Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII), de begrotingsstaten van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2018 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota) - Hoofdinhoud

Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 34960 XIII - Wijziging begrotingen Economische Zaken en Klimaat, Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Diergezondheidsfonds 2018 (Voorjaarsnota) i.

Officiële titel	Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII), de begrotingsstaten van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2018 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota); Memorie van toelichting; Memorie van toelichting
Document­datum	30-05-2018
Publicatie­datum	30-05-2018
Nummer	KST34960XIII2
Kenmerk	34960 XIII, nr. 2
Externe link	origineel bericht
Originele document in PDF

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Vergaderjaar 2017-

2018

34 960 XIII

Nr. 2

Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (XIII), de begrotingsstaten van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2018 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

MEMORIE VAN TOELICHTING

• A. 

  ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2018 wijzigingen aan te brengen in:

• 1. 

  de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat;

• 2. 

  de begrotingsstaat inzake de agentschappen van het Ministerie Economische Zaken en Klimaat;

• 3. 

  de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;

• 4. 

  de begrotingsstaat inzake de agentschappen van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;

• 5. 

  de begrotingsstaat inzake het Diergezondheidsfonds.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Economische Zaken en Klimaat,

E.D. Wiebes

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit,

C.J. Schouten

kst-34960-XIII-2 ISSN 0921 - 7371 's-Gravenhage 2018

Inhoudsopgave

• A. 

  ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ    HET WETSVOORSTEL    1

• B. 

  BEGROTINGSTOELICHTING    3

• 1. 

  Leeswijzer    3

• 2. 

  Overzicht belangrijkste suppletoire uitgaven-    en

ontvangstenmutaties    3

Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2018

Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (Eerste

suppletoire begroting)    3

Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2018

Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (Eerste

suppletoire begroting)    5

Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2018

Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

(Eerste suppletoire begroting)    6

Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2018

Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit

(Eerste suppletoire begroting)    8

• 3. 

  De    beleidsartikelen    9

• 1. 

  Goed functionerende economie en markten    9

• 2. 

  Bedrijvenbeleid: innovatie en duurzaam ondernemen    11

• 3. 

  Toekomstfonds    16

• 4. 

  Een doelmatige energievoorziening en beperking van

de klimaatverandering    21

• 5. 

  Meerjarenprogramma Nationaal Coördinator

Groningen    26

• 6. 

  Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij- en

voedselketens    27

• 7. 

  Groen onderwijs van hoge kwaliteit    34

• 8. 

  Natuur en biodiversiteit    35

• 4. 

  De    niet-beleidsartikelen    37

• 40. 

  Apparaat EZK    37

• 41. 

  Nominaal en Onvoorzien EZK    39

• 42. 

  Apparaat LNV    41

• 43. 

  Nominaal en Onvoorzien LNV    42

• 5. 

  De    agentschappen    43

Agentschap Telecom (AT)    43

Dienst ICT Uitvoering (DICTU)    45

Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl)    47

• 6. 

  Het Diergezondheidsfonds (DGF)    50

• B. 

  BEGROTINGSTOELICHTING

• 1. 

  Leeswijzer

Opbouw 1^e suppletoire begroting 2018

Deze 1^e suppletoire begroting geeft een geactualiseerd beeld van de begrotingsuitvoering 2018. Onderdeel B, de begrotingstoelichting, is als volgt opgebouwd:

• 1) 

  Leeswijzer.

• 2) 

  Overzicht belangrijkste suppletoire uitgaven- en ontvangstenmutaties. De belangrijkste verplichtingenmutaties zijn toegelicht in de artikelen.

• 3) 

  De beleidsartikelen. Voor ieder beleidsartikel is de tabel «Budgettaire gevolgen van beleid» opgenomen. Hierin zijn de begrotingsmutaties voor de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten weergegeven.

• 4) 

  De niet-beleidsartikelen. In de budgettaire tabellen zijn de begrotingsmutaties voor de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten opgenomen.

• 5) 

  De agentschappen. In deze 1^e suppletoire begroting zijn de aanpassingen in de agentschapsparagrafen van het Agentschap Telecom (AT), de Dienst ICT Uitvoering (DICTU) en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) opgenomen.

• 6) 

  Het Diergezondheidsfonds (DGF).

Ondergrenzen toelichtingen

Voor het toelichten van de begrotingsmutaties zijn in deze eerste suppletoire begroting de ondergrenzen gehanteerd zoals opgenomen in de onderstaande tabel.

In sommige gevallen, waar politiek relevant, worden ook posten toegelicht beneden deze ondergrenzen.

• 2. 

  Overzicht belangrijkste suppletoire uitgaven- en ontvangstenmutaties

Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2018 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (Eerste suppletoire begroting)

Bedragen x € 1.000

Toelichting Agentschap telecom

Het budget voor het Agentschap Telecom is met € 6,887 mln verhoogd voor o.a. het zaakgericht werkensysteem (Digi-AT) en voor de uitvoering van de richtlijn «netwerk- en informatiebeveiliging» die in 2018 van kracht is geworden.

TNO

Dit betreft een toevoeging van € 19 mln vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe Toegepast Onderzoek uit het Regeerakkoord ter versterking van de kennisbasis (Kamerstuk 33 009, nr. 49).

TKI-Toeslag

Dit betreft de toevoeging van € 15 mln vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe toegepast onderzoek uit het Regeerakkoord (Kamerstuk 33 009, nr. 49) voor de versterking van de PPS-toeslag regeling en de verhoging van het toeslagpercentage van 25% naar 30%.

Innovatiekredieten

Dit betreft een toevoeging vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe voor Toegepast Onderzoek uit het Regeerakkoord (Kamerstuk 33 009, nr. 49) om de verplichtingenruimte voor kredietverlening te laten stijgen van € 60 mln naar € 70 mln.

Eindejaarsmarge Toekomstfonds

De niet benutte middelen en de hoger dan geraamde ontvangsten van het Toekomstfonds in 2017 worden conform de fondsconstructie toegevoegd aan het budget voor 2018. Het betreft voornamelijk middelen voor de regelingen Dutch Venture Initiative, Seed-regeling, Innovatiekrediet, Fundamenteel en toegepast onderzoek en de Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen.

ETS-compensatie

Het in 2017 niet-gebruikte budget (€ 8,8 mln) is toegevoegd aan het budget 2018. Het budget 2018 wordt vervolgens verlaagd met € 25,8 mln door een kasschuif naar de jaren 2020 en 2021, omdat in die jaren hogere ETS-uitgaven worden verwacht. Per saldo is voor 2018 sprake van een verlaging van de raming met € 17 mln.

Regeling sportaccommodaties

Het voor de openstelling 2018 van de regeling energiebesparing sportaccommodaties benodigde budget (€ 8 mln) wordt van de begroting van het Ministerie van VWS overgeheveld naar het Ministerie van EZK.

Pallas

In 2014 is door het toenmalige EZ aan de Stichting Pallas een lening verstrekt van € 40 mln, waarvan inmiddels € 20,2 mln is betaald. Naar verwachting wordt in 2018 het restant van de lening van € 19,8 mln door Pallas opgevraagd. Omdat hiervoor geen budget beschikbaar was op de begroting is het Pallas-budget met dit bedrag opgehoogd.

Garantieregeling geothermie

RVO verwacht in 2018 verliesdeclaraties uit te moeten keren op basis van de garantieregeling geothermie. Het hiervoor benodigd budget wordt onttrokken aan de reserve geothermie.

Eindejaarsmarge meerjarenprogramma NCG

De niet benutte middelen van het meerjarenprogramma Nationaal Coördinator Groningen worden toegevoegd aan de begroting 2018. Het betreft de regelingen Verduurzaming (€ 11,7 mln), Fonds achterstallig onderhoud (€ 5,0 mln), onderzoeksbudget (€ 1,8 mln) en inzet woningmarkt en het werkbudget van de NCG (€ 2,0 mln).

Algemene verordening gegevensbescherming

Het budget voor ICT-uitgaven is opgehoogd als dekking voor uitgaven inzake de invoering van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

ICT

Er is in 2018 een extra bijdrage nodig aan het agentschap DICTU van € 22,6 mln ten behoeve van diverse ICT-ontwikkelingen bij de organisatieonderdelen van EZK en LNV. Dit wordt onder meer ingezet voor additionele capaciteit voor informatiebeveiliging (€ 7,4 mln), hogere projectkosten van de Cloudwerkplek (€ 5,8 mln), het beheer van de ToegangsVerleningsService (€ 3,3 mln) en kosten van softwarelicenties (€ 2,5 mln).

Loon- en prijsbijstelling

Bij Voorjaarsnota 2018 is loon- en prijsbijstellingstranche 2018 voor EZK en LNV uitgedeeld. De loonbijstelling betreft de vergoeding voor de stijging van de contractloonontwikkeling en de stijging van de sociale lasten en pensioenpremies voor de overheidswerkgevers. De prijsbijstelling betreft de verwerking van de stijging van de diverse prijsindexen.

Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2018 Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (Eerste suppletoire begroting)

Bedragen x € 1.000

Art. nr. Ontvangsten 2018

Toelichting

Terug ontvangen bedragen Interreg

Deze cofinancieringsmiddelen konden niet via de Managementautoriteit worden uitbetaald en zijn derhalve teruggestort naar EZK. De cofinanciering van goedgekeurde projecten zal nu via maatwerkbeschikkingen en een regeling ter beschikking worden gesteld.

Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (ROM)

Dit betreft terugontvangen bedragen van dividendbelasting (€ 1,5 mln) en hogere verwachte ontvangsten als gevolg van de van aandelenverkoop NOM (€ 3 mln), die aanvankelijk voor 2017 waren geraamd, maar bij Najaarsnota 2017 werden doorgeschoven naar 2018.

Aardgasbaten

De aardgasbaten worden naar beneden bijgesteld op basis van het besluit van het Kabinet tot beperking van de aardgaswinning in Groningen.

Onttrekking reserve geothermie

RVO verwacht in 2018 verliesdeclaraties uit te moeten keren op basis van de garantieregeling geothermie. Het hiervoor benodigde budget wordt onttrokken aan de reserve geothermie (= ontvangst).

Kasschuif egalisatieschuld NVWA

NVWA lost de egalisatieschuld voor specialties (huisvestingskosten voor o.a. laboratoria) in 2018 in één keer aan het moederdepartement af. Hierdoor zijn de ontvangsten in 2018 hoger en in de jaren na 2018 lager dan geraamd.

Belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2018 Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (Eerste suppletoire begroting)

Bedragen x € 1.000

Toelichting

Herinrichting EZK/LNV

Voor de (her)inrichting van de Ministeries van EZK en LNV wordt voor het jaar 2018 een bedrag van € 50 mln gereserveerd ten behoeve van extra personele en materiele kosten, waaronder voor ICT.

LNV eindejaarsmarge

Deze mutatie betreft de toevoeging van de eindejaarsmarge 2017 voor de programma-uitgaven van LNV.

Brexit/NVWA en ZBO's LNV

Als gevolg van de Brexit zullen de NVWA en andere landbouw gerelateerde keuringsdiensten op grond van (Europese) regelgeving extra keuringen moeten uitvoeren. Voor deze extra inzet geraamd op € 14,6 mln in 2018 moeten de keuringsdiensten extra personeel werven en opleiden.

TO2 middelen toegepast onderzoek

Betreft de toevoeging van € 13,2 mln vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe Toegepast Onderzoek uit het Regeerakkoord voor onderzoek bij de TO2 instelling Wageningen Research (Kamerstuk 33 009, nr.49).

LNV enveloppe Natuur en Waterkwaliteit

Toevoeging voor LNV van de middelen uit de Regeerakkoord enveloppe «Natuur en Waterkwaliteit» ten behoeve van het 6e Actieprogramma Nitraatrichtlijn. Het 6e actieprogramma definieert maatregelen die de standaard vormen voor duurzaam en landbouwkundig doelmatig gebruik van stikstof en fosfaat in de Nederlandse landbouw. Het 6e actieprogramma Nitraatrichtlijn is nodig om voor de periode 2018-2021 opnieuw een uitzondering («derogatie») van de Nitraatrichtlijn van de EU te krijgen.

