Memorie van toelichting - Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2016 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota) - Hoofdinhoud

Deze memorie van toelichting i is onder nr. 2 toegevoegd aan wetsvoorstel 34485 X - Wijziging begroting Defensie 2016 (Voorjaarsnota).

34485 X Wijziging van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2016 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

• A. 

  ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Artikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2016 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Defensie (X).

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van

toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De minister van Defensie,

J.A. Hennis-Plasschaert

• B. 

  BEGROTINGSTOELICHTING

De departementale begroting

• 1. 

  Leeswijzer

De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de ontwerpbegroting 2016 van hoofdstuk X van de begroting van het Rijk.

Allereerst wordt in hoofdstuk 2 het voorstel van wet gepresenteerd met daarin de cijfermatige aansluiting ten opzichte van de ontwerpbegroting. Vervolgens worden in paragraaf 2.2 de belangrijkste begrotingswijzigingen op de begroting van het Ministerie van Defensie vermeld. De verdere toelichtingen en de cijfermatige onderbouwingen van deze begrotingswijzigingen zijn terug te vinden in de paragrafen 2.3, overzicht uitgavenmutaties en 2.4, overzicht ontvangstenmutaties.

Afsluitend wordt in paragraaf 2.5, budgettaire gevolgen van beleid, inzicht gegeven in de begrotingsmutaties op artikelniveau voor de beleidsartikelen en de niet-beleidsartikelen. Per artikel is in deze paragraaf een tabel opgenomen met daarin de budgettaire gevolgen van beleid en tabellen met de uitgaven- en de ontvangstenmutaties. Per artikel worden de mutaties toegelicht.

De toelichtingen die gegeven zijn op de uitgaven gelden ook voor de verplichtingen. Alleen indien er sprake is van een groot verschil van de verplichtingenmutaties ten opzichte van de uitgavenmutaties wordt dit verschil apart toegelicht. Deze verschillen ontstaan bijvoorbeeld doordat er verplichtingen zijn aangegaan die niet tot een uitgavenmutatie leiden of door regelingen waarvoor de verplichtingen dit jaar worden aangegaan terwijl de uitgaven pas volgend jaar (of in de jaren daarna) plaatsvinden.

• 2. 

  Het beleid

2.1 Voorstel van wet

Met het onderhavige wetsvoorstel wordt voorgesteld de uitgavenbegroting 2016 van het Ministerie van Defensie (X) ten opzichte van de ontwerpbegroting met een bedrag van € 57,8 miljoen te verhogen. Voor het begrotingsbedrag van de ontvangsten 2016 wordt voorgesteld dit met € 8,3 miljoen te verlagen. Dit leidt voor het Ministerie van Defensie tot een uitgavenbudget van € 8.291,8 miljoen en een ontvangstenbudget van € 260,3 miljoen. Het bedrag voor de in 2016 aan te gane verplichtingen wordt verhoogd met € 390,1 miljoen tot € 8.657,7 miljoen.

De cijfermatige aansluiting ten opzichte van de ontwerpbegroting 2016 is als volgt:

Uitgaven (in duizend euro)

Stand ontwerpbegroting 2016 € 8.233.930

Wijzigingen 1^e suppletoire begroting 2016 € 57.835

Stand begroting Defensie (X) in de Voorjaarsnota 2016 € 8.291.765

Ontvangsten (in duizend euro)

Stand ontwerpbegroting 2016 € 268.595

Wijzigingen 1^e suppletoire begroting 2016 -€ 8.313

Stand begroting Defensie (X) in de Voorjaarsnota 2016 € 260.282

2.2 Belangrijkste begrotingswijzigingen

De belangrijkste begrotingswijziging voor deze 1e suppletoire begroting betreft de verkregen kabinetsbijdrage voor de uitvoering van het boven sectoraal loonakkoord (€ 129,6 miljoen), die via het artikel Nominaal en onvoorzien is uitgedeeld aan de defensieonderdelen. Deze zijn onder de post ‘bijstellen formatiebudgetten nav gewijzigde arbeidsvoorwaarden’ verantwoord. Op de artikelen inzet, investeringen krijgsmacht en Nominaal en onvoorzien is de definitieve eindejaarsmarge ingeboekt (€ 178,7 miljoen). Dit is de overloop naar 2016 van de verplichtingen die in 2015 niet tot betaling zijn gekomen.

Op het artikel inzet is vanuit het Budget Internationale Veiligheid (BIV) € 60 miljoen naar Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BH&OS) overgeheveld. Vanuit BH&OS is hiermee de inzet van Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) gefinancierd van € 20,8 miljoen. De overige interdepartementale budgetoverhevelingen bedragen per saldo -€ 4,7 miljoen. Ten slotte werken de verlaagde ontvangsten door op het uitgavenkader (-€ 8,3 miljoen).

Daarnaast zijn er kasschuiven gedaan om de ramingen van investeringen en van pensioenen en SBK aan te laten sluiten op het aangepaste verloop van de uitgaven.

