Spookburgers

Met dank overgenomen van W.P.H.J. (René) Peters i, gepubliceerd op zondag 27 januari 2019.

Onderzoeksprogramma “De Monitor” toont aan dat aanvragen voor briefadressen van dak- en thuislozen door gemeenten met grote regelmaat worden afgewezen. Dit brengt kwetsbare mensen nog dieper in de ellende. Met collega Harry van der Molen heb ik daarom de volgende vragen gesteld. Wordt vervolgd.

Schriftelijke vragen van de leden Peters en Van der Molen (beiden CDA) aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, alsmede aan de staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over het bestaan van zogenaamde “spookburgers”

  • 1. 
    Hebt u kennis genomen van de uitzending van het onderzoeksprogramma “De Monitor” waarin wordt aangetoond dat aanvragen voor briefadressen van dak- en thuislozen door gemeenten nog steeds met grote regelmaat worden afgewezen? 1)
  • 2. 
    Kunt u bevestigen dat dak- en thuislozen zich niet kunnen inschrijven bij een gemeente als zij geen identificatiedocumenten kunnen tonen, maar dat zij deze identificatiedocumenten ook niet kunnen aanvragen, omdatze niet ingeschreven zijn, waardoor zij zich in een vicieuze cirkel bevinden? Wat vindt u van deze Kafkaëske situatie, waarin dak- en thuislozen zich bevinden?
  • 3. 
    Kunt u tevens bevestigen dat het zonder inschrijving in de Basisregistratie Personen door middel van een brief- of woonadres niet mogelijk is om onder andere een sociale uitkering, toeslagen, zoals voor huur en zorg, of zorgverzekering te krijgen?
  • 4. 
    Wat vindt u ervan dat dak- en thuislozen, die sowieso kwetsbaar zijn, geen dak boven hun hoofd hebben en zonder enige middelen van bestaan, aan hun lot worden overgelaten en feitelijk tot “spookburgers” verworden?
  • 5. 
    Deelt u de mening van de CDA-fractie dat dak- en thuislozen, die geen briefadres kunnen krijgen, hierdoor in een neerwaartse spiraal terecht komen en de kans groot is dat zij noodgedwongen op “het verkeerde pad terecht komen” en daardoor in onder andere de criminaliteit en prostitutie belanden?
  • 6. 
    Kunt u bevestigen dat een ieder die rechtmatig in Nederland verblijft, verplicht is zich in te schrijven bij een gemeente?
  • 7. 
    Zijn gemeenten op hun beurt niet (wettelijk) verplicht om dak- en thuislozen, die zich daartoe (verplicht) melden, in te schrijven in het BRP?
  • 8. 
    Hoe verklaart u deze discrepantie, waar de desbetreffende burger wel de wettelijke verplichting heeft zich in te schrijven, maar gemeenten vervolgens die daadwerkelijke inschrijving kunnen weigeren?
  • 9. 
    Kunt u tevens bevestigen dat het kabinet in 2016 met de VNG/gemeenten afspraken heeft gemaakt om aan dak- en thuislozen briefadressen te geven? Moet vastgesteld worden dat door sommige gemeenten deze afspraken niet worden nagekomen?
  • 10. 
    Op grond van welke overwegingen wordt die inschrijving door gemeenten geweigerd? Wat vindt u van die overwegingen? Welke gemeenten betreft dat?
  • 11. 
    Indien die gemeenten niet bekend zijn, zult u daar onderzoek naar doen en de lijst met namen van die gemeenten aan de Tweede Kamer overleggen en publiceren? Zo nee, waarom niet?
  • 12. 
    Wat vindt u van de houding van de gemeenten waar deze kwetsbare groep mensen, zoals dak- en thuislozen, zich melden voor inschrijving, maar zij, in strijd met de in 2016 gemaakte afspraken, worden geweigerd en zonder inschrijving het gemeentehuis weer verlaten?
  • 13. 
    Welke concrete maatregelen heeft u, al dan niet samen met de VNG, tot op dit moment genomen om er voor te zorgen dat de gemeenten dak- en thuislozen inschrijven en zich houden aan de in 2016 gemaakte afspraken? Indien u geen maatregelen heeft genomen, waarom is dat niet gebeurd?
  • 14. 
    Wat vindt u ervan dat de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken een beleidsregel briefadres heeft gemaakt en een aanvraagformulier waarin eisen zijn opgenomen die niet in de Wet Basisregistratie Personen staan, zoals een maximum termijn en de adressen waar de aanvrager de komende zes maanden slaapt? 2) Wat is de precies status van deze beleidsregel briefadres, mede in het licht van de Wet Basisregistratie Personen?
  • 15. 
    Kunt u precies aangeven welke voorwaarden wel of niet aan het verlenen van een briefadres gesteld mogen worden volgens de Wet Basisregistratie Personen, zoals bijvoorbeeld het verplicht slapen op een locatie voor nachtopvang, ook als die daarvoor geen plaats heeft?
  • 16. 
    Welke (wettelijke) bevoegdheden en instrumenten heeft u om gemeenten, waar inschrijving van dak- en thuislozen wordt geweigerd, zo nodig te dwingen dat wel te doen?
  • 17. 
    Bent u bereid om deze (wettelijke) bevoegdheden en instrumenten ook direct in te zetten tegen weerspannige gemeenten die dak- en thuislozen weigeren in te schrijvenen ook geen briefadres verstrekken? Zo nee, waarom niet?
  • 18. 
    Indien u tegenover weigerachtige gemeenten geen (wettelijke) bevoegdheden en instrumenten heeft, bent u bereid om daarin op korte termijn te voorzien en wanneer kan de Tweede Kamer uw voorstellen daarvoor tegemoet zien? Welke mogelijkheden staan u in afwachting daarvan ten dienst om aan deze problematiek van dak- en thuislozen tegemoet te komen?
  • 19. 
    Bent u bereid om tegelijkertijd in de wet op te nemen dat gemeenten verplicht worden om mensen, zoals dak- en thuislozen, in te schrijven, de spiegelbeeldige plicht voor gemeenten, zoals die nu op de burger rust die wel de verplichting heeft om zich in te schrijven?
  • 20. 
    Zo nee, waarom niet en op welke (andere) wijze zult u dan tegemoet komen aan de in vraag 8 bedoelde discrepantie?
  • 21. 
    Zo ja, zult u gemeenten tevens opdracht geven om een aanvraag voor een briefadres bij dakloosheid integraal in behandeling te nemen bij de afdelingen Burgerzaken en Sociaal Domein, zodat de achterliggende problematiek van de dakloosheid en (problematische) schulden integraal in kaart gebracht en aangepakt worden? Zo nee, waarom niet?
  • 1) 
    Onderzoeksprogramma “De Monitor”, uitgezonden op 27 januari 2019

Meer over ...