Van TNO naar Wageningen Research

Het betreft het overboeken van kasmiddelen voor het jaar 2018 van middelen van TNO (geraamd op beleidsartikel 2) naar Wageningen Research ten behoeve van de oprichting van het Dutch Food Initiative (versterking van het voedingsonderzoek bij Wageningen Research).

Overige mutaties

Betreft diverse mutaties op de terreinen van art 6 Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij- en voedselketens en art 8 Natuur en Biodiversiteit onder andere het programma klimaat, de HGIS attaches en koerscorrecties, de High Containment Unit (HCU), de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) en de publieke dienstverlening op de kaart (PDOK).

Belangrijkste suppletoire ontvangstenmutaties 2018 Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (Eerste suppletoire begroting)

Bedragen x € 1.000

Toelichting Overige mutaties

Betreft diverse ontvangsten die verband houden met onder andere de High Containment Unit (HCU), de Centrale Commissie Dierproeven (CCD), de Rijksrederij en leges fosfaathandel.

LD O O LD O O , LD LD

LD O LD O O O

LD O LD LD O CM I LD <D

LD O LD O O o F F

CM 00 00 CM CT3 CO

LD O

co o

o o F F

LD O

co o co co

CO CM 00 CO

*— ¦«*

O 03 Csi

8 i £

F Q- O \jC

, co :

-

00    03 ¦

J, CD O) 00

S)2 .E 5

03    C/3 s>    03

CD

-Q

03 CM 00 03

T- Tt LD LD CM «-

«- 't LD LD CM «-

CM R-CO OO O 00

<0

(0

¦o

;u

O

o

-ü

c

<ü

>

c

O

O)

o

>

V

Ui

O

V

-ü

o

o

cö

V

U)

"C

3

QQ

<ü

E

c

V

V

£

o

c

o

o

O

o

"U

c

O

k.

V

c

o

'-H

o

c

3

4-

"C

O

o

CD

CO 03 03 03 CO CM

O | '

èg

Lu m

</) Q O

00    'd'    O    CD    00

LD    OO    03    03    OO

CO    r-•    r-    CD    00

CT3    <J>    03

03

>

CD

ë 1

i E =

¦ 2 >

• - 

  CD -•^>

O)

• 0) 

  JC.

+- CD F

¦C o >

O N I' M O

L O 7

73T3 5 O. C < O O Q_

% ë 8 &

o 0 w L o -S E o

> C ^ CD 42 CD — C/3

2 3 CD JJR

CD 03 "P

£ ö o

CL

CL

CD

E

CD

C

03

• : 

  TO

ïo

o

00

T3 0) J

03::

CÜ < c

;u 5 :

^ C/O 3 O CQ

• : 

  < o

® 03

I i

o

c z

«5 W

CO ® C/3

SJ|

SS j= o ; Epï! 5 o z :

ONTVANGSTEN    31.062    31.062    31.062    31.062

Ontvangsten ACM    162    162    162    162

High Trust    30.200    30.200    30.200    30.200

Diverse ontvangsten    700    700    700    700

Toelichting op de verplichtingen

• - 

  Het kabinet heeft in 2017 totaal € 26 mln beschikbaar gesteld voor het aanpakken van cyberspionage en -sabotage, de bestrijding van cybercrime, en het opzetten van een Digital Trust Centre (DTC) om MKB-bedrijven in staat te stellen hun eigen cybersecurity te organiseren. Hiervan is nu € 2,5 mln structureel beschikbaar op de EZ-begroting.

Bij artikel 1 is nu de volgende reeks opgenomen: € 1,5 mln voor 2018, € 1,1 mln voor 2019, € 1,3 mln voor 2020 en voor de verdere jaren € 2,5 mln. Voor de jaren 2018 t/m 2020 is een deel van het budget geboekt op het subsidie instrument Cybersecurity:€ 0,4 mln voor 2018, € 0,4 mln voor 2019 en € 0,2 mln voor 2020. Met ingang van 2019 is op dit artikel een nieuwe begrotingsreeks toegevoegd voor Cybersecurity. De reeks start in 2019 met een budget van € 1,5 mln oplopend tot € 3,5 mln structureel vanaf 2022. Dit budget is voor werkzaamheden op het gebied van Cybersecurity campagnes, en veilige ICT producten.

• - 

  De bijdrage aan het Agentschap Telecom is met € 6,9 mln. verhoogd. Dit betreft onder meer het budget (€ 4,3 mln) voor het zaakgericht werkensysteem (Digi-AT). Ook is budget uitgetrokken voor de uitvoering van de richtlijn voor netwerk- en informatiebeveiliging die in 2018 van kracht wordt (€ 2,4 mln). De verhoging voor 2019 bedraagt € 3,3 mln en € 4,0 mln voor de volgende jaren. Het Agentschap is aangewezen als toezichthouder inzake de richtlijn voor netwerk- en informatiebeveiliging.

Toelichting op de uitgaven

Zie toelichting bij verplichtingen.

CO o © l

¦ö (ij m ;

§ J?— ¦

£ II

0)

00 O r-

o ^

r» o-

«- <D

00 O O 00 O 00 O 000 00 o oo

CO LO <Ö CO

OO O O LO h- 00 O 00

00 00 o co

F LD <D 00

LDC\l(0<0<000(0<—

¦<tOOLOOO<Da>00

LO^pp*d;pa>r'-_:

¦*t F « ro F F ^

CNJ    h-    LO    t-    LO

Tt    0    0    0    OJ

OJ    Csl    OO    00    OO

C\ CN CN CN

00 LO *— LO

o oo os] r^-

00 00 Os] o>

<- oo <o r*-00(0^—10 o- oo o <o

c

V

E

O

c

k.

V

¦ü

c

o

T3 A ®

g 0)2

S *t m co ro >

FT

A 4.

® oo

00 LO r- LO

o oo os] r^-

00 00 Os] o>

<- oo <o r*-

OO (O LO

r». oo o <o

;u

o

o

-ü

c

<u

>

c

O

Uf

o

>

O

Ui

<ü

<ü

3

3

¦u

C

O

<u

>

o

c

c

ij

O

O

-ü

c

O

>

-O X U>

c E- c

03 ®

~ £

GO

(13 0

E

os cr

]s

o S

0 0

F ⁰³ F- o

coLO^-LOT-oo<or^

tOOOOslOOOO<0^-LO

oooosir'-o-ooo<o

V

3)

¦ü

3

QQ

¦ü

• 0) 

  3

00    £

.    ©

CM    B

O

Z ®

LU \p

O O Z E F ©

O c o! £

CC o

LU O

> ^

J O C

< > 0 P 0 E t O 0

D £ B

w    ©    o    ;>

03    o    .E    O    .©

• - 

  ~    C    ^2-    c

t    ©    o    o

r>    »-    03    >-

O C O

O m (/) o O ¦

o

cc

¦- _#0

03 T3

o.-2

o 0

C

. 0 0

02 W o O © o .F

.E o

O Lü

c cc O cc

|-LUCQÜLUü£ffi>0

—¹ i- 'i'

_ po®

— ¦— 0 2 Q.

© -Q _Q 0 c .2 ~ " Ö3 -J= 03 0 © 0 CC 5 CC

SCSI

l-C (Cl,

> o o y. i

m © © _Q > >-

Bijdragen aan agentschappen    112.631    - 8.504    104.127    108.127    - 158    107.969    3.597    4.203    2.753    2.504

Bijdrage RVO.nl    85.789    - 5.860    79.929    83.929    9.653    93.582    3.524    4.203    2.753    2.504

Bijdrage Agentschap Telecom    2.873    - 1.244    1.629    1.629    73    1.702    73

Bijdrage Logius    2.269    - 1.400    869    869

Invest-NL i.o.    21.700    21.700    21.700    - 9.884    11.816

oo lo r-. 00 CM 00 I OO CM

o o

CO CO CO CO

CO CO CO O)

«- 00 <D <D

O CM h- a>

r-" Ö LO ^ r- '

O LO CM CM

COCMi-lDOO'-'S-N cor--G><— cocoo>o> cooqcMCMCMcqcqcp

LO <73* CO* r- CO CO 00* LO

o> o o «- o o ¦«too

CO    ID    r    o    M

*t    I^s-    CM    LO    CM

O    CM    00    I^s"    LO

$ © £ gg

*¦£ Q- O 7=

, CD ;

-

00    03 ¦

©-S i>£^:

03 — — O

3 o ° :

0 CD

E c

03 CD

CO    O    LO    O    CM

I^s*.    LO    00    O    CO

03    *-    00    00

OLOCOO)

I^s*. oo «- <o oo co cm o>

oj CM LO

O LO CO O

I^s*. oo «- co

00 CO CM o> CN CM LO

O LO CO o

I^s*. oo «- co

LO CO a> 03

r*' cm o ^

T3 I— c I—

So

g-i

• G) 

  03 i_ 03 CD CD 0 CD

¦o -o E

o o

CO CO CO CO

o o

CO CO CO CO

o o

CO CO CO CO

¦Ö E

LO    CM    CO    LO    O

o>    cm    o    «-    r^-

co    o    oq    ^    q

¦^    Ö    «—    -d-

CO    ^    O    CO

LO    CM    CO    LO    O

o>    cm    o    «-    r^-

co    q    oo    ^    q

¦^    Ö    «—    -d-

CO    ^    O    CO

LO    CM    CO    LO    O

o>    cm    o    «-    r^-

CO    O    00    ^    o

CO -a- O CO

¦    cc

¦    < ¦

“ -b O ¹

85 li

c q o 77 .

ib    0    .2, O)

y    >    0    0

o    Q    o    0    03    03

q    id-    0    ¦£    o    o

(/>    CM    Q.    •-    -O    -o

Q_    O    O    O    (O'    (O'

CL    I—    I—    CC    M    oo

I^s*. O O ¦«too LO O O

I^s*. o o ¦«too LO O O

I^s*. O O ¦«too LO O O

LD

I—

w

z

p ^

z 5

O oo

0

— T3 0 C

C0 0)<-0<-*t D) CM LO CO O O 00 MOO

C0<3>«—0«— M- (3) CM LO CO O O 00 MOO

C0 0)<-0<-M- (3) CM LO CO O O 00 MOO

T3 0

© 5

• = 

  o 'u ,® ö g £ S£2> 8

0 CD ^ SZ C/3 O *- 03 o -3*C

CD C 3 ~

U U C J C

Toelichting op de verplichtingen

Het verplichtingenbudget is toegenomen met € 256,2 mln. De belangrijkste wijzigingen betreffen:

• - 

  Een verhoging van het garantieverplichtingenbudget van € 200 mln voor NESEC in het kader van de afwikkeling van garanties voortvloeiend uit het aanvullend actieplan MKB-financiering uit 2014. Dit betreft een deel van de niet benutte garantieruimte uit 2017.

• - 

  Een toevoeging van € 53,3 mln mln vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe Toegepast Onderzoek uit het regeerakkoord (zie Kamerstuk 33 009, nr.49). Dit betreft bijdragen voor TNO (€ 19 mln), TO2 instituten Marin, Deltares en NLR (€ 9,8 mln), PPS-toeslag regeling (€ 15 mln), de regeling MKB innovatiestimulering topsectoren (€ 2 mln) en Startups, SBIR, Techniekpact en Valorisatie (€ 7,5 mln).

• - 

  Een overheveling van € 9 mln naar het Ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking voor de internationale ontwikkelactiviteiten in het kader van de oprichting van Invest-NL.

• - 

  Een bijdrage van het Ministerie van Financiën (€ 7 mln) en het Ministerie van Jusititie (€ 2 mln) voor de bouw en vulling van het UBO-register (Ultimate Beneficial Owner-register).

• - 

  Een toevoeging aan de begroting van EZK vanaf de aanvullende post bij Financiën van € 2,6 mln ten behoeve van de tegemoetkoming stormschade BES-eilanden. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat in afstemming met het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stelt namens het kabinet eenmalig € 2,6 mln. (waarvan € 0,125 mln. uitvoeringskosten) beschikbaar als compensatie voor inkomstenderving voor ondernemers in de toeristische sector.

