35223 - Wet temporisering verhoging AOW-leeftijd

Dit wetsvoorstel werd op 18 juni 2019 ingediend door de regering.

In het Principeakkoord over de vernieuwing van het pensioenstelsel heeft het kabinet met de werkgevers- en werknemersorganisaties afgesproken dat de AOW-leeftijd vanaf 2020 minder snel wordt verhoogd en in 2024 op 67 jaar zal uitkomen. Dit wetsvoorstel regelt de uitwerking van deze afspraak. Ook zijn in dit wetsvoorstel de dekkingsmaatregelen opgenomen die het kabinet neemt om het verschuiven van de AOW-leeftijd te kunnen financieren.

Wijziging van de Algemene Ouderdomswet, de Wet op de loonbelasting 1964, de Wet verhoging AOW- en pensioenrichtleeftijd, de Wet versnelling stapsgewijze verhoging AOW-leeftijd en de Wet tegemoetkomingen loondomein in verband met temporisering van de stapsgewijze verhoging van de AOW-leeftijd (Wet temporisering verhoging AOW-leeftijd)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Drie jaar de voorman van DENK en zes jaar Tweede Kamerlid. Was, zelf van Marokkaanse afkomst, acht jaar actief voor het Samenwerkingsverband van Marokkanen in Nederland. Bekleedde verder managementfuncties bij de directie Vastgoed, bij de Rijksgebouwendienst en bij de Rijksdienst Cultureel Erfgoed en werkte daarvoor bij de gemeente Amersfoort en in het bedrijfsleven. Hield zich als Kamerlid behalve met algemeen beleid bezig met economische zaken en klimaat, wonen, justitie en financiën en was lid van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. Eén van de aanjagers van genoegdoening voor de slachtoffers van de toeslagenaffaire en spreekvaardig strijder tegen discriminatie.
   
• 2. 

  Steven van Weyenberg (1973) was van 12 januari tot 2 juli 2024 minister van Financiën in het demissionare kabinet-Rutte IV. Hij was eerder kort staatssecretaris voor Cultuur en Media en van 10 augustus 2021 tot 10 januari 2022 staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat in het demissionaire kabinet-Rutte III. De heer Van Weyenberg was van 20 september 2012 tot 3 september 2021 en van 18 januari 2022 tot 5 december 2023 Tweede Kamerlid voor D66. Daarvoor was hij veertien jaar werkzaam bij het ministerie van Economische Zaken en daarna twee jaar bij Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De heer Van Weyenberg was als Kamerlid woordvoerder voor onder meer financiën en financiële markten en tevens vicefractievoorzitter.
   
• 3. 

  Paul Smeulders (1987) was van 6 juni 2018 tot 31 maart 2021 Tweede Kamerlid voor GroenLinks. Hij was daarvoor wethouder financiën, duurzaamheid en grondzaken van Helmond en was daarnaast in deeltijd actief als adviseur public affairs bij Natuurmonumenten. Eerder was hij burgerraadslid in Helmond en Statenlid in Noord-Brabant. Als Kamerlid hield hij zich bezig met pensioenen, arbeidsmarkt en inkomen, wonen en ruimtelijke ordening. Sinds 2022 is hij wethouder in Arnhem.
   
• 4. 

  Chris Stoffer (1974) is sinds 11 april 2018 lid van de Tweede Kamerfractie van de SGP en sinds 5 september 2023 fractievoorzitter. Sinds augustus 2023 is hij politiek leider van de SGP. De heer Stoffer was directeur netwerkmanagement bij Rijkswaterstaat, een organisatie waar hij daarvoor diverse functies bekleedde. Daarnaast was hij raadslid (fractievoorzitter) in de gemeente Nunspeet. Als Kamerlid houdt hij zich onder meer bezig met het algemene regeringsbeleid, buitenlandse zaken, onderwijs, cultuur, jeugd, infrastructuur en waterstaat, fiscale zaken en digitalisering.
   
• 5. 

  Bart van Kent (1983) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van de SP. Hij was medewerker sociale zaken van de SP-Tweede Kamerfractie en gemeenteraadslid in Den Haag. In de Tweede Kamer is de heer Van Kent woordvoerder werk, inkomen, pensioenen, verkeer en defensie.
   
