Een nieuwe norm op defensie

Met dank overgenomen van Staatkundig-Gereformeerde Partij (SGP) i, gepubliceerd op woensdag 26 maart 2025.

Na de val van de Berlijnse Muur in 1989 leek de wereld plots veel veiliger. Van dat optimisme is nog maar weinig over. Door de agressie van Rusland is een ‘gordel van instabiliteit’ ontstaan, die ook onze veiligheid in Nederland bedreigt. Graag sta ik daarom stil bij de volgende punten:

  • Oekraïne en Rusland
  • Investeren in onze defensie
  • Samenwerking NAVO-EU.

Oekraine en Rusland

Oekraïne was, is en blijft centraal staan op elke EU en NAVO-bijeenkomst. Het is ook belangrijk dat wij steun voor Oekraïne blijven uitspreken en het concreet maken. Naar aanleiding van het verslag van de vorige ministeriële ben ik benieuwd naar de nieuwe “strategic approach” richting Rusland. Dit is uiterst belangrijk. Rusland wordt assertiever en mengt zich ook in andere landen, ook binnen de EU en NAVO. De internationale rechtsorde is lang niet meer vanzelfsprekend.

  • Graag vraag ik de minister of deze Strategic Approach openbaar of vertrouwelijk zal zijn? En kan hij in grote lijnen schetsen wat zijn inzet daarvoor is?

Wat de SGP betreft moeten wij hierbij staan voor de internationale rechtsorde, werk maken van weerbaarheid, en rekenschap geven van veranderende internationale verhoudingen.

Investeren

Het belang van de NAVO als hoeksteen van ons veiligheidsbeleid wordt de laatste jaren, maar zeker ook nu, benadrukt door de onrust aan de Europese oostgrenzen en de Russische inval in Oekraïne. Al is dat in de afgelopen jaren helaas bij niet alle partijen het geval geweest… Het is belangrijker dan ooit om de lasten te verdelen. De NAVO-norm van toen lijkt nu en komende jaren niet toereikend te zijn. Dat besef daalt dus langzaamaan in bij onze bondgenoten. Gelukkig maar!

De SGP heeft rondom defensie altijd vooraan gestaan en we vinden het belangrijk om onze regering aan deze afspraken te houden en de minimumnorm vast te leggen met onze Defensiewet. Investeren is nodig voor de broodnodige slagkracht. De minister zei zelf tijdens een bezoek in Kiev duidelijk dat de NAVO-norm omhoog moet. Voor de aankomende NAVO-top horen wij graag nog het kabinetsstandpunt. Ik geef de Minister 3 piketpaaltjes mee:

  • Inventariseer welke capaciteiten en gereedstelling echt nodig zijn en ga daar ruim boven zitten. Geen Defensie die net genoeg is voor een 5.6!
  • Maak heldere betrouwbare afspraken over de nieuwe NAVO-norm. Beloof wat nodig is en wat haalbaar is en leef dat na. Met deze Verenigde Staten kunnen wij het niet maken om een hoge norm te stellen en niet na te komen.
  • Ga serieus aan de slag met landen die de 2% norm niet halen.

Graag vraag ik de minister op dat laatste punt: hoe ziet hij de nieuwe norm voor landen die nu al de NAVO-norm niet halen? Als Kamer krijgen wij binnenkort van Defensie een brief over wat de vastgestelde capability targets halen financieel zou betekenen. Daarmee weten we wat nodig is, we weten dan wat het kost, en dan kunnen we gericht en gestaag opbouwen. Nog steeds kan niet alles nu en tegelijk.

EU en NAVO

De NAVO is en blijft de hoeksteen van ons veiligheidsbeleid. Laten de Europese NAVO-landen het budget voor defensie dan ook sterk verhogen. Een inzet op meer slagkracht voor, en cohesie binnen, de NAVO. De Europese Commissie heeft recent haar Defensievisie gepubliceerd en neemt fors initiatief. Ook de EU noemt voorzichtig de NAVO als belangrijke partner, maar zet forse stappen op NAVO-terrein.

  • Hoe ziet de minister EU-NAVO samenwerking voor zich de komende tijd?
  • Hoe garandeert hij dat de NAVO voorop, en de EU complementair blijft?

In dat kader kijk ik met enige verbazing naar dubbelingen rond inkoop, de EDA bij de EU en het NSPA van de NAVO. Het delen van ongerubriceerde informatie tussen de EU en NAVO is reeds vooruitgang. Dank u wel en ik zie uit naar de beantwoording