35526 - Tijdelijke wet maatregelen covid-19

Dit wetsvoorstel werd op 14 juli 2020 ingediend door de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, De Jonge¹.

Dit wetsvoorstel biedt een basis voor gepaste maatregelen die de komende periode noodzakelijk kúnnen zijn om de epidemie van het coronavirus of een directe dreiging daarvan te bestrijden. Het dient als vervanging van noodverordeningen ter bestrijding van het coronavirus. Daarnaast wordt met dit wetsvoorstel aangesloten bij de bestuurlijke verhoudingen die buiten crisissituaties van toepassing zijn.

Tijdelijke bepalingen in verband met maatregelen ter bestrijding van de epidemie van covid-19 voor de langere termijn (Tijdelijke wet maatregelen covid-19)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Hugo de Jonge (1977) was van 5 september 2023 tot 2 juli 2024 minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Rutte IV. Daarvoor was hij tussen 10 januari 2022 en 5 september 2023 minister voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening in dat kabinet. Daarvoor was hij viceminister-president en minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kabinet-Rutte III. In dat kabinet nam hij op 19 maart 2020 de taken over van de afgetreden minister Bruins en werd hij met name verantwoordelijk voor de (medische) aanpak van de coronacrisis. De heer De Jonge was in 2010-2017 voor het CDA wethouder van onderwijs, jeugd en (sinds 2014) zorg in Rotterdam. Eerder was hij politiek assistent van de onderwijsbewindslieden Maria van der Hoeven en Marja van Bijsterveldt. Hij begon zijn loopbaan als onderwijzer en was later ook ambtenaar op OCW. Sinds 15 september 2024 is hij waarnemend commissaris van de Koning in Zeeland.
   
• 2. 

  Gidi Markuszower (1977) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. In 2015-2017 was hij Eerste Kamerlid. De heer Markuszower was directeur van VAT-it, een internationale onderneming op het gebied van teruggave van b.t.w. Eerder was hij adviseur van de VVD en woordvoerder van Likoed Nederland. In de Eerste Kamer was hij voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie en Asiel en JBZ-zaken. Als Tweede Kamerlid houdt de heer Markuszower zich voornamelijk bezig met europese zaken. Hij is verder fractiesecretaris en lid van het Presidium.
   
• 3. 

  Tweede Kamerlid dat in de periode 2017-2021, na voor de Partij voor de Dieren gekozen te zijn, voor een eigen weg koos. Was medewerker van de PvdD-raadsfracties in de gemeenten Utrecht en 's-Gravenhage en van de fracties in Eerste en Tweede Kamer. Was zelf Statenlid in Utrecht. In juli 2019 kwam het tot een breuk met haar partij, onder meer omdat zij vond dat menselijke nood te weinig aandacht kreeg. In de periode mei-augustus 2020 vormde zij een groep met de van 50PLUS afgescheiden Henk Krol. Daarna was zij opnieuw een eenvrouwsfractie. Viel toen op door haar onbevangen optreden, bijvoorbeeld in debatten over de zorg in coronatijd. Was lid van de commissie die de affaire met de kinderopvangtoeslag onderzocht. Nam in 2021 zonder succes met haar nieuwe partij Splinter deel aan de Kamerverkiezingen, maar werd in 2022 wel raadslid in Woerden.
   
• 4. 

  Voorman van 50PLUS, die een niet onopgemerkte loopbaan als Tweede Kamerlid had. Was enige jaren voorlichter van de VVD-Tweede Kamerfractie en later oprichter en hoofdredacteur van 'De Gay Krant' en een bekend voorvechter van homorechten. Zo zette hij zich in voor opstelling van het huwelijk. Vanaf 2011 boegbeeld van 50PLUS en een jaar lid van Provinciale Staten van Noord-Brabant. Werd in september 2012 Tweede Kamerlid en fractievoorzitter van 50PLUS en bleef dat, met een onderbreking in 2013-2014, tot mei 2020. Was in 2014 ook raadslid in Eindhoven. Populair bij zijn eigen achterban, maar ook betrokken bij conflicten in zijn fractie en partij. In mei 2020 kwam het zelfs tot een breuk, waarna hij korte tijd als Kamerlid optrok met Femke Merel van Kooten. Eindigde echter als eenling en behaalde in 2021 met zijn Lijst Henk Krol geen zetel. Was bij de Tweede Kamerverkiezingen 2023 kandidaat voor BVNL (Belang van Nederland).
   
