Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2021 (Vijfde incidentele suppletoire begroting inzake ondersteuning van start- en scale-ups en het (innovatieve) mkb, aanvullingen op het economisch steun- en herstelpakket en tijdelijke regeling subsidie evenementen COVID-19) - Hoofdinhoud
Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 35780 - Wijziging begroting EZK 2021 (5e incidentele suppletoire begroting inzake ondersteuning van start- en scale-ups en het (innovatieve) mkb, i.
Inhoudsopgave
Officiële titel | Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2021 (Vijfde incidentele suppletoire begroting inzake ondersteuning van start- en scale-ups en het (innovatieve) mkb, aanvullingen op het economisch steun- en herstelpakket en tijdelijke regeling subsidie evenementen COVID-19); Memorie van toelichting; Memorie van toelichting |
---|---|
Documentdatum | 26-03-2021 |
Publicatiedatum | 26-03-2021 |
Nummer | KST357802 |
Kenmerk | 35780, nr. 2 |
Externe link | origineel bericht |
Originele document in PDF |
Tweede Kamer der Staten-Generaal
Vergaderjaar 2020-
2021
35 780
Wijziging van de begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII) voor het jaar 2021 (Vijfde incidentele suppletoire begroting inzake ondersteuning van start- en scale-ups en het (innovatieve) mkb, aanvullingen op het economisch steun- en herstelpakket en tijdelijke regeling subsidie evenementen COVID-19)
A ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL Wetsartikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2021 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat.
Normaliter wordt nieuw beleid in uitvoering genomen nadat de Staten-Generaal de begrotingswet heeft geautoriseerd. Aangezien uitvoering van de spoedeisende maatregelen die in deze vijfde incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen in het belang van het Rijk zijn, niet kan wachten tot formele autorisatie van beide Kamers der Staten-Generaal, zal het kabinet de uitvoering van de maatregelen starten. Hiermee wordt gehandeld conform lid 2 van artikel 2.27 van de Comptabiliteitswet 2016. Voor de indiening van deze vijfde incidentele suppletoire begroting is uw Kamer vooraf geïnformeerd via de Kamerbrief Kabinetsstrategie Versterken van onderzoeks- en innovatie-ecosystemen van 30 oktober 2020, de Kamerbrief Aanvullingen op het economisch steun- en herstelpakket van 12 maart 2021 en de Kamerbrief Tijdelijke regeling subsidie evenementen COVID-19van 19 maart 2021.
De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.
De Minister van Economische Zaken en Klimaat,
-
B.van 't Wout
kst-35780-2 ISSN 0921 - 7371 's-Gravenhage 2021
B ARTIKELGEWIJZE TOELICHTING BIJ DE BEGROTINGSARTIKELEN
Voor wat betreft het toelichten van significanteverschillen in de uitgaven, ontvangsten en verplichtingen zijn de ondergrenzen gehanteerd zoals opgenomen in de onderstaande tabel.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen |
Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen) |
Technische mutaties (ondergrens in € miljoen) |
< 50 |
1 |
2 |
=> 50 en < 200 |
2 |
4 |
=> 200 < 1.000 |
5 |
10 |
=> 1.000 |
10 |
20 |
In sommige gevallen, waar politiek relevant, worden ook posten toegelicht beneden deze ondergrenzen.
