Het begin van het einde voor belastingontwijking - Main contents

Vannacht werd het officieel: er komt een Europese richtlijn tegen belastingontwijking. Tot stand gekomen onder voorzitterschap van Jeroen Dijsselbloem. Deze richtlijn bevat 5 goede maatregelen om de meest schandalige vormen van belastingontwijking te voorkomen. Het symbolische belang is zo mogelijk nog groter: voor het eerst in de geschiedenis werken alle Europese landen samen tegen belastingontwijking. Dat is ontzettend belangrijk, want belastingontwijking is een grensoverschrijdend probleem.

Er is veel veranderd in de bijna zes jaar dat ik Kamerlid ben. Onder Rutte I was het nog actief beleid van Nederland om grote bedrijven zoveel mogelijk fiscaal in de watten te leggen. Lekken in de belastingwetgeving werden bewust niet gedicht. Het NFIA, een organisatie van het ministerie van economische zaken die buitenlandse investeringen moet aantrekken, maakte openlijk reclame voor de mogelijkheden om via Nederland belasting te ontwijken. Onder Rutte I was belastingontwijking een deugd, geen zonde.

Dat is onder dit kabinet door de deelname van de PvdA radicaal veranderd. Het kabinet heeft uitgesproken dat Nederland niet meer meewerkt aan de brievenbusindustrie, dat Nederland voorop gaat lopen in de strijd tegen belastingontwijking en dat Nederland moet vertrouwen op onze echte sterke punten: goede mensen, goede infrastructuur, goed bestuur en een goed leefklimaat.

Maar deze ambities moeten wel worden waargemaakt. We werken daar hard voor. Eerder hebben we al de België route gesloten, extreem vermogende mensen kunnen hun belastingplicht niet meer ontlopen door simpelweg naar België te verhuizen. De belastingverdragen met 23 ontwikkelingslanden worden herzien en de belastingdienst mag geen afspraken (rulings) meer maken met brievenbusmaatschappijen.

Dat is nog maar het begin. Lidstaten krijgen inzicht in de belastingpositie van bedrijven in alle lidstaten. De belastingdienst heeft aparte teams opgericht om belastingontduiking en ontwijking aan te pakken. Oneigenlijke renteaftrek wordt aangepakt. En sinds gisteren is er ook internationaal een grote stap gezet. Overal in Europa gaan dezelfde regels gelden voor maximale renteaftrek. Er komt een algemene anti misbruikmaatregel. Kunstmatige structuren die gebruik maken van verschillen tussen landen kunnen straks niet meer. En zonder belasting te betalen geld oppotten op Bermuda kan straks ook niet meer.

Er gebeurt kortom veel, en daar ben ik trots op.

Tegelijkertijd zijn we er nog lang niet. Bedrijven zullen altijd nieuwe mazen in de wet vinden. En ook moeten we onderkennen dat deze richtlijn nog niet perfect is. Op mijn lijst staat bijvoorbeeld nog een effectievere aanpak van belastingconcurrentie ten koste van ontwikkelingslanden. Ik wil ook een zwarte lijst van belastingparadijzen. Als we geldstromen naar belastingparadijzen namelijk heel duur maken, verliezen belastingparadijzen vanzelf hun aantrekkingskracht. En ik wil dat bedrijven in elk land ter wereld waar zij actief zijn openbaar maken hoeveel belasting zij daar betalen. Zodat wij allemaal mee kunnen kijken of bedrijven hun eerlijke bijdrage leveren aan publieke voorzieningen. En de opbrengst van maatregelen tegen belastingontwijking moet natuurlijk ten goede komen aan iedereen!

Bedrijven moeten eerlijk en transparant belasting betalen over hun winst. Deze internationale richtlijn is een krachtig begin! Nu verder!