2.3 Overzicht uitgavenmutaties

.

Toelichting overzicht uitgavenmutaties

Beleidsmatige wijzigingen

De inspanningen van Defensie in het kader van migratie vergen veel van de organisatie. Om de extra inspanningen van onder meer de KMar en CLSK te financieren, stelt het kabinet in 2016 € 25 miljoen beschikbaar. Dit budget wordt met de 1e suppletoire wet aan de defensiebegroting toegevoegd.

In de begroting 2016 en in mijn aanvullende brief van 9 november 2015 (Kamerstuk 34 300 X, nr. 41) heb ik aangekondigd dat Defensie de komende jaren de materiële en personele gereedheid stapsgewijs zal verbeteren. De extra middelen die het kabinet hiervoor vanaf 2016 beschikbaar heeft gesteld worden aan dat doel besteed. De effecten zullen de komende jaren zichtbaar worden.

Te laag begrote ontwikkelingen in de uitgaven en lagere de ontvangsten zullen bij ongewijzigd beleid tot overrealisatie leiden. Zo heeft de stijging van de gemiddelde leeftijd van het defensiepersoneel hogere personeelsuitgaven tot gevolg en vergen hogere onderhoudskosten bij de NH90 meer uitgaven voor de materiële instandhouding. Ook de hoge dollarkoers zorgt voor extra uitgaven, terwijl de ontvangsten juist tegenvallen. Om een beheerste begrotingsuitvoering 2016 te garanderen zijn maatregelen voor 2016 onvermijdelijk. Die maatregelen zorgen ervoor dat dit jaar ongeveer twee procent minder aan gereedstellingsactiviteiten kan worden uitgegeven dan eerder voorzien. Het gaat om tijdelijke maatregelen die niettemin merkbaar zullen zijn.

Als gevolg van de maatregelen neemt bij CZSK het aantal vaardagen af en kan er minder worden geoefend in het Caribisch gebied. Het CLAS kan minder manoefendagen produceren en het CLSK minder vlieguren. Deze maatregelen raken vooral de mogelijkheden om operaties voort te zetten en gelijktijdig uit te voeren. De capaciteiten voor de Nederlandse bijdragen aan internationale missies en operaties blijven voor 2016 beschikbaar. Ook de aangekondigde versterking van de geoefendheid en de beoogde bijdrage aan de Very High Readiness Joint Task Force (VJTF) van de Navo gaan door. Bij de operationele commando’s wordt dit jaar een groter aantal vacatures geaccepteerd door het vullingspercentage met maximaal één procent te verlagen. Schaarstecategorieën worden echter ontzien. Het tempo waarin het CZSK, het CLAS en het CLSK hun voorraden reservedelen aanvullen zal iets zakken, maar de uitgaven blijven in 2016 hoger dan in het jaar ervoor.

De maatregelen 2016 zijn nodig om de uitgaven binnen het gegeven budgettaire kader te houden. Het budgettaire kader wijzigt door deze maatregelen niet, waardoor deze maatregelen in de 1^e suppletoire begroting niet als budgetmutaties zichtbaar zijn.

1. Inboeken eindejaarsmarge

Het defensiebudget wordt verhoogd met een bedrag van € 178,7 miljoen. Dit is de overloop van uitgaven naar 2016 die in 2015 niet tot betaling zijn gekomen. Een bedrag van € 49,2 miljoen heeft betrekking op HGIS/BIV en een bedrag van € 129,5 miljoen heeft betrekking op de overige onderdelen van de Defensiebegroting.

2. Doorwerking eindejaarsmarge en 3. spiegelen budgetten 2015

Conform de Rijksbrede begrotingsregels wordt een overschrijding van het budget in enig jaar gekort op het budget van het jaar daarop. Daartegenover staat dat onderrealisatie in enig jaar wordt toegevoegd aan de begroting van het jaar daarop, zolang deze binnen de door Defensie met Financiën afgesproken regels valt. Als gevolg hiervan worden afwijkingen in de realisatie 2015 in positieve of negatieve zin gespiegeld naar het jaar 2016. Met de 2^e suppletoire begroting 2015 is van een aantal wettelijke betalingen aangegeven dat deze zijn vertraagd naar 2016. Ook bij de investeringen is sprake van vertraagde betalingen. Deze budgetten worden met de eindejaarsmarge toegekend aan de begroting 2016 van Defensie.

4. Allocatie

Het betreft onder andere budget voor het niet-operationeel dienstvervoer, implementatie van het SAP-systeem, munitie en het innovatiecentrum FRONT.