• 5. 

  Eva van Esch (1986) was van 9 oktober 2019 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de Partij voor de Dieren. Zij begon bij de Partij voor de Dieren als communicatiemedewerker en social media manager op het partijbureau. Verder was zij manager van de internationale stichting van de partij, de Animal Politics Foundation, en fractievoorzitter in de Utrechtse gemeenteraad. Als Kamerlid hield mevrouw Van Esch zich onder meer bezig met wonen, preventie, milieu, circulaire economie, vuurwerk, burgerrechten, racisme en discriminatie. Sinds februari 2025 is zij wethouder in Arnhem.
   
• 6. 

  Jurist en voormalige officier van justitie, die vier jaar een gerespecteerd Tweede Kamerlid voor het CDA was. Begon zijn loopbaan als manager bij de politie in de regio Haaglanden en was plaatsvervangend hoofdofficier van justitie in Amsterdam en Den Haag. In de Kamer woordvoerder politie, openbaar ministerie, rechtspraak, grensbewaking, rechtsbijstand, rampenbestrijding en grotestedenbeleid. Verwierf echter vooral prestige door zijn voorzitterschap van de ondervragingscommissie die de kinderopvangtoeslag­affaire onderzocht en daarover een snoeihard rapport uitbracht. Kreeg niettemin geen verkiesbare plek op de kandidatenlijst en zag een poging stranden om via voorkeurstemmen herkozen te worden. Werd in 2022 rechter en is sinds 1 mei 2023 voorzitter van de Onderzoeksraad voor Veiligheid.
   
• 7. 

  Uit de rechterlijke macht afkomstig D66-Tweede Kamerlid, dat in die functie justitie ook als voornaamste werkterrein had. Hij was woordvoerder op het gebied van strafrecht, criminaliteitsbeleid, slachtofferhulp, kansspelen, auteursrecht en immigratie en asielbeleid. Voor hij in 2017 Kamerlid werd officier van justitie in Den Bosch, Breda en Arnhem en gemeenteraadslid in Nijmegen. Tevens was hij betrokken bij EU-missies in Kosovo en Oekraïne. Keerde na vier jaar terug naar de rechtspraak.
   
• 8. 

  Kees van der Staaij (1968) is sinds 1 juni 2024 staatsraad bij de Afdeling advisering van de Raad van State. Hij was van 19 mei 1998 tot 6 december 2023 Tweede Kamerlid voor de SGP. De heer Van der Staaij was in 2010-2023 politiek leider van de SGP. Hij was eerder adjunct-chefjurist bij de afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. In de Tweede Kamer hield hij zich onder meer bezig met algemene politiek onderwerpen, veiligheid en justitie, buitenlandse zaken, Koninklijk Huis en volksgezondheid, welzijn en sport. Hij zat verder een werkgroep voor die de herziening van het Reglement van Orde van de Tweede Kamer voorbereidde en in 2021 een werkgroep over versterking van de positie van de Tweede Kamer. Bij zijn vertrek was hij de nestor van de Kamer.
   
• 9. 

  Vooraanstaande sociaaldemocrate met Groningse roots, die zeventien jaar actief was als Tweede Kamerlid. Was in twee perioden (december 2016-maart 2017 en april 2022-oktober 2023) fractievoorzitter. Voor zij Kamerlid werd beleidsmedewerker Integraal Veiligheidsbeleid bij het ministerie van BZK. In de Tweede Kamer onder meer woordvoerder asiel en migratie en verkeer en voorts voorzitter van de tijdelijke commissie onderzoek onderhoud en innovatie spoor en korte tijd voorzitter van de buitenlandcommissie. Later hield zij zich bezig met onder meer zorg en Koninkrijksrelaties. Kwam uit een 'rood nest' en eenoudergezin. Stond bekend als een doorzetter.
   
• 10. 

