Europese verdeeldheid speelt China in de kaart - Hoofdinhoud
Digitale Agenda China cybersecurity Europese verdeeldheid speelt China in de kaart Europese landen moeten de handen ineen slaan om niet door China te worden verslagen in de 5G-strijd, betoogt D66-Europarlementariër Marietje Schaake. Overal in Europa nemen staten de activiteiten van het Chinese telecombedrijf Huawei onder de loep. Polen arresteerde een Huawei-werknemer op verdenking van spionage. Volgende maand beslissen de Britten of het bedrijf veilig genoeg is om 5G-technologie aan te bieden en België stelde net als Duitsland een onderzoek in. Intussen ontbreekt een gemeenschappelijke aanpak. De Verenigde Staten voeren de druk op hun Europese bondgenoten stevig op. Zo wordt Europa ongewild meegetrokken in een Amerikaans-Chinese handelsoorlog die steeds meer de allures krijgt van een wapenwedloop. Zaken blijven doen met Huawei wordt dan gekoppeld aan Trumps steun voor de Navo of het toekomstig inzetten van Amerikaanse troepen. Geopolitieke overwegingen winnen aan belang, en juist daarin ontbreekt nog de kracht van de Europese Unie. Europa doet (nog) niet mee De Huawei-hetze legt twee andere pijnpunten bloot in Europa. Ten eerste is het een nuchter feit dat geen enkele Europese speler op dit moment complete 5G-systemen kan aanbieden. Dat maakt het begrijpelijker dat Huawei contract na contract binnensleept in Europa. We moeten dan ook dringend de hand in eigen boezem steken en ons afvragen waarom we ondanks de enorme hoeveelheid kennis en financiële middelen nog altijd achterlopen in het ontwikkelen en uitrollen van technologieën die cruciaal zijn voor de ontwikkeling van onze economie. Dat geldt voor 5G, maar ook voor toepassingen die gebruikmaken van kunstmatige intelligentie. 5G, de vijfde generatie mobiel internet, wordt revolutionaire kenmerken toegedicht. Data kunnen veel sneller en in veel grotere volumes verstuurd worden, waardoor tal van nieuwe industriële toepassingen mogelijk zijn. Wie het eerst 5G volledig kan uitrollen, krijgt daardoor een competitief voordeel in de mondiale markt. 5G is anders dan de zoveelste overdreven technologiebubbel die makkelijk doorgeprikt kan worden. Het is niet alleen cruciaal voor onze Europese economie, die veel meer dan in de VS steunt op de kracht van traditionele industrietakken, maar ook voor het inwinnen van inlichtingen. Wie de controle heeft over de infrastructuur van het internet, heeft ook een inherent voordeel in het onderscheppen van de communicatie over dat internet. Dat toonde Snowden al aan door documenten van de NSA te lekken. De storm daarover is al lang gaan liggen, maar dat alle Europese data potentieel onderschepbaar worden voor de Chinese overheid, is voor de meeste regeringen een brug te ver. Diepere Europese kwetsbaarheid Ten tweede heeft de overgrote meerderheid van Europese lidstaten noch de middelen, noch de kennis om in te schatten in welke mate Huawei nu echt een potentiële bedreiging vormt voor de kritische infrastructuur van een land. Landen stellen allemaal apart onderzoeken in en wisselen weinig tot geen informatie uit, omdat ze zich beroepen op exclusieve nationale veiligheidsbevoegdheid en soevereiniteit. Soms baseren ze zich liever op Amerikaanse overwegingen. Met zulke fragmentatie is het moeilijk om op Europees niveau een heldere strategie te ontwikkelen. Europese landen veilen nu onafhankelijk van elkaar spectrumfrequenties die nodig zijn voor 5G, waardoor het risico groeit dat een Chinese speler dominant wordt. Die hoeft immers geen marktconforme prijzen te bieden, omdat bedrijven daar worden gesteund door de staat. Zo legt de vraag of Huawei veilig is een diepere kwetsbaarheid van Europa bloot. Verdeeldheid speelt China in de kaart. Het nationaal onderzoeken op nationale veiligheidsrisico’s en het veilen van spectrum terwijl marktregels over grenzen heen gelden, spelen China in de kaart. De EU moet open blijven voor internationale handel, maar kan niet langer naïef zijn. Door 5G aan te merken als kritische infrastructuur, moet elk bedrijf dat die technologie aanbiedt aan hogere veiligheidseisen voldoen. Zo leg je de lat hoger voor elk bedrijf. Ook kan spectrum Europees geveild worden en kunnen regeringen ervoor kiezen gezamenlijk een veiligheidsonderzoek naar Huawei te doen, en daar gezamenlijk conclusies uit trekken voor de Europese markt. Willen we in Europa slim omgaan met wereldspelers die economische, politieke en strategische macht bundelen, dan zal een aantal nationale heilige huisjes moeten sneuvelen.