35654 - Tijdelijke wet Tweede Kamerverkiezing covid-19

Dit wetsvoorstel werd op 2 december 2020 ingediend door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Ollongren¹.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het met het oog op het voorkomen van besmettingen en verspreiding van het nieuwe coronavirus (SARS-CoV-2) wenselijk is nadere maatregelen te nemen om de volksgezondheid bij de organisatie en de uitvoering van de verkiezing van de leden van de Tweede Kamer der Staten-Generaal in 2021 te beschermen en een goed verloop van het verkiezingsproces te waarborgen.

Wijziging van de Tijdelijke wet verkiezingen covid-19 ten behoeve van de verkiezing van de leden van de Tweede Kamer in 2021 (Tijdelijke wet Tweede Kamerverkiezing covid-19)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van Internetconsultatiedocumenten en reacties, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Kajsa Ollongren (1967) was van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 minister van Defensie in het kabinet-Rutte IV. Daarvoor was zij minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Rutte III. In dat kabinet was zij namens D66 tevens viceminister-president. Mevrouw Ollongren was van 18 juni 2014 tot 26 oktober 2017 wethouder van Amsterdam en in september 2017 werd zij daar waarnemend burgemeester. In 2011-2014 was zij secretaris-generaal van het ministerie van Algemene Zaken. Eerder was zij plaatsvervangend secretaris-generaal op dat ministerie en daarvoor onder meer plaatsvervangend directeur-generaal economische politiek en directeur integratie en strategie op het ministerie van Economische Zaken.
   
• 2. 

  Vooraanstaande sociaaldemocrate met Groningse roots, die zeventien jaar actief was als Tweede Kamerlid. Was in twee perioden (december 2016-maart 2017 en april 2022-oktober 2023) fractievoorzitter. Voor zij Kamerlid werd beleidsmedewerker Integraal Veiligheidsbeleid bij het ministerie van BZK. In de Tweede Kamer onder meer woordvoerder asiel en migratie en verkeer en voorts voorzitter van de tijdelijke commissie onderzoek onderhoud en innovatie spoor en korte tijd voorzitter van de buitenlandcommissie. Later hield zij zich bezig met onder meer zorg en Koninkrijksrelaties. Kwam uit een 'rood nest' en eenoudergezin. Stond bekend als een doorzetter.
   
• 3. 

  Tweede Kamerlid uit Roermond, zoon van een Turkse fabrieksarbeider. Verliet in november 2014 met Tunahan Kuzu de PvdA-fractie, waarvan hij sinds 2012 deel uitmaakte, en richtte in 2015 de beweging DENK op, waarvan hij tot juni 2020 voorzitter was. Management­consultant en raadslid in zijn woonplaats en lid van Provinciale Staten van Limburg. Als Kamerlid onder meer woordvoerder binnenlandse zaken, economische zaken en defensie. Zijn filmpjes op sociale media van het stemgedrag van medeleden met een migratieachtergrond en felle debatbijdragen brachten hem soms in aanvaring met de Voorzitter. Was in de persoonlijke omgang 'rustiger'.
   
• 4. 

  In de periode 2017-2021 Tweede Kamerlid voor GroenLinks, na eerder in 2006 al acht weken als invalster te zijn opgetreden. Geboren in Turkije en afkomstig uit een groot gezin. Was vicevoorzitter van GroenLinks en bestuurder van FNV Bondgenoten in de luchtvaartsector en zat tevens vijf jaar in de gemeenteraad van Amsterdam. Later wethouder en bestuurder van Stadsdeel Amsterdam-Oost. Hield zich als Kamerlid vooral bezig met binnenlandse zaken (kiesrecht, constitutionele zaken, binnenlands bestuur), emancipatie en Koninkrijksrelaties. Maakte zich sterk voor gelijke beloning van mannen en vrouwen en voor het tegengaan van discriminatie op grond van sekse en herkomst. In 2021-2022 was zij wethouder in Beverwijk.
   
• 5. 

  Haags Tweede Kamerlid in twee afzonderlijke perioden. Eerst was hij dat in 1986-1994 voor de PvdA en later, in 2019-2021, voor 50PLUS. Was als PvdA-Kamerlid woordvoerder binnenlands bestuur en volksgezondheid en zette zich toen al in voor de belangen van ouderen, onder meer op het gebied van ziektekostenverzekering. Was voor die periode onder meer adjunct-directeur van de Haagse Gemeentelijke Dienst Verpleging en Verzorging en voorzitter van het PvdA-gewest Den Haag. Werd in 1994 'slachtoffer' van de vernieuwingsdrang in de PvdA en trad na zijn Kamerlidmaatschap toe tot het bestuur van het College van Toezicht Sociale Verzekeringen. Daarna was hij werkzaam bij zorgorganisaties. Voor 50PLUS kwam hij tussentijds in de Kamer en was hij woordvoerder financieel-economische zaken, landbouw en Europa.
   