  Als historicus opgeleide VVD'er die met onderbreking van een half jaar tussen 2014 en 2021 in de Tweede Kamer zat. Was geruime tijd beleidsmedewerker bij diverse gemeenten, waaronder Eindhoven en Arnhem en in 2010-2014 eigenaar van een eigen adviesbureau. Daanaast was hij fractievoorzitter van de VVD in de gemeenteraad van Nijmegen. Hield zich als Tweede Kamerlid met uiteenlopende zaken bezig, zoals de Omgevingswet, drugs en voedselkwaliteit, maar kreeg vooral in de periode 2020-2021 bekendheid als 'coronawoordvoerder' van zijn fractie. Was toen ook de woordvoerder zorg, waaronder de Zorgverzekeringswet, zorgtoeslag en het gezondheidstoezicht vielen. Van februari 2019 tot maart 2021 was hij tevens voorzitter van de commissie voor Europese Zaken, waardoor hij nauw betrokken was bij de (toen) aanstaande brexit en de gevolgen voor Nederland.
   
• 11. 

  Kathalijne Buitenweg (1970) is sinds 1 juni 2021 staatsraad in de Afdeling advisering van de Raad van State. Zij was van in 2017-2021 Tweede Kamerlid voor GroenLinks en toen vicefractievoorzitter en woordvoerster justitie, politie en veiligheid. Van 1999 tot 2009 was mevrouw Buitenweg lid van het Europees Parlement. Daar zette zij zich met name in voor het tegengaan van discriminatie en een sterkere Europese justitiesamenwerking. In 2004 was zij lijsttrekker bij de Europese verkiezingen. Eerder was mevrouw Buitenweg actief in internationale jongerenorganisaties. Verder is zij medewerkster geweest van de fracties in Europees Parlement en Tweede Kamer. In de jaren 2010-2016 was zij docent en promovenda aan de Universiteit van Amsterdam. Zij was voorts lid van het College voor de Rechten van de Mens.
   
• 12. 

  Maarten Hijink (1983) was van 23 maart 2017 tot 20 april 2023 Tweede Kamerlid van de SP. Daarvoor was hij woordvoerder van Emile Roemer en communicatiemedewerker van de SP-Tweede Kamerfractie. Als Tweede Kamerlid hield de heer Hijink zich bezig met onder meer de zorg en economische zaken.
   
• 13. 

  Veelzijdig en vasthoudend Tweede Kamerlid van de ChristenUnie in de jaren 2017-2021 en 2022-2023. Zette zich als Groningse onder meer in voor de gedupeerden van de aardbevingen en zat in de parlementaire enquêtecommissie naar de aardgaswinning. Was voor zij Kamerlid werd Statenlid (fractievoorzitter) in Groningen en juridisch adviseur bij Capital Tool Company, een bedrijf dat zich richt op financiering van kleine en middelgrote bedrijven in o.a. ontwikkelingslanden en opkomende economieën. Eerder deed zij onderzoek bij Kenniscentrum Europa Decentraal. Woordvoerder op diverse terreinen, zoals regiobeleid, infrastructuur, milieu, mediabeleid, binnenlandse zaken (constitutionele zaken), Koninkrijksrelaties, justitie en veiligheid en Europa. Sinds mei 2025 is zij waarnemend burgemeester van Weststellingwerf.
   
• 14. 

  Vakbondsvrouw, die Tweede Kamerlid voor 50PLUS was. Werkte onder meer als personeelsassistent en secretaresse, maar ging later bij de Abva/Kabo werken, onder meer als cao-onderhandelaar en regiobestuurder, en werd daarvan in 2012 voorzitter. Was ook vijf jaar gemeenteraadslid voor de PvdA in De Bilt. Kreeg landelijke bekendheid als belangenbehartigster van het zorgpersoneel. Als Kamerlid voor 50PLUS kruiste zij vaak de degens met minister Koolmees, onder meer over de pensioenen. Daarnaast hield zij zich bezig met infrastructuur en waterstaat en buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Was vaardig in het debat. Volgde in 2015 Henk Krol op als fractieleider, maar werd niet de nieuwe lijsttrekker en verliet in 2021 de politiek.
   
• 15. 