Toelichting op de uitgaven

Opdrachten

Invest-NL i.o. (€ 5,1 mln): Dit betreft met name de toevoeging van de niet benutten middelen uit 2017 (€ 4,6 mln). Met ingang van 2019 is op dit artikel een nieuwe begrotingsreeks toegevoegd voor Cybersecurity. De reeks start in 2019 met een budget van € 3,5 mln oplopend tot € 5,5 mln structureel vanaf 2022. Dit budget is voor werkzaamheden op het gebied van Cybersecurity kennis en Innovatie.

Bijdragen aan agentschappen

Bijdrage RVO.nl (€ 9,7 mln): Dit betreft overhevelingen van budget ten behoeve van de opdracht aan RVO.nl in 2018 voor het uitvoeren van diverse regelingen en activiteiten. Dit betreft onder meer: werkzaamheden van het octrooicentrum (€ 1,1 mln); werkzaamheden van het Nederlands Investeringsagentschap (€ 4,1 mln); werkzaamheden van de NFIA in het kader van het aantrekken van bedrijven naar aanleiding van de Brexit en de komst van het EMA (€ 1,1 mln); loon en prijsbijstelling en compensatie voor de euro/dollar-koers ten behoeve van de NFIA en het Innovatie Attaché-netwerk(€ 1 mln); het toevoegen van de eindejaarsmarge voor het Innovatie Attaché-netwerk (€ 0,4 mln); werkzaamheden voor Ruimte in Regels, Digital Gateway en de Hannover Messe (€ 0,7 mln); werkzaamheden voor het Nationaal Landingspunt (€ 0,3 mln), Ideas from Europe (€ 0,2 mln), de Energietransitiefaciliteit (€ 0,1 mln) en Caribisch Nederland (€ 0,1 mln); de uitvoering van de regeling MKB-stimulering Topsectoren, Global Stars en SBIR (€ 0,3 mln) en werkzaamheden ten behoeve van HTSM internationalisering en Interreg (€ 0,1 mln).

Invest-NL i.o. (- € 9,9 mln): Dit betreft in het bijzonder de overheveling van € 9 mln naar het Ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking voor de internationale ontwikkelactiviteiten in het kader van de oprichting van Invest-NL.

Bijdrage aan ZBO's/RWT's

TNO (€ 17,6 mln): Dit betreft een toevoeging van € 19 mln vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe Toegepast Onderzoek uit het Regeerakkoord ter versterking van de kennisbasis (Kamerstuk 33 009, nr. 49). Daarnaast is het budget van TNO gecorrigeerd voor het Dutch Food Initiative dat is overgeheveld naar beleidsartikel 6 Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij- en voedselketens van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Kamer van Koophandel (€ 10,5 mln): Dit betreft de bijdragen van het Ministerie van Financiën (€ 7 mln) en het Ministerie van Veiligheid en Justitie (€ 2 mln) voor de bouw en vulling van het UBO-register.

Daarnaast is budget toegevoegd voor het programma NL-groeit (€ 0,8 mln) dat door de KvK wordt uitgevoerd. Voor de inputfinanciering van het handelsregister, beheerd door KvK, is € 0,8 mln bijdrage van de gemeenten aan het budget toegevoegd.

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

PPS-toeslag (€ 15,5 mln): Dit betreft in het bijzonder de toevoeging van € 15 mln vanuit de middelen op de aanvullende post in het kader van de enveloppe toegepast onderzoek uit het Regeerakkoord (Kamerstuk 33 009, nr. 49) voor de versterking van de PPS-toeslag regeling en de verhoging van het toeslagpercentage van 25% naar 30%.

TO2 (€ 9,8 mln): Dit betreft de toevoeging van € 9,8 mln vanuit de middelen op de aanvullende post in het kader van de enveloppe toegepast onderzoek uit het Regeerakkoord (Kamerstuk 33 009, nr. 49) voor de versterking van de kennisbasis van de TO2-instituten (MARIN (€ 2,7 mln, Deltares € 4,2 mln, NLR € 2,9 mln).

Ruimtevaart ESA (- € 13,4 mln): De bijdrage voor het General budget en Kourou ten behoeve van 2018 (€ 13,8 mln) is reeds eind 2017 verstrekt. Als gevolg daarvan kan de uitgavenraming voor Ruimtevaart in 2018 verlaagd worden.

Toelichting op de ontvangsten

Rijksoctrooiwet (€ 5,2 mln): Dit betreft een verhoging van de raming van de octrooiontvangsten op basis van de gerealiseerde ontvangsten in de afgelopen jaren.

Diverse ontvangsten (€ 10,7 mln): De belangrijkste mutaties betreffen:

• - 

  een bijstelling van de ontvangsten voor Interreg met € 4,1 mln. Deze cofinancieringsmiddelen konden niet via de Managementautoriteit worden uitbetaald en zijn derhalve teruggestort naar EZK. De cofinanciering van goedgekeurde projecten zal nu via maatwerkbe-schikkingen en een regeling ter beschikking worden gesteld.

• - 

  een terugontvangst van € 2 mln als gevolg van vaststellingen van de subsidiebeschikkingen over de periode 2007-2013 in het kader van het Interreg IVa programma Duitsland-Nederland. Er werden minder middelen ingezet voor deze programma's dan oorspronkelijk toegekend.

• - 

  een terugontvangst van € 1,4 mln in het kader van verstrekte opdrachten aan Logius. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de kosten voor beheer en de exploitatie e-herkenning lager uitvielen dan de oorspronkelijke opdracht.

• - 

  een terugontvangst van € 2,8 mln in het kader van het afsluiten van de opdracht aan RVO.nl ten behoeve van het reeds beëindigde programma Pieken in de Delta. De met het programma gemoeide uitvoeringskosten vielen lager uit dan oorspronkelijk was geraamd.

Toelichting op de begrotingsreserves

Voor de begrotingsreserves worden nu nog geen stortingen en onttrekkingen voorzien.

Begrotingsreserve Borgstelling MKB-kredieten (BMKB)

Bedragen x € 1.000

Stand 1/1/2018    69.780

• + 

  Geraamde storting - Geraamde onttrekking

Stand (raming) per 31/12/2018    69.780

Begrotingsreserve Garantie Ondernemingsfinanciering (GO)

Bedragen x € 1.000

Stand 1/1/2018    65.052

• + 

  Geraamde storting - Geraamde onttrekking

Stand (raming) per 31/12/2018    65.052

Begrotingsreserve Groeifaciliteit

Bedragen x € 1.000

Stand 1/1/2018    18.313

• + 

  Geraamde storting - Geraamde onttrekking

Stand (raming) per 31/12/2018    18.313

Begrotingsreserve Garantie MKB-faciliteiten

Bedragen x € 1.000

Stand 1/1/2018    9.041

• + 

  Geraamde storting - Geraamde onttrekking

Stand (raming) per 31/12/2018    9.041

CO 03 CO «“

co C\J CO c\j

CD — b,

55 S; 0 l

Ö ® C

• a. 

  o

¦a rn CQ :

g s>£2 ¦

»II

D 1 » = 0=2 ÏSS

^    03 CO

~ o +

o - ^ 03

o

-Q

oo

h- h- CD LO cm    co

<D    c\I

*- 03

«- c\i

CD CD 03 h-cm r*- r*- r*-

03 03 h- r-03 LO

r-. o cd cm

co cm N

r^- o cd cm

03 LO CO CM CM

i -5 E

CO 0

E

&??

(Ü

^ o

oa

03 2 CD ^

CO h- CM N

h- O CD CM

V

Si

c

<u

>

c

V

s>

o

>

V

s>

V

S)

¦u

3

GO

(A

¦u

c

o

=4-

t!

E

o

V

o

o I '

LU n. .

> D :

O 1 z n

CC ! LU

1    1

n:j

ü £ 1 m g J *1 :

2    > : _c » £ 1 ® 3 .£>;

S’ E "O . ¦E S •¦ c +¦* — ¦ 0 C/5 O -I — >

— cm

(Ü c ^

CO 0

O

CC

LU

a z o ¦

I—

(/)

2'

Ü C — -C >

Q LU cc w U .

.. ^ E

0 0 o. Jti o +¦> 'O CO Q. Jt

IlllrS, >

0cwoo_^jc ^

O £cc> co Z ^    =

J2

o

5!»

i    r-

• : 

  S. E

> O (/)

M    ¦§ CC ®

• = 

  W > S

Bijdragen aan agentschappen    6.794    6.794    6.794    610    7.404

, CD ;

-

00    03 ¦

03 — — O

3 o ° :

CD CD

E c

03 CD

03

in £

Q

2

<

P

(/)

LU

CO

i:

5 y;

i- o !

w z i

11 >

H CD I

^Z ^

o ^

CD

|

c

O

_03

03 — C Q-O Q-*03 ^ CD

cn

CD

O 00 O O 00 O

oo <o *—

O 00 o O 00 o oo <o *—

O 00 o O 00 o oo <o <-

O 00 o O 00 o 00 <D <-

ö a>

03

.0

T3

CD

9

o

2

Ü

2

cc

LLj

o

2

<

2

£ ¦* Q3

“ (U n

CD

_ 03

O 5

2 & <-> j?

• - 

  cn w u. <

1?

£ 03

-E (/) :

2 -

LU «3

ZUJ ”    ” WJ

_ J 03    Ö) cc

• U. 

  UJ C

LU

ll

CD 03

E 9

> 0)"° ® ¥ m C D

j= O =3 ^C

O +3 LL O

Toelichting op de verplichtingen

Het verplichtingenbudget is toegenomen met € 131,1 mln. Dit wordt veroorzaakt door in het bijzonder de volgende bijstellingen:

• - 

  Het opvragen van de eindejaarsmarge 2017 en de hoger dan geraamde ontvangsten in 2017 (in totaal ruim € 90 mln). Dit betrof verschillende regelingen: Innovatiekrediet (€ 1,9 mln), Vroegefasefinanciering (€ 2,1 mln), Seed (€ 21,6 mln), Kapitaalverstrekking in Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (€ 2 mln), Startups/mkb (€ 12,2 mln) Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek (16,8 mln), Onco research (€ 12,5 mln), Smart Industry leningen (€ 7,6 mln), Smart Industry subsidies (€ 3,7 mln), NL-Californie Duurzaam E-mobility fund (€ 10 mln).

• - 

  Het verplichtingenbudget van het Innovatiekrediet is met € 33,9 mln verhoogd. € 23,9 mln hiervan betreft een technische correctie om het verplichtingenbudget in lijn te brengen met het beschikbare kasbudget. Daarnaast is in 2018 € 10 mln verplichtingenbudget toegevoegd vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe voor Toegepast Onderzoek uit het Regeerakkoord (Kamerstuk 33 009, nr. 49) om de ruimte voor kredietverlening te laten stijgen van € 60 mln naar € 70 mln.

• - 

  Het verplichtingenbudget voor Vroegefasefinanciering en voor Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek is technisch gecorrigeerd om de verplichtingen in lijn te brengen met het beschikbare kasbudget (€ 1,6 mln respectievelijk € 4,9 mln). Daarnaast vond een desaldering van het budget voor Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek plaats, omdat twee projecten van de regeling Toekomstfondskrediet Onderzoeksfaciliteiten, waarvoor reeds voorschotten waren verstrekt, niet zijn doorgegaan. De terug ontvangen middelen (€ 1,8 mln) zijn via een desaldering van de ontvangsten en uitgaven verwerkt in de begroting.

• - 

  Vanuit het budget voor Smart Industry (subsidies) is € 1,35 mln via het Provinciefonds beschikbaar gesteld aan de provincies Zuid-Holland, Overijssel en Gelderland voor de opzet van een Smart Industry Hub.

Toelichting op de uitgaven

De uitgaven zijn in totaal met circa € 103 mln toegenomen. De belangrijkste mutaties betreffen:

Volledig revolverend

Dutch Venture Initiative/Fund of funds (€ 22,4 mln): Dit betreffen de niet benutte middelen uit 2017. Deze worden toegevoegd aan het budget voor 2018 voor de uitfinanciering van de aangegane verplichtingen.

Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (€ 4,3 mln): Dit betreft de niet benutte middelen van 2017 die worden toegevoegd aan het budget van 2018. Hiervan wordt € 2 mln ingezet voor het Investeringsprogramma Zeeland in Stroomversnelling. De uitwerking van het Zeeuwse Innovatiefonds, waarin EZK zal participeren, wordt in 2018 afgerond.

