CDA en de Eerste Kamerverkiezingen sinds 1983

CDA is sinds 1977 vertegenwoordigd in de Eerste Kamer. Hoeveel zetels behaalde de partij en met welke lijsttrekker deed de partij mee?

In het onderstaande overzicht vindt u de belangrijkste informatie rond CDA en haar deelname aan de Eerste Kamerverkiezingen sinds 1983, toen de zittingstermijn van de Eerste Kamer van zes naar vier jaar ging. Naast de uitslag van de verkiezingen staat in het overzicht ook vermeld met welke kandidaten de partij meedeed aan de verkiezingen.

In de databank van de Kiesraad kunt u meer informatie vinden rond CDA en de Eerste Kamerverkiezingen sinds 1977.

In onderstaand overzicht is per verkiezingsjaar de lijsttrekker en informatie over de kandidatenlijst opgenomen.

In onderstaand overzicht is per verkiezingsjaar de verkiezingsuitslag opgenomen.

• * 

  (nog) niet bekend

Meer over

• 1. 

  Op maandag 27 mei 2019 kozen de leden van Provinciale Staten en kiescolleges op Bonaire, Sint Eustatius en Saba een nieuwe Eerste Kamer. De Statenleden en de kiescollegeleden werden op hun beurt op woensdag 20 maart 2019 direct door alle kiesgerechtigde Nederlanders gekozen. Het was voor het eerst dat ook in de Antilliaanse 'gemeenten' verkiezingen voor de Eerste Kamer plaatsvonden.
   
• 2. 

  Ben Knapen (1951) was van 8 februari 2022 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor het CDA. Eerder was hij dat van 9 juni 2015 tot 24 september 2021 (en vanaf 11 juni 2019 fractievoorzitter). De heer Knapen was van 14 oktober 2010 tot 5 november 2012 staatssecretaris van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Rutte I en van 24 september 2021 tot 10 januari 2022 minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Rutte III. Eerder was hij lid van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid en bijzonder hoogleraar media en kwaliteit aan de Radboud Universiteit. Daarvoor was de heer Knapen onder meer buitenland-correspondent, adjunct-hoofdredacteur en hoofdredacteur van NRC Handelsblad, directeur voorlichting bij Philips en bestuurder van uitgeverij PCM. In 2013 werd hij vertegenwoordiger van de Europese Investeringsbank bij de Europese Unie.
   
• 3. 

  Het CDA haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 27 mei 2019 9 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Ben Knapen. Het CDA had voor de verkiezingen 12 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 4. 

  Op dinsdag 26 mei 2015 kozen de leden van Provinciale Staten een nieuwe Eerste Kamer. De Statenleden waren op hun beurt op woensdag 18 maart 2015 jl. direct door alle kiesgerechtigde Nederlanders gekozen. Op basis van de Statenverkiezingen was al duidelijk dat het kabinet-Rutte II (VVD, PvdA) een nog kleinere minderheid zou krijgen dan de 30 zetels in 2012-2015.
   
• 5. 

  Vooraanstaand en ambitieus CDA-politicus en partijleider. Zoon van een antirevolutionaire burgemeester. Maakte als ambtenaar snel carrière en werd op jeugdige leeftijd minister in het kabinet-Lubbers I. Voerde op nogal zakelijke wijze een bezuinigingsbeleid op het gebied van welzijn, jeugdwerk en cultuur. Bedacht de term 'zorgzame samenleving'. Bracht een nieuwe Mediawet tot stand. Werd in 1989 fractieleider van het CDA en was een kritisch volger van het kabinet-Lubbers/Kok. In 1993 aangewezen als opvolger van Lubbers en voorbestemd om premier te worden. Lubbers nam tijdens de verkiezingscampagne echter afstand van hem, er kwam kritiek op zijn manier van campagnevoeren en het CDA verloor. Verliet toen de politiek. Na 1995 een invloedrijk bestuurder, onder meer als voorzitter van de belangenorganisaties van bouwondernemingen. Was in 2011-2019 CDA-fractievoorzitter in de Eerste Kamer.
   
