Neutrale Partij

Met dank overgenomen van Parlement.com.

Deze partij, die op 14 februari 1918 werd opgericht, kwam op voor kunstenaars en voor mensen werkzaam in het amusementsbedrijf. Zij was dus een typische belangenpartij. Alle andere vraagstukken moesten worden behandeld overeenkomstig het 'algemeen staatsbelang', zonder dat partijpolitiek daarbij een rol speelde.

Er werd uitgegaan van persoonlijke vrijheid van alle staatsburgers en gelijke rechten, met eerbiediging van de godsdienstige gezindheid. De Neutrale Partij kan gerekend worden tot de liberale stroming.

In 1921 ging de Neutrale Partij op in de Vrijheidsbond¹.

1. Henri ter Hall

Voorman van de Neutrale Partij was Henri ter Hall², in zijn tijd een bekend revueartiest.

2. Electoraat

De partij behaalde in 1918 7000 stemmen (0.5%), goed voor 1 zetel. De partij werkte tot 1921 met het VDW³, de Plattelandersbond⁴, de Middenstandspartij⁵ en de Economische Bond⁶ samen in de Neutrale fractie⁷ onder leiding van Treub⁸. In 1922 was Ter Hall met een aparte lijst kandidaat voor de Vrijheidsbond¹.

Meer over

Opgeheven partijen⁹

1.
De Liberale Staatspartij ontstond in 1921 toen Liberale Unie, de Bond van Vrije Liberalen en enkele kleinere liberale partijen samengingen. Sinds 1921 was de LSP in de Tweede Kamer vertegenwoordigd en vanaf 1922 in de Eerste Kamer. Tot februari 1938 voerde de partij als naam 'De Vrijheidsbond'. In 1946 ging de LSP op in de Partij van de Vrijheid. Daaruit ontstond in 1948 de VVD.
2.
Bekend revue-artiest die in 1918 als vertegenwoordiger van de amusementswereld in de Tweede Kamer kwam. Opvallende verschijning in het parlement door zijn felgekleurde vesten, witte kuif en snor. Was ook jarenlang gemeenteraadslid in Rijswijk; de laatste jaren voor het rechtse Verbond Nationaal Herstel.
3.
Het Verbond tot Democratisering der Weermacht (VDW) was een typische belangenpartij. Het had als voornaamste doel het behartigen van de belangen van officieren en onderofficieren. Verder was het verbond voorstander van een volksleger en invoering van een algemene dienstplicht. Vrouwen zouden in oorlogstijd als verpleegster moeten worden ingezet. De algemene weerbaarheid van het volk moest worden vergroot.
4.
De in 1917 opgerichte Plattelandersbond was een politieke partij die opkwam voor de belangen van boeren en tuinders en die zich tegen de volgens haar bestaande achterstelling van het platteland keerde.
5.
De Middenstandspartij was een typische belangenpartij die bestond tussen 1918 en 1921. De partij zette zich in voor de rechten en belangen van, zoals het werd genoemd, 'het volksdeel in de Nederlandse samenleving, hetwelk geklemd is tussen bezittende klasse en proletariaat'. De Middenstandspartij had vooral een sterke aanhang in Amsterdam.
6.
De Economische Bond werd op 15 december 1917 opgericht als liberale partij. Zij beoogde de sinds het eind van de 19e eeuw bestaande verdeeldheid bij de liberalen op te heffen. Er bestonden namelijk drie liberale partijen: de Liberale Unie, de Bond van Vrije-Liberalen en de links-liberale Vrijzinnig-Democratische Bond. Haar streven werd in 1921 deels verwezenlijkt door oprichting van de Vrijheidsbond.
7.
Op 3 september 1918 werd op initiatief van Henri ter Hall in de Tweede Kamer de Neutrale fractie gevormd. De leden behielden het recht voor om eigen standpunten in te nemen. Tot voorzitter werd gekozen Treub en tot secretaris A. Staalman.
8.
Vooraanstaand liberaal politicus uit het einde van de negentiende en begin van de twintigste eeuw. Hoogleraar economie in Amsterdam. Behoorde aanvankelijk tot de Radicalen en werd in 1904 Tweede Kamerlid voor de VDB, waarmee hij later echter brak. In 1913 minister in het kabinet-Cort van der Linden. Bezat uitstekende organisatorische kwaliteiten en zorgde tijdens de Eerste Wereldoorlog voor een voortvarend financieel-economisch beleid. Trad in 1916 af vanwege een conflict over het staatspensioen, maar keerde in 1917 weer terug. Werd in 1918 Tweede Kamerlid voor de Economische Bond, een liberale partij die een 'zakelijke' politiek voor stond. Voerde toen een sterk persoonlijke getinte verkiezingscampagne. Was nogal onberekenbaar; productief in denkbeelden, maar weinig resultaatgericht.
9.
Diverse partijen zijn ooit vertegenwoordigd geweest in het Nederlandse parlement, maar nadien opgeheven. Een aantal daarvan zijn opgegaan in nieuwe partijen, waarvan sommige nog bestaan.