Trojka Spanje, België en Hongarije

De drie achtereenvolgende EU-voorzitterschappen¹ van Spanje, België en Hongarije werken van juli 2023 tot en met december 2024 samen als trojka². Ze stellen een gezamenlijk beleidsprogramma op met punten waaraan zij als voorzittende landen gaan werken.

Spanje is voorzitter van 1 juli tot en met 31 december 2023, België is voorzitter van 1 januari 2024 tot en met 30 juni 2024 en Hongarije sluit de trojka af met het voorzitterschap van 1 juli 2024 tot en met 31 december 2024.

De trojka heeft gemeenschappelijke uitgangspunten geformuleerd die gaan over onder andere het stimuleren van de Europese concurrentiepositie door middel van een groene en digitale transitie, het versterken van de sociale dimensie van de EU en het uitbreiden van de rol van de EU in de wereld op basis van gedeelde Europese waarden en belangen. Overkoepelend wordt genoemd dat de Russische inval in Oekraïne en groeiende internationale onzekerheden leiden tot de noodzaak de veerkracht en strategische autonomie van de EU te versterken.

Verder is al duidelijk wat een van de belangrijkste evenementen wordt tijdens deze trojka: de vijfjaarlijkse verkiezingen van het Europees Parlement vinden plaats van 6 tot en met 9 juni 2024.

In juni 2023 hebben Spanje, België en Hongarije hun prioriteiten bekendgemaakt. De overkoepelende prioriteiten zijn als volgt geformuleerd:

• 1. 

  Het ontwikkelen van de Europese economische basis. De trojka wil de Europese economie toekomstbestendig maken en de concurrentiepositie van de EU in de wereld verbeteren. Hierbij is onder andere aandacht voor de groene en digitale transitie, voor onderwijs en voor het vaststellen van duidelijke gezamenlijke kaders.

• 2. 

  Het beschermen van burgers en vrijheden. De trojka wil de EU versterken op het gebied van vrijheden, veiligheid en justitie, zowel binnen als buiten de eigen grenzen. Op het vlak van migratie wil de trojka zoeken naar een evenwicht tussen verantwoordelijkheid en solidariteit. Verder wordt er onder andere aandacht gevraagd voor grensoverschrijdende misdaad, crisismanagement en cybersecurity.

• 3. 

  Het bouwen van een klimaatneutraal, groen, eerlijk en sociaal Europa. De trojka wil werken aan de groene transitie van de EU. Hierbij is aandacht voor onder andere afvalverwerking, groen transport en het stimuleren van biodiversiteit. Op sociaal vlak zullen cultuur, sport en gezondheid gestimuleerd worden.

• 4. 

  Het promoten van Europa's belangen en waarden in de wereld. De trojka kijkt uit naar het aangaan en versterken van internationale partnerschappen, bilaterale verdragen en het samenwerken in VN-verband. Het wil hierbij opkomen voor Europese waarden, de veiligheid hoog in het vaandel houden en zorgen voor een ambitieus en gebalanceerd handelsbeleid.

• 1. 

  Elk half jaar (van januari t/m juni en van juli t/m december) wordt de Europese Unie afwisselend voorgezeten door een lidstaat. Het land dat voorzitter is, leidt de vergaderingen van de Raad van de Europese Unie. Het Voorzitterschap van de Raad speelt een essentiële rol bij de sturing van het wetgevend en politiek besluitvormingsproces.
   
• 2. 

  De trojka is het samenwerkingsverband tussen drie lidstaten die aaneengesloten het voorzitterschap van de Europese Unie bekleden. Ieder voorzitterschap geldt voor een periode van zes maanden, een trojka beslaat dus een periode van anderhalf jaar. Op die manier moet er meer samenhang komen in het beleid van de Europese Unie. Er worden afspraken gemaakt over het inhoudelijke (wetgevings)programma dat de landen willen volgen. Er wordt ook wel gesproken van 'trio' in plaats van trojka.
   
• 3. 

  Van 1 juli tot en met 31 december 2023 vervult Spanje het voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie. Spanje trapt een nieuwe trojka af die gevormd wordt door Spanje, België en Hongarije. In 2024 is eerst België aan de beurt en vervolgens zal Hongarije de trojka afsluiten.