Stelsels voor kwaliteitsvolle voor- en vroegschoolse educatie en kinderopvang - Hoofdinhoud

NL

Publicatieblad van de Europese Unie

C 189/4

De Europese pijler van sociale rechten (1) bepaalt in het 11e beginsel dat alle kinderen recht hebben op betaalbare en kwaliteitsvolle voor- en vroegschoolse educatie (kleuteronderwijs) en zorg (kinderopvang). Dit stemt overeen met het Handvest van de grondrechten van de Europese Unie (2), waarin erkend wordt dat onderwijs een recht is, met het Verdrag van de Verenigde Naties inzake de rechten van het kind, en met duurzameontwikkelingsdoelstelling 4.2 van de Verenigde Naties, die stelt dat tegen 2030 alle meisjes en jongens in hun vroege kindertijd toegang moeten hebben tot een kwalitatieve ontwikkeling, zorg en voorschoolse educatie.

In de mededeling „De Europese identiteit versterken via onderwijs en cultuur” (3) zet de Europese Commissie haar visie voor een Europese onderwijsruimte uiteen, en erkent zij de rol die voor- en vroegschoolse educatie en kinderopvang spelen bij het leggen van een stevige basis voor leren op school en een leven lang leren. In de conclusies van de Raad over ontwikkeling van scholen en uitstekend onderwijs (4) en de aanbeveling van de Raad inzake sleutelcompetenties voor een leven lang leren (5) wordt nogmaals gewezen op de sleutelrol die voor- en vroegschoolse educatie en kinderopvang kunnen spelen bij het bevorderen van leren voor alle kinderen, hun welzijn en hun ontwikkeling.

Zowel beleidsmakers als onderzoekers erkennen dat kinderen op jonge leeftijd (6) de basis leggen en de vaardigheden verwerven om een leven lang te leren. Leren is een geleidelijk proces: op jonge leeftijd een sterke basis leggen is een eerste voorwaarde om meer competenties te ontwikkelen en succes te boeken in het onderwijs en is evenzeer cruciaal voor de gezondheid en het welzijn van kinderen. Voor- en vroegschoolse educatie en kinderopvang moeten derhalve worden beschouwd als de basis van onderwijs- en opleidingsstelsels en moet integraal deel uitmaken van het onderwijscontinuüm.

Alle kinderen, en in het bijzonder kansarme kinderen, hebben baat bij deelname aan voor- en vroegschoolse educatie en kinderopvang. Het verhindert het ontstaan van vaardigheidskloven in een vroeg stadium en is dus een essentieel instrument om ongelijkheid en onderwijsarmoede te bestrijden. Voorzieningen voor voor- en vroegschoolse educatie en kinderopvang moeten deel uitmaken van een geïntegreerd pakket beleidsmaatregelen dat berust op de rechten van het kind, om zodoende de resultaten voor kinderen te verbeteren en de overdracht van achterstand van generatie op generatie een halt toe te roepen. Door voorzieningen te verbeteren, wordt derhalve bijgedragen aan de nakoming van de verbintenissen die werden aangegaan in de aanbeveling van de Commissie „Investeren in kinderen: de vicieuze cirkel van achterstand doorbreken” (7) en de aanbeveling van de Raad van 2013 over doeltreffende maatregelen voor integratie van de Roma in de lidstaten (8).

De deelname aan voor- en vroegschoolse educatie en kinderopvang heeft tal van voordelen (9) voor zowel individuen als de samenleving als geheel, gaande van een beter opleidingsniveau en betere arbeidsmarktresultaten tot minder sociale en educatieve interventies en hechtere en inclusievere samenlevingen. Kinderen die meer dan één jaar deelnamen aan voor- en vroegschoolse educatie, behaalden betere resultaten voor taal en wiskunde in de Pirls- (10) en PISA-studies (11). De deelname aan voor- en vroegschoolse educatie en kinderopvang blijkt een...