitmaakte van drie opvolgende Europese Commissies. Was secretaris en voorzitter van de FDP en werd in 1972 lid van de Bondsdag. In de Commissie-Delors II had hij de portefeuille interne markt. Daarna was hij in de commissies-Delors III en -Santer belast met industriebeleid en telecommunicatie. In die functie had Bangemann onder meer bemoeienis met de sanering van de staalindustrie en met de liberalisering van de telecom-markt.
   
• 8. 

  Leon Brittan (1939) is een conservatieve Britse politicus uit een oorspronkelijk Joods-Litouwse familie. Hij was in de Commissies-Delors II en III europees commissaris voor mededinging en in de commissie-Santer commissaris voor buitenlandse betrekkingen. Brittan was advocaat en kreeg in 1974 zitting in het Lagerhuis. Vanaf 1981 behoorde hij tot de vooraanstaande leden van het kabinet-Thatcher, maar in 1986 moest hij aftreden vanwege een affaire rond een helikopterbedrijf. Als lid van de Europese Commissie zette hij zich in voor een Europees-Amerikaanse Vrijhandelszone. Sinds 2000 is Brittan lid van het Hogerhuis.
   
• 9. 

  De Deense liberaal Henning Christophersen (1939) had tien jaar zitting in de drie Europese Commissies onder leiding van Jacques Delors. Hij werd op 31-jarige leeftijd lid van het Deense parlement en was minister van Buitenlandse Zaken en van financiën. Christophersen was als commissaris vier jaar belast met begroting en daarna met economische zaken en financiën.
   
• 10. 

  De Portugees João de Deus Pinheiro (1945) was lid van de Europese Commissie in de periode 1993-1999. In de commissie-Delors III was hij belast met relaties met het parlement en met de lidstaten en in de commissie-Santer had hij de portefeuille relatie met Afrika en Midden-Amerika. De Deus Pinheiro is lid van de centrumrechtse PSD en maakte diverse malen deel uit van kabinetten, onder meer als minister van Buitenlandse Zaken. Daarvoor was hij hoogleraar scheikunde aan de Universiteit van Minho.
   
• 11. 

  Pádraig 'Pee' Flynn (1939) was in 1993-1999 het Ierse lid van de Europese Commissie. Aanvankelijk was hij leraar en in 1977 kwam hij voor de conservatief-liberale partij Fianna Fáil in het Ierse Lagerhuis. In de kabinetten-Haughey bekleedde Flynn (sinds 1982) diverse ministersposten, onder meer van Handel en Industrie. Als eurocommissaris was hij belast met sociale zaken en werkgelegenheid.
   
• 12. 

  Manuel (1949) is een Spaanse sociaaldemocraat, die dertien jaar lid was van de Europese Commissie. Nadat het Europees Parlement het vertrouwen in de Commissie-Santer had opgezegd, werd hij interim-voorzitter van de Commissie. Maron werd in 1977 lid van de Cortes, de Spaanse Tweede Kamer. In het eerste kabinet-Gonzalez was hij staatssecretaris van Europese zaken en speelde hij een belangrijke rol bij de onderhandelingen over toetreding van Spanje tot de Europese Gemeenschap. In de Europese Commissies was hij onder meer belast met de portefeuilles sociale zaken, visserij en ontwikkelingssamenwerking. Na zijn vertrek uit Brussel was hij vier jaar Kamervoorzitter.
   
• 13. 

  Abel Matutes Juan (1941) is een van Ibiza afkomstige Spaanse conservatief die acht jaar deel uitmaakte van de Europese Commissie. In de Commissie-Delors I was hij belast met investeringen en midden- en kleinbedrijf, in de Commissie-Delors II met Noord-Zuid-betrekkingen en in de Commissie-Delors III met vervoer en energie. Matutes was eigenaar van hotels in Ibiza en zat in de Spaanse Senaat en Cortes. Na zijn periode als EG-commissaris was hij Europarlementariër en vier jaar minister van Buitenlandse Zaken.
   
• 14. 

  De Schot Bruce Millan (1927) was zes jaar Europees Commissaris belast met regionaal beleid. Op 32-jarige leeftijd werd Millan lid van het Britse Lagerhuis voor de Labour Partij. Hij was verder drie jaar minister voor Schotland.
   
• 15. 

  De Griek Ioannis Paleokrassas (1934) was vier jaar lid van de Europese Commissie belast met milieu. Hij studeerde economie in Engeland en bekleedde daarna functies bij overheid en bedrijfsleven. Als lid van de conservatief-liberale partij Nea Demokratia maakte hij deel uit van diverse kabinetten, onder meer als minister van Financiën en Handel. Op hem werd in 1992 een mislukte aanslag gepleegd door een Griekse terroristische groepering.
   