5. Intensivering basisgereedheid

Het extra budget stelt Defensie in staat de basisgereedheid van de krijgsmacht in de komende jaren stapsgewijs te verbeteren door de personele en materiële gereedheid alsmede, in beperkte mate, de geoefendheid te verhogen. Ook wordt geïnvesteerd in de ondersteuning en de bedrijfsvoering, onder meer in verwerving en IT. Een deel van het extra budget wordt gebruikt voor bijdragen aan de Very High Readiness Joint Taskforce (VJTF) en de verdere verdieping van internationale samenwerking. Door de verhoging van het Budget Internationale Veiligheid (BIV) worden de mogelijkheden voor de financiering van de inzet van de krijgsmacht in internationale missies verruimd. De mutaties die voorkomen uit de verdeling van de middelen over de Defensiebegroting zijn in het overzicht opgenomen (€ 90 miljoen). Het extra investeringsbudget (€ 130 miljoen) is al in de Ontwerpbegroting 2016 aan artikel 6 toegevoegd. In totaal is er € 220 miljoen toegevoegd aan de begroting 2016 van Defensie.

6. Financiering vanuit Budget Internationale veiligheid en 7. BIV naar BHOS

Na interdepartementale besluitvorming wordt er vanaf dit jaar vanuit artikel 1 € 51,5 miljoen toegedeeld aan de overige artikelen van de Defensiebegroting. Dit is onderdeel van de € 59,5 miljoen die beschikbaar is voor activiteiten ter ondersteuning van de inzet bij Defensie. Voor vessel protection detachments (VPD’s) blijft € 8 miljoen beschikbaar op artikel 1; deze wordt daarom niet toegedeeld aan andere artikelen. Voor de overige € 51,5 miljoen gaat het om activiteiten ter ondersteuning van de inzet van de VPD’s, activiteiten ten behoeve van training en capaciteitsopbouw, civiel-militaire capaciteiten, luchttransport ten behoeve van missies en operaties, een uitzendbare KMar-pool en nazorg. Daarnaast wordt er € 60 miljoen uit het BIV overgeheveld naar Buitenlandse Zaken (BZ) en BH&OS. Vanuit dit bedrag worden activiteiten op het terrein van veiligheidssectorhervorming, rechtstaatontwikkeling, capaciteitsopbouw en bescherming van diplomaten en ambassades waar dat noodzakelijk is gefinancierd.

Ten behoeve van de laatstgenoemde activiteit, die door de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) wordt uitgevoerd, wordt € 20,8 miljoen ingezet ten behoeve van de KMar, gefinancierd door BH&OS. Hierdoor wordt er per saldo € 72,3 miljoen uit het BIV overgeheveld naar diverse artikelen van de Defensie begroting.

8. Bijstellen formatiebudgetten n.a.v. gewijzigde arbeidsvoorwaarden

Vanuit het Ministerie van Financiën is een bijdrage verstrekt voor de dekking van het bovensectoraal loonakkoord. Daarnaast wordt een deel gefinancierd uit verlaging van pensioenpremies.

9. Herschikking budgetten werkkostenregeling

Met ingang van 2015 wordt de afdracht van de werkkostenregeling centraal afgedragen aan de Belastingdienst. Hiertoe worden de budgetten binnen Defensie gecentraliseerd.

10. Herschikking budgetten personele exploitatie

Teneinde overschrijding van het personele exploitatiebudget te vermijden, hebben de Defensieonderdelen voor een bedrag van € 18 miljoen maatregelen genomen. Deze zijn verwerkt in de 1^e suppletoire begroting 2015. Na onderzoek bleek een herverdeling van deze maatregelen over de Defensieonderdelen noodzakelijk. Deze wordt nu verwerkt.

11. Herschikken intensivering Cyber

De voorliggende mutaties betreffen de herschikking van het extra cyberbudget dat bij de intensivering bij de begroting 2015 is toegekend. Het budget voor de personele en materiële exploitatie voor Cyber wordt hierbij over de defensieonderdelen herschikt vanuit de voorlopige reservering die hiervoor op artikelonderdeel 6.3, voorzien in IV/ICT, was opgenomen.

12. Ontvlechting uitgestelde DGO

Per 01 april 2016 is Defensie Gezondheidszorg Organisatie (DGO) bij het Commando Diensten Centra (CDC) opgericht. Het budget is al eerder overgeheveld vanuit de operationele commando’s (OPCO’s) naar het CDC. De budgetten voor de salariskosten en de kosten woon- werkverkeer van het personeel dat tot 1 april 2016 werkzaam was bij de OPCO’s worden door het CDC naar de OPCO’s overgeheveld.

13. Herschikkingen tussen defensieonderdelen

Dit betreft het overhevelen van enkele activiteiten van het ene naar het andere Defensieonderdeel. De toelichting is te vinden bij de specifieke beleidsartikelen.

14. Vrijgave transitiebudget CDC

De minister van Defensie heeft op 23 september 2015 besloten om de Uitbesteding Cateringdiensten Defensie niet in de huidige vorm voort te zetten (Kamerstuk 34 300 X nr. 5). Dit betekent dat niet zal worden overgegaan tot aanbesteding van de cateringdienstverlening in één keer, maar dat Paresto als regie-organisatie een meer geleidelijk traject met een intensievere samenwerking met de markt zal zoeken. Het hiervoor gereserveerde transitiebudget van CDC ad € 1,7 miljoen valt hiermee vrij.

