35737 - Initiatiefvoorstel Afschaffen van de verplichte minimale beraadtermijn voor de afbreking van zwangerschappen

Dit wetsvoorstel werd op 24 februari 2021 aanhangig gemaakt door het Tweede Kamerlid Dijkstra en werd laatstelijk verdedigd door de Tweede Kamerleden Paternotte (D66)¹, Kuiken (PvdA)², Ellemeet (GroenLinks)³ en Tellegen (VVD)⁴.

Het wetsvoorstel strekt ertoe om de verplichte minimale beraadtermijn in de Wet afbreking zwangerschap af te schaffen. Op dit moment dient, op basis van artikel 3 eerste lid van de wet, een verplichte minimale beraadtermijn van vijf dagen in acht genomen te worden alvorens een zwangerschap afgebroken mag worden. Uit diverse onderzoeken blijkt dat vrouwen en artsen zonder een verplichte minimale beraadtermijn goed in staat zijn om een weloverwogen en zorgvuldig besluit te nemen. Daarom stelt de initiatiefneemster voor om in plaats van een verplichte minimale beraadtermijn steeds, na gezamenlijk overleg tussen de vrouw en arts, een zodanige bedenktijd in acht te nemen als nodig is om tot een weloverwogen en zorgvuldig besluit te komen.

Voorstel van wet van de leden Paternotte, Kuiken, Ellemeet en Tellegen tot wijziging van Wet afbreking zwangerschap in verband met het afschaffen van de verplichte minimale beraadtermijn voor de afbreking van zwangerschappen

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Jan Paternotte (1984) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van D66 en sinds 11 januari 2022 fractievoorzitter. Hij was gemeenteraadslid en fractievoorzitter van D66 in Amsterdam. Eerder was hij beleidsmedewerker van D66-Europarlementariër Marietje Schaake en voorzitter van de Jonge Democraten (2004-2005). De heer Paternotte was verder voorzitter van de vaste commissie voor Koninkrijksrelaties. Hij houdt zich als Kamerlid bezig met buitenlandse zaken, buitenlandse handel, Europese zaken en onderwijs, cultuur en wetenschappen.
   
• 2. 

  Vooraanstaande sociaaldemocrate met Groningse roots, die zeventien jaar actief was als Tweede Kamerlid. Was in twee perioden (december 2016-maart 2017 en april 2022-oktober 2023) fractievoorzitter. Voor zij Kamerlid werd beleidsmedewerker Integraal Veiligheidsbeleid bij het ministerie van BZK. In de Tweede Kamer onder meer woordvoerder asiel en migratie en verkeer en voorts voorzitter van de tijdelijke commissie onderzoek onderhoud en innovatie spoor en korte tijd voorzitter van de buitenlandcommissie. Later hield zij zich bezig met onder meer zorg en Koninkrijksrelaties. Kwam uit een 'rood nest' en eenoudergezin. Stond bekend als een doorzetter.
   
• 3. 

  Tweede Kamerlid van GroenLinks. Was eerst vervanger van Linda Voortman en daarna zesenhalf jaar de woordvoerder zorg van haar fractie. Hield zich behalve met medische zorg en medische ethiek bezig met veiligheid en justitie en asiel en migratie. Medeinitiatiefnemer bij wetgeving, onder meer om de positie van vrouwen bij abortus te versterken. Was tevens vicefractievoorzitter. Voor zij Kamerlid werd adjunct-directeur van cultuurinstelling 'De Westergasfabriek' in Amsterdam en netwerkdirecteur bij een natuur- en milieufederatie. Sprak zich krachtig uit tegen verloedering van het publieke debat. Sinds 1 juni 2024 is zij hoofd Medische Programma's en plaatsvervangend directeur van Dokters van de Wereld Nederland.
   
• 4. 