Gedeeltelijk revolverend

Innovatiekrediet (€ 19,9 mln): De niet benutte middelen uit 2017 (€ 10 mln) en de hoger dan geraamde ontvangst (€ 1,5 mln) zijn aan het budget van 2018 toegevoegd. Daarnaast is € 8,5 mln beschikbaar gesteld vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe voor Toegepast Onderzoek uit het Regeerakkoord (Kamerstuk 33 009, nr. 49)

Risicokaptiaal (seed capital) (€ 26 mln): De niet benutte middelen in 2017 (€ 33,3 mln) en de hoger dan geraamde ontvangsten in 2017 (€ 4,4 mln) zijn toegevoegd aan het budget van 2018. Daarnaast is ruim € 11 mln kasbudget doorgeschoven naar latere jaren en is € 0,5 mln beschikbaar gesteld voor de uitvoeringskosten van RVO voor deze regeling.

Investeringen in fundamenteel en toegepast onderzoek (met vermogens-behoud)

Fundamenteel en toegepast onderzoek (€ 24 mln): De niet benutte middelen in 2017 (€ 19,7 mln) zijn toegevoegd aan het budget voor 2018. Deze middelen worden aangewend voor de uitfinanciering van de regeling Toekomstfondskrediet Onderzoeksfaciliteiten en de regeling Thematische Technology Transfer. Daarnaast is € 2,4 mln toegevoegd vanuit het budget voor Smart Industry (leningen). Deze middelen worden ingezet voor de regeling Thematische Technology Transfer. Tot slot heeft voor € 1,8 mln een desaldering van het budget plaatsgevonden (zie toelichting bij de verplichtingen)

Onco Research (€ 2,5 mln): Voor Onco Research werden in 2017 nog geen committeringen aangegaan waardoor ook het bijbehorende kasbudget doorschuift naar 2018. Naar verwachting zullen de committeringen in het kader van Onco Research in 2018 plaatsvinden.

Smart Industry (leningen) (- € 2,7 mln): Dit betreft in het bijzonder een overheveling van € 2,4 mln ten behoeve van de regeling Thematische Technology Transfer.

Subsidies

Smart Industry (€ 3,3 mln): Uit de eindejaarsmarge 2017 is € 4,7 mln aan het budget van 2018 toegevoegd. Hiervan is € 1,2 mln bestemd voor de uitfinanciering en de uitvoeringskosten van de regeling Smart Industry Fieldlabs die in 2017 is opengesteld. De overige € 3,5 mln is gereserveerd voor de uitvoering van de Implementatieagenda Smart Industry. Ten behoeve hiervan is reeds € 1,35 mln via het Provinciefonds beschikbaar gesteld aan de provincies Zuid-Holland, Overijssel en Gelderland voor de opzet van een Smart Industry Hub.

Toelichting op de ontvangsten

Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen (€ 4,5 mln): Dit betreft terugontvangsten van dividendbelasting (€ 1,5 mln.) en hogere verwachte ontvangsten als gevolg van de aandelenverkoop NOM (€ 3 mln), die aanvankelijk voor 2017 waren geraamd, maar bij Najaarsnota 2017 werden doorgeschoven naar 2018.

Toelichting ijklijn gasbaten

Het Toekomstfonds wordt mede gevoed met eventuele meevallers uit de aardgasbaten. Er is sprake van meevallers wanneer de gerealiseerde aardgasbaten in een bepaald jaar hoger zijn dan de aardgasbaten zoals die voor dat betreffende jaar geraamd zijn in de Miljoenennota 2015. Deze raming wordt herijkt als er beleidsmatige aanpassingen van de gasproductie plaatsvinden (Kamerstuk 34 000 XIII, nr. 5).

De relevante ijklijn die van invloed is voor de bepaling van de voeding van het Toekomstfonds is vastgelegd en toegelicht in de EZK-begroting 2018 (p. 72).

In de kamerbrief van 29 maart jl. heeft het kabinet toegelicht de gaswinning uit het Groningenveld op zo kort mogelijke termijn volledig te beëindigen (Kamerstuk 33 529, nr. 457). Hierdoor vallen de aardgasbaten lager uit dan eerder bij de Miljoenennota 2018 werd verwacht. Deze beleidsmatige aanpassing van de gasproductie heeft effect op de ijklijn die van invloed is voor de bepaling van de voeding van het Toekomst-fonds.

Naar aanleiding van de bovengenoemde wijziging bij Voorjaarsnota 2018 is er sprake van meevallers voor het Toekomstfonds wanneer de gerealiseerde gasbaten in een bepaald jaar hoger zijn dan de gasbaten zoals in onderstaande tabel is opgenomen (stand actuele ijklijn aardgasbaten Voorjaarsnota 2018).

Bedragen x € 1 mln

Deze actuele ijklijn wijkt af van de raming van de aardgasbaten op beleidsartikel 4 omdat voor het Toekomstfonds alleen de beleidsmatige aanpassingen van de gasproductie van toepassing zijn. Bij het vaststellen van de gasbatenraming op beleidsartikel 4 spelen onder andere de beursprijs van TTF-gas, de euro/dollar koers en de olieprijs een rol. Deze blijven bij de berekening van de ijklijn voor het Toekomstfonds buiten beschouwing.

CO o © $

(O CO CO r*. lo co (O LO C\j

o 03 O O £si o o o Co 03 LO <0

o o co <o *-

O O LO 03 CO ©Oh'Dt-cd 03 03 Ó 03

o o

O 03 O LO

cq oq

03 03

U)

c

'Z

O

"U

c

<u

O

>

<u

<u

V "C c

<u

>

Ü)

c

2

V

a

v

-ü

c

O

Ü)

c

c

.2

N

o

o

>

o

v

-Q

c

<u >

c

O

a>

o >

O

a>

o ±

U) “

V

c

V

o

3)

o © E Q- o ¦

¦Ö (Jj m ;

g J? — '

£ II

0

ti

CO 03 >

¦B o +

O CM c.

03

0)

oo

^ LO U} 00 CO CO ^ 0 CO

O 00 CO CO CM O r- f-. ^ id co o

03 O CO

03 r-

O 00 O O CM (O O O CO 03 LO CO

O 00 O O C\l (O O O Co 03 LO rt 00 CM 03

<03

U3

LO h- 03 03 03 00 CM 03 03

cq oq

03 03

o ^

O CM

o <o

i -5 E

(13 0

E

¦a

c i_

0    03

o ®

O) £

5 5

(O O N r** o o

CM (O O

id to n o <o 00

O r-

nop OO>N r q N d lo <d

Tt 1^- C\

03

o 00 o o Csi CO o o cq 03 lo oq 00 CM r- C0

O P 03 LO <0 O CO 03 O LO

Uj

03

s

CO

¦p

a>

a>

¦u

3

CQ

<0    2.

£    o

_    **

• • 

  i

o    a

^    3

c    ^w

«    3

LU    Ï

.    ©

*    ^

Q.

0

Z 0

LU 'J3

O C

Z 5

0 .

03 Uj 0 Ö3

Q

03

t    03    Z

o    c    5    ~

—11    o    <    o    c

^    >    <    >    0

• & 

  m    U    m    P

"Ö ° “n

¦¦r 0 S

^w 0 ?

-a q_ j0

,® Ö3 £

g's.i S' .£ .©

Uj g3 03

9 o 0

CO c _c I Uj LU

^; Uj Ö3 :

Q P '•

'p 0 :

B § ;

• - 

  c    p    5    ;

03    t    £    -Q    ,

£    2Q    C    CP    '

o    lu    i    «5    i    c

0 00 0 0 0 Q 0 ~0

£ LU CC ~ 0    ^    f- tl o = o

¦S .2

0 T3

¦0 07

loos o 0 :=* rr o 0<J> o i/)(/)(/)xi<a]ÏUi2U(/)

-o "o Sj

c c -2 —

0 C X LU

O 0

.£ 03

'0

” 0 0 > O O

Garanties    4.700    4.700    4.700    3.591    8.291

Aardwarmte    0    6.000    6.000

, CD ;

-

00    03 ¦

03 — — O

0 3 o ° :

0 CD

E c

03 CD

00 <

00 h-CO

co co

oo r*-

CO

co <o

LO OO O

^ M O LO CO LO

CO 03 ^ 00 CO LO

«- h- o

03 <- O

«- 03 LO

*- h- o

03 ï— O

«- 03 LO

CNJ 03 LO csl

CD '-P 0 v> 03 -C CD c -O N C

c E o E

0    0 -Tj

-ö c 9-

«5 °.i

« ¦“ 5 co ¦O O | c J 5- 2 o o 0

O O (/) -> CL

0 S o <2 > E ¦

CO    CO    LO    LO    CM

o    r*-    r*-    «-    <o

I^s-    CM    I^s-    CM

CO    CO    00    LO    '

O    I"*-    CM    «-    ¦

h-    CM    0    CM    ¹

00    CO    OO    LO    '

O    I"*-    CM    «-    ¦

h-    CM    LO    CM    '

O 00 LO ' CM CM i— ¦ CM LO CM '

oo co o o o

GC CC

o o 00 o

03 r*-

o o 00 o 03 r*-

o o oo o 03 r*-

o o 00 o 03 r^-

.£ C

N <

C

«3 O 0

W U Xi '

• = 

  .2 E =5

Si. o 0 o

¦o o O O

:=¦ o z Z

QJÜhh

|U

0

0)

0

Q.

O

O

ü

I^s» 00 03 LO LO 03

oo co co

O O LO O LO

¦*t I^s- CM T-

LO CO 0-«- LO LO 00 oo ^

LO 00 h-«- LO LO

oo oo ^

t- LO CO co lo r^-r*. oo oo

00 O 00 r- o O

¦=L    ®

c 3

«3 V)

«3 0    0

c '-K o .£

0 «3 zi

Ö3.S2 £ CD

«3 C ^ £

4; «5 ^ 0

~ S>u

CO O 111 0

q q q q co o cm ^ o

q q q q co o cm ^ o

UJ £

O 0

w {8

O 03

° €

• O) 

  O

LU

I—

«/)

o

z

§<

p

O O

~    03 03

g ;

03 CD

03

C 1C 0 0

-Q V Q. C

o o

D tc C j_ "O < O LU

S> 5 g c ,> ° c 0) o 2!

è |

b

Toelichting op de verplichtingen

Voor een toelichting op de verplichtingen wordt verwezen naar de toelichting op de uitgaven.

Toelichting op de uitgaven

MEP

Op de uitfinanciering van de MEP is sprake van lagere uitgaven van € 35,2 mln omdat een aantal subsidies lager is uitgevallen dan gepland. Deze meevaller wordt overgeheveld naar het budget voor de SDE+, zodat het beschikbaar blijft voor het subsidiëren van duurzame energieproductie.

SDE

De verhoging van het SDE-budget met € 14,3 mln heeft betrekking op de verwachte uitgaven ten behoeve van het flankerend beleid SDE+ (inclusief Wind op Zee). De verhoging is gedekt uit het SDE+-budget.

SDE+

De verlaging van het SDE+-budget met per saldo € 49,4 mln heeft verschillende oorzaken:

• • 

  Een afname door overheveling van € 10,2 mln naar de begroting van het Ministerie van Defensie als bijdrage aan de kosten van de vervanging van de radarinstallatie bij De Kooy die noodzakelijk is vanwege de aanleg van windparken in Friesland en Noord-Holland.

• • 

  Een afname door dekking van het tekort van € 75 mln op het budget voor de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE).

• • 

  Een afname door dekking van de kosten van het flankerend beleid SDE+ 2018 van € 14,3 mln.

• • 

  Een afname door overheveling van € 0,8 mln naar het RVO-uitvoeringsbudget ter dekking van extra uitvoeringskosten voor de SDE+.

• • 

  Hiertegenover staat een ophoging van het budget door toevoeging van de meevallers op het MEP-budget (€ 35,2 mln) en een toevoeging van het budget voor de Hernieuwbare Energieregeling HER (€ 15,7 mln).

Regeling sportaccommodaties

Het voor de openstelling 2018 van de regeling energiebesparing sportaccommodaties benodigde budget (€ 8 mln) wordt van de begroting van het Ministerie van VWS overgeheveld naar het Ministerie van EZK.