15. Interdepartementale budgetoverhevelingen

De belangrijkste overboekingen betreffen de bijdrage van Buitenlandse Zaken voor de inzet Zr.Ms. Van Amstel voor de migratieproblematiek (€ 2,2 miljoen incidenteel) en de compensatie voor BTW (€ 3,4 miljoen structureel) betaald aan TNO door Economische Zaken. Defensie draagt daarnaast bij aan de dekking van extra uitgaven als gevolg van migratie (€ 3,8 miljoen voor 2016 en 2017) en aan de begroting van Veiligheid en Justitie (€ 1,8 miljoen per jaar voor de periode 2016 tot en met 2018). Het surplus eigen vermogen van het voormalige Rijksgebouwendienst (€ 1,3 miljoen) wordt teruggegeven aan de departementen. Verder betreft dit de bijdrage aan de exploitatiekosten van C2000 (landelijk communicatiesysteem voor hulpdiensten) van VenJ (-€ 6,3 miljoen).

16. Doorwerking ontvangsten en 17. Vrijgave ontvangsten MINUSMA

De eerder in 2015 ontvangen bijdrage van de Verenigde Naties (VN) zorgen ervoor dat de geraamde ontvangsten voor 2016 en 2017 (-€ 20 miljoen) kunnen worden verlaagd. Dit bedrag wordt vervolgens weer vrijgegeven aan het brede Budget Internationale Veiligheid (BIV). Daarnaast wordt een extra bijdrage van de VN in 2016 van € 10 miljoen verwacht vanwege de verlenging van de missie MINUSMA. Bij het CDC worden geneeskundige ontvangsten bij het CDC bijgesteld (€ 3,4 miljoen).Ten slotte werken bij de onderdelen de bijgestelde ontvangsten vanwege de compensatie van de eigen huishouding door op het uitgavenkader. In een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (november 2014) is gesteld dat de in artikel 20 Verplaatsingskostenbesluit militairen (VKBM) neergelegde eis van het voeren van een eigen huishouding, buiten beschouwing moet worden gelaten. Deze uitspraak heeft zowel invloed op de ontvangsten- als op de uitgavenbegroting van de defensieonderdelen. De defensieonderdelen worden hiervoor gecompenseerd vanuit het artikel 12 Nominaal en onvoorzien.

18 . Kasschuif herijking DIP

Er vindt een kasschuif plaats ten behoeve van de herijking van de investeringsplannen. De middelen komen in de jaren 2019-2021 weer beschikbaar.

19. Claim NCIA

Vanuit de resterende HGIS-eindejaarsmarge 2015 wordt € 6 miljoen beschikbaar gesteld voor de meerkosten van het NATO Communications and Information Agency (NCIA). Het restant van de kosten wordt gedekt uit het investeringsplan. Van de gemeente Den Haag wordt een bijdrage van € 750.000 verwacht.

20. Prijsbijstelling tranche 2016 en 21. Uitdelen prijsbijstelling tranche 2016

Dit betreft de uitkering van de prijsbijstelling 2016, die vanuit artikel 12 Nominaal en onvoorzien wordt verdeeld over de artikelen van de defensieonderdelen.

22. Loon- en prijsbijstelling tranche 2016 Attachés

Vanuit HGIS/BIV wordt de loon- en prijsbijstelling uitgekeerd voor Attachés.

23. Bijdrage migratieproblematiek, waaronder grensbewaking

De inspanningen door Defensie in het kader van migratie vragen veel van de organisatie. Om de extra inspanningen van onder meer de Koninklijke marechaussee en de Koninklijke marine te financieren, stelt het kabinet incidenteel €25 miljoen euro beschikbaar.

24. Kasschuif pensioenen en SBK

Met een kasschuif worden de ramingen van pensioenen en SBK aangesloten op het aangepaste verloop van de uitgaven.

2.4 Overzicht ontvangstenmutaties

(bedragen x €1 miljoen)

De eerder in 2015 ontvangen bijdrage van de VN zorgen ervoor dat de geraamde ontvangsten voor 2016 en 2017 (-€ 20 miljoen) kunnen worden verlaagd. Daarnaast wordt een extra bijdrage van de VN in 2016 en 2017 van € 10 miljoen verwacht vanwege de verlenging van de missie MINUSMA. Bij het CDC betreft dit met name de centralisering van de geneeskundige ontvangsten (€ 9,4 miljoen) als gevolg van de oprichting van het DGO.

• 5. 

  Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 12 Nominaal en Onvoorzien

De Beleidsmatige Mutaties

De algemene mutaties hebben betrekking op vrijwel alle beleidsartikelen en worden onder artikel 12 Nominaal en onvoorzien eenmalig toegelicht. De overige specifieke mutaties worden per beleidsartikel afzonderlijk toegelicht.

