Staat van de Unie: Commissie verzoekt lidstaten snelle netwerkconnectiviteit te stimuleren en gezamenlijke aanpak van 5G-uitrol te ontwikkelen

Met dank overgenomen van Europese Commissie (EC) i, gepubliceerd op vrijdag 18 september 2020.

De Commissie onderneemt vandaag verdere stappen in het kader van de digitale agenda ter versterking van de digitale soevereiniteit van Europa, zoals aangekondigd door voorzitter Ursula von der Leyen i in haar toespraak over de Staat van de Unie op woensdag.

De Commissie heeft een aanbeveling gepubliceerd waarin de lidstaten wordt verzocht om investeringen in infrastructuur voor breedbandconnectiviteit met zeer hoge capaciteit, waaronder 5G, te stimuleren. Dit is het meest fundamentele onderdeel van de digitale transformatie en een essentiële pijler van het herstel. De tijdige uitrol van 5G-netwerken zal de komende jaren grote economische kansen bieden, als een cruciale troef voor het Europese concurrentievermogen en de duurzaamheid, en een belangrijke factor voor toekomstige digitale diensten.

Daarnaast heeft de Commissie vandaag een voorstel ingediend, in nauwe samenhang met deze aanbeveling, voor een nieuwe verordening inzake de Gemeenschappelijke Onderneming Europese high-performance computing. Doel ervan is de Europese leiderspositie op het gebied van supercomputingtechnologie te behouden en te bevorderen voor de gehele digitale strategie, en het mondiale concurrentievermogen van de Unie te waarborgen.

Margrethe Vestager i, uitvoerend vicevoorzitter voor een Europa dat klaar is voor het digitale tijdperk: “Breedband- en 5G-connectiviteit vormen de basis voor de groene en de digitale transformatie van de economie, zowel op het vlak van vervoer, energie, gezondheidszorg, onderwijs, productie als landbouw. De huidige crisis heeft ons bovendien gewezen op het belang van toegang tot zeer snel internet voor bedrijven, overheidsdiensten en burgers, en dus op het belang om sneller werk te maken van 5G. Daarom moeten we zonder verdere vertragingen samenwerken aan de uitrol van snelle netwerken.”

Thierry Breton i, commissaris voor de Interne Markt: “Digitale infrastructuur is tijdens de pandemie van cruciaal belang gebleken om burgers, overheidsdiensten en bedrijven te helpen de crisis te doorstaan, maar toch is het tempo van de recente investeringen afgezwakt. Toegang tot breedbandinternet is een fundamenteel basisgoed voor Europeanen maar is ook van geostrategisch belang voor bedrijven. Daarom moeten we nu samen met de lidstaten de uitrol van beveiligde glasvezel- en 5G-netwerken mogelijk maken en versnellen. Betere connectiviteit zal niet alleen bijdragen aan de werkgelegenheid, aan duurzame groei en aan de modernisering van de Europese economie, maar zal Europa ook weerbaarder en technologisch autonoom maken.”

Met deze aanbeveling nodigt de Commissie de lidstaten uit om uiterlijk 30 maart 2021, in de vorm van een toolbox met beste praktijken, een gemeenschappelijke aanpak te ontwikkelen voor de tijdige uitrol van vaste en mobiele netwerken met zeer hoge capaciteit, zoals 5G-netwerken. Die maatregelen moeten het volgende tot doel hebben:

  • lagere uitrolkosten en snellere uitrol van netwerken met zeer hoge capaciteit, met name door onnodige administratieve belemmeringen weg te nemen;
  • tijdige toegang tot 5G-radiospectrum en aanmoediging van exploitanten om te investeren in de uitbreiding van de netwerkinfrastructuur;
  • meer grensoverschrijdende coördinatie voor radiospectrumtoewijzing ter ondersteuning van innovatieve 5G-diensten, met name op het gebied van industrie en vervoer.

De aanbeveling van vandaag bevat ook richtsnoeren voor beste praktijken voor tijdige toegang tot radiospectrum voor 5G en voor een betere coördinatie van spectrumtoewijzing voor grensoverschrijdende 5G-toepassingen. Dit is met name belangrijk om geconnecteerde en geautomatiseerde mobiliteit, de digitalisering van de industrie en slimme fabrieken mogelijk te maken. Een versterkte grensoverschrijdende coördinatie van het 5G-radiospectrum zal ertoe bijdragen dat de belangrijkste transportroutes in Europa, met name wegen, spoorwegen en binnenwateren, tegen 2025 ononderbroken 5G-dekking hebben. Halverwege september 2020 hadden de lidstaten (en het Verenigd Koninkrijk) echter gemiddeld slechts 27,5% van de 5G-pioniersbanden toegewezen. Het is daarom van essentieel belang dat de lidstaten vertragingen bij het verlenen van toegang tot radiospectrum vermijden, of tot een minimum beperken, om de tijdige uitrol van 5G te waarborgen.