2.1 Beleidsartikel 2 Bedrijvenbeleid: innovatie en ondernemerschap voor duurzame welvaartsgroei
Tabel 1 Budgettaire gevolgen van beleid vijfde incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2021 incl. NvW, amendementen en ISB's1 |
Mutaties 5eISB |
Stand 5e ISB |
Mutatie 2022 |
Mutatie 2023 |
Mutatie 2024 |
Mutatie 2025 |
|
VERPLICHTINGEN |
12.051.799 |
987.500 |
13.039.299 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Waarvan garantieverplichtingen |
4.335.000 |
4.335.000 |
|||||
Waarvan overige verplichtingen |
7.716.799 |
987.500 |
8.704.299 |
||||
UITGAVEN |
7.972.896 |
807.500 |
8.780.396 |
40.000 |
40.000 |
30.000 |
10.000 |
Waarvan juridisch verplicht |
20% |
34% |
|||||
Subsidies (regelingen) |
6.652.735 |
806.500 |
7.459.235 |
40.000 |
40.000 |
30.000 |
10.000 |
MKB-Innovatiestimulering Topsecto- |
|||||||
ren (MIT) |
41.217 |
41.217 |
|||||
Eurostars |
18.000 |
18.000 |
|||||
Bevorderen Ondernemerschap |
16.590 |
16.590 |
|||||
Cofinanciering EFRO i, inclusief |
|||||||
INTERREG |
25.590 |
25.590 |
|||||
Bijdrage aan ROM's |
7.330 |
7.330 |
|||||
Verduurzaming industrie |
36.264 |
36.264 |
|||||
Startup-beleid |
18.300 |
18.300 |
|||||
Urgendamaatregelen industrie |
59.500 |
59.500 |
|||||
Invest-NL |
10.582 |
10.582 |
|||||
Noodloket (TOGS) |
1.600 |
1.600 |
|||||
Qredits |
70.000 |
70.000 |
|||||
Tegemoetkoming vaste lasten |
6.112.000 |
450.000 |
6.562.000 |
||||
Tegemoetkoming vaste lasten |
|||||||
Caribisch Nederland |
17.800 |
1.500 |
19.300 |
||||
Tegemoetkoming Starters |
180.000 |
180.000 |
|||||
Omscholing naar tekortsectoren |
37.500 |
37.500 |
|||||
Steunmaatregel mobiliteitscluster |
0 |
30.000 |
30.000 |
40.000 |
40.000 |
30.000 |
10.000 |
TRSEC |
0 |
325.000 |
325.000 |
||||
Overige subsidies |
462 |
462 |
Stand ontwerp begroting 2021 incl. NvW, amendementen en ISB's1 |
Mutaties 5eISB |
Stand 5e ISB |
Mutatie 2022 |
Mutatie 2023 |
Mutatie 2024 |
Mutatie 2025 |
|
Leningen |
160.000 |
0 |
160.000 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Bedrijfssteun |
160.000 |
160.000 |
|||||
Garanties |
307.740 |
0 |
307.740 |
0 |
0 |
0 |
0 |
BMKB |
37.523 |
37.523 |
|||||
Groeifaciliteit |
8.472 |
8.472 |
|||||
Garantie Ondernemingsfinanciering |
|||||||
(GO) |
11.745 |
11.745 |
|||||
Garantie Ondernemingsfinanciering |
|||||||
(Corona) |
250.000 |
250.000 |
|||||
Opdrachten |
10.998 |
0 |
10.998 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Onderzoek en opdrachten |
3.766 |
3.766 |
|||||
Caribisch Nederland |
1.296 |
1.296 |
|||||
Regeldruk |
2.271 |
2.271 |
|||||
Regiekosten regionale functie |
665 |
665 |
|||||
Small Business Innovation Research |
3.000 |
3.000 |
|||||
Bijdrage aan agentschappen |
110.599 |
1.000 |
111.599 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Bijdrage RVO.nl |
110.068 |
1.000 |
111.068 |
||||
Bijdrage Agentschap Telecom |
531 |
531 |
|||||
Bijdrage aan ZBO's/RWT's |
326.810 |
0 |
326.810 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Bijdrage aan TNO |
177.836 |
177.836 |
|||||
Kamer van Koophandel |
123.498 |
123.498 |
|||||
Bijdrage aan NWO-TTW |
25.476 |
25.476 |
|||||
Bijdrage aan (inter-)nationale |
|||||||
organisaties |
402.864 |
0 |
402.864 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Internationaal Innoveren |
51.986 |
51.986 |
|||||
PPS-toeslag (voorheen TKI-toeslag) |
166.411 |
166.411 |
|||||
TO2 (Deltares, MARIN en NLR) |
59.682 |
59.682 |
|||||
Topsectoren overig |
15.793 |
15.793 |
|||||
Ruimtevaart (ESA) |
72.104 |
72.104 |
|||||
Bijdrage NBTC |
9.239 |
9.239 |
|||||
Bijdragen organisaties |
5.649 |
5.649 |
|||||
Economische ontwikkeling en |
|||||||
technologie |
10.000 |
10.000 |
|||||
EU-cofinanciering JTF |
12.000 |
12.000 |
|||||
Storting begrotingsreserve |
1.150 |
0 |
1.150 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Storting reserve BMKB |
1.150 |
1.150 |
|||||
ONTVANGSTEN |
153.738 |
0 |
153.738 |
0 |
0 |
0 |
0 |
BMKB |
33.000 |
33.000 |
|||||
Groeifaciliteit |
8.000 |
8.000 |
|||||
Garantie Ondernemings-financiering |
|||||||
(GO) |
13.000 |
13.000 |
|||||
Luchtvaartkrediet-regeling |
5.912 |
5.912 |
|||||
Rijksoctrooiwet |
37.887 |
37.887 |
|||||
Eurostars |
5.094 |
5.094 |
|||||
F-35 |
8.000 |
8.000 |
|||||
Bedrijfssteun |
40.000 |
40.000 |
|||||
Diverse ontvangsten |
2.845 |
2.845 |
1 Kamerstuk 35 677, nr. 1 en 2, Kamerstuk 35 685, nr. 1 en 2, Kamerstuk 35 723, nr. 1 en 2 en Kamerstuk 35 747, nr. 1 en 2.