  Ockje Tellegen (1974) was van 20 september 2012 tot 18 maart 2022 lid van de Tweede Kamerfractie van de VVD. Vanaf 18 maart 2022 werd zij tijdelijk vervangen wegens ziekteverlof, op 14 oktober 2022 maakte zij bekend niet meer terug te keren als Kamerlid. Mevrouw Tellegen was eerder onder meer beleidsambtenaar en manager Taskforce Iran op het ministerie van Buitenlandse Zaken, ook is zij werkzaam geweest op de ambassade in Berlijn en politiek assistent van staatssecretaris van Atzo Nicolaï geweest. Als parlementariër is Mevrouw Tellegen woordvoerster medisch-ethische vraagstukken en zorg (WMO, WLZ, thuiszorg, PGB) geweest. Ook was zij fractiesecretaris, eerste ondervoorzitter van de Tweede Kamer en voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
   
• 5. 

  Wieke Paulusma (1978) is sinds 15 april 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van D66. Zij was gemeenteraadslid in Groningen. Mevrouw Paulusma is opgeleid als verpleegkundige en was werkzaam in de zorgsector. Zij is als Kamerlid woordvoerster zorg, medische ethiek, kinderopvang en emancipatie van de D66-fractie. Voorts is zij lid van het Presidium.
   
• 6. 

  Lisa Westerveld (1981) is sinds 23 maart 2017 Tweede Kamerlid. Tot 27 oktober 2023 was zij lid van de GroenLinks-fractie en sindsdien van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks-PvdA. Mevrouw Westerveld was voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond en woordvoerder bij de Algemene Onderwijsbond. Verder was zij raadslid in Nijmegen en voorzitter van de commissie democratisering en decentralisering van de Universiteit van Amsterdam. Mevrouw Westerveld houdt zich als Kamerlid bezig met jeugdzorg/GGZ, gehandicaptenbeleid, passend onderwijs, maatschappelijke opvang, cultuur en vrouwen- en LHBTIQ-rechten.
   
• 7. 

  Chris Stoffer (1974) is sinds 11 april 2018 lid van de Tweede Kamerfractie van de SGP en sinds 5 september 2023 fractievoorzitter. Sinds augustus 2023 is hij politiek leider van de SGP. De heer Stoffer was directeur netwerkmanagement bij Rijkswaterstaat, een organisatie waar hij daarvoor diverse functies bekleedde. Daarnaast was hij raadslid (fractievoorzitter) in de gemeente Nunspeet. Als Kamerlid houdt hij zich onder meer bezig met het algemene regeringsbeleid, buitenlandse zaken, onderwijs, cultuur, jeugd, infrastructuur en waterstaat, fiscale zaken en digitalisering.
   
• 8. 

  Mirjam Bikker (1982) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie. Op 17 januari 2023 volgde zij Gert-Jan Segers op als fractievoorzitter en politiek leider van de ChristenUnie. Daarvoor was zij van 9 juni 2015 tot 31 maart 2021 lid van de Eerste Kamer en in 2019-2021 fractievoorzitter. Mevrouw Bikker was zeven jaar gemeenteraadslid in Utrecht (tevens fractievoorzitter) en beleidsmedewerker van de ChristenUnie-fractie in de Tweede Kamer. In de Eerste Kamer was zij voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Als Tweede Kamerlid houdt zij zich behalve met het algemene politieke beleid bezig met onder meer zorg, justitie en veiligheid, binnenlandse zaken, koninklijk huis, sport en Groningen.
   
• 9. 

  Sophie Hermans (1981) is sinds 2 juli 2024 minister van Klimaat en Groene Groei en tweede vicepremier in het kabinet-Schoof. Zij was van 23 maart 2017 tot 2 juli 2024 Tweede Kamerlid voor de VVD en van 11 januari 2022 tot 25 juni 2024 fractievoorzitter. Eerder was zij al sinds 18 maart 2021 waarnemend fractievoorzitter en secondant tijdens de onderhandelingen in de formatie. Mevrouw Hermans was politiek assistent van minister-president Mark Rutte en daarvoor van minister Stef Blok. Daarvoor werkte zij bij 'De Publieke Zaak" en bij Andersson Elffers Felix. Mevrouw Hermans was als Kamerlid onder meer woordvoerder langdurige zorg, gezondheidspreventie en -bevordering.
   