ETS-compensatie

Het in 2017 niet-gebruikte budget (€ 8,8 mln) is toegevoegd aan het budget 2018. Vanwege de voorziene benutting van de ETS-middelen is tevens een kasschuif doorgevoerd. Het budget 2018 wordt daartoe verlaagd met € 25,8 mln door een kasschuif naar de jaren 2020 en 2021, omdat in die jaren hogere ETS-uitgaven worden verwacht.

InvesteringsSubsidie Duurzame Energie (ISDE)

De voor de ISDE benodigde budgetten worden tot op heden jaarlijks gedekt uit het budget dat voor duurzame energieproductie beschikbaar is. Daarom vindt een overheveling van € 75 mln vanuit het SDE+-budget naar het ISDE-budget plaats.

De verlaging met € 15 mln heeft betrekking op het budget voor de Demonstratieregeling Energie-Innovatie (DEI). Deze verlaging wordt ingezet ter dekking van de hogere uitgaven van de Tenderregeling Energie-Innovatie (TSE), die gefinancierd wordt uit het budget voor Topsectoren Energie. Op het budget voor de Topsectoren Energie is ook sprake van een bijna even grote meevaller op de Hernieuwbare Energieregeling HER, die beschikbaar moet blijven voor duurzame energieproductie en daarom wordt toegevoegd aan het SDE+-budget (zie aldaar).

Pallas

In 2014 is door het toenmalige EZ aan de Stichting Pallas een lening verstrekt van € 40 mln, waarvan inmiddels € 20,2 mln is betaald. Naar verwachting wordt in 2018 het restant van de lening van € 19,8 mln door Pallas opgevraagd. Omdat hiervoor geen budget beschikbaar was op de begroting is het Pallas-budget met dit bedrag opgehoogd. De beleidsmatige verantwoordelijkheid voor Pallas is door de Minister van EZK overgedragen aan de Minister voor Medische Zorg (vanwege de focus op medische isotopen), maar het beheer van de lening aan Pallas blijft bij EZK.

Toelichting op de ontvangsten

Aardgasbaten

De aardgasbaten worden naar beneden bijgesteld op basis van het besluit van het Kabinet tot beperking van de aardgaswinning in Groningen.

Onttrekking reserve geothermie

RVO verwacht in 2018 verliesdeclaraties uit te moeten keren op basis van de garantieregeling geothermie. Het hiervoor benodigde budget (€ 6 mln) wordt onttrokken aan de reserve geothermie (= ontvangst).

Toelichting op de begrotingsreserves

Begrotingsreserve Duurzame energie

Bedragen x € 1.000

Stand 1/1/2018 + Geraamde storting - Geraamde onttrekking Stand (raming) per 31/12/2018

1.774.666 51.000

• - 

  73.000

1.752.666

De begrotingsreserve voor duurzame energie is bestemd voor onbesteed gebleven middelen als gevolg van vertraging bij of het niet doorgaan van projecten waaraan subsidie is toegekend op basis van de MEP, de SDE, de SDE+ of de ISDE. Via de reserve blijven deze middelen ook in de toekomst beschikbaar voor het stimuleren van hernieuwbare energieproductie. In 2018 zal naar verwachting zo'n € 51 mln onbenutte (kas)middelen in de begrotingsreserve gestort worden. De verwachte onttrekking van € 73 mln betreft de tranche 2018 van de tijdelijke onttrekking aan de begrotingsreserve die bij de behandeling van de Voorjaarsnota 2015 aan de orde is geweest (zie hiervoor onder meer het antwoord op vraag 5 en 6 in Kamerstuk 34 210 XIII, nr. 4, blz. 5 - 7).

Begrotingsreserve Aardwarmte

Bedragen x € 1.000

Stand 1/1/2018    22.573

• + 

  Geraamde storting    2.291

• - 

  Geraamde onttrekking    - 6.000

Stand (raming) per 31/12/2018    18.864

De begrotingsreserve voor de garantieregeling Aardwarmte is bedoeld om het budget voor het mogelijk uitbetalen van verliesdeclaraties meerjarig in te kunnen zetten en een eventuele mismatch in de tijd tussen inkomsten (premies) en uitgaven (verliesdeclaraties) op te vangen. Om gebruik te kunnen maken van de garantieregeling Aardwarmte betalen marktpartijen een kostendekkende premie aan de uitvoerder van de regeling (RVO.nl) die wordt gestort in de begrotingsreserve. De uit te betalen verliesdeclaraties worden onttrokken aan de reserve.

Begrotingsreserve ECN verstrekte leningen

Bedragen x € 1.000

Stand 1/1/2018    6.600

• + 

  Geraamde storting - Geraamde onttrekking

Stand (raming) per 31/12/2018    6.600

De middelen in de begrotingsreserve risicopremie ECN/NRG zullen worden aangesproken als ECN - al dan niet tijdelijk - (gedeeltelijk) niet kan voldoen aan de terugbetalingsverplichtingen volgens de afgesloten leningsovereenkomst.

r-_m lO cd cd

"O

o

o

•I—>

co

o

-Q ¦*—> O

'c

r-

o

CM

0

'~o

c

_o

o

"O

"O

c

CÜ

>

c

o

CO o © l

O O E

¦+i O. o ¦

¦O m CD ;

g F— '

" ||

0)

o

L_

o ¦*—' _CÜ

c

o

00

o

CM

03

c

c

V

O)

c

'E

o

o

<ü

c

:0

o

o

"<5

<u

c

o

1 ó -g CM - + 3 o CM C.

CO ro    -

>    03

CD

-Q

i ‘5 E

-O ^ 03

c E- c

O (D

~ £

CO

03 cr

]s

03 s

CD ^

00

03

O

-Q

O

"O

c

CÜ

CÜ

c

o

03

O

O

>

c

V

-ü

c

<ü

>

c

O

Uf

o

>

O

O)

<ü

E

<u

U)

o

k.

a

c

O

C

O

>

<u

O)

jH

3

C

O

c

V

U)

c

o

-Q

CÜ

"O

o

03

V

3>

"C

3

co

O | '

ȧ

LU O .

> D :

E B E

W o ïï o

0 N -Q N ï 3 ra d ¦S =3 03 O

-Q "E "E

om ro | . CO > O > ¦

§    o    c    U

CD    r    CD

¦s    S    s    ®

<g.®

c O

0 c

£->

E 2

8 *

• - 

  c 0 ^ C 0 0 03

Ë o 1

tl) ® ]2

¦D O Ë

• - 

  -E o

03;

co >

i .2 JS

CÜ cc

o

a

O

>

o

"C

a

o

m

c

rc o

.ti 03

^ !ö S' E

^w CO CO J-(D O

¦¦P .E,

CÜ (D

¦H -5-T

E ¦-

*- CD CD ^ = C CÜ CD s- "O O »-

SS

CO o © l

O O E Q. o ¦

00 00 LO LO

(0

c

V +*

V

JÉ

V (0

¦u

V

o

>

c

©

o

w

(0

¦O m CD ;

§ J?— '

" ||

0

-O J. o g 0)2 iS -K m co ro >

03

0)

co

00 00 LO" LO

00 00 LO LO

V

-ü

c

<ü

>

c

©

Uf

o

>

©

O)

O)

<ü

©

o»

©

>

©

E

<ü

3

3

¦ü

©

"ü

c

©

¦O

C 1_

0 O)

(13 0

E

o ® o) £

5 5

V

3>

"C

3

co

3

O

c

o

O

LO rI^s*. r-CNJ *-

0

Z 0

LU *^3

O C

Z E

t Sz

O

=1 > < ^ o; ^    03    ££    03    E

> I D I I

0

E £ m 2 N 0 o O. , o £¦ : T3 o

\ 03 co

i ^ -^! 2,5

i §?£

i w <0

I E 5

o

£ x

0 LU

CL O 0 O

o

is? 2

UI Q E M = CE

.E⁵ ïjz je

¦ö CU 03

<Ö 0 0 ¦? 5 'g> 'u> g> = 0 |

OlLU 0

C -O +- Q.

'.E >

; N ¦

.2 > *^J 2 .

2 E Ö3 V) (/) 0 ¦! ö) 03 -O !

• : 

  LU ® S RA 3

!5>.2 0U./'CUIL

• : 

  oO > CC lu O O < cü

> 03 0 . — < LI- "

03 .E³ 0 :

E TJ 0

• = 

  03 O) 03 o

• Q. 

  0 0 0 +-•

< cc ca CD I/I

, CD ;

-

00    03 ¦

03 — — O

!SS°

S’/” P

» rr>

• : 

  ^1X1 w

; o ©

• > = -

O (/>

in o n '

now

CO CO LD

CO O CO ¦ CM h- LO O M h-

CM O CO I lO CM o ¦

00 CM -3-

N^—i3)COtOM-CO O CO O CD

<- -ï I- o to

CO    ID    O    CM    CO    r    r    ¹

If)    CD    t-    h-    CM    h-    CO    '

¦<t    CD    CO    O)    00    O    I

«-    CO    CM    CM    LO    00    CO    ¹

00 h- o> o> CO <o

CO CO CM rv LD CM

n o oo d o h-

r- O LO

CM CM CM CM

CM CM -3CM CM

CM CM CM CM

CM CM CM CM

CT3 03 CO CO

00 00 co co CO CO

00    00    <-    <-    h-    LO    c-    ¹

co    o>    oo    ld    <o    ^    a>    ¦

O    CO    D    O    r    ^

CO CM LO CO CM

CO CM LO CO CM

CO CM LO CO CM

.£ £

r- LO O

oo oo cm

00 CO CO a> r*- a>

oo oo cm

00 CO CO

a> r*- a>

oo oo cm

00 CO CO a> r*- a>

CO CO CM CM

o o

CO co

CM CM

o o

CO CO CM CM

o o

® 0 +¦> =.

~0 0 2 2-0 °-J! 0

0 -n -c

T3 © c *0 ~0 ~ ^r"

CD 0

'B -o ^:

i CD 0

~G 13 Q. 13

O Q

OJ5_>_NQ-N    0    0    0    O    :

CO    CO    CO    ==

E>    -a    -a    -a    =

to    0    0    0    U-1

• - 

  - ”    O    P    P    c    :

CD _cu _cu ,<D ^ CL CL Q

• Q. 

  CT3 O ^

-C g³

O CT3 C/3

| 0

If

0 8

"I

° è

¦fi c 0

O o D ^:.!5 w 03 ! cö 2 o

a. %

a_ -^>

° O

cm.

CD Q_ cc

03 o £    03

i O O : .2 Q ¹ CD 0 C _ CD O C/3 > CD W 0

c 'c °

• - 

  p

CD O

• Q. 

  C C CD

W    ® C — w —    — >v w

CO    0 CD -Q O _#CD (C T3

.2 as ,£ -a o

i C/3 O 03

> > > CD >

03 CD

< ^

CO p ¦Ö '

— 0

c .E³

® W Jr

co a) cd

S S o

• o) 

  .2 c

co C CD

• 2. 

  3)0

m o LL

• O) 

  CD CO .O r- '•^>

™ «J

O) —

200

¦COS

:=> CD Jr

m z S

J2 T3

CD :

cc z I

ONTVANGSTEN    40.981    45    41.026    41.026    2.809    43.835

Agroketens

Mestbeleid    7.209    7.209    7.209    0    7.209

, CD ;

-

00    03 ¦

• 0) 

  — — O

0 3 o ° :

0 CD

E c

03 CD

CD ID U) CM 0> 'd' 0> CM CM

CD CO ID CM D ^ a> a> CM ID* CD

CD CO LD CM 0> 'd' 0> 0> CM

CD CO LD CM (3) ^ a> a> CM

.£ £

C CD o

SS3^:

CD 0 CD

O    C    _>    JM    Q-

N    0    CD    0    2    ^::

®    I    0    0    •

T3 T3

®    §    §    §

O    Q_    >    >

Li-I 0 _ r .“2 D) 0 0 > < ^

C ^

® c

Q- CD

S' ⁰³ _ J1 .£

~ O -g

0 J2 O

¦ - ^C ±3

— 0 Ü

g 03 C

4H < O

Toelichting op de verplichtingen

De mutatie op de verplichtingen wordt toegelicht bij de uitgaven. De voornaamste reden voor de toename is dat er middelen van de enveloppes van het Regeerakkoord van de aanvullende post zijn overgeheveld naar de begrotingsstaat van LNV (voor mestbeleid/6^e actieprogramma nitraatrichtlijn en voor Toegepast onderzoek van de TO2 Wageningen Research) en dat er middelen zijn toegevoegd om de gevolgen die de Brexit heeft voor de taken van de NVWA en een aantal ZBO's op te vangen. Daarnaast stijgt het verplichtingen budget als gevolg van bijdragen vanuit andere begrotingsonderdelen.

