Inbreng René Peters bij het debat over de asielopvang

Met dank overgenomen van Christen-Democratisch Appèl (CDA) i, gepubliceerd op donderdag 15 september 2022.

Inbreng debat over de asielopvang

(alleen het gesproken woord telt)

Voorzitter,

Rondom de opvang van asielzoekers speelt een urgent probleem. De opvang van asielzoekers is beroerd geregeld. Maar we hebben ook andere problemen. De instroom van immigranten is zo hoog, dat we dat niet duurzaam vol kunnen houden. De uitstroom van mensen die hier niet mogen blijven lukt niet of nauwelijks.

Voorzitter,

De opvang van asielzoekers. We krijgen het wel voor elkaar om in Biddinghuizen een festivalterrein ter grootte van een dorp binnen no time uit de grond te stampen. Maar een nette opvang in Ter Apel krijgen we blijkbaar niet voor elkaar. De beelden van asielzoekers die buiten moeten slapen op de grond, zijn ons rijke land onwaardig. Dit urgente probleem zou eenvoudig op te lossen moeten zijn. Hoe gaat de minister ervoor zorgen dat mensen in ieder geval een dak boven hun hoofd hebben en een bed om in te slapen?

En voorzitter,

Het CDA wil geen grootschalige opvang in de regio’s, zoals in Tubbergen. Met dat soort opvang moeten we stoppen. Het is volstrekt helder dat verreweg het grootste deel van de asielzoekers totaal geen overlast bezorgt. In Oss heb ik als wethouder zelf meegewerkt aan een noodopvang van vergelijkbare grootte tegenover het gemeentehuis. Dat liep en loopt met de inzet van veel vrijwilligers als een zonnetje. Maar grootschalige opvang binnen kleine gemeenschappen is wel andere koek natuurlijk. Hoe kan de staatssecretaris ervoor zorgen dat gemeenten naar rato van het aantal inwoners opvang gaan regelen? Dus zo kleinschalig mogelijk. En hoe zorgt de staatssecretaris ervoor dat opvang niet per spreadsheet vanuit Den Haag of een provinciehuis geregeld gaat worden, maar met een opdracht aan gemeenten en dan daadwerkelijk met de mensen die het vorm gaan geven?

Maar voorzitter,

Naast dit urgente probleem ziet het CDA nog een aantal belangrijke problemen. Ten eerste de instroom van immigranten. Ieder jaar zouden we een stad ter grootte van de gemeente Venlo of Helmond moeten bouwen om iedere nieuwkomer te huisvesten. Wie leest over de staat van migratie, begrijpt dat dat aantal bij gelijkblijvend beleid de komende jaren alleen zal toenemen. Wat je er ook van vindt, dat gaat dus niet. Hoe groot je hart voor mensen ook is. Zoveel woningen kunnen we niet bouwen, zoveel mensen kunnen we niet integreren. Daarom vindt het CDA dat de instroom echt naar beneden moet. We spreken vandaag over de opvang van asielzoekers en de voorgestelde aanpak van het kabinet. Het CDA steunt die aanpak. We weten dat het juridisch allemaal erg ingewikkeld ligt. En het is uiteindelijk niet voldoende. Het CDA wil dat er grip op immigratie komt. Wat heeft de minister nodig om dat voor elkaar te krijgen? Hoeveel migranten kunnen en willen we eigenlijk fatsoenlijk huisvesten in ons land, zonder dat we de samenleving te veel belasten? Wat is een beleidsmatig streefgetal?

Voorzitter,

Nee, asielzoekers zijn geen enge mensen. Het zijn mensen zoals wij allemaal. Niemand neemt hen iets kwalijk. Maar we hebben ook een grote verantwoordelijkheid voor mensen in de wijken en gemeenschappen die daadwerkelijk geconfronteerd worden met de gevolgen van de instroom. Het is onjuist hun bezwaren af te doen als irrelevant of uitingen van latent racisme. Een wachttijd van meer dan tien jaar op een sociale huurwoning bijvoorbeeld, vindt het CDA een reëel probleem. Het is gemakkelijk daar schande van te spreken wanneer je zelf een ruime koopwoning in het Gooi of binnen de grachtengordel bezit. De mensen in de wijken ervaren de gevolgen van de idealen die wij hier hebben.

Voorzitter,

Het tweede belangrijke probleem is de uitstroom van asielzoekers die hier niet mogen blijven. Wie hier niet mag blijven, mag hier dus ook niet meer zijn. Die mensen moeten dus ook daadwerkelijk weg. Ook hier begrijp ik alle praktische en juridische bezwaren. Maar dat die uitstroom dus niet of nauwelijks lukt, is onverteerbaar. Mensen zonder status, zonder huisvesting en zonder inkomen die hier tot in lengte van jaren blijven. Dat kan natuurlijk alleen maar fout gaan. En dat gaat ook regelmatig fout. Met alle gevolgen van dien.

Voorzitter,

Ook ik heb geen pasklare oplossing. Maar hoe gaan we ervoor zorgen dat de uitstroom van mensen die hier niet mogen blijven drastisch toeneemt?

Voorzitter,

Van de mensen die hier uiteindelijk wel mogen blijven, is een te hoog percentage levenslang afhankelijk van een uitkering. En spreekt een te hoog percentage ook na vele jaren onze taal niet of zeer onvoldoende. In Duitsland werkt bijvoorbeeld een fors hoger percentage. Wat kunnen we daarvan leren? Wat leren we van de opvang van Oekraïners? Hoe kunnen we meer eisen stellen, maar ook fors meer kansen bieden aan mensen?

Voorzitter, samenvattend:

Voor het CDA is het kraak- en kraakhelder. Opvang van asielzoekers moet netjes en fatsoenlijk worden geregeld. Zo kleinschalig en zo passend bij de gemeenschap als maar mogelijk. En zo verspreid over Nederland. En niet van bovenaf met oekazes en spreadsheet. Maar met de mensen. Dat urgente probleem is op te lossen. Maar uiteindelijk zijn de echt grote problemen bij gelijkblijvend beleid dus helemaal niet op te lossen. De instroom moet fors naar beneden, wat we er ook van vinden, en de uitstroom moet omhoog. En aan mensen die mogen blijven willen we wel eisen stellen, maar moeten we vooral meer kansen bieden.