36229 - Wet herinvoering basisbeurs hoger onderwijs

Dit wetsvoorstel werd op 24 oktober 2022 ingediend door de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Dijkgraaf¹.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is te komen tot een andere verdeling tussen de overheid, ouders en studenten met betrekking tot de bijdrage in de kosten van studeren in het hoger onderwijs, dat het billijk is aan studenten die onder het studievoorschotstelsel hebben gestudeerd een tegemoetkoming te verstrekken, en dat het de doorstroom van mbo-gediplomeerden naar het hoger beroepsonderwijs ten goede kan komen, indien voor deze groep studenten de zogenoemde 1-februariregeling wordt verruimd naar een 1-septemberregeling.

Wijziging van onder meer de Wet studiefinanciering 2000 in verband met de herinvoering van de basisbeurs in het hoger onderwijs, de verstrekking van een tegemoetkoming aan studenten die onder het studievoorschotstelsel hebben gestudeerd en de verruiming van de 1-februariregeling voor ho-studenten die zijn doorgestroomd vanuit het mbo (Wet herinvoering basisbeurs hoger onderwijs)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van Internetconsultatiedocumenten en reacties, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Robbert Dijkgraaf (1960) was van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kabinet-Rutte IV. Hij is lid van D66. Sinds 2012 was hij directeur van het Institute for Advanced Study in Princeton (VS). Eerder was hij daar onderzoeker. Robbert Dijkgraaf is medenaamgever van twee wiskundige concepten in de snaartheorie. Hij trad, als president van de KNAW, regelmatig op in diverse televisieprogramma's. Hij is president-elect van de International Science Council (hij treedt oktober 2026 aan) en hoogleraar wetenschap en maatschappij in internationaal perspectief.
   
• 2. 

  Brabantse onderwijsman in de CDA-Tweede Kamerfractie in de periode maart 2017-december 2023. Na les- en leidinggevende functies in het onderwijs was hij zes jaar wethouder in Oss. In de Tweede Kamer woordvoerder primair en voortgezet onderwijs, jeugdzorg en asiel en armoedebeleid. Verder was hij lid van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. Zette zich samen met SP'er Van Dijk in voor herleving van de sociale werkvoorziening en samen met SGP'er Bisschop voor grotere ouderbetrokkenheid in het onderwijs.
   
• 3. 

  Lisa Westerveld (1981) is sinds 23 maart 2017 Tweede Kamerlid. Tot 27 oktober 2023 was zij lid van de GroenLinks-fractie en sindsdien van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks-PvdA. Mevrouw Westerveld was voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond en woordvoerder bij de Algemene Onderwijsbond. Verder was zij raadslid in Nijmegen en voorzitter van de commissie democratisering en decentralisering van de Universiteit van Amsterdam. Mevrouw Westerveld houdt zich als Kamerlid bezig met jeugdzorg/GGZ, gehandicaptenbeleid, passend onderwijs, maatschappelijke opvang en vrouwen- en LHBTIQ-rechten.
   
• 4. 

  Marieke Koekkoek (1989) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van VOLT. Van 15 maart tot 5 juli 2023 werd zij tijdelijk vervangen wegens zwangerschaps- en bevallingsverlof. Zij was eerder werkzaam als advocaat-stagiair bij een kantoor in Amsterdam. Als Tweede Kamerlid houdt mevrouw Koekkoek zich bezig met onder meer buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking, justitie, landbouw, natuur en voedselkwaliteit, sociale zaken en werkgelegenheid, Koninkrijksrelaties en volksgezondheid, welzijn en sport.
   
• 5. 