Toelichting op de uitgaven

Subsidies

Kennisontwikkeling en agrarische innovatie

De mutatie betreft met name de overheveling vanuit het opdrachtenbudget van de Voedselagenda naar het onderdeel Kennisontwikkeling voor de subsidieregeling Duurzaam Door/Jong leren eten € 4,6 mln (zie ook toelichting op Opdrachten). Verder wordt het budget voor de Tegemoetkoming vervroegde afschrijving van milieu-investeringen (Vamil) in 2018 verlaagd met € 0,6 mln, omdat er naar verwachting een lager beroep op de tegemoetkoming gedaan wordt dan eerder geraamd. Met hetzelfde bedrag wordt ook de voor deze uitgave geraamde onttrekking uit de begrotingsreserve verlaagd (dit is onderdeel van het mutatiesaldo op de post «onttrekkingen begrotingsreserves» bij Ontvangsten).

Opdrachten

Mestbeleid

Betreft met name de toevoeging voor LNV van de middelen op uit de regeerakkoord enveloppe «Natuur en waterkwaliteit» ad € 10,7 mln,

€ 14,2 mln, € 17,8 mln en € 17,3 mln in de jaren 2018 tot en met 2021 voor het 6e Actieprogramma Nitraatrichtlijn. Het 6e actieprogramma definieert maatregelen die de standaard vormen voor duurzaam en landbouwkundig doelmatig gebruik van stikstof en fosfaat in de Nederlandse landbouw. Het 6e actieprogramma Nitraatrichtlijn is nodig om voor de periode 2018-2021 opnieuw een uitzondering («derogatie») van de Nitraatrichtlijn van de EU te krijgen. Daarnaast wordt voor de monitoring van het actieprogramma Landelijk Meetnet effecten Mestbeleid (Wageningen Research) over 6 jaren een reeks van ruim € 2 mln per jaar overgeheveld naar het begrotingsonderdeel kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie.

Plantgezondheid

De mutatie van € 3,1 mln heeft betrekking op geraamde Brexitkosten als gevolg van extra keuringen door Nak-Tuinbouw en het Kwaliteitscontrole Bureau.

Diergezondheid

De mutatie van € 3,7 mln heeft met name betrekking op verwachte meerkosten voor In Beslag genomen goederen/dieren (€ 2,3 mln) en circa € 1,4 mln voor preventieve gezondheid en diverse monitoringspro-gramma's.

Voedselagenda

Voor de uitvoering van de Voedselagenda wordt € 13,4 mln intern overgeheveld naar andere begrotingsonderdelen van artikel 6. Het gaat met name om de volgende mutaties:

• - 

  € 4,6 mln voor de subsidieregeling «Duurzaam door/jong leren eten» door RVO.nl naar het betreffende subsidie instrument «educatie».

• - 

  € 2,8 mln voor het project «Data en ICT-gedreven technologie voor een duurzaam voedselsysteem» dat wordt uitgevoerd binnen programmering Wageningen Research en de topsectoren Agri&Food (A&F) en Tuinbouw&Uitgangsmaterialen (T&U).

• - 

  € 1,4 mln voor het project «Bestuivers en Groene gewasbescherming» dat wordt uitgevoerd binnen de programmering van Wageningen Research.

• - 

  € 1,6 mln voor de doorontwikkeling van de aardappelveredelingstech-niek dat wordt uitgevoerd binnen de programmering van Wageningen Research en topsectoren A&F en T&U.

• - 

  € 3,2 mln voor het project «nieuwe eiwitten» dat wordt uitgevoerd binnen programmering van Wageningen Research en de topsectoren A&F en T&U.

Kennisontwikkeling en agrarische innovatie

De mutatie van € 17,7 mln heeft voor € 8,8 mln betrekking op de uitvoering door Wageningen Research van de hierboven genoemde projecten van de Voedselagenda. Daarnaast vindt een overboeking plaats van een budget van respectievelijk € 3,9 mln in 2018, € 2,8 mln in 2019 en € 3,7 mln van de EZK begroting voor Wageningen Research voor de oprichting van het Dutch Food Initiative (versterking van het voedingsonderzoek bij WR). Verder diverse overhevelingen uit andere begrotingsonderdelen voor onderzoek door o.a. WR en RIVM.

Bijdragen aan ZBO's en RWT's

Betreft de toevoeging van € 13,2 mln vanuit de aanvullende post in het kader van de enveloppe Toegepast Onderzoek uit het Regeerakkoord voor onderzoek bij de TO2 instelling Wageningen Research (Kamerstuk 33 009, nr.49).

Daarnaast is de raming verhoogd met € 1,2 mln voor de High Containment Unit (HCU). In het «Convenant financiering bestrijding besmettelijke dierziekten 2015 - 2019» is in artikel 17 vastgelegd dat de veehouderijsectoren bijdragen in de kosten van de HCU van Wageningen BioVeterinary Research. Overeengekomen is dat de sectoren in de periode 2017 - 2019 jaarlijks € 0,6 mln bijdragen. Deze bijdrage wordt jaarlijks geïnd via het Diergezondheidsfonds. De bijdragen 2017 en 2018 worden beide geïnd in 2018.

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

EZ/LNV heeft vanaf 2015 de bijdrage aan het DGF voor bepaalde sectoren moeten voorfinancieren, onder andere omdat de hoogte van de heffing voor 3 jaar vaststond en niet alle afspraken uit het DGF convenant over de bedragen die voor rekening van de sectoren komen, in de oude heffing konden worden verwerkt. Als gevolg van de wijziging van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren (Gwwd) die op 1 januari 2018 van kracht is geworden, kunnen de voorgefinancierde bedragen bij de desbetreffende sectoren in rekening worden gebracht. Daarnaast heeft in 2017 als gevolg van de fipronil contaminatie een aantal bedrijven uitstel van betaling van heffingen aangevraagd. Ook hiervoor heeft EZ/LNV moeten voorfinancieren en de heffingen worden de komende jaren alsnog ontvangen. Dit leidt tot meer-inkomsten in het DGF. Hierdoor kan de EZ/LNV voeding voor twee jaar met € 6 mln naar beneden worden bijgesteld.

Bijdrage agentschappen

De agentschapsbijdrage voor NVWA is met € 10,8 mln in 2018 oplopend tot € 19,7 mln in 2021 en verdere jaren opgehoogd voor de geraamde kosten samenhangend met de Brexit.

De agentschapsbijdrage aan RVO.nl is met € 1,9 mln verhoogd voor de werkzaamheden in 2018 voor de ZBO Centrale Commissie Dierproeven (CCD). Daarnaast is er € 1,8 mln extra HGIS-budget toegevoegd voor LNV attaches, Brexit en koerscorrecties en loon- en prijsbijstelling.

De agentschapsbijdrage voor het RIVM is opgehoogd met € 1,7 mln voor het klimaatprogramma en voor het Programma Aanpak Stikstof (PAS). Voor het PAS komen middelen beschikbaar voor onder meer actieplan ammoniak, AERIUS, en tariefstijgingen.

Toelichting op de ontvangsten

Diergezondheid en dierenwelzijn

• - 

  Betreft verwachte ontvangen van circa € 0,8 mln uit leges. Het bedrijfsleven betaalt aan de CCD leges voor een vergunning aanvraag. Deze ontvangsten worden gebruikt om de kosten van de CCD te dekken.

• - 

  Een leges ontvangst van € 0,5 mln is geraamd voor de administratieve verwerking/registratie van de overdracht van fosfaatrechten.

Kennisontwikkeling en agrarische innovatie

Betreft de bijdragen van de veehouderijsectoren in de kosten van de HCU ad. € 1,2 mln. Zie ook de toelichting hiervoor bij Bijdragen aan ZBO's en RWT's.

Toelichting op de begrotingsreserves

Begrotingsreserve Landbouw

Bedragen x € 1.000

Stand 1/1/2018    26.679

• - 

  Geraamde onttrekking    - 1.912

Stand (raming) per 31/12/2018    24.767

De onttrekking wordt gedaan om uitgaven voor verplichtingen die eerder zijn aangegaan, te kunnen doen. De grootste posten zijn:

• - 

  uitgaven voor projecten die bijdragen aan een duurzame cacaocon-sumptie en productie, die gefinancierd worden uit de vorig jaar aan de begrotingsreserve toegevoegde rentebaten van het cacaobufferstock-fonds dat beheerd werd door het voormalig Productschap Akkerbouw,

• - 

  College Toelating Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (Ctgb) voor beleidsadvisering,

• - 

  Uitgaven voor projecten duurzame landbouw.

Bedragen x € 1.000

De op de begroting gereserveerde middelen voor de regeling apurement (voor eventuele correcties en boetes die worden opgelegd door de Europese Commissie) worden naar beneden bijgesteld, omdat de reserve naar huidige inzichten toereikend is.

o

TO

CM

CM

o

CM

©

TO

CM

O

CM

©

TO

O

CM

o

CM

TO A>

o

CM

T3

C

TO

CO

© © £ . Q- o

T3

C

TO

CO

TO

>

TO

03 CO CM CT)

CO CM CO CO O CO

CM «- ^ ^ CO CO

I^s» r*- <o o a>

00 CM CO CM

«- 00

ft CM

CM CM

h- a>    oo oo

^ co    co oo

™ i i i

in

i--

00 h- LT3 CM I^s*.

CM CM |

|U

'5

<u

o

o

o

1"

<4>

X

c

T3

C

TO

CO

o> co ;

CM CT) ¦

CM    00    OO    03    CO

«-    ^    ^    00    co

h-    (O    O    ^    G)

00 CM CO CM

«- 00

CM

CM CM

LO

I^s»

0>

-Ü

c

<u

>

V

U)

o

Ö)

TO

L.

¦Ü

00

c

0>

ܻ

c

<u

>

to

u>

c

o

>

V

o>

V

k.

'5

c

TO

TO

-C ' O

O

>

m

₅ CD

S 1

2 §

CO +0 TO

13 C

(A

V

o>

"C

3

m

c

O

o

k.

Ü

a.

&

3

LU

o I '

èg

LU != .

> D :

TO o

U to i

5 5

i £

1 c

O © © 03 T3 .£

O I 1 23^ «* > §

TO

TO

¦Q C £ ^ =3

to < o a 5

^ c

O- ©

O ^

g

TO

T3

C

O

to

O

z

5

O)

c

Bij de eerste nota van wijziging op de begroting 2018 (Tweede Kamer, 2017-2018, 34 775 XIII, nr. 8) zijn de budgetten voor Groen onderwijs grotendeels overgegaan naar de begroting van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (VIII). Het restantbudget op het beleidsartikel 7 is overgeheveld naar het beleidsartikel 6 (Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij- en voedselketens).

co o © l

o o S

++ Q. O '

¦O m CD ;

g F— '

£ ||

0

T3 A ®

g S)2 iS -K m co ro >

~ o + O CM ~

o m -Q

(13 0

E

00 00 ; ai ai

03    CO    CO    C\1    CO    ooo

r^-    03    -3-    CM    CM    OOO LO    <O    <O    LO    ^    CO © CO

CM CM LO LO O) 03

00 00 CO co co co

LO CO O CM O

*-    00    CO    CO    ooo

CM    CO    ^    LO    CM    OOO

03    03    <0    <0    co 0 co

^    *-    00    co    co

CM    CO    -3-    LO    CM

a>    a>    <o    <d    ^

CM CM LO LO O) 03

I^s» h-03 03 O O

CM CM LO LO 03 03

I^s» r*-

03 03 O O

;u

o

o

-ü

c

<u

>

c

O

Uf

o

>

O

U)

o

k.