• 6. 

  Het CDA haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 26 mei 2015 12 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Elco Brinkman. Het CDA had voor de verkiezingen 11 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 7. 

  Op maandag 23 mei 2011 werd een nieuwe Eerste Kamer gekozen. De (gedoog)coalitie VVD-CDA-PVV kreeg 37 zetels, net een zetel te weinig voor een meerderheid: De PVV komt voor het eerst in de Eerste Kamer met 10 zetels. De nieuwe patij 50plus, de partij van Jan Nagel, is met een zetel in de Kamer vertegenwoordigd. Door een stemfout van een Noord-Hollands D66-Statenlid, hij vulde zijn stembiljet met zijn blauwe ballpoint in en niet met het rode potlood, verloor D66 een zetel aan de SP. Het stembiljet werd namelijk ongeldig verklaard.
   
• 8. 

  Het CDA haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 23 mei 2011 11 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Elco Brinkman. Het CDA had voor de verkiezingen 21 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 9. 

  Op dinsdag 29 mei 2007 kozen de Provinciale Staten, die op 7 maart 2007 zelf nieuw waren gekozen, een nieuwe Eerste Kamer. De coalitiepartijen CDA, PvdA en ChristenUnie haalden dankzij de winst van de ChristenUnie ook in de senaat een meerderheid. Door lijstverbindingen haalden SGP (verbonden met CDA en ChristenUnie) en D66 (verbonden met VVD en OSF) een iets gunstiger resultaat dan op 7 maart was voorzien.
   
• 10. 

  Prominent CDA-Eerste Kamerlid, fractievoorzitter en gezondheidsdeskundige. Kwam uit een groot gezin van een Nijmeegse tandarts. Was onder meer vicevoorzitter van het bestuur van het Amsterdams Medisch Centrum, voorzitter van de Raad van Bestuur van het Universitair Medisch Centrum 'Sint Radboud' in Nijmegen en kroonlid van de Ziekenfondsraad. Tot hij in 2003 fractievoorzitter werd, hield hij zich bezig met volksgezondheidsbeleid, onderwijs en volkshuisvesting. Scherp debater, die zich echter goed bewust was van de politieke speelruimte van de Senaat en van die van de CDA-senaatsfractie. Had een zakelijke benadering en zorgde er steeds voor dat er zaken waren te doen, met name met politiek bevriende bewindslieden.
   
• 11. 

  Het CDA haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 29 mei 2007 21 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Jos Werner. Het CDA had voor de verkiezingen 23 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 12. 

  Op 26 mei 2003 kozen de Provinciale Staten een nieuwe Eerste Kamer. Door de verkiezingsuitslag kon het nieuwe kabinet-Balkenende II rekenen op een meerderheid van 41 van de 75 Eerste Kamerzetels: 23 van het CDA, 15 van de VVD en 3 van D66. De populaire Johan Stekelenburg was lijsttrekker voor de PvdA. Bij de VVD kwamen op basis van voorkeursstemen 6 kandidaten in de senaat, die op basis van de lijstvolgorde geen zetel verworven zouden hebben.
   
• 13. 

  Het CDA haalde bij de Eerste Kamerverkiezingen van 26 mei 2003 23 zetels in de Eerste Kamer. Lijsttrekker was Yvonne Timmerman-Buck. Het CDA had voor de verkiezingen 20 zetels in de Eerste Kamer.
   
• 14. 

  Op 25 mei 1999 kozen de Provinciale Staten een nieuwe Eerste Kamer. De drie regeringspartijen behaalden een kleine meerderheid: 38 zetels. Verlies was er vooral voor VVD en D66. GroenLinks was met een verdubbeling van het zeteltal de grote winnaar. De ouderenpartij verdween uit de Senaat.
   
• 15. 