• 10. 

  Maarten Hijink (1983) was van 23 maart 2017 tot 20 april 2023 Tweede Kamerlid van de SP. Daarvoor was hij woordvoerder van Emile Roemer en communicatiemedewerker van de SP-Tweede Kamerfractie. Als Tweede Kamerlid hield de heer Hijink zich bezig met onder meer de zorg en economische zaken.
   
• 11. 

  Lilianne Ploumen (1962) was van 23 maart 2017 tot 22 april 2022 Tweede Kamerlid voor de PvdA. Van 14 januari 2021 tot en met 12 april 2022 was zij fractievoorzitter en bij de verkiezingen van 2021 lijsttrekker. Van 5 november 2012 tot 26 oktober 2017 was mevrouw Ploumen minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in het kabinet-Rutte II. Eerder was zij van 6 oktober 2007 tot 22 januari 2011 voorzitter van de PvdA. Daarvoor was mevrouw Ploumen onder meer werkzaam bij Plan International, Mama Cash en Cordaid. Bij laatstgenoemde organisatie was zij directeur in de periode 2004-2007. In de Tweede Kamer was zij tevens woordvoerster buitenlandse zaken en zorg (cure).
   
• 12. 

  Uit Overijssel afkomstige christendemocrate. Was voor haar Tweede Kamerlidmaatschap werkzaam als zelfstandig ondernemer, onder meer op het terrein van vastgoed en als adviseur op het gebied van aanbestedingen. Actief in het CDJA. Had verder zitting in de gemeenteraad van Kampen (tevens fractievoorzitter). Hield zich in de vierenhalf jaar dat zij CDA-Kamerlid was vooral bezig met arbeidsmarktbeleid en integratie en met medisch-ethische zaken. Op de regio gerichte afgevaardigde, die met een initiatiefnota kwam over familiebedrijven.
   
• 13. 

  Caroline van der Plas (1967) is sinds 31 maart 2021 lid en voorzitter van de Tweede Kamerfractie van BoerBurgerBeweging (BBB). Zij komt uit Deventer en was werkzaam als journalist voor tijdschriften in de agrarische sector. Omschreef zichzelf als 'boerin zonder boerderij'. Behalve met het algemene regeringsbeleid houdt mevrouw Van der Plas zich als Kamerlid bezig met landbouw, natuur en voedselkwaliteit, zorg, beroepsonderwijs, arbeidsmigratie, openbaar vervoer en milieu. Sinds 2024 is zij voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken.
   
• 14. 

  Pepijn van Houwelingen (1980) was van 18 januari tot 19 november 2024 Tweede Kamerlid voor FVD. Eerder was hij dat van 31 maart 2021 tot 6 december 2023. De heer Van Houwelingen was sinds 2010 als onderzoeker verbonden aan het Sociaal en Cultureel Planbureau en medeorganisator van het Oekraïne-referendum. De heer Van Houwelingen hield zich als Tweede Kamerlid onder meer bezig met binnenlandse zaken, Europese zaken, landbouw, natuur en voedselkwaliteit, sociale zaken en werkgelegenheid en volksgezondheid, welzijn en sport. Hij was lid van de enquêtecommissie corona.
   
• 15. 

  Ernst Kuipers (1959) was van 10 januari 2022 tot 10 januari 2024 minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kabinet-Rutte IV. Hij was voorzitter van de raad van bestuur van Erasmus Medisch Centrum en was eerder onder meer hoogleraar gastro-enterologie en hoofd interne geneeskunde van het Erasmus Medisch Centrum. Ernst Kuipers is lid van D66. Keerde in 2024 terug naar de wetenschap (in Singapore).
   
• 16. 

