06-12-2018 | De Volkskrant over de Klimaatwet - Hoofdinhoud

Glunderend zitten ze donderdagochtend in vak K, de zeven initiatiefnemers van de Klimaatwet. De Tweede Kamer-bankjes die normaal gereserveerd zijn voor ministers en staatssecretarissen zitten donderdag zo vol met Kamerleden dat minister Eric Wiebes (Klimaat) bijkans het gangpad in gedrukt wordt. Kamervoorzitter Khadija Arib merkt op hoe bijzonder het is dat een initiatiefwet door zoveel partijen wordt ingediend. De Klimaatwet moet ertoe leiden dat Nederland in 2030 49 procent minder broeikasgas uitstoot dan in 1990, en in 2050 maar liefst 95 procent minder. Onder het wetsvoorstel staan de handtekeningen van VVD, CDA, D66, ChristenUnie, PvdA, GroenLinks en SP. Deze rechts-linkse samenwerking is goed voor 113 Kamerzetels.

advertentie

Gezien de overweldigende steun voor de wetstekst staat het Kamerdebat over het wetsvoorstel bol van de zelffelicitaties. Meerdere ondertekenaars voorzien een eervolle vermelding in de geschiedenisboeken. Matthijs Sienot (D66) spreekt van een ‘historische wet’, GroenLinkser Tom van der Lee beleeft een ‘unieke en historische dag’ en Eppo Bruins (ChristenUnie) verklaart: ‘Ik heb geleerd voorzichtig te zijn met het woord ‘historisch’, maar deze Klimaatwet heeft alles in zich om dat te worden.’

Het geëtaleerde enthousiasme kan de grote meningsverschillen tussen de initiatiefnemers niet verhelen. Het is al enige tijd duidelijk dat D66 en ChristenUnie veel fanatieker zijn in het nastreven van de klimaatdoelen dan CDA en VVD. Als een wetsvoorstel over zo’n controversieel onderwerp als klimaatbeleid toch brede politieke steun geniet, betekent dat meestal dat de tekst voor velerlei uitleg vatbaar is.

Pijnlijk

Die interpretatieverschillen worden tijdens het feestelijke Kamerdebat pijnlijk zichtbaar. Hoe hard is bijvoorbeeld nou de doelstelling van 95 procent uitstootvermindering in 2050? Heel hard, menen Sienot en Van der Lee. ‘Met deze wet committeren we ons aan echt ambitieuze klimaatdoelen. Geen vrijblijvend beleid meer of uitstelgedrag, maar een heldere politiek afdwingbare opdracht’, zegt de D66’er. Ook Van der Lee heeft het over ‘een wetsvoorstel dat komende kabinetten gaat binden aan de klimaatdoelen’.

VVD en CDA benadrukken daarentegen dat de gestelde klimaatdoelen slechts streefpercentages zijn. In het oorspronkelijke wetsvoorstel dat PvdA en GroenLinks enkele jaren geleden opstelden, waren die percentages een juridisch afdwingbare doelstelling. In ruil voor de handtekening van CDA en VVD hebben de andere ondertekenaars dat element laten vallen, want anders was er helemaal geen Klimaatwet gekomen. De wet legt de verantwoordelijkheid om het kabinet op koers te houden richting de CO₂-reductiedoelen nu bij de Tweede Kamer.

Maar de haalbaarheid van zachte, ‘politieke’ doelen is afhankelijk van politieke wil, en die wil lijkt bij CDA en VVD maar beperkt aanwezig. CDA-woordvoerder Jaco Geurts begint tijdens het debat al aan de stoelpoten van de Klimaatwet te zagen. ‘Het CDA wil niet dat het Nederlandse beleid erg afwijkt van het Europese beleid. Als het Europese doel lager uitkomt dan 49 procent in 2030, moeten we ook ons eigen doel kunnen bijstellen.’

Op de rem

Ook VVD’er Hayke Veldman maakt zich zorgen over ‘het gelijke speelveld’, ofwel de concurrentiepositie van het Nederlandse bedrijfsleven. Het kabinet moet desnoods op de rem gaan staan, suggereert Veldman. ‘Deze streefdoelen vormen geen verplichting die kan worden afgedwongen bij de rechter. Het is aan het kabinet om er invulling aan te geven.’ Bruins voelt de bui al hangen. ‘De wet laat ruimte om van het doel af te wijken, maar we moeten daar zeer terughoudend in zijn. Zijn de indieners het met de ChristenUnie eens dat het tussendoel in 2030 gewoon gehááld moet worden?’

Op het antwoord moet hij even wachten, want de tweede termijn van het debat volgt pas over enkele weken. Diezelfde donderdagavond voert de coalitie spoedberaad over het Klimaatakkoord-in-wording. VVD, CDA, D66 en ChristenUnie moeten het nog voor het kerstreces eens zien te worden over de klimaatmaatregelen die zij willen nemen om het streefdoel van 49 procent in 2030 te halen.

Lees het originele artikel hier.