  Op 29 mei 1995 kozen de Provinciale Staten een nieuwe Eerste Kamer. Er deden zich flinke verschuivingen voor. Winnaar was de VVD, die met elf zetels winst bijna verdubbelde. Van de regeringspartijen ging de PvdA twee zetels achteruit en D66 vijf. VVD, PvdA en D66 vergrootten wel samen hun meerderheid van 40 naar 44 zetels. Het CDA verloor er acht zetels. AOV, SP en een samenwerkingsverband van regionale partijen en De Groenen waren nieuwkomers.
   
• 16. 

  In de op 28 mei 1991 gekozen Eerste Kamer was het CDA met 27 zetels veruit de grootste fractie. Na de slechte uitslag bij de Statenverkiezingen was al duidelijk dat de PvdA een fors aantal zetels moest inleveren. Dat werden er tien. Winst was er voor D66, GroenLinks en SGP. Regeringspartijen CDA en PvdA hadden samen een meerderheid van 43 zetels.
   
• 17. 

  In de op 9 juni 1987 gekozen Eerste Kamer behielden regeringsfracties CDA en VVD samen slechts een meerderheid van 38 zetels. Dat kwam doordat de VVD vier zetels verloor. De partijen hadden hun lijsten verbonden. Bij de voorafgaande Statenverkiezingen speelde de vraag of de regeringsfracties hun meerderheid zouden behouden een belangrijke rol. De kleine linkse partijen leden verlies, terwijl de PvdA juist fors won dankzij herstel ten opzichte van de Statenverkiezingen van 1982.
   
• 18. 

  Op 20 mei 1986 kozen de Provinciale Statenleden een nieuwe Eerste Kamer. De verkiezing was nodig, vanwege aanneming van voorstellen in eerste lezing tot grondwetsherziening. De Eerste Kamer had tevergeefs aangedrongen op uitstel tot 1987. Voor het eerst stemden Statenleden uit Flevoland mee. Hoewel de samenstelling van de Staten nauwelijks was veranderd, verloor de VVD toch een zetel. In Drenthe vergisten twee VVD-Statenleden zich namelijk in het tijdstip van de verkiezing.
   
• 19. 

  Op 31 augustus 1983 kozen de Provinciale Statenleden voor het eerst tegelijk de nieuwe Eerste Kamer. Die Kamer werd ook voor het eerst voor vier jaar gekozen. Grote winnaar was de VVD en grote verliezer de PvdA. Winst was er verder voor alle kleinere partijen. Na totstandkoming van de Grondwetsherziening in 1983 was het nieuwe kiesstelsel voor de Eerste Kamer wettelijk geregeld en daarna de Eerste Kamer ontbonden.
   
• 20. 

  Het Christen-Democratisch Appèl (CDA) is een christelijk geïnspireerde partij in het centrum van het politieke spectrum. Henri Bontenbal is momenteel politiek leider van het CDA. De partij werd opgericht op 11 oktober 1980 als fusie van Anti-Revolutionaire Partij (ARP), Christelijk-Historische Unie (CHU) en Katholieke Volkspartij (KVP).
   
• 21. 

  De 75 leden van de Eerste Kamer worden eens in de vier jaar door middel van 'getrapte verkiezingen' gekozen. Burgers kiezen de leden van de Provinciale Staten of kiescolleges en zij kiezen op hun beurt de leden van de Eerste Kamer. Dit gebeurt binnen drie maanden na de verkiezingen van de Provinciale Staten. Sinds een Grondwetswijziging in 2017 stemmen ook de inwoners van Bonaire, Sint-Eustatius en Saba over de samenstelling van de Eerste Kamer. Aangezien de bijzondere gemeenten geen Provinciale Staten hebben, gaat dit via afzonderlijk gekozen kiescolleges. In 2022 is er een vierde kiescollege toegevoegd, het kiescollege niet-ingezetenen. Door te stemmen voor dit kiescollege kunnen kiesgerechtigde Nederlanders die in het buitenland wonen, invloed uitoefenen op de samenstelling van de Eerste Kamer.