  Wybren van Haga (1967) was van 31 oktober 2017 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamer. Tot 13 mei 2021 maakte hij deel uit van de FVD-fractie, daarna vormde hij met twee anderen de Groep-Van Haga. Eerder, op 24 september 2019, werd hij uit de VVD-fractie gezet, na voor een derde keer in opspraak te zijn geraakt. De heer Van Haga vormde daarna een eenmansfractie, maar trad per 1 december 2020 toe tot de fractie van FVD. Hij werkte voor Shell in onder meer Gabon, Schotland en Oman en was bestuurder van diverse ondernemingen. Hij was voorts zeven jaar gemeenteraadslid in Haarlem. In augustus 2021 richtte hij de partij BVNL (Belang van Nederland) op, waarmee hij in 2023 zonder succes deelnam aan de verkiezingen.
   
• 16. 

  Drie jaar de voorman van DENK en zes jaar Tweede Kamerlid. Was, zelf van Marokkaanse afkomst, acht jaar actief voor het Samenwerkingsverband van Marokkanen in Nederland. Bekleedde verder managementfuncties bij de directie Vastgoed, bij de Rijksgebouwendienst en bij de Rijksdienst Cultureel Erfgoed en werkte daarvoor bij de gemeente Amersfoort en in het bedrijfsleven. Hield zich als Kamerlid behalve met algemeen beleid bezig met economische zaken en klimaat, wonen, justitie en financiën en was lid van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. Eén van de aanjagers van genoegdoening voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire en spreekvaardig strijder tegen discriminatie.
   
• 17. 

  Ferdinand Grapperhaus (1959) was van 26 oktober 2017 tot 10 januari 2022 minister van Justitie en Veiligheid in het kabinet-Rutte III. Hij was advocaat bij onder meer het advocatenkantoor Allen & Overy in Amsterdam en deeltijdhoogleraar Europees arbeidsrecht in Maastricht. Hij is lid van het CDA en was in 2009 voorzitter van de programmacommissie van die partij. Verder was hij enige jaren kroonlid van de SER. Sinds 2023 geeft hij leiding aan de tak juridische dienstverlening van Deloitte. Tevens is hij bijzonder hoogleraar in Rotterdam.
   
• 18. 

  Kajsa Ollongren (1967) was van 10 januari 2022 tot 2 juli 2024 minister van Defensie in het kabinet-Rutte IV. Daarvoor was zij minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in het kabinet-Rutte III. In dat kabinet was zij namens D66 tevens viceminister-president. Mevrouw Ollongren was van 18 juni 2014 tot 26 oktober 2017 wethouder van Amsterdam en in september 2017 werd zij daar waarnemend burgemeester. In 2011-2014 was zij secretaris-generaal van het ministerie van Algemene Zaken. Eerder was zij plaatsvervangend secretaris-generaal op dat ministerie en daarvoor onder meer plaatsvervangend directeur-generaal economische politiek en directeur integratie en strategie op het ministerie van Economische Zaken.
   
• 19. 

  Bob van Pareren (1947) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 lid van de Eerste Kamer. Tot 30 november 2020 maakte hij deel uit van de FVD-fractie. Daarna was hij lid en voorzitter van de Fractie-Van Pareren, waarna die fractie hernoemd werd naar de Fractie-Nannninga. De heer Van Pareren is adviseur bij een instelling voor medische hulpmiddelen, waarvan hij eerder directeur was. In 2019-2023 was hij lid van Provinciale Staten van Zuid-Holland. Als Eerste Kamerlid hield hij zich onder meer bezig met binnenlandse zaken, zorg, sociale zaken en natuurbeleid.
   
• 20. 

  Alexander van Hattem (1983) is sinds 9 juni 2015 Eerste Kamerlid voor de PVV en sinds 16 januari 2024 tevens fractievoorzitter. Hij is verder fractievoorzitter van de PVV in Provinciale Staten van Noord-Brabant. Eerder was hij projectmedewerker bij gemeenten en liep hij stage bij de PVV-Tweede Kamerfractie. In maart 2018 werd hij tot gemeenteraadslid in Den Bosch gekozen. Als Kamerlid houdt hij zich bezig met binnenlandse zaken, koninkrijksrelaties en europese zaken. Hij is voorzitter van de vaste commissie voor Immigratie en Asiel/JBZ-raad.
   
• 21. 