• 6. 

  Edgar Mulder (1961) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. Hij was ruim 30 jaar werkzaam als account- en salesmanager. Daarnaast was hij Statenlid (fractievoorzitter) in Overijssel (2011-2017). In de Tweede Kamer houdt de heer Mulder zich onder meer bezig met arbeidsongeschiktheid en pensioen.
   
• 7. 

  Gijs van Dijk (1980) was van 23 maart 2017 tot 15 februari 2022 Tweede Kamerlid voor de PvdA. Hij was vicevoorzitter van de FNV en eerder bestuurder en afdelingshoofd bij de Algemene Onderwijsbond. Daarvoor werkte hij bij de HBO-raad. De heer Van Dijk woont in Den Burg (Texel). Hij hield zich als Kamerlid bezig met sociale zaken en werkgelegenheid, defensie, financiën, binnenlandse zaken, buitenlandse handel, wonen en rijksdienst en Koninkrijksrelaties.
   
• 8. 

  Dennis Wiersma (1986) was sinds 10 januari 2022 minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs in het kabinet-Rutte IV. Hij stapte per 23 juni 2023 op vanwege discussies over zijn gedrag. In het (demissionaire) kabinet-Rutte III was hij vanaf 10 augustus 2021 staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De heer Wiersma was van 23 maart 2017 tot 3 september 2021 Tweede Kamerlid voor de VVD. Hij werkte bij pensioenuitvoerder PGGM en was voorzitter van FNV Jong. Verder was hij projectleider jeugdwerkloosheid op het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. De heer Wiersma was als Kamerlid woordvoerder vreemdelingenzaken/migratie, aanpak mensenhandel, arbeidsmigratie en pensioenen en AOW. Hij werkt nu bij adviesbureau De Galan.
   
• 9. 

  Eppo Bruins (1969) is sinds 2 juli 2024 namens NSC minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kabinet-Schoof. Hij maakte vijf jaar deel uit van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie. Was voor hij Kamerlid werd directeur van de Technologiestichting STW, voorzitter van ForumC, het christelijk forum voor geloof, wetenschap en samenleving, en tot 2016, hoofdredacteur van het blad van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie. In de Kamer was de heer Bruins woordvoerder financiën, economische zaken, sociale zaken, onderwijs en luchtvaart. Na zijn Kamerlidmaatschap onder meer zelfstandig adviseur en voorzitter van Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie.
   
• 10. 

  Aan de VU opgeleide econoom, die onder meer financieel woordvoerder van de CDA-Tweede Kamerfractie was. Had daarin enkele perioden zitting (2017-2021, 2022 en 2023), onder andere als tijdelijk vervanger. Was daarvoor werkzaam bij organisaties op gebied van pensioenen en sociaal beleid, als fractiemedewerker en als medewerker van het CNV en het wetenschappelijk instituut voor het CDA. Hield zich als Kamerlid behalve met financiën bezig met pensioenwetgeving en digitale zaken en was lid van de parlementaire enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening. Bescheiden lid, voor wie de inhoud voorop stond. Is sinds 1 december 2023 van wethouder van de gemeente West Maas en Waal.
   
• 11. 

  Vakbondsvrouw, die Tweede Kamerlid voor 50PLUS was. Werkte onder meer als personeelsassistent en secretaresse, maar ging later bij de Abva/Kabo werken, onder meer als cao-onderhandelaar en regiobestuurder, en werd daarvan in 2012 voorzitter. Was ook vijf jaar gemeenteraadslid voor de PvdA in De Bilt. Kreeg landelijke bekendheid als belangenbehartigster van het zorgpersoneel. Als Kamerlid voor 50PLUS kruiste zij vaak de degens met minister Koolmees, onder meer over de pensioenen. Daarnaast hield zij zich bezig met infrastructuur en waterstaat en buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking. Was vaardig in het debat. Volgde in 2015 Henk Krol op als fractieleider, maar werd niet de nieuwe lijsttrekker en verliet in 2021 de politiek.
   
• 12. 