• 6. 

  Joost Sneller (1982) is sinds 31 oktober 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van D66. Hij was directeur van de Mr. Hans van Mierlo Stichting, het wetenschappelijk bureau van D66. Eerder was hij onder meer gemeenteraadslid in Den Haag en politiek secretaris van de D66-fractie in de Tweede Kamer. De heer Sneller is sinds 2021 voorzitter van de vaste commissie voor de Rijksuitgaven en woordvoerder financiën, justitie en drugs, binnenlandse zaken, algemene zaken en koninklijk huis, en economische Zaken.
   
• 7. 

  Eva van Esch (1986) was van 9 oktober 2019 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren. Zij begon bij de Partij voor de Dieren als communicatiemedewerker en social media manager op het partijbureau. Verder was zij manager van de internationale stichting van de partij, de Animal Politics Foundation, en fractievoorzitter in de Utrechtse gemeenteraad. Als Kamerlid hield mevrouw Van Esch zich onder meer bezig met wonen, preventie, milieu, circulaire economie, vuurwerk, burgerrechten, racisme en discriminatie. Sinds februari 2025 is zij wethouder in Arnhem.
   
• 8. 

  Energieke, strijdbare en debatvaardige Brabantse SP-politicus; eerst drie jaar in de Eerste Kamer en daarna, vanaf 2006, ruim veertien jaar in de Tweede Kamer. Was als docent geschiedenis verbonden aan de Universiteit van Amsterdam en daarna directeur van het wetenschappelijk bureau van de SP, waarvan hij later voorzitter werd. Als Kamerlid woordvoerder op het gebied van het binnenlands bestuur, constitutionele zaken, koninklijk huis, kiesrecht, beloning ambtsdragers, werkwijze van de Kamer, Koninkrijksaangelegenheden en veiligheid. Was tevens lid van het Presidium. Bracht in 2016 een wet over bescherming van klokkenluiders tot stand en had in 2020 succes met een voorstel in eerste lezing over het correctief referendum. Sinds 1 april 2021 is hij hoogleraar 'Erasmiaanse waarden' aan de Erasmus Universiteit Rotterdam. Hij promoveerde eerder op een studie over het 19-eeuwse conservatisme.
   
• 9. 

  Bedachtzame SGP-afgevaardigde met een onderwijskundige achtergrond. Sprak in de ruim elf jaar dat hij Tweede Kamerlid was dan ook geregeld over onderwijs en was betrokken bij diverse parlementaire initiatieven op dat gebied. Was voor zijn Kamerlidmaatschap onder meer leraar geschiedenis en sectordirecteur op een school en directeur van het Wartburg College, locatie Revius in Rotterdam. Had geruime tijd zitting in zowel de gemeenteraad van Veenendaal als Provinciale Staten van Utrecht. In de Tweede Kamer hield hij zich ook bezig met binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, politie, waterstaat, landbouw, wonen, cultuur en Europese zaken. Belangenbehartiger van de landbouwsector.
   
• 10. 

  Veelzijdig en vasthoudend Tweede Kamerlid van de ChristenUnie in de jaren 2017-2021 en 2022-2023. Zette zich als Groningse onder meer in voor de gedupeerden van de aardbevingen en zat in de parlementaire enquêtecommissie naar de aardgaswinning. Was voor zij Kamerlid werd Statenlid (fractievoorzitter) in Groningen en juridisch adviseur bij Capital Tool Company, een bedrijf dat zich richt op financiering van kleine en middelgrote bedrijven in o.a. ontwikkelingslanden en opkomende economieën. Eerder deed zij onderzoek bij Kenniscentrum Europa Decentraal. Woordvoerder op diverse terreinen, zoals regiobeleid, infrastructuur, milieu, mediabeleid, binnenlandse zaken (constitutionele zaken), Koninkrijksrelaties, justitie en veiligheid en Europa.
   
• 11. 

  Martin Bosma (1964) is sinds 14 december 2023 voorzitter van de Tweede Kamer en sinds 30 november 2006 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. Hij was in de periode 2004-2006 medewerker van de fractie Groep-Wilders en daarvoor werkzaam in de journalistiek en onder meer mededirecteur van een mediabedrijf. De heer Bosma hield zich als Kamerlid vooral bezig met binnenlandse zaken, hoger en wetenschappelijk onderwijs, media en cultuur. Hij was fractiesecretaris en (tweede) ondervoorzitter van de Kamer. Eerder was hij lid van de onderzoekscommissie onderwijsvernieuwingen.
   
• 12. 