In de aanbeveling wordt ook benadrukt dat ervoor moet worden gezorgd dat de 5G-netwerken veilig en weerbaar zijn. De lidstaten hebben samen met de Commissie en het agentschap van de Europese Unie voor cyberbeveiliging (Enisa) gewerkt aan een toolbox met risicobeperkende maatregelen en plannen om grote risico's voor 5G-netwerken doeltreffend in te perken. In juli is een voortgangsverslag gepubliceerd.

Duurzame uitrol van netwerken voor verbeterde connectiviteit

De aanbeveling bouwt ook voort op de richtlijn ter verlaging van de kosten voor breedband. De uitrol van hogesnelheidsnetwerken wordt bevorderd door de uitrolkosten te verlagen door middel van geharmoniseerde maatregelen. Dit moet ervoor zorgen dat netwerkaanbieders en exploitanten infrastructuur kunnen delen, civiele werken kunnen coördineren en de nodige vergunningen voor de uitrol kunnen verkrijgen. In de aanbeveling worden de lidstaten aangemoedigd om beste praktijken uit te wisselen en overeen te komen in het kader van deze richtlijn. Dit moet:

  • zorgen voor eenvoudigere en transparantere vergunningsprocedures voor civiele werken;
  • zorgen voor meer transparantie over bestaande fysieke infrastructuur, zodat exploitanten gemakkelijker toegang kunnen krijgen tot alle relevante informatie over de infrastructuur die in een bepaald gebied beschikbaar is, en zorgen voor gemakkelijkere vergunningsprocedures via een centraal informatiepunt van de overheid;
  • netwerkexploitanten meer toegangsrechten geven tot bestaande infrastructuur waarover overheidsinstanties zeggenschap hebben (d.w.z. gebouwen, straatlampen en infrastructuur voor energie en andere nutsvoorzieningen) voor de installatie van netwerkonderdelen;
  • het mechanisme voor geschillenbeslechting doeltreffender maken met betrekking tot de toegang tot infrastructuur

Betere connectiviteit kan ook de gevolgen van datatransmissie voor het milieu verminderen en dus bijdragen tot de verwezenlijking van de klimaatdoelstellingen van de Unie. De lidstaten worden aangemoedigd om criteria te ontwikkelen voor de beoordeling van de milieueffecten van toekomstige netwerken en om exploitanten te stimuleren ecologisch duurzame netwerken op te zetten.

Volgende stappen

De lidstaten worden in de aanbeveling opgeroepen om uiterlijk op 20 december 2020 de beste praktijken voor de toolbox vast te stellen en uit te wisselen. De lidstaten moeten uiterlijk op 30 maart 2021 overeenstemming bereiken over de lijst van beste praktijken.

Zoals ze in februari in haar strategie “De digitale toekomst van Europa vormgeven” had aangekondigd, heeft de Commissie twee verdere acties gepland op dit gebied:

  • De actualisering van haar actieplan voor 5G en 6G in 2021. Het geactualiseerde plan zal steunen op de spectrumgerelateerde acties in deze aanbeveling en hierop voortbouwen. Er zal worden gekeken naar de tot dusver geboekte vooruitgang en er zullen nieuwe, ambitieuze doelstellingen voor de uitrol van het 5G-netwerk worden vastgesteld.
  • De herziening van de richtlijn ter verlaging van de kosten voor breedband. De volgende stappen in dit proces zijn de start van een openbare raadpleging in het najaar van 2020 en van een specifieke studie om de huidige richtlijn te evalueren en het effect van verschillende beleidsopties te beoordelen.

Achtergrond

De aanbeveling zal bijdragen aan de verwezenlijking van de doelstellingen van zowel de richtlijn ter verlaging van de kosten voor breedband als van het Europees wetboek voor elektronische communicatie. Dat wetboek, dat uiterlijk 21 december 2020 in nationale wetgeving moet zijn omgezet, is bedoeld om de connectiviteit en de toegang tot netwerken met zeer hoge capaciteit voor alle burgers en bedrijven te bevorderen.

In de strategie van de Commissie inzake connectiviteit voor een Europese gigabitmaatschappij staan de connectiviteitsdoelstellingen van de EU. Tegen 2025 moeten alle voornaamste sociaal-economische actoren (d.w.z. scholen, ziekenhuizen, vervoersknooppunten) beschikken over gigabitconnectiviteit, moeten alle stedelijke gebieden en belangrijkste transportroutes ononderbroken 5G-dekking hebben, en moeten alle Europese huishoudens toegang hebben tot connectiviteit van ten minste 100 Mbps, met de mogelijkheid van een upgrade naar gigabitsnelheden.

Zoals aangekondigd in juni financiert de EU 11 nieuwe technologie- en testprojecten om 5G-connectiviteit mogelijk te maken en in Europa de deur te openen voor autonoom rijden op de belangrijkste routes over de weg, het spoor of het water.

Meer informatie

Vragen en antwoorden

Factsheet over de Connectiviteitsaanbeveling

Aanbeveling inzake connectiviteit

Toespraak over de Staat van de Unie

Persbericht over de belangrijkste initiatieven van de Staat van de Unie 2020

Speciale webpagina over de Staat van de Unie 2020