Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaten van Koninkrijksrelaties (IV) en het BES-fonds (H) voor het jaar 2022 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota) - Hoofdinhoud

Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 36120 IV - Wijziging begroting Koninkrijksrelaties en het BES-fonds 2022 (Voorjaarsnota) i.

Officiële titel	Wijziging van de begrotingsstaten van Koninkrijksrelaties (IV) en het BES-fonds (H) voor het jaar 2022 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota); Memorie van toelichting; Memorie van toelichting
Document­datum	25-05-2022
Publicatie­datum	25-05-2022
Nummer	KST36120IV2
Kenmerk	36120 IV, nr. 2
Externe link	origineel bericht
Originele document in PDF

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vergaderjaar 2021

2022

36 120 IV

Wijziging van de begrotingsstaten van Koninkrijksrelaties (IV) en het BES-fonds (H) voor het jaar 2022 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

Nr. 2

MEMORIE VAN TOELICHTING

INHOUDSOPGAVE

• A. 

  ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL 3

• B. 

  BEGROTINGSTOELICHTING    4

1    Leeswijzer    4

2    Beleid Koninkrijksrelaties    5

2.1    Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties    5

3    Beleidsartikelen Koninkrijksrelaties    7

3.1    Artikel 1. Versterken rechtsstaat    7

3.2    Artikel 4. Bevorderen sociaaleconomische structuur    9

3.3    Artikel 5. Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen    12

3.4    Artikel 8. Wederopbouw Bovenwindse Eilanden    13

4    Niet-beleidsartikelen Koninkrijksrelaties    14

4.1    Artikel 6. Apparaat    14

4.2    Artikel 7. Nog onverdeeld    15

5    Beleid BES-fonds    16

5.1    Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties    16

6    Beleidsartikel BES-fonds    17

6.1    Artikel 1. BES-fonds    17

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in:

• 1. 

  de begrotingsstaat van Koninkrijksrelaties (IV);

• 2. 

  de begrotingsstaat voor het BES-fonds (H).

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zogenaamde begrotingstoelichting).

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

H.G.J. Bruins Slot

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

De eerste suppletoire begroting geeft een beeld van de uitvoering van de begroting 2022 (Kamerstukken II 2021/22, 35925 IV, nr. 1). De stand van de vastgestelde begroting 2022 is bij Koninkrijksrelaties (IV) inclusief de nota van wijziging op de ontwerpbegroting (Kamerstukken II 20221/22, 35925 IV, nr. 32).

Onderstaand is het overzicht te vinden van uitgaven in verband met corona-maatregelen van Koninkrijksrelaties (IV). Voor het BES-fonds (H) zijn er geen coronamaatregelen te melden.

Uitgangspunt bij de tabel budgettaire gevolgen van beleid is dat per artikel de beleidsmatige en technische mutaties toegelicht worden, die groter dan of gelijk zijn aan de ondergrens zoals deze in de Rijksbegrotingsvoorschriften (RBV) zijn opgenomen, de zogenaamde staffel. In het kader van transparantie of anderszins kan het voorkomen dat mutaties beneden deze ondergrenzen ook worden toegelicht.

Tabel 2 Ondergrenzen conform RBV 2022

Begrotingsartikel    Beleidsmatige mutaties    Technische mutaties (ondergrens

(ondergrens in € miljoen)    in € miljoen)

• 1. 

  Versterken rechtsstaat    Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 4 mln.

Ontvangsten: 1 mln.    Ontvangsten: 2 mln.

• 4. 

  Bevorderen    Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 4 mln.

sociaaleconomische structuur Ontvangsten: 1 mln.    Ontvangsten: 2 mln.

• 5. 

  Schuldsanering/lopende    Verplichtingen/Uitgaven: 5 mln. Verplichtingen/Uitgaven:    10 mln.

inschrijving/leningen    Ontvangsten: 1 mln.    Ontvangsten: 2 mln.

• 8. 

  Wederopbouw    Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.

Bovenwindse Eilanden    Ontvangsten: 1 mln.    Ontvangsten: 2 mln.

• 6. 

