Europese Grondwet (oktober 2004)

Toelichting bij de Europese Grondwet

Het huidige Verdrag tot vaststelling van een Grondwet voor Europa (de "Europese Grondwet") kent een lange wordingsgeschiedenis.

• - 

  Van februari 2002 tot juli 2003 bereidde de Europese Conventie¹ de Europese Grondwet voor. De Europese Conventie was een denktank, die speciaal voor dit doel in het leven was geroepen.

• - 

  Van oktober 2003 tot juni 2004 onderhandelden staatshoofden en regeringsleiders over de ontwerp-Grondwet tijdens de Intergouvernementele Conferentie² (IGC). De ontwerp-Grondwet werd gedurende deze tijd op tal van punten aangepast. De onderhandelingen werden onder Iers voorzitterschap succesvol afgesloten tijdens de Europese Raad van 17-18 juni 2004.

• - 

  Op 29 oktober 2004 vond de ceremoniële ondertekening van de Europese Grondwet plaats in Rome door de regeringsleiders en staatshoofden van de EU-lidstaten. Daarna moeten ook de parlementen uit alle EU-lidstaten hun goedkeuring geven aan het document. Artikel IV-447 van de Europese Grondwet noemt 1 november 2006 als mogelijke inwerkingtreding. Sommige parlementen raadplegen eerst de bevolking via een referendum voordat zij over het verdrag stemmen.

• - 

  Het Litouwse parlement keurde de Europese Grondwet als eerste goed, op 11 november 2004, gevolgd door de parlementen van Hongarije, Slovenië, Italië, Griekenland, Slowakije, Spanje, Oostenrijk, Duitsland, Cyprus, Malta, Luxemburg en België. In Spanje en Luxemburg werd, voorafgaand de parlementaire instemming, een referendum georganiseerd.

• - 

  Het goedkeuringsproces stagneerde toen het Franse electoraat tijdens het referendum op 29 mei 2005 in meerderheid tegen de Europese Grondwet stemde. De Nederlandse kiezers stemden op 1 juni 2005 eveneens in meerderheid tegen.

• - 

  De status van de Europese Grondwet is momenteel onduidelijk.

• 1. 

  De Europese Conventie was een vergadering die de belangrijkste overheden in Europa verenigde om te praten over de totstandkoming van een Europese Grondwet. De 217 deelnemers vertegenwoordigden de regeringen van alle EU-lidstaten; de nationale parlementen (zowel de Eerste als de Tweede Kamers); de Europese Commissie; en het Europees Parlement.
   
• 2. 

  Van 4 oktober 2003 tot en met 18 juni 2004 vond de Intergouvernementele Conferentie (IGC) plaats die heeft geleid tot de opstelling van een nieuw verdrag tot opstelling van een Grondwet voor Europa. Een IGC wordt bijeengeroepen door de staatshoofden en regeringsleiders van de EU-lidstaten, als de basisverdragen gewijzigd worden.