Algemene mutaties

• - 

  Inboeken definitieve eindejaarsmarge, doorwerking eindejaarsmarge en spiegelen budgetten 2015

Conform de Rijksbrede begrotingsregels wordt een overschrijding van het budget in enig jaar gekort op het budget van het jaar daarop. Daartegenover staat dat onderrealisatie in enig jaar wordt toegevoegd aan de begroting van het jaar daarop, zolang deze binnen de door Defensie met Financiën afgesproken regels valt. Als gevolg hiervan worden afwijkingen in de realisatie 2015 in positieve of negatieve zin gespiegeld naar het jaar 2016. Met de 2^e suppletoire begroting 2015 is van een aantal wettelijke betalingen aangegeven dat deze zijn vertraagd naar 2016. Ook bij de investeringen is sprake van vertraagde betalingen. Deze budgetten worden met de eindejaarsmarge toegekend aan de begroting van Defensie.

• - 

  Intensivering basisgereedheid

Het extra budget stelt Defensie in staat de basisgereedheid van de krijgsmacht in de komende jaren stapsgewijs te verbeteren door de personele en materiële gereedheid alsmede, in beperkte mate, de geoefendheid te verhogen. Ook wordt geïnvesteerd in de ondersteuning en de bedrijfsvoering, onder meer in verwerving en IT. Een deel van het extra budget wordt gebruikt voor bijdragen aan de Very High Readiness Joint Taskforce (VJTF) en de verdere verdieping van internationale samenwerking. Door de verhoging van het Budget Internationale Veiligheid (BIV) worden de mogelijkheden voor de financiering van de inzet van de krijgsmacht in internationale missies verruimd. De mutaties die voorkomen uit de verdeling van de middelen over de Defensiebegroting zijn in het overzicht opgenomen (€ 90 miljoen). Het extra investeringsbudget (€ 130 miljoen) is al in de Ontwerpbegroting 2016 aan artikel 6 toegevoegd. In totaal is er € 220 miljoen toegevoegd aan de begroting 2016 van Defensie.

Bijstellen formatiebudgetten n.a.v. gewijzigde arbeidsvoorwaarden

• - 

  VUT-equivalent

Deze mutatie betreft de meerjarige doorwerking van de mutatie die ook bij 2^e suppletoire begroting 2015 heeft plaatsgevonden. Hierbij gaat het om het effect van het stopzetten van de inhouding van het VUT-equivalent voor militaire salarissen per 1 januari 2015. De inhoudingen werden ingezet ten behoeve van de overgang naar het kapitaaldekkingsstelsel op artikel 10 Centraal apparaat. Met de mutatie worden de budgetten van defensieonderdelen gecorrigeerd voor het vervallen van de inhouding.

• - 

  Compensatie vakbondscontributie

Dit betreft de compensatie voor de vakbondscontributie voor de jaren 2015 en 2016.

• - 

  Dekking hogere formatie uitgaven

De uitgaven voor formatie zijn in 2016 hoger dan initieel verwacht. Dit wordt deels gedekt vanuit Nominaal & onvoorzien. Daarnaast zijn door de defensieonderdelen maatregelen genomen.

• - 

  Uitdelen bovensectoraal akkoord

Dit betreft de doorverdeling naar de verschillende defensieonderdelen van de meerjarige doorwerking van de loonstijging naar aanleiding van het bovensectoraal akkoord.

• - 

  Besparing pensioenlasten arbeidsvoorwaardenakkoord

Dit betreft de meerjarige doorwerking van de besparing op de pensioenlasten naar aanleiding van het bovensectoraal akkoord.

• - 

  Loonbijstelling sociale lasten en pensioenlasten

Los van het bovensectoraal akkoord is er een ontwikkeling in de pensioenlasten en sociale lasten (conform premiebrief SZW) waardoor de kosten voor de loonsommen voor de Defensieonderdelen stijgen. Hiervoor is compensatie nu uitgekeerd aan de defensieonderdelen.

• - 

  Herstelopslag ABP 2016 & kabinetsbijdrage herstelopslag ABP 2016

Het ABP voert per 1 april 2016 een herstelopslag in. In 2016 wordt een deel van de werkgeverslasten generaal gecompenseerd.

• - 

  Compensatie Eigen Huishouding

In een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (november 2014) is gesteld dat de in artikel 20 Verplaatsingskostenbesluit militairen (VKBM) neergelegde eis van het voeren van een eigen huishouding, buiten beschouwing moet worden gelaten. Deze uitspraak heeft zowel invloed op de ontvangsten- als op de uitgavenbegroting van de defensieonderdelen. Met deze mutatie worden defensieonderdelen hiervoor gecompenseerd vanuit het artikel 12 Nominaal en onvoorzien.

• - 

  Risicovoorziening AOW gat

Het betreft de meerjarige doorwerking van de mutatie die bij 2e suppletoire wet 2015 is gedaan voor de compensatie van het AOW-gat. In het eerste deelakkoord is afgesproken dat er een voorziening wordt gecreëerd voor het oplossen van het AOW-gat. Voor 2015 – 2018 wordt dit gedekt uit de UKW (Uitkeringswet Gewezen Militairen) risicovoorzieningen op Pensioenen en Uitkeringen, maar het is structureel onderdeel van het totaal aan maatregelen in de arbeidsvoorwaarden.