  Apparaat    Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.

Ontvangsten: 1 mln.    Ontvangsten: 2 mln.

• 7. 

  Nog onverdeeld    Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.

Ontvangsten: 1 mln.    Ontvangsten: 2 mln.

• 1. 

  BES-fonds    Verplichtingen/Uitgaven: 1 mln. Verplichtingen/Uitgaven: 2 mln.

Ontvangsten: 1 mln.    Ontvangsten: 2 mln.

2 Beleid Koninkrijksrelaties

2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

1 Stand inclusief de nota van wijziging op de ontwerpbegroting (Kamerstukken II 2021/22, 35925 IV, nr. 32).

Toelichting uitgavenmutaties

• 1. 

  Detentie vastgoed

De bouw van een nieuw detentiecentrum op Sint Maarten heeft vertraging opgelopen. Sint Maarten en Nederland zijn in gesprek met de United Nations for Project Services (UNOPS) over het realiseren van de nieuwbouw. De voorbereidingen, waaronder het afbakenen van het projectvoorstel, kosten meer tijd dan aanvankelijk gedacht. Daarom wordt een deel van deze middelen (€ 10 mln.) naar 2023 geschoven.

• 2. 

  Grensbewaking

Dit betreft een overheveling van middelen (circa € 11,3 mln.) van de begroting van Koninkrijksrelaties (IV) naar de begroting van Defensie (X). Met deze middelen wordt de capaciteit van de Koninklijke Marechaussee voor grensbewaking verhoogd.

• 3. 

  Bestrijding ondermijning

Er vinden twee overhevelingen plaats van de begroting van Koninkrijksrelaties (IV) naar de begroting van Justitie en Veiligheid (VI) voor de bestrijding van ondermijning. Ten eerste gaat het om een overheveling van circa € 10,6 mln. voor het Recherche Samenwerkingsteam (RST). Met de extra middelen wordt de ondermijningsaanpak in Curagao bestendigd en wordt uitgebreid naar Aruba. Ten tweede gaat het om een overheveling van circa € 3,1 mln. voor het Team Bestrijding Ondermijning (TBO). Deze mutatie betreft het TBO budget 2022 voor het Parket Procureur Generaal en het Gemeenschappelijk Hof van Justitie.

• 4. 

  Regio enveloppe

Dit betreft de toedeling van een deel van de middelen die bij het Coalitie akkoord (CA) zijn vrijgemaakt voor Caribisch Nederland. Onderdeel van deze middelen is een bedrag van € 10 mln. incidenteel voor de periode 2022-2024 voor het inlopen van eilandelijke achterstanden. Voor 2022 gaat het om een bedrag van € 4 mln.

• 5. 

  Rentevoordeellening Aruba

Bij de rentevoordeellening van Aruba heeft zich een wisselkoerstegenvaller voorgedaan. Hiervoor is budget toegevoegd.

• 6. 

  Wisselkoersreserve

In 2021 is circa € 20,4 mln. aan wisselkoersreserve niet gebruikt. Deze middelen vloeien bij eerste suppletoire begroting 2022 door naar de begroting van 2022.

7 Loon- en prijsbijstelling

Dit is de loon- en prijsbijstelling van in totaal circa € 5,2 mln. voor het jaar 2022.

Toelichting ontvangstenmutaties

Tabel 4 Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2022 (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

Artikelnummer Ontvangsten 2022 Vastgestelde begroting 2022    34.588

Belangrijkste suppletoire mutaties

• 1) 

  Noodpakketten    4    4.689

39.277

Stand 1^e suppletoire begroting 2022

• 1. 

  Noodpakketten

Dit betreffen terugontvangsten van middelen die het Rode Kruis in 2020 en 2021 heeft ontvangen ter ondersteuning van de bevolking op Caribisch Nederland als gevolg van Covid-19. Circa € 4,7 mln. is niet tot besteding gekomen.

3 Beleidsartikelen Koninkrijksrelaties

3.1  Artikel 1. Versterken rechtsstaatBudgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Van het totale uitgavenbudget op artikel 1 is 98,3% juridisch verplicht.