  Veelzijdig en vasthoudend Tweede Kamerlid van de ChristenUnie in de jaren 2017-2021 en 2022-2023. Zette zich als Groningse onder meer in voor de gedupeerden van de aardbevingen en zat in de parlementaire enquêtecommissie naar de aardgaswinning. Was voor zij Kamerlid werd Statenlid (fractievoorzitter) in Groningen en juridisch adviseur bij Capital Tool Company, een bedrijf dat zich richt op financiering van kleine en middelgrote bedrijven in o.a. ontwikkelingslanden en opkomende economieën. Eerder deed zij onderzoek bij Kenniscentrum Europa Decentraal. Woordvoerder op diverse terreinen, zoals regiobeleid, infrastructuur, milieu, mediabeleid, binnenlandse zaken (constitutionele zaken), Koninkrijksrelaties, justitie en veiligheid en Europa. Sinds mei 2025 is zij waarnemend burgemeester van Weststellingwerf.
   
• 6. 

  Limburgs Tweede Kamerlid voor de Partij voor de Dieren. Had zesenhalf jaar zitting in de Kamer, na eerder al een klein jaar als vervanger te zijn opgetreden. Was voor zijn Kamerlidmaatschap medewerker van de Sophia-Vereeniging tot Bescherming van Dieren. In 2007-2011 en 2015-2019 Statenlid in Limburg. Als Kamerlid onder meer woordvoerder water, justitie en veiligheid, Koninkrijksrelaties en leenstelsel en voor een aantal dierenwelzijnsdossiers. Sprak verder over de aardgasproblematiek in Groningen en was tevens lid van het Presidium.
   
• 7. 

  Stephan van Baarle (1991) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van DENK. Sinds 2 augustus 2023 is hij fractievoorzitter. Hij was eerder beleidsmedewerker bij de Tweede Kamer en fractievoorzitter van DENK in de gemeenteraad van Rotterdam. De heer Van Baarle houdt zich als Tweede Kamerlid met name bezig met algemene politieke vraagstukken, binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, defensie, buitenlandse zaken en Europese zaken.
   
• 8. 

  Habtamu de Hoop (1998) is sinds 31 maart 2021 Tweede Kamerlid. Tot 27 oktober 2023 was dat voor de PvdA en sindsdien is hij lid van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks-PvdA. Hij was in de periode 2018-2021 lid van de gemeenteraad van Súdwest-Fryslan en was eerder ook presentator van 'Het Klokhuis' bij de NTR. De heer De Hoop is woordvoerder verkeer, openbaar vervoer en volkshuisvesting.
   
• 9. 

  Onconventieel Tweede Kamerlid voor de SP, waar hij zich gedurende zesenhalf jaar bezig hield met onder meer onderwijs, cultuur, media en jeugdbeleid. Medeverdediger van enkele initiatiefvoorstellen op onderwijsgebied. Was voor hij Kamerlid werd enige jaren werkzaam voor de SP-Tweede Kamerfractie, onder meer als persvoorlichter. Tevens enige jaren raadslid in Amsterdam. Had zitting in de parlementaire enquêtecommissie Aardgaswinning Groningen. Strijdbaar lid, dat heldere taal gebruikte en weinig gaf om decorum. Liefhebber van kickboksen en bestuurder van de Vechtsportbond.
   
• 10. 

  Nicki Pouw (1991) was van 31 maart 2021 tot 1 september 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van JA21. Op 1 september 2023 stapte zij over naar de Tweede Kamerfractie van de BBB, waarvan zij tot 6 december 2023 deel uitmaakte. Van 10 maart tot 30 juni 2022 was zij met zwangerschaps- en bevallingsverlof. Hiervoor was zij van 11 juni 2019 tot 31 maart 2021 lid van de Eerste Kamer. Tot 30 november 2020 maakte mevrouw Pouw daar deel uit van de FVD-fractie, daarna van de Fractie-Van Pareren, later Fractie-Nanninga). Eerder was zij werkzaam in de thuiszorg en in ziekenhuizen. In 2023 promoveerde zij aan de VU op een onderzoek naar reuma. Mevrouw Pouw was verder Statenlid in Utrecht. Als Tweede Kamerlid hield zij zich vooral bezig met onderwijs, cultuur en wetenschap, volksgezondheid, welzijn en sport en sociale zaken en werkgelegenheid.
   
• 11. 