  VVD-Tweede Kamerlid uit Zeeland met historische belangstelling, die daarvan soms blijk gaf in zijn speeches en over geschiedenis publiceerde. Was docent geschiedenis en politieke wetenschappen aan University College Roosevelt in Middelburg en daarnaast lid van Provinciale Staten van Zeeland. Hield zich als Tweede Kamerlid bezig met grondwetszaken, kiesrecht, hoge college van staat, partijfinanciering, wetgevingskwaliteit, justitie (adoptie, auteursrecht), vrijheid van meningsuiting, verdragen, alsmede verzetsdeelnemers en oorlogsgetroffenen. Was verder betrokken bij de aanscherping van de eigen integriteitsregels van de Tweede Kamer.
   
• 13. 

  Tweede Kamerlid dat in de periode 2017-2021, na voor de Partij voor de Dieren gekozen te zijn, voor een eigen weg koos. Was medewerker van de PvdD-raadsfracties in de gemeenten Utrecht en 's-Gravenhage en van de fracties in Eerste en Tweede Kamer. Was zelf Statenlid in Utrecht. In juli 2019 kwam het tot een breuk met haar partij, onder meer omdat zij vond dat menselijke nood te weinig aandacht kreeg. In de periode mei-augustus 2020 vormde zij een groep met de van 50PLUS afgescheiden Henk Krol. Daarna was zij opnieuw een eenvrouwsfractie. Viel toen op door haar onbevangen optreden, bijvoorbeeld in debatten over de zorg in coronatijd. Was lid van de commissie die de affaire met de kinderopvangtoeslag onderzocht. Nam in 2021 zonder succes met haar nieuwe partij Splinter deel aan de Kamerverkiezingen, maar werd in 2022 wel raadslid in Woerden.
   
• 14. 

  Harry van der Molen (1980) was van 23 maart 2017 tot 17 januari 2023 Tweede Kamerlid voor het CDA. In 2021 werd hij twee keer enige tijd tijdelijk vervangen vanwege ziekte. De heer Van der Molen was in 2014-2017 wethouder van Leeuwarden. Daarvoor was hij onder meer voorzitter van het CDJA en hoofd marketing en communicatie van ROC Friese Poort. De heer Van der Molen hield zich als Tweede Kamerlid onder meer bezig met hoger onderwijs, wetenschapsbeleid en infrastructuur en waterstaat. Vanaf 2023 is hij directeur marketing, communicatie en public affairs bij Firda, een instelling voor middelbaar beroepsonderwijs in Friesland.
   
• 15. 

  Ruard Ganzevoort (1965) was van 7 juni 2011 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor GroenLinks. Sinds 2005 was hij hoogleraar praktische theologie en decaan aan de Vrije Universiteit. Sinds augustus 2023 is hij rector van het Insternational Institute of Sociale Studies. Eerder was hij onder meer Nederlands-Gereformeerd predikant, docent en lector. De heer Ganzevoort was binnen GroenLinks voorzitter van "De Linker Wang", platform voor religie en politiek. Hij is expert op het gebied van pastorale zorg en trauma. De heer Ganzevoort was voorzitter van de vaste commissie voor Koninkrijksrelaties en van de commissie die een parlementair onderzoek uitvoerde naar effectiviteit van antidiscriminatie­wetgeving. Hij hield zich verder bezig met volksgezondheid, zorg, onderwijs, wetenschapsbeleid, cultuur en sport.
   
• 16. 

  Ruud Koole (1953) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de PvdA. Eerder was hij dat van 7 juni 2011 tot 9 juni 2015. Van maart 2001 tot december 2005 was hij voorzitter van de PvdA en in 2007 een half jaar waarnemend voorzitter. De heer Koole is politicoloog en was directeur van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen in Groningen. In de periode 2006-2019 was hij hoogleraar politieke wetenschappen in Leiden. De heer Koole was woordvoerder binnenlandse zaken, buitenlandse zaken, defensie en langdurige zorg van de PvdA-Eerste Kamerfractie en tevens fractiesecretaris.
   
• 17. 

  Rik Janssen (1957) is sinds 11 juni 2019 lid van de SP-Eerste Kamerfractie. Sinds 25 januari 2022 is hij fractievoorzitter. De heer Janssen verving van 11 januari tot 14 april 2011 in de SP-Tweede Kamerfractie Sadet Karabulut, die toen met zwangerschaps- en bevallingsverlof was. Hij was zelfstandig horecaondernemer in Scheveningen en justitiemedewerker van de SP-Tweede Kamerfractie. In 2011-2019 was hij lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. Als Eerste Kamerlid houdt de heer Janssen zich bezig met justitie en veiligheid, binnenlandes zaken, immigratie en asiel, en digitalisering.
   
• 18. 

