34891 - Initiatiefvoorstel Legale medicamenteuze afbreking van de zwangerschap via de huisarts

Dit wetsvoorstel werd op 22 februari 2018 aanhangig gemaakt door de Tweede Kamerleden Ellemeet (GroenLinks)¹ en Dijksma (PvdA)² en werd laatstelijk verdedigd door de Tweede Kamerleden Ellemeet, Kuiken (PvdA)³, Paternotte (D66)⁴, Van Wijngaarden (VVD)⁵ en Dijksma.

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het wenselijk is de Wet afbreking zwangerschap en het Wetboek van Strafrecht te wijzigen in verband met het vergroten van de mogelijkheden voor zwangerschapsafbrekingszorg voor vrouwen.

Voorstel van wet van de leden Ellemeet, Kuiken, Paternotte en Van Wijngaarden tot wijziging van de Wet afbreking zwangerschap alsmede enkele andere wetten in verband met de legale medicamenteuze afbreking van de zwangerschap via de huisarts

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Tweede Kamerlid van GroenLinks. Was eerst vervanger van Linda Voortman en daarna zesenhalf jaar de woordvoerder zorg van haar fractie. Hield zich behalve met medische zorg en medische ethiek bezig met veiligheid en justitie en asiel en migratie. Medeinitiatiefnemer bij wetgeving, onder meer om de positie van vrouwen bij abortus te versterken. Was tevens vicefractievoorzitter. Voor zij Kamerlid werd adjunct-directeur van cultuurinstelling 'De Westergasfabriek' in Amsterdam en netwerkdirecteur bij een natuur- en milieufederatie. Sprak zich krachtig uit tegen verloedering van het publieke debat. Sinds 1 juni 2024 is zij hoofd Medische Programma's en plaatsvervangend directeur van Dokters van de Wereld Nederland.
   
• 2. 

  Sharon Dijksma (1971) is sinds 17 december 2020 burgemeester van Utrecht. Zij was van 18 december 2012 tot 3 november 2015 staatssecretaris van Economische Zaken (met name voor landbouw) en van 3 november 2015 tot 26 oktober 2017 staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu (met name voor milieu) in het kabinet-Rutte II. Van 22 februari 2007 tot 23 februari 2010 was zij staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap in het kabinet-Balkenende IV. Verder was zij in de jaren 1994-2007, 2010-2012 en 2017-2018 Tweede Kamerlid voor de PvdA. Zij was toen onder meer fractiesecretaris. In 1992-1994 was mevrouw Dijksma voorzitter van de Jonge Socialisten en in de periode 2018-2020 wethouder van verkeer en vervoer van Amsterdam. Bij haar aantreden als Tweede Kamerlid in 1994 was zij het tot dan jongste Kamerlid.
   
• 3. 

  Vooraanstaande sociaaldemocrate met Groningse roots, die zeventien jaar actief was als Tweede Kamerlid. Was in twee perioden (december 2016-maart 2017 en april 2022-oktober 2023) fractievoorzitter. Voor zij Kamerlid werd beleidsmedewerker Integraal Veiligheidsbeleid bij het ministerie van BZK. In de Tweede Kamer onder meer woordvoerder asiel en migratie en verkeer en voorts voorzitter van de tijdelijke commissie onderzoek onderhoud en innovatie spoor en korte tijd voorzitter van de buitenlandcommissie. Later hield zij zich bezig met onder meer zorg en Koninkrijksrelaties. Kwam uit een 'rood nest' en eenoudergezin. Stond bekend als een doorzetter.
   
• 4. 

  Jan Paternotte (1984) is sinds 23 maart 2017 lid van de Tweede Kamerfractie van D66 en sinds 11 januari 2022 fractievoorzitter. Hij was gemeenteraadslid en fractievoorzitter van D66 in Amsterdam. Eerder was hij beleidsmedewerker van D66-Europarlementariër Marietje Schaake en voorzitter van de Jonge Democraten (2004-2005). De heer Paternotte was verder voorzitter van de vaste commissie voor Koninkrijksrelaties. Hij houdt zich als Kamerlid bezig met buitenlandse zaken, buitenlandse handel, Europese zaken en onderwijs, cultuur en wetenschappen.
   