• - 

  Loonbijstelling tranche 2016

Het betreft de uitgekeerde loonbijstelling tranche 2016. Deze loonbijstelling bevat de meerjarige doorwerking van het bovensectoraal akkoord, de reguliere loonbijstelling en de vergoeding voor de ontwikkeling van de sociale lasten.

• - 

  Prijsbijstelling tranche 2016 en het Uitdelen prijsbijstelling 2016

Dit betreft de uitkering van de prijsbijstelling 2016, die vanuit Nominaal en onvoorzien overgeheveld is naar de defensieonderdelen. Vanuit HGIS/BIV wordt ook de loon-en prijsbijstelling uitgekeerd voor Attachés.

Specifieke mutaties voor het artikel 12 Nominaal en onvoorzien

• - 

  Herschikking tussen defensieonderdelen

Vanuit artikel Nominaal en onvoorzien zijn middelen beschikbaar gesteld ter verbetering van de IT.

• - 

  Allocatie

Voor enkele prioriteiten is extra budget toegewezen. De specifieke maatregel wordt nader toegelicht bij het artikel van het desbetreffende defensieonderdeel.

• - 

  Vrijgave transitiebudget CDC

De minister van Defensie heeft op 23 september 2015 besloten om de Uitbesteding Cateringdiensten Defensie niet in de huidige vorm voort te zetten (Kamerstuk 34 300 X nr. 5). Dit betekent dat niet zal worden overgegaan tot aanbesteding van de cateringdienstverlening in één keer, maar dat Paresto als regie-organisatie een meer geleidelijk traject met een intensievere samenwerking met de markt zal zoeken. Het hiervoor gereserveerde transitiebudget van CDC ad € 1,7 miljoen valt hiermee vrij.

• - 

  Interdepartementale budgetoverhevelingen

Defensie heeft met deze budgetoverhevelingen haar bijdrage geleverd aan de dekking van de Rijksbrede uitgaven voor migratie en voor de tekorten op de begroting van V&J.

Overige algemene mutaties

Onderstaand zijn de mutaties toegelicht die op meerdere beleidsartikelen terugkeren. Deze mutaties zijn terug te vinden in de tabellen van de betreffende beleidsartikelen.

• - 

  Herschikking intensivering Cyber

De voorliggende mutaties betreffen de herschikking van het extra cyberbudget dat bij de intensivering bij de begroting 2015 is toegekend. Het budget voor de personele en materiële exploitatie voor Cyber wordt hierbij over de defensieonderdelen herschikt vanuit de voorlopige reservering die hiervoor op artikelonderdeel 6.3 Voorzien in IV/ICT was opgenomen.

• - 

  Ontvlechting uitgestelde DGO

Per 01 april 2016 is Defensie Gezondheidszorg Organisatie (DGO) bij het Commando Diensten Centra (CDC) opgericht. Het budget is al eerder overgeheveld vanuit de operationele commando’s (OPCO’s) naar het CDC. De budgetten voor de salariskosten en de kosten woon- werkverkeer van het personeel dat tot 1 april 2016 werkzaam was bij de OPCO’s worden door het CDC naar de OPCO’s overgeheveld.

• - 

  Financiering vanuit BIV

Na interdepartementale besluitvorming wordt vanaf dit jaar vanuit artikel 1 Inzet € 51,5 miljoen toegedeeld aan de overige artikelen van de Defensiebegroting. Dit is onderdeel van de € 59,5 miljoen dat beschikbaar is voor activiteiten ter ondersteuning van de inzet bij Defensie. Voor VPD’s blijft € 8 miljoen beschikbaar op artikel 1 en wordt daarom niet toegedeeld aan andere artikelen. Voor de overige € 51,5 miljoen gaat het om activiteiten ter ondersteuning van de inzet van de VPD’s, activiteiten ten behoeve van training en capaciteitsopbouw, civiel-militaire capaciteiten, luchttransport ten behoeve van missies en operaties, een uitzendbare KMar-pool en nazorg.

• - 

  Herschikking budgetten werkkostenregeling

Met ingang van 2015 wordt de afdracht van de werkkostenregeling centraal afgedragen aan de Belastingdienst. Hiertoe worden de budgetten binnen Defensie gecentraliseerd.

• - 

  Herschikking budgetten personele exploitatie

Teneinde overschrijding van de personele exploitatiebudget te vermijden, hebben de Defensieonderdelen voor een bedrag van € 18 miljoen aan maatregelen genomen. Deze zijn verwerkt in de 1^e suppletoire begroting 2015. Na onderzoek bleek een herverdeling van deze maatregelen over de Defensieonderdelen noodzakelijk. Deze wordt nu verwerkt.

• - 

  Bijdrage migratieproblematiek, waaronder grensbewaking

De inspanningen door Defensie in het kader van migratie vragen veel van de organisatie. Om de extra inspanningen van onder meer de Koninklijke marechaussee en de Koninklijke marine te financieren, stelt het kabinet incidenteel €25 miljoen euro beschikbaar.