  Jeanet van der Laan (1980) was van 31 maart 2021 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van D66. Na een carrière als profvoetballer (international) en docent in het voortgezet onderwijs, werd zij in 2014 fractievoorzitter van D66 in de gemeenteraad van Lisse en was van 2018 tot 2021 in die gemeente wethouder. Mevrouw Van der Laan hield zich als Kamerlid bezig met hoger onderwijs, wetenschap, emancipatie, sport en preventie.
   
• 12. 

  Frederik Jansen (1992) was van 31 maart 2021 tot 16 januari 2024 Tweede Kamerlid voor FVD. Hij was eerder beleidsmedewerker bij de FVD-Tweede Kamerfractie en voorzitter van de Jongerenvereniging Forum voor Democratie (JFVD). De heer Jansen hield zich als Kamerlid vooral bezig met infrastructuur en waterstaat, sociale zaken en werkgelegenheid en onderwijs, cultuur en wetenschap.
   
• 13. 

  Harm Beertema (1952) was van 17 juni 2010 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. Hij was 34 jaar werkzaam in het middelbaar beroepsonderwijs en vier jaar bestuurslid van Beter Onderwijs Nederland. De heer Beertema was woordvoerder onderwijs. Hij was eerder Statenlid in Zuid-Holland. In 2024 was hij interim-voorzitter van omroep Ongehoord Nederland.
   
• 14. 

  Bedachtzame SGP-afgevaardigde met een onderwijskundige achtergrond. Sprak in de ruim elf jaar dat hij Tweede Kamerlid was dan ook geregeld over onderwijs en was betrokken bij diverse parlementaire initiatieven op dat gebied. Was voor zijn Kamerlidmaatschap onder meer leraar geschiedenis en sectordirecteur op een school en directeur van het Wartburg College, locatie Revius in Rotterdam. Had geruime tijd zitting in zowel de gemeenteraad van Veenendaal als Provinciale Staten van Utrecht. In de Tweede Kamer hield hij zich ook bezig met binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, politie, waterstaat, landbouw, wonen, cultuur en Europese zaken. Belangenbehartiger van de landbouwsector.
   
• 15. 

  Uit Utrecht afkomstige liberaal die zesenhalf jaar Tweede Kamerlid was. Was voor de VVD woordvoerder arbeidsmarktdiscriminatie, cultuur, media, middelbaar beroepsonderwijs en groen onderwijs en tevens voorzitter van de commissie voor de Verzoekschriften en Burgerinitiatieven. Voor hij Kamerlid werd, was hij lid van Provinciale Staten van Utrecht en directeur bij Holland Startup. Daarvoor werkte hij bij een adviesbureau voor het midden- en kleinbedrijf. Kreeg enige bekendheid door een verrassende deelname aan het populaire tv-programma De Slimste Mens.
   
• 16. 

  Caroline van der Plas (1967) is sinds 31 maart 2021 lid en voorzitter van de Tweede Kamerfractie van BoerBurgerBeweging (BBB). Zij komt uit Deventer en was werkzaam als journalist voor tijdschriften in de agrarische sector. Omschreef zichzelf als 'boerin zonder boerderij'. Behalve met het algemene regeringsbeleid houdt mevrouw Van der Plas zich als Kamerlid bezig met landbouw, natuur, visserij, voedselzekerheid, praktijk- en beroepsonderwijs, arbeidsmigratie en regio. Sinds 2024 is zij voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken.
   
• 17. 

  Mary Fiers (1968) is sinds 13 juni 2023 lid van de gezamenlijke PvdA/GroenLinks-fractie in de Eerste Kamer. Zij was sinds 12 oktober 2021 lid van de PvdA-Eerste Kamerfractie. Eerder was zij dat van 3 april 2018 tot 11 juni 2019. Zij was daarvoor zeven jaar wethouder (van onder meer wonen en ruimtelijke ordening) van Eindhoven en is directeur Groen Ontwikkelfonds Brabant. Mevrouw Fiers was eerder lange tijd werkzaam op de operatie-afdeling van het Máxima Medisch Centrum in Veldhoven en als leidinggevende in de verslavingszorg in Brabant. Als Kamerlid houdt zich bezig met binnenlandse zaken
   
• 18. 