Bijdrage aan (inter)nationale organisaties

Detentie Vastgoed

De bouw van een nieuw detentiecentrum op Sint Maarten heeft vertraging opgelopen. Sint Maarten en Nederland zijn in gesprek met de United Nations for Project Services (UNOPS) over het realiseren van de nieuwbouw. De voorbereidingen, waaronder het afbakenen van het projectvoorstel, kosten meer tijd dan aanvankelijk gedacht. Daarom wordt een deel van deze middelen (€ 10 mln.) naar 2023 geschoven.

Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken

Grensbewaking (Defensie)

Om een goed functionerende rechtsstaat te realiseren wordt, op basis van een dienstverleningsovereenkomst ten aanzien van de inzet van de Koninklijke Marechaussee, circa € 11,3 mln. overgeheveld van de begroting van Koninkrijksrelaties (IV) naar de begroting van Defensie (X). Defensie verhoogt vanuit de landspakketten met deze gelden de capaciteit van de Koninklijke Marechaussee voor de grensbewaking.

Recherchecapaciteit (JenV)

Deze mutatie betreft met name extra middelen, naar aanleiding van afspraken in het kader van de landspakketten voor de aanpak van ondermijning in Aruba, Curagao en Sint Maarten. Dit gaat om een bedrag van ruim € 10,6 mln. dat wordt overgeheveld van de begroting van Koninkrijksrelaties (IV) naar de begroting van Justitie en Veiligheid (VI). Deze middelen worden gebruikt voor de bestendiging van de ondermijningsaanpak in Curagao en uitbreiding van de ondermijningsaanpak naar Aruba.

Daarnaast wordt er voor 2025 ruim € 17,9 mln. overgeheveld van de begroting van Koninkrijksrelaties (IV) naar de begroting van Justitie en Veiligheid (VI) voor het Recherche samenwerkingsteam (RST) in het kader van het Convenant financieringssystematiek.

Rechterlijke macht (JenV)

Dit betreft een overheveling van de beschikbaar gestelde middelen voor het Team Bestrijding Ondermijning (TBO) naar het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Deze mutatie betreft het TBO budget 2022 voor het Parket Procureur Generaal en het Gemeenschappelijk Hof van Justitie, met uitzondering van de vergoedingen voor de uitzendregeling Voorzieningenstelsel Uitzendingen Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (VUBZK) en  Voorzieningenstelstel Buitenlandtoeslagen Rechterlijke Ambtenaren(VBRA).

Douane (Financiën)

Dit betreft een overheveling van de middelen voor het versterken van het grenstoezicht voor Aruba, Curagao en Sint Maarten, waarbij deze middelen gebruikt worden voor de inzet van douaniers.

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 6 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 4 Bevorderen sociaaleconomische structuur (bedragen x € 1.000)

1 Inclusief de nota van wijziging op de ontwerpbegroting (Kamerstukken II 2021/22, 35925 IV, nr. 32).

Toelichting

Van het totale uitgavenbudget op artikel 4 is 98,3% juridisch verplicht.

Artikel 4.1 Curagao, Sint Maarten en Aruba Subsidies (regelingen)

Noodpakketten

Bij de intensivering van voedselhulp in 2021 is geen rekening gehouden met de restantbetaling in 2022 bij vaststelling van de subsidie. Naar verwachting wordt € 4,7 mln. terug ontvangen van het Rode Kruis en daaruit wordt deze circa € 1 mln. gedekt.

COHO

Er wordt circa € 1,8 mln. gerealloceerd voor het Caribisch orgaan voor hervorming en ontwikkeling (COHO) vanaf het instrument Bijdrage aan ZBO's/RWT's naar het instrument Subsidies (regelingen), zodat deze uitgaven op een juiste manier kunnen worden verantwoord.

