Albanië nog niet rijp voor de EU, Noord-Macedonië op de goede weg - Hoofdinhoud
De Europese Unie vindt haar oorsprong in de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal, opgericht in 1952 door zes landen, waaronder Nederland. Via de oprichting van de EEG door diezelfde landen in 1958 en de verdragen van Maastricht (1992) en Lissabon (2007) is die gemeenschap uitgegroeid tot een unie van 28 lidstaten. En zoals u allen weet zullen dit er hoogstwaarschijnlijk binnenkort helaas nog maar 27 zijn. Momenteel is er veel discussie over het al dan niet openen van toetredingsonderhandelingen met Albanië en Noord-Macedonië. Voordat een land mag toetreden tot de EU, moet dat land aan een flinke lijst criteria voldoen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan eerbiediging van de rechtstaat en democratie, met eerlijke en vrije verkiezingen en scheiding van de rechterlijke, wetgevende en uitvoerende macht. Ook moeten mensenrechten en minderheden gerespecteerd worden.
Alvorens tijd en geld te investeren in toetredingsgesprekken, is het voor de EU van belang dat landen als Albanië en Noord-Macedonië aantonen dat ze serieus bereid zijn om toe te werken naar de waarden en normen die gelden in de EU. Van tevoren moeten die landen dus al stappen in de goede richting hebben gezet. De EU-lidstaten oordeelden vorige week dat dit voor beide landen op dit moment nog niet het geval is.
Voor wat betreft Albanië ben ik het hier met de lidstaten eens. Uit een recente voortgangsrapportage blijkt immers dat dat land onvoldoende tastbare resultaten boekt in de strijd tegen corruptie en georganiseerde misdaad. Wat mij betreft moeten die zaken eerst op orde zijn alvorens we gaan praten over EU-lidmaatschap.
Over de situatie in Noord-Macedonië ben ik positiever gezind. Het land heeft bijvoorbeeld de afgelopen jaren grote inspanningen geleverd om gevoelige kwesties met buurlanden op te lossen. Hoewel de zaken nog niet allemaal op orde zijn, moeten we in ieder geval open staan voor gesprekken met dat land.
In het Europees Parlement hebben we deze week over een resolutie over deze kwestie gestemd. Een meerderheid van het parlement vindt namelijk dat de lidstaten een verkeerde keuze hebben gemaakt door voor beide landen de deur dicht te gooien. Volgens het parlement hebben zowel Albanië als Noord-Macedonië de afgelopen jaren aanzienlijke inspanningen geleverd om te voldoen aan de EU-criteria om toetredingsonderhandelingen te starten. Het parlement dringt daarom bij de lidstaten aan om hun besluit te heroverwegen. Voor wat betreft Albanië ben ik het hier dus niet mee eens. Het feit dat het land recentelijk enkele hervormingen van de rechterlijke macht heeft doorgevoerd is namelijk niet voldoende. Als CDA-delegatie hebben we deze resolutie dan ook niet kunnen steunen.
Uitbreiding van de EU is natuurlijk geen doel op zich. Maar als een land aantoont te voldoen en te zullen blijven voldoen aan alle waarden en normen die in de EU gelden, dan zal toetreding de EU alleen maar sterker maken. Bovendien voorkomen we daarmee dat die landen in de invloedsferen van Rusland terecht komen, waar eerbiediging voor mensenrechten, democratie en rechtstaat natuurlijk vaak ver te zoeken is. Als landen echter structureel onze EU-waarden en -normen weigeren te respecteren, zijn we ze liever kwijt dan rijk.