Beleidsartikel 1 Inzet

Toelichting op de mutaties (uitgaven)

Voor de algemene mutaties verwijs ik u naar de toelichtingen onder artikel 12 Nominaal en onvoorzien.

Specifieke Mutaties

• - 

  Overheveling BIV budget naar BH&OS en Bijdrage vanuit het BIV voor inzet BSB naar de defensieonderdelen

Er wordt € 60 miljoen uit het BIV overgeheveld naar BZ en BH&OS. Vanuit dit bedrag worden activiteiten op het terrein van veiligheidssectorhervorming, bescherming van burgers in fragiele staten, rechtstaatontwikkeling en capaciteitsopbouw gefinancierd. Daar tegenover staat de overheveling vanuit BH&OS van € 20,8 miljoen die wordt gebruikt voor de inzet van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten. Deze bijdrage wordt vervolgens weer uitgedeeld naar de uitvoerende defensieonderdelen.

• - 

  Doorwerking ontvangsten 2016 en VN ontvangsten MINUSMA

De eerder in 2015 ontvangen bijdrage van de VN verlaagt de geraamde ontvangsten voor 2016 en 2017. Echter door verlenging van de missie MINUSMA wordt voorzien dat de VN in 2016 een extra bijdrage levert van € 10 miljoen voor 2016 en eenzelfde bedrag in 2017.

• - 

  Allocatie

Dit betreft een reservering voor 2016 voor eventuele nakomende uitgaven in het kader van de bijstand bij de ramp met de MH-17. Om het beschikbare budget in stand te houden wordt uit de onderrealisatie uit 2015 (€ 0,2 miljoen) aan het budget van 2016 toegevoegd.

• - 

  Inzet Zr.Ms. Van Amstel in de Egeïsche Zee

De inzet van Zr.Ms. Van Amstel binnen het Standing NATO Maritime Group (SNMG) 2-vlootverband wordt uit het BIV en de brede HGIS gefinancierd.

Beleidsartikel 2 Taakuitvoering Zeestrijdkrachten

Toelichting op de mutaties (uitgaven)

Voor de algemene mutaties verwijs ik naar de toelichtingen onder artikel 12 Nominaal en onvoorzien.

Specifieke Mutaties

• - 

  Interne herschikking CZSK

Door een gewijzigde werkwijze in het logistiek systeem is een herschikking binnen de categorieën van de programma- en apparaatsuitgaven van het CZSK noodzakelijk.

• - 

  Herschikkingen tussen defensieonderdelen

Voor het CZSK betreft dit onder meer budgetoverhevelingen voor drukwerk naar DMO (JIVC), de bijdrage aan de Top Defensie Vorming en de overheveling van budgetten voor stagevergoedingen VeVa-leerlingen naar het CDC en de uitgaven voor instandhouding van vaartuigen vanuit de KMar.

• - 

  Allocatie

Voor enkele prioriteiten is extra budget toegewezen. Het betreft de inhuur van deskundigen voor de implementatie van SAP, uitloop van de SBK-regeling voor ontslagbescherming en de verhoogde personeelstoelage als gevolg van het gestegen prijspeil in het Caribisch gebied.

Beleidsartikel 3 Taakuitvoering Landstrijdkrachten

Toelichting op de mutaties

Voor de algemene mutaties verwijs ik naar de toelichtingen onder artikel 12 Nominaal en onvoorzien.

Specifieke Mutaties

• - 

  Interne herschikkingen CLAS

Dit betreft een herschikking binnen de uitgavencategorieën van het CLAS om de budgetten te laten aansluiten op de artikelonderdelen en de hieraan gekoppelde activiteiten.

• - 

  Herschikkingen tussen defensieonderdelen

Voor het CLAS zijn de belangrijkste mutaties de toevoeging van budget voor het onderhoud van terreinvoertuigen (€ 6,8 miljoen) en de overhevelingen van de budgetten voor stagevergoedingen voor VeVa leerlingen naar het CDC (€ 3,5 miljoen).

• - 

  Allocatie

Voor enkele prioriteiten is extra budget toegewezen. Het betreft de inhuur van deskundigen voor de implementatie van SAP, uitloop van de SBK-regeling voor ontslagbescherming en een vergoeding voor de gewijzigde “Notice to Move” (sneller klaarstaan voor inzet) van de militairen die klaarstaan voor het leveren van nationale bijstand.

Interdepartementale budgetoverhevelingen

Dit betreft de bijdrage vanuit het ministerie van Veiligheid en Justitie voor het uitvoeren van het uitgebreide Mobiel Toezicht Veiligheid.

Beleidsartikel 4 Taakuitvoering Luchtstrijdkrachten

Toelichting op de mutaties (uitgaven)

Voor de algemene mutaties verwijs ik naar de toelichtingen onder artikel 12 Nominaal en onvoorzien.