Opdrachten

COHO

Dit betreft een reallocatie van circa € 5,5 mln. voor het COHO vanaf het instrument Bijdrage aan ZBO's/RWT's naar het instrument Opdrachten, zodat deze uitgaven op dit instrument op een juiste manier kunnen worden verantwoord.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

COHO

Circa € 17,8 mln. wordt voor het COHO vanaf het instrument Bijdrage aan ZBO's/RWT's gerealloceerd naar verschillende instrumenten binnen het artikel, zodat de programma-uitgaven op het juiste instrument kunnen worden verantwoord. Daarnaast vindt er een reallocatie plaats van circa € 6,8 mln. naar begrotingsartikel 6 om de apparaatsuitgaven op een juiste manier te verantwoorden.

Bijdrage aan medeoverheden

COHO

Er wordt circa € 11 mln. gerealloceerd voor het COHO vanaf het instrument Bijdrage aan ZBO's/RWT's naar het instrument Bijdrage aan medeoverheden, zodat deze uitgaven op dit instrument op een juiste manier kunnen worden verantwoord.

Artikel 4.2 Caribisch Nederland

Versterken bestuurs- en uitvoeringskracht

Dit betreft de toedeling van een deel van de middelen die bij het Coalitieakkoord (CA) zijn vrijgemaakt voor Caribisch Nederland. Onderdeel van deze middelen is een bedrag van € 10 mln. incidenteel voor de periode 2022-2024 voor het inlopen van eilandelijke achterstanden. Over de verdeling van deze middelen worden nadere afspraken gemaakt met de openbare lichamen. Voor 2022 gaat het om een bedrag van € 4 mln. Ook zijn er vanaf 2023 middelen beschikbaar om invulling te geven aan de prioriteiten vanuit het CA. Verdere invulling zal plaatsvinden door afspraken te maken in uitvoeringsagenda's en bestuursakkoorden.

Ontvangsten

Dit betreffen terugontvangsten van middelen die het Rode Kruis in 2020 en 2021 heeft gekregen ter ondersteuning van de bevolking op Caribisch Nederland als gevolg van Covid-19. Van deze middelen is een deel niet tot besteding gekomen. Naar verwachting wordt daarom € 4,7 mln. terug ontvangen van het Rode Kruis waaruit de bij de regeling Noodpakketten genoemde circa € 1 mln. wordt gedekt.

Budgettaire gevolgen van beleid

1 Inclusief de nota van wijziging op de ontwerpbegroting (Kamerstukken II 2021/22, 35925 IV, nr. 32).

Toelichting

Van het totale uitgavenbudget op artikel 5 is 100,0% juridisch verplicht.

5.2 Leningen/ garanties Curagao, Sint Maarten en Aruba

Leningen aan Aruba

Bij de rentevoordeellening van Aruba heeft zich een wisselkoerstegenvaller voorgedaan. Hiervoor is budget toegevoegd.

Budgettaire gevolgen van beleid

Tabel 8 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 8 Wederopbouw Bovenwindse Eilanden (bedragen x € 1.000)

Toelichting

Van het totale uitgavenbudget op artikel 8 is 100,0% juridisch verplicht.

Opdrachten

Wederopbouw op Sint Maarten

De laatste tranche Wederopbouwmiddelen, voor herstel van de schade door Orkaan Irma op Sint Maarten, is eind 2021 overgemaakt. Een aantal projecten loopt door in 2023. Hiervoor worden middelen doorgeschoven.

4 Niet-beleidsartikelen Koninkrijksrelaties

4.1  Artikel 6. ApparaatBudgettaire gevolgen

Tabel 9 Budgettaire gevolgen artikel 6 Apparaat (bedragen x € 1.000)

Personele uitgaven

Eigen personeel    11.594    0    11.594    5.674    17.268    0    0    0    0

Inhuur externen    448    0    448    211    659    0    0    0    0

Materiële uitgaven

Overige materiële uitgaven    9.623    0    9.623    855    10.478    0    0    0    0

Ontvangsten    0    0    0    0    00000

Toelichting Personele uitgaven

Eigen personeel

Dit betreft een reallocatie van circa € 5,6 mln. vanaf het instrument Bijdrage aan ZBO's/RWT's (begrotingsartikel 4) naar begrotingsartikel 6, zodat de apparaatskosten voor het COHO op het juiste instrument kunnen worden verantwoord.