• 5. 

  Jeroen van Wijngaarden (1978) was van 20 februari 2019 tot 27 oktober 2023 Tweede Kamerlid voor de VVD. Eerder was hij dat van 1 juli 2014 tot 23 maart 2017. Hij werkte daarvoor als hoofd public affairs bij Sanofi en was werkzaam bij de KNMT, de HBO-raad en als manager public affairs van PWC. Ook was de heer Van Wijngaarden lid van stadsdeelraad Amsterdam-Zuid waarvan 4 jaar als fractievoorzitter. De heer Van Wijngaarden was onder meer woordvoerder justitie, defensie en Europese zaken van de VVD-fractie. Verder had hij het dossier Groningse gaswinning in zijn portefeuille. In maart-juli 2022 was hij tijdelijk fractiesecretaris.
   
• 6. 

  Wieke Paulusma (1978) is sinds 15 april 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van D66. Zij was gemeenteraadslid in Groningen. Mevrouw Paulusma is opgeleid als verpleegkundige en was werkzaam in de zorgsector. Zij is als Kamerlid woordvoerster zorg, medische ethiek, kinderopvang en emancipatie van de D66-fractie. Voorts is zij lid van het Presidium.
   
• 7. 

  Lisa Westerveld (1981) is sinds 23 maart 2017 Tweede Kamerlid. Tot 27 oktober 2023 was zij lid van de GroenLinks-fractie en sindsdien van de Tweede Kamerfractie van GroenLinks-PvdA. Mevrouw Westerveld was voorzitter van de Landelijke Studentenvakbond en woordvoerder bij de Algemene Onderwijsbond. Verder was zij raadslid in Nijmegen en voorzitter van de commissie democratisering en decentralisering van de Universiteit van Amsterdam. Mevrouw Westerveld houdt zich als Kamerlid bezig met jeugdzorg/GGZ, gehandicaptenbeleid, passend onderwijs, maatschappelijke opvang, cultuur en vrouwen- en LHBTIQ-rechten.
   
• 8. 

  Chris Stoffer (1974) is sinds 11 april 2018 lid van de Tweede Kamerfractie van de SGP en sinds 5 september 2023 fractievoorzitter. Sinds augustus 2023 is hij politiek leider van de SGP. De heer Stoffer was directeur netwerkmanagement bij Rijkswaterstaat, een organisatie waar hij daarvoor diverse functies bekleedde. Daarnaast was hij raadslid (fractievoorzitter) in de gemeente Nunspeet. Als Kamerlid houdt hij zich onder meer bezig met het algemene regeringsbeleid, buitenlandse zaken, onderwijs, cultuur, jeugd, infrastructuur en waterstaat, fiscale zaken en digitalisering.
   
• 9. 

  Sophie Hermans (1981) is sinds 2 juli 2024 minister van Klimaat en Groene Groei en tweede vicepremier in het kabinet-Schoof. Zij was van 23 maart 2017 tot 2 juli 2024 Tweede Kamerlid voor de VVD en van 11 januari 2022 tot 25 juni 2024 fractievoorzitter. Eerder was zij al sinds 18 maart 2021 waarnemend fractievoorzitter en secondant tijdens de onderhandelingen in de formatie. Mevrouw Hermans was politiek assistent van minister-president Mark Rutte en daarvoor van minister Stef Blok. Daarvoor werkte zij bij 'De Publieke Zaak" en bij Andersson Elffers Felix. Mevrouw Hermans was als Kamerlid onder meer woordvoerder langdurige zorg, gezondheidspreventie en -bevordering.
   
• 10. 

  Maarten Hijink (1983) was van 23 maart 2017 tot 20 april 2023 Tweede Kamerlid van de SP. Daarvoor was hij woordvoerder van Emile Roemer en communicatiemedewerker van de SP-Tweede Kamerfractie. Als Tweede Kamerlid hield de heer Hijink zich bezig met onder meer de zorg en economische zaken.
   
• 11. 

