Eerste Kamer dringt aan op spoedige indiening voorstel over terugzendrecht

DEN HAAG (PDC) - Het zou goed zijn als minister Kajsa Ollongren¹ ook haar voorstel over invoering van een terugzendrecht² van wetsvoorstellen voor de Eerste Kamer spoedig indient. Dat stelden enkele Eerste Kamerleden tijdens een mondeling overleg met de minister over de voorstellen van de Commissie-Remkes³.

Diverse fracties vinden dat het goed is om voorstellen tot verbetering van het parlementair stelsel in samenhang met elkaar te kunnen zien. Ze willen bovendien dat de eerste lezingen van voorgestelde grondwetsherzieningen vóór de Tweede Kamerverkiezingen van maart 2021 zijn afgerond. De minister bevestigde dat dat ook haar doelstelling is. Er liggen al wel wetsvoorstellen bij de Tweede Kamer over een langere zittingsduur voor de Eerste Kamer⁴ en afhandeling van de tweede lezing door de Verenigde Vergadering⁵.

De minister deelde bovendien mee dat er in mei 2021 een notitie komt over de voor- en nadelen van constitutionele toetsing⁶, een ander onderdeel van de ideeën van de staatscommissie parlementair stelsel. Er wordt verder vaart gemaakt met een wet op de politieke partijen en versterking van de representativiteit van de Tweede Kamer.

Bron: Verslag op YouTube

• 1. 

  Kajsa Ollongren (1967) was van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 minister van Defensie in het kabinet-Rutte IV. Daarvoor was zij minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Rutte III. In dat kabinet was zij namens D66 tevens viceminister-president. Mevrouw Ollongren was van 18 juni 2014 tot 26 oktober 2017 wethouder van Amsterdam en in september 2017 werd zij daar waarnemend burgemeester. In 2011-2014 was zij secretaris-generaal van het ministerie van Algemene Zaken. Eerder was zij plaatsvervangend secretaris-generaal op dat ministerie en daarvoor onder meer plaatsvervangend directeur-generaal economische politiek en directeur integratie en strategie op het ministerie van Economische Zaken.
   
• 2. 

  De mogelijkheid van een Kamer (veelal Senaat) binnen een tweekamerstelsel om een wetsvoorstel ter nadere overweging terug te sturen naar de andere Kamer noemen we het terugzendrecht. In veel landen met een tweekamerstelsel bestaat een dergelijk recht. De Nederlandse Eerste Kamer kent dit recht echter niet.
   
• 3. 

  De Staatscommissie parlementair stelsel werd op 27 januari 2017 ingesteld door het kabinet-Rutte II om te adviseren over de noodzaak van veranderingen in het parlementaire stelsel en de parlementaire democratie.
   
• 4. 

  Bij de Eerste Kamer is een wijzigingsvoorstel van de Grondwet in eerste lezing in behandeling om de zittingstermijn van de Eerste Kamer te verlengen van vier naar zes jaar, waarbij om de drie jaar beurtelings 38 en 37 leden worden gekozen. Deze wijze van verkiezen werd ook voor de Grondwetswijziging van 1983 toegepast. Het voorstel is door de regering ingediend.
   
• 5. 

  Bij de Tweede Kamer is een voorstel tot wijziging van de grondwetsherziening zoals vastgelegd in artikel 137 van de Grondwet in eerste lezing in behandeling. Ieder voorstel om de Grondwet te wijzigen moet tweemaal behandeld worden: de zogenaamde eerste en tweede lezing. Momenteel worden beide lezingen door de Tweede en Eerste Kamer afzonderlijk behandeld. Het voorstel van minister Kajsa Ollongren is om de tweede lezing niet in beide kamers afzonderlijk te laten behandelen, maar in een Verenigde Vergadering van de Tweede en Eerste Kamer.
   
• 6. 

  Constitutionele toetsing door de rechter houdt in dat de rechter toetst (of mag toetsen) of wetten al dan niet in overeenstemming zijn met de Grondwet. Het huidige artikel 120 van de Grondwet bepaalt dat de rechter niet mag beoordelen of wetten en verdragen in strijd zijn met de Grondwet. Nederland kent ook geen apart hof om wetgeving te toetsen.