  Henk Jan Meijer (1951) is sinds 11 juni 2019 lid van de VVD-Eerste Kamerfractie. De heer Meijer was van 1 augustus 2000 tot 1 september 2019 burgemeester van Zwolle. Daarvoor was hij wethouder van onder meer verkeer en vervoer en binnenstad van Den Haag. De heer Meijer, die planoloog is, begon zijn loopbaan bij het secretariaat van de Raad van Advies voor de Ruimtelijke Ordening. In de Eerste Kamer houdt hij zich vooral bezig met infrastructuur, waterstaat en ruimtelijke beleid, binnenlandse zaken en justitie en veiligheid. Tevens is hij fractiesecretaris. In 2020-2021 was hij waarnemend burgemeester van Enschede.
   
• 22. 

  Boris Dittrich (1955) is sinds 11 juni 2019 lid van de D66-Eerste Kamerfractie. Hij was eerder in de jaren 1994-2006 Tweede Kamerlid. In de periode 2003-2006 was hij fractievoorzitter. Voor hij Kamerlid werd, was hij advocaat en rechter bij de Arrondissementsrechtbank Alkmaar. In de Kamer hield hij zich aanvankelijk vooral bezig met justitie en later ook met terreinen als werkgelegenheid, Antilliaanse zaken, medisch-ethische zaken, cultuur, ontwikkelingssamenwerking, politie en integratie. Zette zich volop in voor de rechten van homo's en bracht vier initiatiefwetten tot stand. Na zijn Tweede Kamerlidmaatschap werkte hij bij Human Rights Watch. Is als Eerste Kamerlid woordvoerder justitie, binnenlandse zaken en asiel en Koninkrijksrelaties.
   
• 23. 

  Diederik van Dijk (1971) is sinds 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de SGP. Van 9 juni 2015 tot 6 december 2023 was Van Dijk Eerste Kamerlid voor de SGP. Ook was hij directeur van de prolifeorganisatie NPV (Nederlandse Patiëntenvereniging) en daarvoor beleidsmedewerker van de SGP-Tweede Kamerfractie. Als Kamerlid houdt de heer Van Dijk zich onder meer bezig met constitutionele zaken, defensie, volksgezondheid, migratie en justitie en veiligheid.
   
• 24. 

  Greet Prins (1954) is sinds 11 juni 2019 lid van de CDA-Eerste Kamerfractie. Zij was voorzitter van de Raad van Bestuur van Stichting Philadelphia Zorg, een landelijke organisatie voor zorg aan mensen met een verstandelijke beperking. Eerder was zij directeur vernieuwing bij het UWV. Mevrouw Prins is onder meer lid van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving en vicevoorzitter van de Raad van Toezicht van KRO-NCRV. Sinds 2021 is zij voorzitter van de Raad van Bestuur van de Kamer van Koophandels. Mevrouw Prins is secretaris van de CDA-fractie en houdt zich als Kamerlid onder meer bezig met natuurbeleid en milieu.
   
• 25. 

  Martin van Rooijen (1942) is sinds 11 juni 2019 lid van 50PLUS-fractie in de Eerste Kamer. Eerder was hij dat in 2015-2017. Hij werd in 1973 als 31-jarige voor de KVP staatssecretaris voor fiscale zaken in het kabinet-Den Uyl. In maart 2017 was de heer Van Rooijen op bijna 74-jarige leeftijd voor de tweede keer Tweede Kamerlid geworden. Eerder, in 1977, kwam via een opvolgersplaats voor het CDA in de Tweede Kamer, maar hij stapte toen na drie jaar over naar het bedrijfsleven. Daarna bekleedde hij diverse managementsfuncties, onder andere bij Shell Nederland, de NAM en NUON, en was partner en consultant bij Coopers & Lybrand. Hij is fractievoorzitter van 50PLUS en sinds 17 juni 2021 politiek leider.
   
• 26. 

  Rik Janssen (1957) is sinds 11 juni 2019 lid van de SP-Eerste Kamerfractie. Sinds 25 januari 2022 is hij fractievoorzitter. De heer Janssen verving van 11 januari tot 14 april 2011 in de SP-Tweede Kamerfractie Sadet Karabulut, die toen met zwangerschaps- en bevallingsverlof was. Hij was zelfstandig horecaondernemer in Scheveningen en justitiemedewerker van de SP-Tweede Kamerfractie. In 2011-2019 was hij lid van Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland. Als Eerste Kamerlid houdt de heer Janssen zich bezig met justitie en veiligheid, binnenlandes zaken, immigratie en asiel, en digitalisering.
   