In deze incidentele suppletoire begroting wordt het parlement om autorisatie verzocht voor het aangaan van verplichtingen en doen van uitgaven zoals vermeld in de Kamerbrief Aanvullingen op het economisch steun- en herstelpakket van 12 maart 2021 met betrekking tot de
Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL), de Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) Caribisch Nederland en de steunmaatregel mobiliteitscluster en de Kamerbrief Tijdelijke regeling subsidie evenementen COVID-19 van 19 maart 2021 met betrekking tot de tijdelijke regeling subsidie evenementen COVID-19 (TRSEC).
Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL)
Het budget van de TVL wordt verhoogd met € 450 mln. Deze verhoging houdt verband met verhoging van het vergoedingspercentage van de regeling voor het tweede kwartaal van 2021 van 85% naar 100%.
Tegemoetkoming Vaste Lasten (TVL) Caribisch Nederland
De regeling TVL Caribisch Nederland is gebaseerd op de TVL voor Europees Nederland en toegesneden op de lokale omstandigheden. Het budget van de regeling wordt voor het tweede kwartaal van 2021 met € 1,5 mln verhoogd in verband met verhoging van het vergoedingspercentage van 85% naar 100%.
Steunmaatregel mobiliteitscluster
De omzetten in het mobiliteitscluster lopen sterk terug als gevolg van de coronacrisis, waardoor ook de R&D-investeringen onder grote druk staan. R&D is noodzakelijk om te kunnen blijven concurreren en om de klimaat-opgaven te realiseren. Om de teruggang in R&D-investeringen te mitigeren is een subsidieregeling aangekondigd voor bedrijven in de automotive, luchtvaart en maritieme sectoren. De subsidie is bedoeld voor R&D-projecten die op korte termijn kunnen starten en een looptijd hebben van maximaal 4 jaar. Het budget voor de regeling is vastgesteld op € 150 mln.
Tijdelijke regeling subsidie evenementen COVID-19 (TRSEC)
Het kabinet heeft in de Kamerbrief van 21 januari jl. (Kamerstuk 35 420, nr. 217) aangekondigd minimaal € 300 mln steun te verlenen aan de evenementensector in de vorm van een garantieregeling en heeft de Kamer op 19 maart jl. een brief gestuurd met de nadere uitwerking van deze regeling.
De regeling is bedoeld voor organisatoren (en hun leveranciers) van evenementen die gepland staan tussen 1 juli en 31 december 2021. De regeling biedt vergoeding van gemaakte kosten indien het evenement door de rijksoverheid vanwege de epidemiologische situatie wordt verboden. Door de voor annulering gemaakte kosten te vergoeden behouden organisatoren liquiditeit om op termijn opnieuw te investeren en inkomsten te genereren, zodat de sector na de coronacrisis weer zelfstandig verder kan. Het plafond van de te verlenen subsidie en leningen bedraagt € 385 mln. Dit bedrag is als verplichtingenbudget opgenomen. Het kasbudget van € 325 mln is de raming van het uit te betalen bedrag.
Bijdrage RVO.nl
Het bedrag van € 1 mln betreft een globale raming van de uitvoeringskosten van de TRSEC (zie boven).
Het kabinet monitort voortdurend hoe het pakket van generieke crisismaatregelen voor diverse economische actoren uitwerkt en of het pakket nog adequaat is. Als de uitgaven hoger uitvallen dan de huidige ramingen dan zal dit generaal worden gecompenseerd. Bij onderuitputting na definitieve beëindiging van de crisismaatregelen vloeien de middelen terug naar het algemene beeld.