  Martine Baay-Timmerman (1958) was van 28 maart 2017 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor 50PLUS. Van 29 oktober 2013 tot 31 december 2014 was zij Tweede Kamerlid, maar op 10 september 2014 ging zij met ziekteverlof. Zij is advocaat en was secretaris van 50PLUS. In 2001-2009 woonde zij in Marbella. In de periode na 2015-2017 was zij medewerker van de 50PLUS-Eerste Kamerfractie. Als Tweede Kamerlid hield mevrouw Baay zich onder meer bezig met zorg, sociale zaken en wonen; in de Eerste Kamer sprak zij vooral over zorg, justitie en binnenlandse zaken (Grondwet, kiesrecht, open overheid).
   
• 19. 

  Lennart van der Linden (1983) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 lid van de Eerste Kamer. Tot 9 december 2020 was hij lid van FVD en sinds 14 december 2020 maakte hij deel uit van de Fractie-Van Pareren (sinds 15 februari 2021 Fractie-Nanninga). De heer Van der Linden is tevens wethouder van Barendrecht voor een lokale partij. Sinds 2018 is hij trainer bij het Nederlands Debat Instituut. In 2021-2022 was hij financieel beleidsadviseur van de gemeente Westvoorne. Eerder was hij werkzaam in de accountancy en control. De heer Van der Linden was voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat/Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.
   
• 20. 

  Alexander van Hattem (1983) is sinds 9 juni 2015 Eerste Kamerlid voor de PVV en sinds 16 januari 2024 tevens fractievoorzitter. Hij is verder fractievoorzitter van de PVV in Provinciale Staten van Noord-Brabant. Eerder was hij projectmedewerker bij gemeenten en liep hij stage bij de PVV-Tweede Kamerfractie. In maart 2018 werd hij tot gemeenteraadslid in Den Bosch gekozen. Als Kamerlid houdt hij zich bezig met binnenlandse zaken, koninkrijksrelaties en europese zaken. Hij is voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie en Asiel/JBZ-raad.
   
• 21. 

  Boris Dittrich (1955) is sinds 11 juni 2019 lid van de D66-Eerste Kamerfractie. Hij was eerder in de jaren 1994-2006 Tweede Kamerlid. In de periode 2003-2006 was hij fractievoorzitter. Voor hij Kamerlid werd, was hij advocaat en rechter bij de Arrondissementsrechtbank Alkmaar. In de Kamer hield hij zich aanvankelijk vooral bezig met justitie en later ook met terreinen als werkgelegenheid, Antilliaanse zaken, medisch-ethische zaken, cultuur, ontwikkelingssamenwerking, politie en integratie. Zette zich volop in voor de rechten van homo's en bracht vier initiatiefwetten tot stand. Na zijn Tweede Kamerlidmaatschap werkte hij bij Human Rights Watch. Is als Eerste Kamerlid woordvoerder justitie, binnenlandse zaken en asiel en Koninkrijksrelaties.
   
• 22. 

  Peter Nicolaï (1947) is sinds 11 juni 2019 lid van fractie van de Partij voor de Dieren in de Eerste Kamer. Hij is advocaat in Amsterdam en was docent bestuursrecht aan de Universiteit van Amsterdam en aan de Open Universiteit. Hij trad enige tijd op als raadsman van prinses Margarita en Edwin de Roy van Zuydewijn in hun geschil met de staat.
   
• 23. 

  Eric van der Burg (1965) is sinds 6 december 2023 lid van de VVD-Tweede Kamerfractie. Hij was van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 staatssecretaris voor Asiel en Migratie in het kabinet-Rutte IV (van 29 oktober tot 24 november 2023 op non-actief). De heer Van der Burg was van 11 juni 2019 tot 10 januari 2022 Eerste Kamerlid . Daarvoor was hij acht jaar wethouder van Amsterdam (onder meer belast met zorg en welzijn, ruimtelijke ordening en luchthaven). Eerder was de heer Van der Burg bestuurder van stadsdeel Amsterdam-Zuidoost en gemeenteraadslid (sinds 2001). Dat laatste was hij opnieuw tot maart 2019. In de Tweede Kamer houdt hij zich bezig met buitenlandse zaken en cultuurbeleid.
   
• 24. 

  Ton Rombouts (1951) was van 9 juni 2015 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor het CDA. In 1996-2017 was hij burgemeester van 's-Hertogenbosch. Eerder bekleedde hij dat ambt in Wouw (1979-1989) en Boxtel (1989-1992). Begon zijn loopbaan als medewerker van de CDA-Tweede Kamer fractie en promoveerde in 1986 op een proefschrift over gemeentelijke herindeling. Verder was de heer Rombouts vier jaar directeur van het Interprovinciaal Overleg. In de Eerste Kamer hield hij zich vooral met justitie en veiligheid en binnenlandse zaken bezig.