• 27. 

  Margreet de Boer (1964) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor GroenLinks. Eerder was zij dat in 2011-2015. Zij is advocaat bij een Amsterdams advocatenkantoor en eigenaar van een adviesbureau op het gebied van emancipatie en recht. Daarvoor was zij onder meer directeur van het Clara Wichmann Instituut, expertisecentrum voor vrouw en recht, voorzitter van het Feministisch Netwerk in GroenLinks en lid van de raad van deelgemeente Amsterdam-West. Van geboorte Friezin en dochter van GroenLinks-senator Wim de Boer. Mevrouw De Boer was voorzitter van de vaste commissie voor Justitie en Veiligheid en hield zich verder onder meer met het woonbeleid bezig.
   
• 28. 

  Peter Nicolaï (1947) is sinds 11 juni 2019 lid van fractie van de Partij voor de Dieren in de Eerste Kamer. Hij is advocaat in Amsterdam en was docent bestuursrecht aan de Universiteit van Amsterdam en aan de Open Universiteit. Hij trad enige tijd op als raadsman van prinses Margarita en Edwin de Roy van Zuydewijn in hun geschil met de staat.
   
• 29. 

  Jeroen Recourt (1970) is sinds 13 juni 2023 lid van de gezamenlijke PvdA/GroenLinks-fractie in de Eerste Kamer.
  Hij was sinds 11 juni 2019 lid van de PvdA-Eerste Kamerfractie. In de periode 2010-2017 was hij woordvoerder justitie van de PvdA-Tweede Kamerfractie. Voerde ook jaarlijks het woord over de begroting van de Koning. Voor hij overstapte naar de politiek was hij onder meer rechter in Amsterdam en bij het Gemeenschappelijk Hof van de Nederlandse Antillen en Aruba in Oranjestad (Aruba). Hij huwde in 2016 met zijn toenmalige fractiegenote Sjoera Dikkers. Na zijn Tweede Kamerlidmaatschap werd hij opnieuw rechter. In de Eerste Kamer is de heer Recourt woordvoerder justitie en veiligheid, en koninkrijksrelaties.
   
• 30. 

  Germ Gerbrandy (1952) was van 11 juni 2019 tot 15 januari 2021 het enige lid van de Eerste Kamerfractie van de OSF. Hij was vanaf januari 2013 tot begin 2019 burgemeester van Achtkarspelen. Daarvoor was hij leraar en wethouder in de gemeente Wymbritseradiel. Gerbrandy is lid van de Fryske Nasjonale Partij (FNP).
   
• 31. 

  Maarten Verkerk (1953) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de ChristenUnie. Hij is bijzonder hoogleraar christelijke wijsbegeerte aan de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit Maastricht. De heer Verkerk maakte deel uit van de Commissie-Schnabel die adviseerde over 'voltooid leven'. De heer Verkerk hield zich als Eerste Kamerlid bezig met binnenlandse zaken, volksgezondheid, welzijn en sport en infrastructuur, waterstaat en ruimtelijke ordening. Hij was voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
   
• 32. 

  Henk Otten (1967) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 lid van de Eerste Kamer. Hij stond bij de Eerste Kamerverkiezingen in 2019 als eerste op de lijst van Forum voor Democratie, maar werd in juli 2019 uit de partij gezet. Met Jeroen de Vries vormde hij de Fractie-Otten. Sinds oktober 2019 was hij voorzitter van de partij Groep Otten, die in 2020 enige tijd opging in de Partij voor de Toekomst. De heer Otten is directeur van m/s2 capital en was lid van het partijbestuur van FVD. De heer Otten heeft een achtergrond in de bedrijfseconomie en het financieel beheer.
   
• 33. 

  Reina de Bruijn (1954) was van 21 maart 2017 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de VVD. Zij was IC-verpleegkundige en daarna beleidsmatig actief in ziekenhuis Bernhoven te Oss/Veghel, onder meer als secretaris van de Raad van Bestuur. In 2011-2015 was mevrouw De Bruijn wethouder van Oss, waar zij eerder raadslid was. Zij is daarna een aantal jaar actief als zelfstandig adviseur op het gebied van innovatie in de zorg. Als Eerste Kamerlid hield mevrouw De Bruijn zich bezig met zorg, sociale zaken en het covid-beleid.
   