  Vicky Maeijer (1986) is sinds 2 juli 2024 staatssecretaris voor langdurige en maatschappelijke zorg. Zij was van 23 maart 2017 tot 2 juli 2024 Tweede Kamerlid voor de PVV. In 2014 -2017 was zij lid van het Europees Parlement. Mevrouw Maeijer was in het EP lid van de commissies burgerlijke vrijheden, justitie en binnenlandse zaken en rechten van de vrouw en gendergelijkheid. Eerder was zij beleidsmedewerker bij de PVV-fractie in de Tweede Kamer en fractievoorzitter van de PVV in de Staten van Zuid-Holland. Mevrouw Maeijer hield zich als Tweede Kamerlid bezig met medisch-ethische kwesties, sport en oorlogsgetroffenen.
   
• 12. 

  Don Ceder (1989) is sinds 31 maart 2021 lid van de Tweede Kamerfractie van de ChristenUnie. Hij is zelfstandig advocaat in Amsterdam en was eerder actief bij het bestrijden van illegale incasso. De heer Ceder was duolid van Provinciale Staten van Noord-Holland en sinds maart 2018 lid van de Amsterdamse gemeenteraad. Als Tweede Kamerlid houdt hij zich bezig met sociale zaken, jeugd en gezin, onderwijs, cultuur en wetenschap, buitenlandse zaken, buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking, defensie, asiel en migratie, digitale zaken en non-discriminatie.
   
• 13. 

  Nicki Pouw (1991) was van 31 maart 2021 tot 1 september 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van JA21. Op 1 september 2023 stapte zij over naar de Tweede Kamerfractie van de BBB, waarvan zij tot 6 december 2023 deel uitmaakte. Van 10 maart tot 30 juni 2022 was zij met zwangerschaps- en bevallingsverlof. Hiervoor was zij van 11 juni 2019 tot 31 maart 2021 lid van de Eerste Kamer. Tot 30 november 2020 maakte mevrouw Pouw daar deel uit van de FVD-fractie, daarna van de Fractie-Van Pareren, later Fractie-Nanninga). Eerder was zij werkzaam in de thuiszorg en in ziekenhuizen. In 2023 promoveerde zij aan de VU op een onderzoek naar reuma. Mevrouw Pouw was verder Statenlid in Utrecht. Als Tweede Kamerlid hield zij zich vooral bezig met onderwijs, cultuur en wetenschap, volksgezondheid, welzijn en sport en sociale zaken en werkgelegenheid.
   
• 14. 

  Uit Overijssel afkomstige christendemocrate. Was voor haar Tweede Kamerlidmaatschap werkzaam als zelfstandig ondernemer, onder meer op het terrein van vastgoed en als adviseur op het gebied van aanbestedingen. Actief in het CDJA. Had verder zitting in de gemeenteraad van Kampen (tevens fractievoorzitter). Hield zich in de vierenhalf jaar dat zij CDA-Kamerlid was vooral bezig met arbeidsmarktbeleid en integratie en met medisch-ethische zaken. Op de regio gerichte afgevaardigde, die met een initiatiefnota kwam over familiebedrijven.
   
• 15. 

  Lilianne Ploumen (1962) was van 23 maart 2017 tot 22 april 2022 Tweede Kamerlid voor de PvdA. Van 14 januari 2021 tot en met 12 april 2022 was zij fractievoorzitter en bij de verkiezingen van 2021 lijsttrekker. Van 5 november 2012 tot 26 oktober 2017 was mevrouw Ploumen minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking in het kabinet-Rutte II. Eerder was zij van 6 oktober 2007 tot 22 januari 2011 voorzitter van de PvdA. Daarvoor was mevrouw Ploumen onder meer werkzaam bij Plan International, Mama Cash en Cordaid. Bij laatstgenoemde organisatie was zij directeur in de periode 2004-2007. In de Tweede Kamer was zij tevens woordvoerster buitenlandse zaken en zorg (cure).
   
• 16. 

  Ernst Kuipers (1959) was van 10 januari 2022 tot 10 januari 2024 minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport in het kabinet-Rutte IV. Hij was voorzitter van de raad van bestuur van Erasmus Medisch Centrum en was eerder onder meer hoogleraar gastro-enterologie en hoofd interne geneeskunde van het Erasmus Medisch Centrum. Ernst Kuipers is lid van D66. Keerde in 2024 terug naar de wetenschap (in Singapore).
   
• 17. 

