Vrij verkeer van kapitaal

Bron: Partij van de Arbeid

Het vrij verkeer van kapitaal biedt de Europese burgers tal van vrijheden op financieel gebied. Al in 1988, dus vóór de instelling van de interne markt¹, werden hierover afspraken gemaakt. De Commissie Juncker² maakte werk van voorstellen om het makkelijker te maken voor kapitaal om de grens over te kunnen, in de hoop zo extra investeringen in de economie mogelijk te maken. Zo werd het makkelijker een rekening te openen of een lening aan te gaan in een ander EU-land, en werden drempels om in andere landen te beleggen geslecht.

Sindsdien zijn door opeenvolgende Commissies voorstellen gedaan om dat te faciliteren. In 2015 werd het voorstel voor de Europese kapitaalmarktunie³ gepresenteerd.

Kapitaalmarktunie

In 2019 zijn de volgende maatregelen in het kader van de kapitaalmarktunie doorgevoerd:

• - 

  regels die het makkelijker moeten maken voor financiële instellingen om fondsen aan Europese investeerders te verkopen
• - 

  het versterken van toezicht op, en scherpere financiële eisen aan, investeringsmaatschappijen
• - 

  harmonisatie van de regels voor gedekte obligaties (obligaties waar een specifiek onderpand voor is)
• - 

  regels om pensioenproducten en beleggingsfondsen in andere EU-landen toegankelijker te maken voor investeringen
• - 

  criteria voor fondsen om zich 'duurzaam' te mogen noemen
• - 

  gelijke regels voor crowdfunding in heel Europa

Die regels zijn naderhand weer verder aangescherpt, uitgebreid en/of aangepast. Dat gaat vooral over het verder wegnemen van barrières, maar ook over versterkt Europees toezicht.

Juridisch kader

Het vrij verkeer van kapitaal is vastgelegd in artikel 63 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie⁴ (VwEU), naast het vrij verkeer van betalingen.

• 1. 

  De interne markt is de ruimte zonder binnengrenzen waarin het vrij verkeer van goederen, personen, diensten en kapitaal in de Europese Unie is gewaarborgd. Het begrip interne markt heeft alleen betrekking op het vrij verkeer binnen de Unie en niet op de handel met derde landen. Voor de import van goederen van buiten de Europese Unie hanteren de lidstaten een gemeenschappelijk importtarief.
   
• 2. 

  Deze Europese Commissie was in functie van 1 november 2014 tot 1 december 2019 en volgde de Commissie-Barroso II op. Voorzitter was de Luxemburgse oud-premier Jean-Claude Juncker. De Nederlandse Frans Timmermans was één van de vicevoorzitters en was belast met betere regelgeving, relaties met de Europese instellingen, rechtsregels, fundamentele rechten en duurzame ontwikkeling.
   
• 3. 

  De kapitaalmarktunie moet het voor spaarders en beleggers makkelijker maken om in bedrijven buiten hun eigen land te investeren. Zo kunnen kleine en middelgrote bedrijven gemakkelijker aan kapitaal komen buiten de banken om. Zo moet het makkelijker worden om extra te investeren in de economie, wat moet leiden tot meer economische groei.
   
• 4. 

  Het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VwEU) is een gewijzigde versie van het Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap (EG). De gewijzigde versie is in 2009 van kracht geworden. In het VwEU staat wat de bevoegdheden zijn van de Europese Unie, en op welke manier de Europese Unie die bevoegdheden kan uitoefenen. Dit verdrag vormt samen met het Verdrag betreffende de Europese Unie de basis van de Europese Unie.