  Nicki Pouw (1991) was van 31 maart 2021 tot 1 september 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van JA21. Op 1 september 2023 stapte zij over naar de Tweede Kamerfractie van de BBB, waarvan zij tot 6 december 2023 deel uitmaakte. Van 10 maart tot 30 juni 2022 was zij met zwangerschaps- en bevallingsverlof. Hiervoor was zij van 11 juni 2019 tot 31 maart 2021 lid van de Eerste Kamer. Tot 30 november 2020 maakte mevrouw Pouw daar deel uit van de FVD-fractie, daarna van de Fractie-Van Pareren, later Fractie-Nanninga). Eerder was zij werkzaam in de thuiszorg en in ziekenhuizen. In 2023 promoveerde zij aan de VU op een onderzoek naar reuma. Mevrouw Pouw was verder Statenlid in Utrecht. Als Tweede Kamerlid hield zij zich vooral bezig met onderwijs, cultuur en wetenschap, volksgezondheid, welzijn en sport en sociale zaken en werkgelegenheid.
   
• 17. 

  Roel van Gurp (1956) is sinds 13 juni 2023 lid van de gezamenlijke PvdA/GroenLinks-fractie in de Eerste Kamer. Hij was sinds 11 juni 2019 lid van de GroenLinks-Eerste Kamerfractie. Hij begon zijn loopbaan als vormingswerker en was later docent. Als wethouder was hij ruim acht jaar wethouder van onder meer volkshuisvesting in Tilburg en daarna bestuurder in de jeugdzorg en van een woningcorporatie. Als Kamerlid houdt de heer Van Gurp zich onder meer bezig met volksgezondheid, welzijn en sport en pensioenen.
   
• 18. 

  Martine Baay-Timmerman (1958) was van 28 maart 2017 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor 50PLUS. Van 29 oktober 2013 tot 31 december 2014 was zij Tweede Kamerlid, maar op 10 september 2014 ging zij met ziekteverlof. Zij is advocaat en was secretaris van 50PLUS. In 2001-2009 woonde zij in Marbella. In de periode na 2015-2017 was zij medewerker van de 50PLUS-Eerste Kamerfractie. Als Tweede Kamerlid hield mevrouw Baay zich onder meer bezig met zorg, sociale zaken en wonen; in de Eerste Kamer sprak zij vooral over zorg, justitie en binnenlandse zaken (Grondwet, kiesrecht, open overheid).
   
• 19. 

  Boris Dittrich (1955) is sinds 11 juni 2019 lid van de D66-Eerste Kamerfractie. Hij was eerder in de jaren 1994-2006 Tweede Kamerlid. In de periode 2003-2006 was hij fractievoorzitter. Voor hij Kamerlid werd, was hij advocaat en rechter bij de Arrondissementsrechtbank Alkmaar. In de Kamer hield hij zich aanvankelijk vooral bezig met justitie en later ook met terreinen als werkgelegenheid, Antilliaanse zaken, medisch-ethische zaken, cultuur, ontwikkelingssamenwerking, politie en integratie. Zette zich volop in voor de rechten van homo's en bracht vier initiatiefwetten tot stand. Na zijn Tweede Kamerlidmaatschap werkte hij bij Human Rights Watch. Is als Eerste Kamerlid woordvoerder justitie, binnenlandse zaken en asiel en Koninkrijksrelaties.
   
• 20. 

  Greet Prins (1954) is sinds 11 juni 2019 lid van de CDA-Eerste Kamerfractie. Zij was voorzitter van de Raad van Bestuur van Stichting Philadelphia Zorg, een landelijke organisatie voor zorg aan mensen met een verstandelijke beperking. Eerder was zij directeur vernieuwing bij het UWV. Mevrouw Prins is onder meer lid van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving en vicevoorzitter van de Raad van Toezicht van KRO-NCRV. Sinds 2021 is zij voorzitter van de Raad van Bestuur van de Kamer van Koophandels. Mevrouw Prins is secretaris van de CDA-fractie en houdt zich als Kamerlid onder meer bezig met natuurbeleid en milieu.
   