2.2 Beleidsartikel 3 Toekomstfonds
Tabel 2 Budgettaire gevolgen van beleid vijfde incidentele suppletoire begroting (ISB) (bedragen x € 1.000)
Stand ontwerpbegroting 2021 incl. NvW, amendementen en ISB's1 |
Mutaties 5eISB |
Stand 5e ISB |
Mutatie 2022 |
Mutatie 2023 |
Mutatie 2024 |
Mutatie 2025 |
|
VERPLICHTINGEN |
250.348 |
250.000 |
500.348 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Waarvan garantieverplichtingen |
0 |
||||||
Waarvan overige verplichtingen |
250.348 |
250.000 |
500.348 0 |
||||
UITGAVEN |
265.316 |
250.000 |
515.316 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Waarvan juridisch verplicht |
53% |
37% |
|||||
Subsidies (regelingen) |
4.264 |
0 |
4.264 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Smart Industry |
183 |
183 |
|||||
Haalbaaarheidsstudies STW |
800 |
800 |
|||||
Thematische Technology Transfer |
3.281 |
3.281 |
|||||
Leningen |
247.144 |
250.000 |
497.144 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Startups / MKB financiering |
|||||||
Volledig revolverend |
|||||||
Fund to Fund |
31.592 |
31.592 |
|||||
ROM's |
85.000 |
85.000 |
|||||
Dutch Future Fund |
0 |
25.000 |
25.000 |
||||
Deep Tech Fund |
0 |
175.000 |
175.000 |
||||
Fonds Alternatieve Financiering |
0 |
50.000 |
50.000 |
||||
Deels revolverend |
|||||||
Innovatiekrediet |
48.682 |
48.682 |
|||||
Risicokapitaal Seed Capital |
33.620 |
33.620 |
|||||
Vroegefasefinanciering / informal |
|||||||
investors |
21.260 |
21.260 |
|||||
Startups / MKB |
4.995 |
4.995 |
|||||
Investeringen in fundamenteel en |
|||||||
toegepast onderzoek |
|||||||
Met vermogensbehoud |
|||||||
Fundamenteel en toegepast |
|||||||
onderzoek |
10.952 |
10.952 |
|||||
Onco research |
3.031 |
3.031 |
|||||
Smart Industry |
239 |
239 |
|||||
Thematische Technology Transfer |
7.773 |
7.773 |
|||||
Bijdrage aan agentschappen |
13.908 |
0 |
13.908 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Bijdrage RVO.nl |
13.908 |
13.908 |
|||||
Ontvangsten |
44.000 |
0 |
44.000 |
0 |
0 |
0 |
0 |
Fund to Fund |
17.900 |
17.900 |
|||||
Innovatiekrediet |
15.000 |
15.000 |
|||||
Seed Capital |
10.300 |
10.300 |
|||||
DVI II |
800 |
800 |
1 Kamerstuk 35 677, nr. 1 en 2, Kamerstuk 35 685, nr. 1 en 2, Kamerstuk 35 723, nr. 1 en 2 en Kamerstuk 35 747, nr. 1 en 2.
Toelichting
In deze incidentele suppletoire begroting wordt het parlement om autorisatie verzocht voor het aangaan van verplichtingen en doen van uitgaven zoals aangekondigd in de Kamerbrief Kabinetsstrategie Versterken van onderzoeks- en innovatie-ecosystemen van 30 oktober 2020 (Kamerstuk 33 009, nr. 96) met betrekking tot een pakket aan maatregelen gericht op 1) de ondersteuning van kennisintensieve start- en scale-ups om de technologische kennis en internationale concurrentiepositie voor Nederland te beschermen, 2) de behoefte aan «grote tickets» voor Nederlandse scale-ups generiek en 3) de ondersteuning van alternatieve financiers om het bestaande financieringsaanbod in Nederland te verbreden.
Als onderdeel van het steun- en herstelpakket heeft het kabinet samen met Invest-NL een pakket aan maatregelen voor de verdere ondersteuning van start- en scale-ups en het (innovatieve) mkb aangekondigd. Dit pakket bestaat uit een drietal maatregelen:
de ondersteuning van kennisintensieve start- en scale-ups om de technologische kennis en internationale concurrentiepositie voor Nederland te beschermen via een deeptech fonds, de behoefte aan «grote tickets» voor Nederlandse scale-ups generiek via het Dutch Future Fund en de ondersteuning van alternatieve financiers om non-bancaire financie-ringsmogelijkheden te vergroten via een fonds voor alternatieve financiers.
Voor het totaalpakket heeft het kabinet € 250 mln voor 2021 gereserveerd. Met deze incidentele suppletoire begroting worden de middelen aan de EZK begroting toegevoegd, waarbij € 175 mln voorzien is voor het deeptech fonds, € 25 mln voor een bijdrage aan het Dutch Future Fund en € 50 mln voor de oprichting van het fonds voor alternatieve financiers. De Kamer wordt in april nader over de uitwerking van dit pakket aan maatregelen geïnformeerd.
Het kabinet monitort voortdurend hoe het pakket van generieke crisismaatregelen voor diverse economische actoren uitwerkt en of het pakket nog adequaat is. Als de uitgaven hoger uitvallen dan de huidige ramingen dan zal dit generaal worden gecompenseerd. Bij onderuitputting na definitieve beëindiging van de crisismaatregelen vloeien de middelen terug naar het algemene beeld.
Tweede Kamer, vergaderjaar 2020-2021, 35 780, nr. 2 6