Gezondheidsunie: betere ziektepreventie en grensoverschrijdende samenwerking

De EP¹-leden willen onderhandelen met de lidstaten om het EU²-kader voor ziektepreventie en -bestrijding te versterken en samen grensoverschrijdende gezondheidsbedreigingen aan te pakken.

Het voorstel om het mandaat van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding³ (ECDC) uit te breiden, werd goedgekeurd met 598 stemmen voor, 84 tegen en 13 onthoudingen. De EP-leden verwachten van de EU-landen dat zij nationale plannen voor crisisparaatheid en -respons opstellen en tijdig vergelijkbare gegevens van hoge kwaliteit aanleveren. Ze willen ook dat het mandaat van het ECDC wordt uitgebreid naar belangrijke niet-besmettelijke ziekten, zoals hart- en vaatziekten, aandoeningen aan de luchtwegen, kanker, diabetes en psychische stoornissen. Momenteel is het ECDC namelijk alleen bevoegd voor besmettelijke ziekten.

Het doel van het wetsvoorstel is de crisispreventie, -paraatheid en -respons van de EU te versterken voor de aanpak van toekomstige ernstige grensoverschrijdende bedreigingen voor de gezondheid. Het voorstel werd goedgekeurd met stemmen 594 voor, 85 tegen en 16 onthoudingen. De EP-leden trekken lessen uit de COVID-19-crisis: ze benadrukken dat er werk aan de winkel is op EU-niveau om de samenwerking tussen de lidstaten - en vooral tussen de grensregio’s - te ondersteunen. Met het wetgevingsvoorstel pleiten de EP-leden voor duidelijke procedures en meer transparantie bij gezamenlijke EU-overheidsopdrachten en aanverwante aankoopovereenkomsten.

Kijk hier (eerste deel) en hier (tweede deel) naar een opname van het plenaire debat.

Citaten

Rapporteur Joanna Kopcińska (ECR, PL) zei hierover: “Onze voorstellen zorgen voor een betere samenwerking tussen de lidstaten en de Commissie, het Gezondheidsbeveiligingscomité en het ECDC zelf, en de onderlinge uitwisseling van informatie, deskundigheid en beste praktijken bevorderen. Dit zal leiden tot een grotere paraatheid en een betere coördinatie van de respons bij gezondheidsbedreigingen. We zijn ook overeengekomen intensiever te analyseren en modelleren om de lidstaten te ondersteunen bij de bestrijding van uitbraken. Dat willen we doen door meer epidemiologische gegevens te verzamelen en te verwerken, zonder afbreuk te doen aan het feit dat gezondheidsbescherming in essentie een nationale bevoegdheid is.”

“De ‘één gezondheid’-benadering in al het Europese beleid moet als leidraad dienen voor ons hele systeem voor crisisparaatheid en -beheer. De COVID-19-crisis maakt duidelijk hoe een volksgezondheidskwestie het functioneren van elke Europese samenleving kan beïnvloeden”, aldus rapporteur Véronique Trillet-Lenoir (Renew, FR). “Ik sta er volledig achter dat een gezamenlijke aankoopprocedure voor medische producten de norm wordt. Wat de onderhandelingen met de industrie betreft, staat de EU sterker wanneer zij namens alle lidstaten met één stem spreekt”, voegde zij eraan toe.

Achtergrond

Om verder te bouwen aan een Europese gezondheidsunie heeft de Commissie op 11 november 2020 een nieuw kader voor gezondheidsbescherming voorgesteld, op basis van de ervaringen met het coronavirus. Het pakket omvat een voorstel voor een verordening over ernstige grensoverschrijdende bedreigingen van de gezondheid en een voorstel om het mandaat van het Europees Centrum voor ziektepreventie en -bestrijding te versterken.