'5

+¦• V U) ¦ü 3 QQ

O

+J

'w

kl

V

>

o

-ö ' O) p

c E- c C-

5 | ? 00

l!^s

co

> ^E

o

~o ~o

^    <-    oo    co    oo

CM    CO    -3-    LO    CM

03    03    CO    CO

CM CM LO LO 03 03

5 §'

LU != •

> D :

C/3 U3 0 0

C m

⁰ c +¦> “

2 <0 > 3 ©

C ® (0

73 4=5 . Q. 0

O 2

03 0

C —

c j£ g-

J ï °

'0 é '0

.ti C

> 0 C/3 "O

1!! I - ^w 0 0 ⁰ © o -o ¦

® g “ z “O § -c .

0    ⁰ O

03 ⁰ ^

" E 3 -Q

0 0+=”

Ei

C "O

O

DO »-N ⁰

ö).ï — —

*0 "O 'J-.td ï” 0

c/3 C0 O

iS

co co

izr^o

co o O

ONTVANGSTEN    57.180    57.180    57.180    57.180

Landinrichtingsrente    37.259    37.259    37.259    37.259

, CD ;

-

00    03 ¦

• D) 

  — — O

3 o ° :

CD CD

E c

03 CD

C

O

>

<u

U>

+j

'5

c

V

c

O

U>

c

O

a

fa

O

>

o

"C

a

o

Ui

c

O o -c 03 C O

CD "O

c-S

CD

03

CD

CD

CD

O

N

CD

CL

"CD

CD

c

o

-I—'

CD

CD J-

"O o c o o >

»i

¦— iE "Ö ir

V CD

—

ÏO

§.£

o.l

9 >

> o

CD Q.

"Ö3 CD

"O

t

CD

CD CD

CD ^C CD "O ^C CD "O > — CD

> ^

O 2,

-c E⁵

CD CD 03 >

0 °

> c

C E

12

^ qp

CO

Vc s

CD ^ CD

CD CD s- CD

"O Q CD -Q

C «2 8 £

CD o CD +->

CD CO

"O

c

o

_ CO

c

CD

CD

Q.

C

CD

<

CD

O O CD CO

¦o tg

S-E

« | o £E

¦p 05

I ²

¦O a.

o ®

4-»    -i,

CD s- <

f.-sl

in J2 :>

05

*- oa r- oa

co    co    I^s*.    o    ¦

co    co    oo    oa    i

C\J    C\J    I^s*.    h-    '

r-    r—    Tt    ö

CO o © l

¦O m CD ;

g F— '

£ ||

TS A ®

g S)2

co 03 CO

CN

oo

«- «- oo oa oo    oo    <n    ^

cd    cd    t-¹    od od

00    00    r-    00

00    00    N    r-

r-    r-    O    OO    LD

CM CM    OO R-*

r-    OM    oa    CSj

r-'    T—    r***"    d    r~^

i ‘5 E

(13 0

E

¦a A O)

c E- c

0 O +0

~ 5 "

CD

oa

03 S m ^

<0

(0

¦o

0

£

+*

0

'E

o

O

£

LU

+¦»

<ü

<ü

<ü

a

a

<

d

O LO O

o a> o

LO 00 o

o co o O 00 o

LD LD O

O O O

O 00 o

LO 00 O

O 03 o

CD CT3 O

ra ^ o

LO oa

CM I^s*. CD

O LD 00

00 -t o

LD CT3 O LO CO O

CM «- OA 00 00 CD LO 00 00

*-    «-    o    oa    o

OM    OM    <*    1-    *ï

r-    r-    OM    LD    CSJ

do    cd    ai    rC

h- *- CO 00 00 CD ^ 00 00

00 00

CM* csl

o I

LU !=

> D

5

o

5

o

co co

o

*0

K-

o

co oa r-m oa o oo a> cm

O 00 CM LO LD O CM O) 00

h- 03 LD

oa oo CD R*- oo CD

o

CD

00

c

03

03

=>    03

K-

o

, 0 0 03 O 0 0

u

ui—'O

:=* O CD

03 Z)

S_    L_    4_    L-    S_

ra    ra    0    ra    ra

s    s    —    s    s

03 03 03 03 03 03

5 5 5

Personele uitgaven

De mutaties bij het onderdeel personele uitgaven worden met name veroorzaakt door:

• • 

  Een verhoging van het personeelsbudget bij DG ETM van € 5,2 mln (2018 e.v.). Dit gelet op de ambities uit het Regeerakkoord en de noodzakelijke versterking van de klimaat- en energiedirecties.

• • 

  Een verhoging van de raming voor personele uitgaven naar aanleiding van het afgesloten cao uit 2017 (€ 1,3 mln structureel).

• • 

  Verder zijn personeelsbudgetten verhoogd voor extra uitgaven voor de onderzoeksfase van de omgevingswet, het aannemen van extra Rijkstrainees, en extra inzet van de directie Europese en Internationale Zaken in het kader van de Brexit.

• • 

  De benodigde verhogingen zijn voor een deel gedekt door herpriorite-ring op de personeelsgerelateerde uitgaven.

Materiële uitgaven

De mutaties bij het onderdeel materiële uitgaven worden met name veroorzaakt door:

• • 

  ICT-uitgaven (€ 5 mln in zowel 2018 als in 2019, € 4 mln in 2020 en structureel € 2 mln vanaf 2021) door de invoering van de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG).

• • 

  Een afname van het budget door overheveling van meerjarig budget naar de begroting van het Ministerie van Binnenlandse Zaken als bijdrage aan de kosten voor de dienstverlening en centrale archiefser-vice van P-Direkt (€ 1,9 mln).

• • 

  Er is in 2018 een extra bijdrage nodig aan het agentschap DICTU van € 22, 8 mln ten behoeve van diverse ICT-ontwikkelingen bij de organisatieonderdelen van EZK en LNV. Dit wordt onder meer ingezet voor additionele capaciteit voor informatiebeveiliging (€ 7,4 mln), hogere projectkosten van de Cloudwerkplek (€ 5,8 mln), het beheer van de ToegangsVerleningsService (€ 3,3 mln) en kosten van softwarelicenties (€ 2,5 mln).

• • 

  Overige bijdragen, waaronder de overheveling van internationale uitwisselingsprogramma's van het kerndepartement naar RVO (€ 2,3 mln), de bijdrage aan RVO voor de uitvoering van de Unit Omgevings-kennis (€ 1,1 mln) en het vervangen van het management informatiesysteem van SodM (€ 2,5 mln voor 2018).

Toelichting op de ontvangsten

De mutaties bij de ontvangsten worden met name veroorzaakt door:

• • 

  De bijstelling van de raming van de ontvangsten uit de markt van de Autoriteit Consument en Markt is met € 7,5 mln verlaagd van € 23,5 mln naar € 16 mln. Afgelopen jaren is gebleken dat de oude raming niet behaald kan worden.

• • 

  Door de nieuwe mijnbouwregeling is het mogelijk om bepaalde taken van Vergunningverlening door te belasten aan de markt, waardoor de ontvangsten stijgen (€ 1,5 mln in 2018 en structureel € 0,8 mln vanaf 2019).

CM

CM

o

CM

o

CM

o

CM

o a>

co o

CM

¦a

c

03

CO

CL O

a. ^

3

¦a

c

CO

ó P9

as 22

C/3 Q3

> IE

h- <o o o> co r^>

o

o

LO

CM

I^s*.    I^s*.    LO    CM    O

^    *^    o    o

CO    CO    LO    CO    LO

CO    CO    03    f-I    CM

^ ^ T— CM |

CM CM 00 00 00 00

CM O O 03

r-* <o

o

o

LO

CM

LO LO LO LO CM CM 't ¦**

O CO «- 03

CO

03 03 «- CM

o

o

LO

CM

LO LO    N © O

«- «-    CO CO

co    co    03    CD

CD    CD    <J>    <J>

M    M    T—    CM

*? CM © O 03 CD CD O ^ CD LD a> a> cm

r- CM |

o o o o o o

o    o    o

LO    LO    LO

CM    CM    CM

~o

c

03

CO

CD CD

E C

03 CD

o o o o o o

o    o    o

LO    LO    LO

CM    CM    CM

£

LLI

C

0

N

O

O

>

c

o

c

0

H

<u

c

£

o

O O O O O O

O    O    O

LO    LO    LO

CM    CM    CM

C

. 03    CD

.£    ®

• = 

  c "a

3 ® o

W N >

Loon- en prijsbijstelling

Bij Voorjaarsnota 2018 is de loon- en prijsbijstellingstranche 2018 uitgedeeld. De loonbijstelling betreft de vergoeding voor de stijging van de contractloonontwikkeling en de stijging van de sociale lasten voor de overheidswerkgever. De prijsbijstelling betreft de verwerking van de stijging van de diverse prijsindexen. De loon- en prijsbijstellingstranche 2018 zal bij de eerst volgende begrotingsronde uitgedeeld worden aan de relevante loon- en prijsgevoelige onderdelen.

Onvoorzien

Bij Voorjaarsnota heeft de uitkering van de eindejaarsmarge 2017 (€ 20,9 mln) plaatsgevonden. Het grootste deel (€ 20,3 mln) van de eindejaarsmarge is bij Voorjaarsnota 2018 ingezet op de diverse artikelen voor problematiek.

Nog te verdelen

Het kabinet heeft totaal € 26 mln beschikbaar gesteld voor het aanpakken van cyberspionage en -sabotage, de bestrijding van cybercrime, en het opzetten van een Digital Trust Centre (DTC) om MKB-bedrijven in staat te stellen hun eigen cybersecurity te organiseren. Hiervan was in 2017 € 2,5 mln per jaar gereserveerd op de EZ-begroting. Voor het opzetten van een DTC is het budget bij Voorjaarsnota 2018 overgeheveld naar de artikelen 1 en 40.

o a>

03 O

£ 2>5>

CO

TO CD ; c oo -

1    Ó    -g    CN

g S* 1 ë o +

CO    03    CO    1-    ii

>    03    —

CD    CO

-Q

03 03

E C

03 03

-Ö '    03 p

c g- c C S S •¦§ 03 </> s 2 jr

II^s

¦*t Tt

in in co co

in in co co

in in co co

O

GO

GO

c

O

>

<u

U>

jH

'5

c

O

c

V

U>

c

<u

<u

<u

a

a

<

O |

t%

Lu o > D

, 03 03 03 t y 03 03

03 03 03    03

£ £

• : 

  03

)    03

«    03    _

»h- St

j y s ë

) ^{c c} ! 03 03 > > >

Q

,- O U C/3 ^— GO

03 03 03    03 ¹

£ £

03 03 r > > 03 03 03 > $ $ ™

«I

CD

CD

— CD "o CD CD

tS 'g «o

E £ 3

CD

CD CD N

© ^c ^ CD 03 CD

C ^C CD

> > Z W —I CO

c

o -Q ^ ^Q-N °

w Ö

CO N

.©

"i_

CD ¦*—'

C/3

CM

-5t

C

CD

O

"«t

C

CD

CD §

« o

.Em ”

a> ^m c

CD CD

_Q

® 2 "O c

c c

—. CD

c

c

V    D

o ^

CM CD

00

"O

c

CD

o "O CD 3

O w

o

't

CD

C/3

</>

03

c

03

CD

JO

CD

Q

CM

-5t

c

CD

o

'St

c

CD

• * 

  a.

o c

P 5

O OJ

I ~

>    C/3

c ~

CD Q_ CD -t->

00

CD

"O

s—

CD

CD

C

c

CD

"O

c

S CO

jg .22

CD P sZ CD CD «0

CD 03

'-O C O

c ^

CD ^

-o ¹³

CM

E C

O

a

fa

O

>

o

"C

a

o

Ui

c

5^0

>    CD +G

>    O

Z -Q -i c

i s

s;I

CD ^u

‘4= C

CD CD

D

E

© b

o >

CD

"O

c

CD

CD

C

CD

"O

C/3

CD

Q.