  Wouter Koolmees (1977) was van 26 oktober 2017 tot 10 januari 2022 minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid in het kabinet-Rutte III. Van 1 november 2019 tot 14 mei 2020 was hij tevens (tweede) viceminister-president. Van 17 juni 2010 tot 26 oktober 2017 was de heer Koolmees Tweede Kamerlid voor D66. Hij was toen financieel woordvoerder en vicefractievoorzitter. Na zijn studie werd de heer Koolmees economisch onderzoeker en daarna ambtenaar op het ministerie van Financiën en laatstelijk hoofd begrotingsbeleid bij het directoraat-generaal van de Rijksbegroting. Sinds 1 november 2022 is het president-directeur van de Nederlandse Spoorwegen.
   
• 13. 

  Paul Frentrop (1954) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 lid van de Eerste Kamer. Hij was van 1 september 2020 tot 31 maart 2022 fractievoorzitter van FVD. Op 30 maart 2022 brak hij met FVD. Sindsdien was hij onderdeel van fractie-Frentrop. De heer Frentrop was journalist en later werkzaam in de financiële sector. In 2011-2014 was de heer Frentrop hoogleraar aan Nyenrode Business Universiteit. Verder was hij enige maanden interim-voorzitter van FVD. Hij was korte tijd voorzitter van de vaste commissie voor Financiën en hield zich behalve met dat onderwerp onder meer bezig met europese zaken, economische zaken en pensioenwetgeving.
   
• 14. 

  Peter Ester (1953-2022) was van 7 juni 2011 tot zijn overlijden op 11 december 2022 Eerste Kamerlid voor de ChristenUnie. Hij was lector arbeidsmarktvraagstukken en innovatief ondernemerschap aan de Hogeschool Rotterdam. Daarvoor was hij onder meer hoogleraar sociologie in Tilburg, directeur van onderzoeksinstituten, gasthoogleraar in de VS en plaatsvervangend kroonlid van de SER. In de Eerste Kamer hield hij zich bezig met sociale zaken en werkgelegenheid, financiën en Koninkrijksrelaties.
   
• 15. 

  Gom van Strien (1951) is sinds 7 juni 2011 Eerste Kamerlid voor de PVV. Hij was directeur van de faculteit diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht en algemeen directeur van Universiteit Utrecht Holding BV. Hij is voorzitter van de Eerste Kamercommissie voor de Verzoekschriften. De heer Van Strien is financieel woordvoerder van de PVV-fractie. In november 2023 was hij twee dagen 'verkenner' in de kabinetsformatie.
   
• 16. 

  Tiny Kox (1953) was van 10 juni 2003 tot 13 februari 2024 Eerste Kamerlid voor de SP. Hij was tot 25 januari 2022 fractievoorzitter. De heer Kox was redacteur van partijblad De Tribune en van 1994 tot mei 2003 partijsecretaris. Hij maakte deel uit van de delegatie naar de parlementaire assemblee van de Raad van Europa in de groepering Verenigd Europees Links. Van januari 2022 tot januari 2024 was hij voorzitter van dat parlement. Behalve met algemeen beleid hield de heer Kox zich als Eerste Kamerlid bezig met sociale zaken, binnenlandse zaken en immigratie en asiel.
   
• 17. 

  Martin van Rooijen (1942) is sinds 11 juni 2019 lid van 50PLUS-fractie in de Eerste Kamer. Eerder was hij dat in 2015-2017. Hij werd in 1973 als 31-jarige voor de KVP staatssecretaris voor fiscale zaken in het kabinet-Den Uyl. In maart 2017 was de heer Van Rooijen op bijna 74-jarige leeftijd voor de tweede keer Tweede Kamerlid geworden. Eerder, in 1977, kwam via een opvolgersplaats voor het CDA in de Tweede Kamer, maar hij stapte toen na drie jaar over naar het bedrijfsleven. Daarna bekleedde hij diverse managementsfuncties, onder andere bij Shell Nederland, de NAM en NUON, en was partner en consultant bij Coopers & Lybrand. Hij is fractievoorzitter van 50PLUS en sinds 17 juni 2021 politiek leider.
   
• 18. 