• 21. 

  Maarten Verkerk (1953) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de ChristenUnie. Hij is bijzonder hoogleraar christelijke wijsbegeerte aan de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit Maastricht. De heer Verkerk maakte deel uit van de Commissie-Schnabel die adviseerde over 'voltooid leven'. De heer Verkerk hield zich als Eerste Kamerlid bezig met binnenlandse zaken, volksgezondheid, welzijn en sport en infrastructuur, waterstaat en ruimtelijke ordening. Hij was voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
   
• 22. 

  Diederik van Dijk (1971) is sinds 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de SGP. Van 9 juni 2015 tot 6 december 2023 was Van Dijk Eerste Kamerlid voor de SGP. Ook was hij directeur van de prolifeorganisatie NPV (Nederlandse Patiëntenvereniging) en daarvoor beleidsmedewerker van de SGP-Tweede Kamerfractie. Als Kamerlid houdt de heer Van Dijk zich onder meer bezig met constitutionele zaken, defensie, volksgezondheid, migratie en justitie en veiligheid.
   
• 23. 

  Tiny Kox (1953) was van 10 juni 2003 tot 13 februari 2024 Eerste Kamerlid voor de SP. Hij was tot 25 januari 2022 fractievoorzitter. De heer Kox was redacteur van partijblad De Tribune en van 1994 tot mei 2003 partijsecretaris. Hij maakte deel uit van de delegatie naar de parlementaire assemblee van de Raad van Europa in de groepering Verenigd Europees Links. Van januari 2022 tot januari 2024 was hij voorzitter van dat parlement. Behalve met algemeen beleid hield de heer Kox zich als Eerste Kamerlid bezig met sociale zaken, binnenlandse zaken en immigratie en asiel.
   
• 24. 

  Mei Li Vos (1970) is sinds 11 juni 2019 lid van de PvdA-Eerste Kamerfractie en was tot 13 juni 2023 tevens fractievoorzitter. Zij kwam in 2007 in de Tweede Kamer, na oprichtster en voorzitter te zijn geweest van het zich op flexwerkers en deeltijd-werknemers richtende AVV (het Alternatief voor Vakbond). Adviseerde daarvoor onder meer de overheid over de gevolgen van informatisering. Werd na haar eerste periode in de Kamer (tot 2010) directeur p.r. en public affairs van Orange Gas en opnieuw publiciste. Keerde in 2012 terug als Kamerlid. Was ondervoorzitter van de enquêtecommissie Fyra en is sinds 2023 eerste ondervoorzitter van de Eerste Kamer.
   
• 25. 

  Jeroen de Vries (1971) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 lid van de Eerste Kamer. Hij werd gekozen voor FVD, maar sloot zich in augustus 2019 aan bij de Fractie-Otten. De heer De Vries was makelaar en werkzaam in de financiële sector en werd in maart 2017 persvoorlichter van de Tweede Kamerfractie van FVD. Van april 2021 tot maart 2023 was hij Statenlid voor GO in Groningen. Als Eerste Kamerlid hield de heer De Vries zich onder meer bezig met zorg, onderwijs, binnenlandse zaken, sociale zaken, media en vervoer.
   
• 26. 

  Reina de Bruijn (1954) was van 21 maart 2017 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de VVD. Zij was IC-verpleegkundige en daarna beleidsmatig actief in ziekenhuis Bernhoven te Oss/Veghel, onder meer als secretaris van de Raad van Bestuur. In 2011-2015 was mevrouw De Bruijn wethouder van Oss, waar zij eerder raadslid was. Zij is daarna een aantal jaar actief als zelfstandig adviseur op het gebied van innovatie in de zorg. Als Eerste Kamerlid hield mevrouw De Bruijn zich bezig met zorg, sociale zaken en het covid-beleid.