  Bastiaan van Apeldoorn (1970) is sinds 9 juni 2015 Eerste Kamerlid voor de SP. Hij is sinds 2018 hoogleraar mondiale politieke economie en geopolitiek aan de Vrije Universiteit te Amsterdam. Eerder was de heer Van Apeldorn wetenschappelijk onderzoeker in onder meer Florence en Keulen. Hij doet onder meer onderzoek naar internationale politieke elites en globalisering. De heer Van Apeldoorn houdt zich in de Eerste Kamer onder meer bezig met financiën, onderwijs, Europese Zaken, defensie en buitenlandse zaken. Hij is voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken.
   
• 19. 

  Mirjam de Blécourt (1964) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de VVD. Zij is sinds 1990 advocaat en vanaf 2003 bestuurder van advocatenkantoor Baker McKenzie in Amsterdam. Zij is vooral deskundig op het gebied van arbeidsrecht. Als Kamerlid hield mevrouw De Blécourt zich vooral bezig met justitie, economische zaken en mediabeleid.
   
• 20. 

  Peter van der Voort (1964) was van 4 februari 2020 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor D66. Hij is intensivist-internist (klinisch epidemioloog) en hoofd afdeling intensive care van het Universitair Medisch Centrum in Groningen. Tevens is hij hoogleraar in Groningen en hoogleraar en opleidingsdirecteur in Tilburg. De heer Van der Voort woont in het Friese Boksum. In de Eerste Kamer hield de heer Van der Voort zich onder meer bezig met zorg, belastingen en toeslagen en onderwijs.
   
• 21. 

  Maarten Verkerk (1953) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de ChristenUnie. Hij is bijzonder hoogleraar christelijke wijsbegeerte aan de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit Maastricht. De heer Verkerk maakte deel uit van de Commissie-Schnabel die adviseerde over 'voltooid leven'. De heer Verkerk hield zich als Eerste Kamerlid bezig met binnenlandse zaken, volksgezondheid, welzijn en sport en infrastructuur, waterstaat en ruimtelijke ordening. Hij was voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
   
• 22. 

  Peter Essers (1957) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor het CDA. Eerder was hij dat in de periode 2003-2015. De heer Essers is verder hoogleraar belastingrecht aan de Universiteit Tilburg en redacteur van diverse tijdschriften op fiscaal gebied. In zijn eerste periode als Kamerlid hield hij zich behalve met financiën bezig met economische zaken en hoger onderwijs en was hij voorzitter van de vaste commissie voor Financiën. Dat laatste was hij sinds oktober 2021 opnieuw.
   
• 23. 

  Niko Koffeman (1958) is sinds 12 juni 2007 lid van de fractie van de Partij voor de Dieren in de Eerste Kamer. Tot 3 februari was hij dat als fractievoorzitter. Hij is werkzaam op het gebied van reclame en voorlichting en speelde een belangrijke rol als extern adviseur bij campagnes van de SP. Verder was de heer Koffeman voorzitter van de omroepen Nutopia en Llink en medeoprichter van 'De vegetarische slager'. Momenteel is hij betrokken bij Those Vegan Cowboys, dat plantaardige melk produceert.
   
• 24. 

  Peter Schalk (1961) is sinds 9 juni 2015 Eerste Kamerlid voor de SGP. Tevens is hij fractievoorzitter. De heer Schalk was vijfentwintig jaar bestuurder (Raad van Bestuur) van de Reformatorisch Maatschappelijke Unie, een belangenorganisatie voor werknemers, werkgevers en zelfstandigen die Bijbelse principes als uitgangspunt voor haar activiteiten heeft. Momenteel is hij naast zijn lidmaatschap van de Eerste Kamer werkzaam als zelfstandig adviseur.