  Ria Oomen (1950) was van 9 juni 2015 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor het CDA. De uit Midden-Limburg afkomtige politica kreeg haar politieke scholing bij de KVP- en CDA-jongeren, waarvan zij landelijk voorzitter was. In 1982 werd mevrouw Oomen Tweede Kamerlid. In 1989-2014 was zij lid van het Europees Parlement, waarvoor zij in 2004 en 2009 met voorkeurstemmen werd gekozen. In het Europees Parlement was met name haar rapporteurschap (2007-2014) over de mogelijke toetreding van Turkije tot de EU van belang. Hield zich als Eerste Kamerlid onder meer bezig met sociale zaken, pensioenwetgeving en Europese zaken.
   
• 19. 

  Pim van Ballekom (1956) is sinds 11 juni 2019 lid van de VVD-Eerste Kamerfractie. Hij was onder meer ambtenaar op het ministerie van Financiën, plaatsvervangend hoofd van eurocommissaris Frits Bolkestein, financieel adviseur van de Nederlandse vertegenwoordiger bij de EU en vicevoorzitter van de Europese Investeringsbank. Als Eerste Kamerlid houdt de heer Van Ballekom zich bezig met buitenlands beleid, Europese zaken en sociale zaken. Hij is voorzitter van de vaste commissie voor Financiën.
   
• 20. 

  Peter Schalk (1961) is sinds 9 juni 2015 Eerste Kamerlid voor de SGP. Tevens is hij fractievoorzitter. De heer Schalk was vijfentwintig jaar bestuurder (Raad van Bestuur) van de Reformatorisch Maatschappelijke Unie, een belangenorganisatie voor werknemers, werkgevers en zelfstandigen die Bijbelse principes als uitgangspunt voor haar activiteiten heeft. Daarvoor werkte hij in het onderwijs.
   
• 21. 

  Carla Moonen (1963) is sinds 11 juni 2019 lid van de D66-Eerste Kamerfractie. Zij is bestuursvoorzitter van de Koninklijke NLingenieurs en was dijkgraaf van het waterschap Brabantse Delta en raadadviseur bij het ministerie van Algemene Zaken. Mevrouw Moonen houdt zich als Eerste Kamerlid bezig met financiën, sociale zekerheid en volksgezondheid, welzijn en sport. Zij is tevens fractiesecretaris.
   
• 22. 

  Ferd Crone (1954) is sinds 13 juni 2023 lid van de gezamenlijke PvdA/GroenLinks-fractie in de Eerste Kamer. Hij was sinds 11 juni 2019 lid van de PvdA-Eerste Kamerfractie. Hij was eerder in de periode 1994-2007 Tweede Kamerlid en van november 2007 tot juli 2019 burgemeester van Leeuwarden. De heer Crone was onderzoeker bij de Universiteit van Amsterdam, bestuurder van de Vervoersbond FNV en beleidsmedewerker milieubeleid bij die vakbond. Als Tweede Kamerlid hield de heer Crone zich bezig met financiën en energievraagstukken. In de Eerste Kamer houdt hij zich bezig met economische zaken en klimaat.
   
• 23. 

  Niko Koffeman (1958) is sinds 12 juni 2007 lid van de fractie van de Partij voor de Dieren in de Eerste Kamer. Tot 3 februari was hij dat als fractievoorzitter. Hij is werkzaam op het gebied van reclame en voorlichting en speelde een belangrijke rol als extern adviseur bij campagnes van de SP. Verder was de heer Koffeman voorzitter van de omroepen Nutopia en Llink en medeoprichter van 'De vegetarische slager'. Momenteel is hij betrokken bij Those Vegan Cowboys, dat plantaardige melk produceert.
   
• 24. 

  Roel van Gurp (1956) is sinds 13 juni 2023 lid van de gezamenlijke PvdA/GroenLinks-fractie in de Eerste Kamer. Hij was sinds 11 juni 2019 lid van de GroenLinks-Eerste Kamerfractie. Hij begon zijn loopbaan als vormingswerker en was later docent. Als wethouder was hij ruim acht jaar wethouder van onder meer volkshuisvesting in Tilburg en daarna bestuurder in de jeugdzorg en van een woningcorporatie. Als Kamerlid houdt de heer Van Gurp zich onder meer bezig met volksgezondheid, welzijn en sport en pensioenen.