CD

03

C

CD

CD

o o o o

CM CM

o o o o

CM CM

o o o o

CM CM 't ¦**

o o o o

CM CM

LD LD LD LT) I^s» I^s»

® 6

¦* as

" 33

£ 2>5>

CO

TO CD ; c oo -

1    Ó    -g    CN

g    s*    1    ¦£    o    +

P    w    S    o    ^    C

CO    03    CO    1-    ii

>    03    —

CD    CO

-Q

03 03

E C

03 03

-Ö '    03 p

c g- c C

s S •¦§ 03

</> > 2 jr

II^s

LD LD LD LT) I^s» I^s»

c

0

N

O

o

>

c

o

c

0

H

<u

c

£

o

CO

03

c P

CO CO CO CO

Toelichting

Bij de 1^e suppletoire begroting is voor het jaar 2018 € 50 mln toegevoegd voor de herinrichting van LNV/EZK. Daarnaast is de eindejaarsmarge 2017van € 14,8 mln toegevoegd aan de begroting van LNV, de toedeling naar de relevante onderdelen zal bij Miljoenennota verwerkt worden.

Meerjarig wordt voor de inrichting van het nieuwe Ministerie van LNV en de herinrichting van het Ministerie van EZK (beide voormalig EZ) een generale bijdrage gedaan van € 37,2 mln, die bestaat uit een structureel bedrag van € 24,2 mln voor extra personeel, ICT en materiële kosten en € 13,0 mln structureel voor voornamelijk ICT- en uitvoeringsgerelateerde problematiek bij LNV. Daarnaast wordt nog eens € 69,9 mln incidenteel over de periode 2018-2021 aan de inrichting besteed, hoofdzakelijk aan ICT voor de herinrichting van het departement en andere ICT-problematiek.

• 5. 

  De agentschappen

Agentschap Telecom (AT)

Exploitatieoverzicht baten-lastenagentschap AT

Suppletoire begroting 2018 (Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)

Omzet moederdepartement

Voor de implementatie van de EU-richtlijn Netwerk Informatie Beveiliging (NIB) heeft AT de opdracht gekregen om de toezichthouder te zijn zoals benodigd op grond van de Cybersecuritywet. De kosten die AT hiervoor in rekening brengt zijn € 2,4 mln. in 2018 oplopend tot structureel € 4 mln. in 2020.

Bijzondere baten

De mutatie bij bijzondere baten betreft bijdragen van het moederdepartement ter compensatie van tekorten in de bedrijfsvoering. De Rijksbegrotingsvoorschriften schrijven voor dat bijzondere baten/lasten die voort vloeien uit normale bedrijfsuitoefening op grond van aard of omvang of het incidentele karakter apart worden gepresenteerd.

AT heeft het project DIGI-AT ingezet om het primaire proces verder te digitaliseren. Hiervoor heeft AT gekozen voor de standaard oplossing Zaak Gericht Werken (ZGW) van DICTU. Dit zal ingericht moeten worden conform de eisen die de processen van AT hieraan stellen. Een deel van de benodigde investering past niet binnen de middelen die AT hiervoor had gereserveerd en komen daarmee bovenop de reguliere ICT-kosten.

Het betreft € 4,3 mln. in 2018.

Verder heeft het resultaat van AT van 2017 geleid tot een klein negatief eigen vermogen (€ 187.000). Dit is in de 1^e suppletoire begroting aangezuiverd.

Toelichting op de lasten

De mutatie op de lasten is in overeenstemming met de baten met uitzondering van het bedrag bestemd voor het aanzuiveren van het eigen vermogen (€ 187.000).

Kasstroomoverzicht AT

Suppletoire begroting 2018 (Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)

Toelichting

De stand Rekening-courant RHB 1 januari 2018 is in overeenstemming gebracht met de Jaarrekening 2017. Dit betreft een mutatie van € 2,5 mln. Verder heeft het resultaat van AT van 2017 geleid tot een klein negatief eigen vermogen (€ 187.000). Dit is in de 1^e suppletoire begroting aangezuiverd. Het beroep op de leenfaciliteit is met € 2,2 mln. bijgesteld in overeenstemming met de geprognosticeerde investeringen.

Dienst ICT Uitvoering (DICTU)

Exploitatieoverzicht baten-lastenagentschap DICTU

Suppletoire begroting 2018 (Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)

Baten

Toelichting op de baten

De omvang van de dienstverlening is sterker toegenomen dan ten tijde van het vaststellen van de begroting werd verwacht.

De groei van de omzet bij het moederdepartement vindt met name plaats op het gebied van regulier beheer van applicaties en de ontwikkeling, uitrol en beheer van de Cloudwerkplek.

De groei van de omzet bij overige departementen komt met name door de implementatie van het Zaak Gericht Werken platform («De Rijkszaak») bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming van het Ministerie van Justitie en Veiligheid.

De groei van de omzet bij derden komt door een groei van de dienstverlening aan Staatsbosbeheer ten opzichte van de begroting.

Toelichting op de lasten

Om aan de gestegen vraag naar ICT-dienstverlening te kunnen voldoen nemen de personele kosten toe met € 18,2 mln. ten opzichte van de begroting. Er is een verschuiving zichtbaar in de posten externe inhuur en overige personele kosten inhuur conform een aanpassing van de richtlijn externe inhuur in de Rijksbegrotingsvoorschriften 2018. Hierbij wordt inhuur voor onderhoud en beheer van ICT-systemen verantwoord onder externe inhuur en niet meer onder overige personele kosten.

De materiële kosten nemen toe met € 5,6 mln. ten opzichte van de begroting. In de materiele kosten vindt een verschuiving van kosten plaats als gevolg van de overgang van de huidige werkplek naar de Cloudwerkplek. De huidige werkplek wordt onderhouden en beheerd door een externe leverancier die onder de post «waarvan apparaat ICT» wordt verantwoord. De Cloudwerkplek wordt door DICTU zelf beheerd en onderhouden, waardoor de eigen materiele kosten en aangeschafte licenties zijn toegenomen, die onder de post «waarvan overige materiele kosten» wordt verantwoord. Als gevolg hiervan neemt de post «waarvan apparaat ICT» af en de post «waarvan overige materiele kosten» toe.

De afschrijvingskosten ten opzichte van de begroting nemen toe met € 3,8 mln. Deze stijging komt met name door de Cloudwerkplek, die gedurende 2018 de huidige werkplek gaat vervangen.

Suppletoire begroting 2018 (Eerste suppletoire begroting), Kasstroomoverzicht DICTU (Bedragen x € 1.000)

Toelichting op de baten Omzet moederdepartement

De begrote omzet in de ontwerpbegroting is gebaseerd op de eerste prognoses van het opdrachtenpakket voor 2018. De begroting wordt nu aangepast aan de definitieve opdrachtverlening 2018:

• • 

  De omzet DG Bedrijfsleven & Innovatie (B&I) stijgt met € 7,7 mln voor de uitvoering van diverse programma's. De overheveling van de aanvullende opdrachten aan RVO voor NIA/Invest-NL in opbouw is opgenomen (€ 4,9 mln). Daarnaast een saldering van diverse programma's, onder andere de aanvullende opdracht voor het octrooicentrum Nederland (OCNL) en de vaststelling van oude verplichtingen Pieken in de Delta (€ 1,1 mln). Ook bijdragen van R&ICT voor verschillende programma's zijn opgenomen (€ 0,7 mln). De overige mutaties betreffen onder andere: Klimaatenveloppe, HGIS, SEED business angels en nog een aantal kleinere programma's (totaal € 1,0 mln).

• • 

  De omzet DG ETM neemt toe met € 2,6 mln in verband met de uitvoering van projecten in het kader van de Stimulering Duurzame Energieproductie (SDE+) (€ 0,8 mln), overheveling van budget VWS voor energie besparing sportaccommodaties

• • 

  (€ 0,6 mln) en diverse andere regelingen (€ 1,2 mln).

• • 

  De omzet Overig neemt toe met € 4,5 mln. Dit betreft een opdracht vanuit EZK in verband met de uitvoering van Concordaat, WIM/END, END/END en END (€ 2,3 mln) en een toevoeging van € 2,2 mln ten behoeve van de opdracht aan het Inkoop Uitvoering Centrum (IUC).

Daarnaast is sprake van herverdeling van opdrachten. De opdracht van DG Agro & Natuur (A&N) is in verband met de heroprichting van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) verschoven van Omzet moederdepartement naar Omzet overige departementen (€ 156,4 mln). Tot slot is de opdracht van DG Groningen Bovengronds toegevoegd bij omzet moederdepartement (€ 65,9 mln).

Omzet overige departementen

De omzet overige departementen is in lijn gebracht met de definitieve opdrachtverlening 2018 aan RVO.nl:

• • 

  Voor de LNV opdracht is extra geld voor werkzaamheden van de ZBO Centrale Commissie Dierproeven (CCD) (€ 2,0 mln) beschikbaar gesteld.

• • 

  De opdracht van BuZa is € 10,3 mln hoger omdat de definitieve opdracht 2018 hoger is dan geraamd.

• • 

  BZK stijgt met € 7,9 mln. Dat wordt veroorzaakt door de overheveling van de opdracht Digitale Overheid vanuit DG B&I (€ 6,7 mln). Verder is de definitieve opdracht hoger dan geraamd (€ 1,2 mln).

• • 

  Bij de overige opdrachtgevers is de definitieve opdracht hoger dan geraamd. De grootste hiervan zijn I&W, € 1,8 mln en OCW € 1,0 mln.

Daarnaast is de opdracht van het Ministerie van LNV verschoven van Omzet moederdepartement naar Omzet overige departementen (€ 156,4 mln).

Omzet Derden

De omzet Derden is in lijn gebracht met de definitieve opdrachtverlening 2018.

Toelichting op de lasten

De hogere lasten van € 105,0 mln. betreffen de uitvoeringskosten van de hierboven genoemde (toegevoegde) taken. De uitvoeringskosten bestaan uit personele- en materiële kosten. De personele kosten vallen uiteen in ambtelijke loonkosten en kosten van inhuur van externen. Met name de uitbreiding van werkzaamheden wordt door RVO.nl uitgevoerd met extern personeel. De grootste stijging is, zoals bij de toelichting baten al benoemd, de opdracht van de DG Groningen Bovengronds voor € 65,9 mln.

Suppletoire begroting 2018 (Eerste suppletoire begroting), Kasstroomoverzicht RVO.nl (Bedragen x € 1.000)

Het saldo rekening-courant is aangepast naar de realisatiestand per 1-1-2018.

Het beroep op de leenfaciliteit in lijn gebracht met het vastgestelde leenplafond voor 2018, € 12,1 mln.

.0 o>

<13 O

oo

m 0 i- " 03 — bl, LO Q. 03 üi

(/) Q. 0

3

*"•5

» 5ï 2

>    03

0

CM

oo

LO CO 'd-

^ OD 00

co co

03 03 00 00 03 03

co co

03 03 CO PO

LO CO 'd'

^ OD 00

LO CM

^ 6

¦ ca

' (/)

LO LO CO co

I^s** r- (O

O OD LO 0 ^ ^ OD OD

00 r r

LO CM

^ 6

o

¦*—>

CD

E

o

•I—>

co

>

(O

-Q

o

03

O

"O

E

i—

o

H—

C

O

o

00

o

CM

03

CD

s—

"O

O

-Q

b

_c

E

'st od"

OP

c

CD

>

C

CD

CD

00 CO

"O

• 6. 

  Het Diergezondheidsfonds (DGF)

(Eerste suppletoire begroting) (Bedragen x € 1.000)

c

CD

>

c

CD

+-> C/3 03 C CD > ¦i—|

C

O

c

CD

03

• : 

  ^    °    c

;    _e    —    -a    c

• : 

  ®    §    03    E

>    5    W>    03

«3    C    C

I-    W 0    '03    g>

¦ D 5 ca a_

>? ® !E o

4= 0 0 o s- >

1L ca ca > jjj q

O ï-‘ CM’ co E

O O O CD O

O)

c

o

Q.

c

CD CD 03 C '4= C O CD

OJ fo

05 05

_Q

L! =5

(J CD

a

«I

»¦§.

C/3 CD

'¦= § *T CD S 03 CM o

C O

Tweede Kamer, vergaderjaar 2017-2018, 34 960 XIII, nr. 2    50