• 16. 

  Professor Antonio Ruberti (1927-2000) was lid van de Europese Commissie in 1993-1995. Hij was tevens vicevoorzitter. Als commissaris voor wetenschap, onderzoek en onderwijs had hij een belangrijk aandeel in lancering van de Europese onderwijsprogramma's Socrates en Leonardo da Vinci. Ruberti was deskundige op het gebied van automatisering en informatica en hoogleraar in Rome. Namens de Italiaanse socialisten was hij enkele keren minister van wetenschapsbeleid en lid van het parlement.
   
• 17. 

  Peter Schmidhuber (1931) was in de periode 1987-1995 lid van de drie Europese Commissies onder leiding van Jacques Delors. Aanvankelijk was hij belast met economische zaken en regionaal beleid. Vanaf 1989 had hij de portefeuille begroting en financieel toezicht. Schmidhuber zat namens de Beierse CSU in de Duitse Bondsdag en was medewerker van Franz-Josef Strauss. Hij was tevens minister in de deelstaatregering van Beieren.
   
• 18. 

  Christiane Scrivener (1925) was in 1989-1995 lid van de Europese Commissie, belast met consumentenbescherming en fiscale zaken. Zij werkte bij organisaties op het gebied van stages en van technische samenwerking. In 1976-1978 was zij staatssecretaris in drie centrumrechtse kabinetten. Zij kreeg in Frankrijk bekendheid door de Loi Scrivener, een wet over consumentenbescherming en kreeg als bijnaam 'Madame consommation'.
   
• 19. 

  René Steichen (1942) is een Luxemburgse christendemocraat, die twee jaar de Landbouwportefeuille beheerde in de Europese Commissie. Steichen was eerder onder meer Kamerlid en staatssecretaris en minister van Landbouw. Hij kwam met voorstellen voor hervorming van de financiering van het Europese landbouwbeleid. Ook nam hij steunmaatregelen voor zwakkere plattelandsgebieden.
   
• 20. 

  Karel Van Miert (1942-2009) was een vooraanstaande Vlaamse sociaaldemocratische politicus. Hij werd op 35-jarige leeftijd voorzitter van de Vlaamse Socialistische Partij (SP), nadat de Belgische Socialistische Partij was gesplitst in een Vlaamse en Waalse partij. In de periode 1989-1999 was Van Miert lid van de Europese Commissie. Aanvankelijk had hij de portefeuille verkeer (in 1992 tevens milieu) en vanaf 1993 die van mededinging. Als eurocommissaris vervoer stond hij mede aan de wieg van het Europese systeem van Hogesnelheidsspoorlijnen. Als commissaris belast met mededinging was hij een krachtig bestrijder van concurrentievervalsing en ongeoorloofde staatssteun. Hij bond onder meer de strijd aan tegen de hoge tarieven voor mobiele telefonie.
   
• 21. 

  Raniero Vanni d'Archirafi (1931) was vier jaar in de Europese Commissie belast met de portefeuille institutionele hervormingen, interne markt en ondernemingen. Hij was daarvoor diplomaat en adviseur van de Italiaanse regering.
   
• 22. 

  Marcelino Oreja Aguire (1935) was in de Commissie-Delors III eurocommissaris voor vervoer en energie en in de Commissie-Santer commissaris voor onder meer media en cultuur. Oreja Aguire is lid van de Spaanse conservatieve Volkspartij en was onder meer minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Suarez (1976-1980). Hij had verder zitting in de Kamer van Afgevaardigden (de Spaanse Tweede Kamer) en de Senaat. Aanvankelijk was hij diplomaat.
   
• 23. 

  De Economische en Monetaire Unie (EMU) is in 1991 opgericht door de Europese regeringsleiders. Het doel was een gezamenlijk economische politiek op te zetten, de prijsstabiliteit te bevorderen en de werking van de interne markt te verbeteren.
   
• 24. 

  De interne markt is de ruimte zonder binnengrenzen waarin het vrij verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal in de Europese Unie is gewaarborgd. Het begrip interne markt heeft alleen betrekking op het vrij verkeer binnen de Unie en niet op de handel met derde landen. Voor de import van goederen van buiten de Europese Unie hanteren de lidstaten een gemeenschappelijk importtarief.
   
• 25. 

  Eeuwenlang hebben de landen van het huidige Europa elkaar met grote regelmaat bevochten. De Tweede Wereldoorlog vormde het definitieve keerpunt. De gevolgen van deze oorlog waren zo ingrijpend geweest, dat in 1950 België, Duitsland, Frankrijk, Italië, Luxemburg en Nederland een eerste stap naar een duurzaam samenwerkend Europa noodzakelijk vonden.