Specifieke uitgavenmutaties

• - 

  Herschikkingen tussen defensieonderdelen

Voor het CLSK zijn de belangrijkste mutaties de bijdrage aan Nieuwbouw Antenne Meetruimte en Elektronische Compatibiliteit (- € 0,5 miljoen) en de overheveling van budget voor de stagevergoedingen voor Veiligheid en Vakmanschap (VeVa) leerlingen naar het CDC (€ 120.000) en de toevoeging van € 175.000 voor het wegnemen van kleine onvolkomenheden in de bedrijfsvoering. Voor het overige betreft het diverse kleine budgetoverhevelingen.

• - 

  Allocatie

Voor enkele prioriteiten is extra budget toegewezen. Het betreft de inhuur van deskundigen voor de implementatie van SAP en de uitloop van de SBK-regeling voor ontslagbescherming,

Interdepartementale budgetoverhevelingen

Dit betreft de bijdrage vanuit het ministerie van Veiligheid en Justitie voor het uitvoeren van het uitgebreide Mobiel Toezicht Veiligheid (MTV) en ministerie van Infrastructuur en Milieu voor de bijdrage voor het medegebruik van de radar in Soesterberg.

Beleidsartikel 5 Taakuitvoering Koninklijke Marechaussee

Toelichting op de mutaties (uitgaven)

Voor de algemene mutaties verwijs ik naar de toelichtingen onder artikel 12 Nominaal en onvoorzien.

Specifieke mutaties

• - 

  Herschikkingen tussen defensie onderdelen

Voor de KMar zijn de belangrijkste mutaties de bijdrage aan de multifunctionele smartboards en de bijdrage aan de Top Defensie Vorming naar het CDC (artikel 8) en de instandhouding van KMar vaartuigen naar het CZSK (artikel 2).

• - 

  Allocatie

Voor enkele prioriteiten is extra budget toegewezen. Het betreft de inhuur van deskundigen voor de implementatie van SAP en de uitloop van de SBK-regeling voor ontslagbescherming.

Beleidsartikel 6 Investeringen Krijgsmacht

Toelichting op de mutaties (uitgaven)

Voor de algemene mutaties verwijs ik naar de toelichtingen onder artikel 12 Nominaal en onvoorzien.

Verplichtingen

Het totale verplichtingenbudget van de investeringen is met € 460 miljoen bijgesteld om voldoende verplichtingenruimte te hebben voor de Multi Role Tanker Transport (MRTT-capaciteit).

Toelichting uitgavenbudget

Voor de algemene mutaties verwijs ik naar de toelichtingen onder artikel 12 Nominaal en onvoorzien.

Specifieke mutaties

• - 

  Interne herschikkingen investeringen Krijgsmacht

Voor het project samenvoegen luchtverkeersleiding Nederland en luchtverkeersleiding Schiphol wordt € 0,5 miljoen van het budget voorzien in nieuw materieel herschikt naar voorzien in IT. Onderrealisatie in het NAVO-budget (€ 0,725 miljoen) wordt ingezet ten behoeve van het Wetenschappelijk Onderzoek Overheid (WOO)

• - 

  Herschikkingen tussen defensie onderdelen

Bij de overdracht van het project naar het defensieonderdeel wordt het gereserveerde extra benodigde exploitatiebudget overgeheveld. Bij de opdracht voorzien in nieuw materieel betreft dat de mutaties:

• - 

  de extra benodigde exploitatiereeks Amarok (€ 0,223 miljoen, meerjarig € 0,731 miljoen);

• - 

  uitbesteding terreinvoertuigen (naar de CLAS) € 6,75 miljoen (structureel oplopend naar € 29 miljoen in 2021).

Bij de opdracht voorzien in infrastructuur zijn dit het uitdelen van het budget voor het wegnemen van een aantal kleine onvolkomenheden in de bedrijfsvoering (€ 3,2 miljoen) en de bijdrage voor Nieuwbouw EMC en Antenne Meetruimte LCW (€ 0,5 miljoen).

Bij de opdracht voorzien in IT betreft het de kosten voor de SAP licentie (€ 1,2 miljoen), de HR Elevation Data Exchance (€ 0,341 miljoen) en de bijdrage vanuit budget voor het wegnemen van een aantal kleine onvolkomenheden in de bedrijfsvoering (€ 0,345 miljoen).

• - 

  Kasschuif herijking DIP

Er vindt een kasschuif plaats ten behoeve van de herijking van de investeringsplannen. De middelen komen in de jaren 2019-2021 weer beschikbaar. De kasschuif werkt door op de uitgavenreeks aan het agentschap RVB.

• - 

  Nieuwbouw NCIA

Vanuit de resterende HGIS-eindejaarsmarge 2015 wordt € 6 miljoen beschikbaar gesteld voor de meerkosten van het NATO Communications and Information Agency (NCIA). Het restant van de kosten wordt gedekt uit het investeringsplan. Van de gemeente Den Haag wordt een bijdrage van € 750.000 verwacht.

Beleidsartikel 7 Ondersteuning Krijgsmacht door Defensie Materieel Organisatie