Europees Parlement bekrachtigt verbod wegwerpplastic - Hoofdinhoud
STRAATSBURG – EU-landen moeten de meest vervuilende plastic wegwerpartikelen verbieden. Het Europees Parlement bekrachtigde woensdag de nieuwe regels, waarover eerder een informeel akkoord werd bereikt met alle EU-landen. Europarlementariër Annie Schreijer-Pierik (CDA) is blij en tevreden. Als lid van de milieucommissie werkte met zij met haar collega Karl-Heinz Florenz (CDU) namens de grote EVP-fractie samen aan de aanscherping van de wetgeving: “Er zal eindelijk werk worden gemaakt van het aanpakken van de plastic soep op zee en stoep. Er bestaan voor vele wegwerpproducten alláng circulaire alternatieven. Met dit akkoord zet Europa een belangrijke stap richting een duurzame toekomst.”
Kunststoffen blijven een waardevol en onontbeerlijk materiaal voor industrie, economie en consument, benadrukt Schreijer-Pierik. “Maar de wegwerpmaatschappij is niet meer van deze tijd. Het wegwerpplastic wordt vaak maar een paar minuten of zelfs enkele seconden gebruikt maar het duurt vervolgens eeuwen voordat het is afgebroken”, aldus Schreijer-Pierik. EU-landen besteden jaarlijks honderden miljoenen euro’s aan het opruimen van plastic zwerfafval.
In heel Europa zal 90% van de plastic flessen tegen 2029 moeten worden ingezameld. Bovendien zal in 2025 minstens 25% van de plastic drankflessen moeten bestaan uit gerecycled materiaal, oplopend tot 30% in 2030.
Schreijer-Pierik dwong met haar Duitse CDU-collega en een meerderheid Europees Parlement succesvol af dat naast wegwerpbestek, plastic wegwerpbordjes, plastic wattenstaafjes óók niet-volledig afbreekbaar sjoemelplastic en hamburgerboxen van polystereen zullen worden verboden. Bovendien komt er een ambitieuze vermindering van andere plastic producten voor de lidstaten. “Sjoemelplastic blijkt niet biologisch afbreekbaar en bedreigt net als ander wegwerpplastic zeeleven en milieu.” De EU zal in de toekomst alleen volledig biologisch in alle omstandigheden, ook onder water, afbreekbaar onschadelijke materialen uitzonderen van het aangenomen verbod en de reductiedoelstellingen.
Producenten zullen bovendien deels de kosten gaan dragen van opruimacties. “De vervuiler betaalt. Sigarettenfilters met kunststoffen vinden we volop in de natuur. Die moeten in 2030 zijn vervangen door milieuvriendelijke afbreekbare stoffen.” Volgens de nieuwe regels betaalt de vervuiler, met name voor sigarettenpeuken, door middel van de introductie van een uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (EPR) en een EPR-schema voor visgerei. “Onze vissers moeten niet gestraft, maar gestimuleerd worden bij het vissen naar afval en verloren netten. Zoals onze Nederlandse Noordzeevissers al volop doen in het project Fishing for Litter”, aldus Schreijer-Pierik. Op haar initiatief moeten producenten van wegwerpdoekjes consumenten waarschuwen voor de schade aan waterzuiveringsinstallaties en rioolbuizen door het doorspoelen van wegwerpdoekjes met plasticvezels door de wc. “De kosten van die verstoppingen komen bij alle burgers terecht. Dat moeten we voorkomen.”
Het akkoord van de EU-instellingen zet op aandringen van Schreijer en haar christendemocratische collega’s een streep door verdergaande voorstellen om het oplaten van ballonnen door kinderen en de verkoop van kauwgum te verbieden. “Absurde en extreme voorstellen, want ballonnen vinden we nauwelijks onder het afval op zee. We gaan nu eerst de hoofdoorzaken waarvoor alternatieven bestaan aanpakken: dat is kosteneffectiever.”
Nu het Parlement akkoord is met de wetgeving, krijgen burgers en producenten er vanaf 2021 mee te maken.