’Geef Britse volk kans Brexit terug te draaien’ - Hoofdinhoud
De Britten komen er niet uit: hoe verlaat je zonder kleerscheuren de EU? Omdat de Brexit-deal thuis vastloopt, gaat premier May deze ochtend te rade bij premier Rutte in het Catshuis. Europarlementariër Hans van Baalen ziet maar één keus voor de Britten.
Het is ’crunchtime’ voor de Britse premier May en de Brexit-deal. Niet alleen haar eigen positie staat op het spel, maar ook de toekomstige relatie tussen het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie.
Het ziet er niet goed voor haar uit: het Brexit-akkoord waarover vanavond zou worden gestemd in het parlement, krijgt dusdanig weinig steun, dat May de stemming gistermiddag uitstelde. Labour en een groot deel van de Conservatieven vinden de deal slecht; de LibDems willen de Brexit terugdraaien en hadden vanavond ook zeker tegen gestemd.
May wil eerst overleg met Brussel voor ze het akkoord opnieuw voorlegt aan het Lagerhuis. Dit is echter ijdele hoop: Brussel heeft laten weten geen nieuwe concessies te doen en de deal niet open te breken.
Schadepost
Tijdens de Brexit-campagne kon niemand voorzien dat de uiteindelijke Brexit-deal slechter zou uitpakken dan lidmaatschap van de Europese Unie. Maar indien deze deal wordt weggestemd, dan dreigt een ’no-deal’-scenario waarvan de politieke en economische gevolgen niet te overzien zijn. Volgens de Bank of England zou de Britse economie met 8% krimpen - meer dan tijdens de bankencrisis in 2008. Een nieuwe grens tussen Ierland en Noord-Ierland kan de spanningen tussen protestanten en katholieken doen oplaaien.
Ook buiten het Verenigd Koninkrijk zullen de consequenties voelbaar zijn: de Algemene Rekenkamer becijferde een schadepost van ruim 2,3 miljard euro voor Nederland indien er geen deal komt.
Kortom, met een no-deal dreigen we de klok dertig jaar terug te draaien.
Het is tijd dat de Britse politiek zich bezint. De meerderheid die de deal wil verwerpen, is onderling hopeloos verdeeld en heeft geen consistent idee hoe de toekomstige relatie met Europa vorm moet krijgen. Dat May de stemming nu heeft uitgesteld, zal niets kunnen veranderen aan dit onderliggende probleem.
Mandaat
In deze chaos rest de politiek slechts één keus: zij moet het mandaat teruggeven aan het Britse volk door een tweede referendum te organiseren, met het terugdraaien van Brexit als inzet. Volgens het Europees Hof van Justitie kan het VK zelfstandig besluiten om de uittredingsprocedure te staken, zonder dat hier toestemming voor nodig is van de andere 27 lidstaten.
Het Britse parlement is een van de oudste parlementen ter wereld, dat stevig is geworteld in de samenleving. Het zou de Britse traditie van vrijheid en democratie sieren om de bevolking te raadplegen over de vraag of Brexit coûte que coûte moet worden doorgedrukt.
De toekomstige relatie tussen de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk is te belangrijk om alleen over te laten aan een generatie politici die haar persoonlijke en partijbelangen boven het Britse landsbelang heeft geplaatst.