Bijdrage coronadebat 15 april - Hoofdinhoud

Allereerst de communicatie. Er is niet altijd sprake van heldere en eenduidige communicatie en dat is misschien een understatement. We hebben onduidelijkheid gehad over verruiming op 21 april en frustratie dat dat niet gehaald kon worden. Nu is het waar dat het kabinet dat nooit heeft gecommuniceerd - dat 21 april er sprake zou zijn van verruiming - maar het is wel uitgelekt. En dat is wel een patroon. Dat zodra de dienstauto’s het Catshuis verlaten, dan ligt toch wel de informatie toch wel bij de media. En dat leidt tot frustratie.

We zien ook mensen die aansluiten bij allerlei overleggen met kabinetsleden en dan vervolgens ook de media opzoeken en daar afwijkende geluiden laten horen. Dat leidt tot verwarring, tot cynisme en tot wantrouwen. Dat is heel zorgelijk. Mijn vraag is dan ook: wat gaat het kabinet eraan doen om de communicatie te verbeteren?

Maatregelen

Nu is het perspectief 28 april. Maar is niet het gevaar dat dat bij het mogelijk niet halen opnieuw tot teleurstelling zal leiden? Is het daarom niet belangrijker om te sturen op data in plaats van op een datum? En welke waarden worden dan aangehouden? En waar passen de kerken in het openingsplan? Worden die opgenomen?

Vaccinaties

Ik sluit mij aan bij de vraag van collega Paternotte (D66) als het gaat over om keuzevrijheid. Stel dat er inderdaad een overschot is, zou informed consent dan niet mogelijk moeten zijn? Dat mensen in alle vrijheid zeggen: nou dat risico wil ik wel nemen, geeft u mij maar AstraZeneca. En ik sluit mij ook aan bij de vraag van collega Ploumen als het gaat over de vrijheid bij GGD’s over hoe je omgaat met wat er over is. Is het nou zo heel erg als er regionale verschillen zijn? Als de ene GGD er wat anders mee omgaat dan de anderen?

Dan vaccinaties voor jongeren en volwassenen met medisch risico. Er is een aangenomen motie-Kröger om hen voorrang te verlenen en de minister heeft daar een brief over gestuurd en schriftelijke vragen zijn beantwoord, maar van voorrang voor alle mensen met een medisch risico is nog steeds geen sprake. Er is een selectie van zeven hoogrisicogroepen gemaakt, maar in internationaal opzicht is die selectie best smal. Kunnen we niet zoeken naar een creatieve oplossing zodat deze mensen na soms veertien maanden uit hun isolatie kunnen?

Ik roep de minister op om oog te blijven houden voor de kleine groepen die tussen wal en schip lijken te vallen. Sommige kleinschalige wooninitiatieven worden over het hoofd gezien in de vaccinatierondes en pgb-zorgverleners die wel een oproep voor AstraZeneca hebben gehad, maar geen afspraak hadden gemaakt, vallen nu ook tussen wal en schip. Zij lijken nu geen nieuwe afspraak te kunnen maken. En ondertussen krijgen diplomaten, ME’ers en Olympische sporters wel voorrang. Ik wil aandacht vragen voor deze specifieke groepen die tussen wal en schip dreigen te vallen.

En daar waar de EU vaccins gaat inkopen voor een derde booster shot, hebben arme landen nog geeneens toegang tot hun eerste shot. De wereldwijde productie moet echt omhoog. Hoe kijkt de minister-president tegenover de oproep van vele wereldleiders om de eigendomsrechten voor vaccins op te heffen, zodat de productie kan worden verhoogd?

Testen

Dan het testen. Er zijn al veel vragen gesteld over de ruim 1 miljard die naar de stichting toegaat, of daar in ieder geval voor is gereserveerd. Ik sluit me aan bij de vraag over: hoe is dat geregeld en hoe is het toezicht geregeld? Maar wat mij in ieder geval van het hart moet is de prioriteit die daaraan wordt gegeven. Ik zie dat ik wel terecht kan bij dertig casino’s, maar ik kan nog niet eens terecht bij mijn eigen kerk. En als we dan toch de samenleving weer willen open, dan vind ik de prioriteit die aan casino’s wordt gegeven wel heel wonderlijk.

Ik vraag speciaal aandacht voor grenswerkers en kinderen die onderwijs over de grens volgen die zelf moeten betalen voor testen en ook heel specifiek voor gezinnen met een smalle beurs. Als we straks weer die samenleving openen, dan zou het toch wel heel pijnlijk zijn als mensen die elk dubbeltje moeten omdraaien op achterstand staan en op afstand van die samenleving. Kunnen we niet via bijvoorbeeld bijzondere bijstand of via voedselbanken zelftesten beschikbaar stellen voor juist die mensen.

Zorgbonus

Dan de zorgbonus. De Minister voor Medische Zorg heeft ons een dilemma voorgehouden. Ik vond dat in alle eerlijkheid een heel helder dilemma. Mijn vraag is wel om bij die tweede optie nog een optie uit te werken - of een kleine amendering erop - van zou daar ook anderhalf keer modaal kunnen worden gehanteerd? Dat wordt wel bij de eerste optie gehanteerd, maar zou dat niet bij de tweede optie kunnen worden gehanteerd zodat vooral mensen die het heel goed kunnen gebruiken wat meer overhouden. Er vallen - en dat zeg ik wel in aansluiting op de vragen over IC-verpleegkundigen - of die er wel echt onder vallen in dat geval, want dat zou wat mij betreft wel een voorwaarde moeten zijn.

Ik sluit me aan bij vragen over winkels en detailhandel. Het is wel ook echt heel belangrijk om ook oog te houden voor de pijn bij winkeliers. De blijvende steun die nodig is.

Tot slot, er is een prachtig initiatief van het Niet Alleen-netwerk onder de noemer #prikpositief die jongeren en jongerenclubs aanmoedigen om iets goeds te doen voor hun naaste en juist bij die laatste loodjes is dat zo ontzettend belangrijk om hen ook daartoe de gelegenheid te geven, aan te moedigen, in staat te stellen daartoe. Dus mijn aanmoediging aan de minister van VWS is dan ook om dat initiatief en dat soort initiatieven ruimhartig tegemoet te komen met geld, publiciteit en meedenken.