Materiële uitgaven

Dit betreft reallocatie van circa € 0,9 mln. vanaf het instrument Bijdrage aan ZBO's/RWT's (begrotingsartikel 4) naar begrotingsartikel 6, zodat de apparaatskosten voor het COHO op het juiste instrument kunnen worden verantwoord.

4.2 Artikel 7 Nog onverdeeld

Budgettaire gevolgen

Tabel 10 Budgettaire gevolgen artikel 7 Nog onverdeeld (bedragen x € 1.000)

Toelichting

Wisselkoersreserve

In 2021 is circa € 20,4 mln. aan wisselkoersreserve niet gebruikt. Deze middelen vloeien bij eerste suppletoire begroting 2022 door naar de begroting van 2022.

Onvoorzien

Dit is de loon- en prijsbijstelling van in totaal circa € 5,2 mln. die op het instrument Onvoorzien zijn gezet.

5 Beleid BES-fonds

5.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

Tabel 11 Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2022 (Eerste suppletoire begroting) (bedragen x € 1.000)

Artikelnummer Uitgaven 2022

Vastgestelde begroting 2022    42.390

Stand 1^e suppletoire begroting 2022

47.316

Toelichting

• 1. 

  Coalitieakkoord

In het Coalitieakkoord (CA) is vanaf 2023 structureel € 30 mln. vrijgemaakt voor Caribisch Nederland. Voor 2022 betreft dit € 23 mln. De verdeling van deze bedragen heeft plaatsgevonden op basis van de doelstellingen in het CA. De bedragen worden deels naar het BES-fonds en deels naar departementale begrotingen overgeheveld. Voor het BES-fonds is dit in 2022 circa € 4,1 mln.

• 2. 

  Loon- en prijsbijstelling

Dit betreft de meerjarige loon- en prijsbijstelling voor het BES-fonds.

Stand 1^e suppletoire begroting 2022

47.316

Toelichting

Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES) dienen de uitgaven en ontvangsten over ieder uitkeringsjaar voor het BESfonds gelijk te zijn. Ten behoeve van de dekking van deze uitgaven is een post ontvangsten geraamd.

6 Beleidsartikel BES-fonds

6.1  Artikel 1. BES-fondsBudgettaire gevolgen van beleid

Tabel 13 Budgettaire gevolgen van beleid artikel 1 BES-fonds (bedragen x € 1.000)

Ontwerpbe- Mutaties via NvW, Vastgestelde Mutaties 1e Stand 1e Mutatie Mutatie Mutatie Mutatie

Toelichting

Het BES-fonds kent geen budgetflexibiliteit. De openbare lichamen ontvangen middelen voor de aan hen toebedeelde en wettelijke taken.

Bijdrage aan medeoverheden

Vrije uitkering

In het Coalitieakkoord (CA) is vanaf 2023 structureel € 30 mln. vrijgemaakt voor Caribisch Nederland. Voor 2022 betreft dit € 23 mln. De verdeling van deze bedragen heeft plaatsgevonden op basis van de doelstellingen in het CA. De bedragen worden deels naar het BES-fonds en deels naar departementale begrotingen overgeheveld. Voor het BES-fonds is dit in 2022 circa € 4,1 mln.

Ook is er weer de jaarlijkse loon- en prijsbijstelling voor het BES-fonds. In 2022 bedraagt deze 0,8 mln. Vanaf 2023 bedraagt deze meerjarig 0,6 mln.

Ontvangsten

Artikel 88, derde lid van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (FinBES) regelt dat bij (begrotings-)wet voor ieder uitkeringsjaar middelen van het Rijk worden afgezonderd ten behoeve van het BES-fonds. De uitgaven en de afgezonderde inkomsten over ieder uitkeringsjaar zijn aan elkaar gelijk. Gelet hierop is ten behoeve van de dekking van de uitgaven ten laste van het BES-fonds een post ontvangsten geraamd.

Tweede Kamer, vergaderjaar 2021-2022, 36 120 IV, nr. 2 17