• 34. 

  Joris Backer (1953) was van 7 juni 2011 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor D66. Hij was directeur Corporate Legal van Schiphol. Voorheen was hij onder meer advocaat en werkzaam bij Shell. De heer Backer was voorzitter van de commissie die in 2006 en 2010 het D66-verkiezingsprogramma schreef. Hij hield zich in de Eerste Kamer onder meer bezig met Europa, justitie, financiën (begroting) en wetenschap. De heer Backer was in de periode 2015-2019 tweede ondervoorzitter van de Eerste Kamer en van 11 juni tot 2 juli 2019 tijdelijk Voorzitter.
   
• 35. 

  Peter van der Voort (1964) was van 4 februari 2020 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor D66. Hij is intensivist-internist (klinisch epidemioloog) en hoofd afdeling intensive care van het Universitair Medisch Centrum in Groningen. Tevens is hij hoogleraar in Groningen en hoogleraar en opleidingsdirecteur in Tilburg. De heer Van der Voort woont in het Friese Boksum. In de Eerste Kamer hield de heer Van der Voort zich onder meer bezig met zorg, belastingen en toeslagen en onderwijs.
   
• 36. 

  Nicki Pouw (1991) was van 31 maart 2021 tot 1 september 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van JA21. Op 1 september 2023 stapte zij over naar de Tweede Kamerfractie van de BBB, waarvan zij tot 6 december 2023 deel uitmaakte. Van 10 maart tot 30 juni 2022 was zij met zwangerschaps- en bevallingsverlof. Hiervoor was zij van 11 juni 2019 tot 31 maart 2021 lid van de Eerste Kamer. Tot 30 november 2020 maakte mevrouw Pouw daar deel uit van de FVD-fractie, daarna van de Fractie-Van Pareren, later Fractie-Nanninga). Eerder was zij werkzaam in de thuiszorg en in ziekenhuizen. In 2023 promoveerde zij aan de VU op een onderzoek naar reuma. Mevrouw Pouw was verder Statenlid in Utrecht. Als Tweede Kamerlid hield zij zich vooral bezig met onderwijs, cultuur en wetenschap, volksgezondheid, welzijn en sport en sociale zaken en werkgelegenheid.
   
• 37. 

  Ton Raven (1957) was van 19 januari 2021 tot 13 juni 2023 lid (en voorzitter) van de Eerste Kamerfractie van de OSF. Hij was wethouder van Sittard-Geleen en eerder van Geleen en was sinds 1990 actief in de lokale politiek. De heer Raven had bedrijven op het gebied van ICT en duurzame energie en was verder onder meer actief bij lokale omroepen en in de plaatselijke sportwereld.
   
• 38. 

  Mirjam Bikker (1982) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie. Op 17 januari 2023 volgde zij Gert-Jan Segers op als fractievoorzitter en politiek leider van de ChristenUnie. Daarvoor was zij van 9 juni 2015 tot 31 maart 2021 lid van de Eerste Kamer en in 2019-2021 fractievoorzitter. Mevrouw Bikker was zeven jaar gemeenteraadslid in Utrecht (tevens fractievoorzitter) en beleidsmedewerker van de ChristenUnie-fractie in de Tweede Kamer. In de Eerste Kamer was zij voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Als Tweede Kamerlid houdt zij zich behalve met het algemene politieke beleid bezig met onder meer zorg, justitie en veiligheid, binnenlandse zaken, koninklijk huis, sport en Groningen.
   
• 39. 

  Saskia Kluit (1973) is sinds 13 juni 2023 lid van de gezamenlijke PvdA/GroenLinks-fractie in de Eerste Kamer. Zij was sinds 11 juni 2019 lid van de GroenLinks-Eerste Kamerfractie. In de periode 2015-2020 was zij directeur van de Fietsersbond en daarvoor sinds 2009 werkzaam bij die organisatie. Sinds 21 november 2020 is mevrouw Kluit voorzitter van Reizigersvereniging Rover. Als Eerste Kamerlid houdt zij zich vooral bezig met landbouw, natuur en voedselkwaliteit.
   
• 40. 

  Martine Baay-Timmerman (1958) was van 28 maart 2017 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor 50PLUS. Van 29 oktober 2013 tot 31 december 2014 was zij Tweede Kamerlid, maar op 10 september 2014 ging zij met ziekteverlof. Zij is advocaat en was secretaris van 50PLUS. In 2001-2009 woonde zij in Marbella. In de periode na 2015-2017 was zij medewerker van de 50PLUS-Eerste Kamerfractie. Als Tweede Kamerlid hield mevrouw Baay zich onder meer bezig met zorg, sociale zaken en wonen; in de Eerste Kamer sprak zij vooral over zorg, justitie en binnenlandse zaken (Grondwet, kiesrecht, open overheid).
   
• 41. 

  Gom van Strien (1951) is sinds 7 juni 2011 Eerste Kamerlid voor de PVV. Hij was directeur van de faculteit diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht en algemeen directeur van Universiteit Utrecht Holding BV. Hij is voorzitter van de Eerste Kamercommissie voor de Verzoekschriften. De heer Van Strien is financieel woordvoerder van de PVV-fractie. In november 2023 was hij twee dagen 'verkenner' in de kabinetsformatie.
   
• 42. 

  Hamit Karakus (1965) was van 2 maart 2021 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de PvdA. Hij was in de periode 2006-2014 wethouder voor ruimtelijke ordening en wonen in Rotterdam en daarvoor politieagent en adjunct-directeur van een makelaardij. Momenteel is hij directeur van een onderzoeksinstituut naar leefwijzen en verslaving en van een bestuurlijk kenniscentrum. De heer Karakus hield zich als Eerste Kamerlid vooral bezig met zorg (coronabeleid) en landbouw.
   
• 43. 

  Jan Keunen (1954) was van 26 oktober 2020 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de VVD. Hij is oogarts en was hoogleraar, afdelingshoofd en opleider aan het Radboudumc in Nijmegen. Eerder was hij hoogleraar oogheelkunde en afdelingshoofd in het LUMC Leiden en als oogarts verbonden aan het UMC Utrecht en het Ooglijdersgasthuis. Als Eerste Kamerlid hield de heer Keunen zich onder meer bezig met zorg en asielbeleid.
   
• 44. 

  Annabel Nanninga (1977) is sinds 11 juni 2019 lid van de Eerste Kamer. Zij is sinds 13 juni 2023 voorzitter van de JA21-fractie. Sinds 15 februari 2021 was zij voorzitter van de Fractie-Nanninga. Tussen 26 oktober 2020 en 15 februari 2021 werd zij tijdelijk vervangen wegens zwangerschaps- en bevallingsverlof. Mevrouw Nanninga maakte deel uit van de FVD-fractie, maar vertrok in december 2020 bij die partij en was mede-initiatiefnemer van JA21. Zij is publiciste bij The PostOnline en was gemeenteraadslid in Amsterdam en Statenlid in Noord-Holland. Eerder was zij columnist bij onder meer GeenStijl, PowNed en Veronica Magazine.
   
• 45. 

  Cora van Nieuwenhuizen (1963) was van 26 oktober 2017 tot 31 augustus 2021 minister van Infrastructuur en Waterstaat in het kabinet-Rutte III. In 2010-2014 was zij Tweede Kamerlid en in 2014-2017 lid van het Europees Parlement voor de VVD. Mevrouw Van Nieuwenhuizen was in 2007-2010 gedeputeerde voor mobiliteit en infrastructuur van Noord-Brabant. Van huis uit is zij sociaal geografe. In 1994 werd zij actief in de lokale politiek van haar woonplaats Oisterwijk. In 2003 werd zij Statenlid en korte tijd later fractievoorzitter. Als Tweede Kamerlid was zij voorzitter van de vaste commissie voor financiën. Sinds 1 oktober 2021 is zij voorzitter van de brancheorganisatie van energiebedrijven.
   
• 46. 

  Ernst Kuipers (1959) was van 10 januari 2022 tot 10 januari 2024 minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kabinet-Rutte IV. Hij was voorzitter van de raad van bestuur van Erasmus Medisch Centrum en was eerder onder meer hoogleraar gastro-enterologie en hoofd interne geneeskunde van het Erasmus Medisch Centrum. Ernst Kuipers is lid van D66. Keerde in 2024 terug naar de wetenschap (in Singapore).