  Mirjam Krijnen was van 27 september 2022 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor GroenLinks. Zij is historica, was diplomate die onder meer in Belgrado, Islamabad (Pakistan) en Washington werkte. Later was zij bij het ministerie van Buitenlandse Zaken coördinator taskforce vrouwenrechten en hoofd van het bureau van de secretaris-generaal van dat ministerie. Van 2019 tot 2023 was zij manager internationale programma's van het Aidsfonds. Als Eerste Kamerlid hield mevrouw Krijnen zich vooral bezig met volksgezondheid.
   
• 18. 

  Greet Prins (1954) is sinds 11 juni 2019 lid van de CDA-Eerste Kamerfractie. Zij was voorzitter van de Raad van Bestuur van Stichting Philadelphia Zorg, een landelijke organisatie voor zorg aan mensen met een verstandelijke beperking. Eerder was zij directeur vernieuwing bij het UWV. Mevrouw Prins is onder meer lid van de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving en vicevoorzitter van de Raad van Toezicht van KRO-NCRV. Sinds 2021 is zij voorzitter van de Raad van Bestuur van de Kamer van Koophandels. Mevrouw Prins is secretaris van de CDA-fractie en houdt zich als Kamerlid onder meer bezig met natuurbeleid en milieu.
   
• 19. 

  Peter van der Voort (1964) was van 4 februari 2020 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor D66. Hij is intensivist-internist (klinisch epidemioloog) en hoofd afdeling intensive care van het Universitair Medisch Centrum in Groningen. Tevens is hij hoogleraar in Groningen en hoogleraar en opleidingsdirecteur in Tilburg. De heer Van der Voort woont in het Friese Boksum. In de Eerste Kamer hield de heer Van der Voort zich onder meer bezig met zorg, belastingen en toeslagen en onderwijs.
   
• 20. 

  Maarten Verkerk (1953) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de ChristenUnie. Hij is bijzonder hoogleraar christelijke wijsbegeerte aan de Technische Universiteit Eindhoven en de Universiteit Maastricht. De heer Verkerk maakte deel uit van de Commissie-Schnabel die adviseerde over 'voltooid leven'. De heer Verkerk hield zich als Eerste Kamerlid bezig met binnenlandse zaken, volksgezondheid, welzijn en sport en infrastructuur, waterstaat en ruimtelijke ordening. Hij was voorzitter van de vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.
   
• 21. 

  Reina de Bruijn (1954) was van 21 maart 2017 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de VVD. Zij was IC-verpleegkundige en daarna beleidsmatig actief in ziekenhuis Bernhoven te Oss/Veghel, onder meer als secretaris van de Raad van Bestuur. In 2011-2015 was mevrouw De Bruijn wethouder van Oss, waar zij eerder raadslid was. Zij is daarna een aantal jaar actief als zelfstandig adviseur op het gebied van innovatie in de zorg. Als Eerste Kamerlid hield mevrouw De Bruijn zich bezig met zorg, sociale zaken en het covid-beleid.
   
• 22. 

  Diederik van Dijk (1971) is sinds 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de SGP. Van 9 juni 2015 tot 6 december 2023 was Van Dijk Eerste Kamerlid voor de SGP. Ook was hij directeur van de prolifeorganisatie NPV (Nederlandse Patiëntenvereniging) en daarvoor beleidsmedewerker van de SGP-Tweede Kamerfractie. Als Kamerlid houdt de heer Van Dijk zich onder meer bezig met constitutionele zaken, defensie, volksgezondheid, migratie en justitie en veiligheid.
   
• 23. 

  Mei Li Vos (1970) is sinds 11 juni 2019 lid van de PvdA-Eerste Kamerfractie en was tot 13 juni 2023 tevens fractievoorzitter. Zij kwam in 2007 in de Tweede Kamer, na oprichtster en voorzitter te zijn geweest van het zich op flexwerkers en deeltijd-werknemers richtende AVV (het Alternatief voor Vakbond). Adviseerde daarvoor onder meer de overheid over de gevolgen van informatisering. Werd na haar eerste periode in de Kamer (tot 2010) directeur p.r. en public affairs van Orange Gas en opnieuw publiciste. Keerde in 2012 terug als Kamerlid. Was ondervoorzitter van de enquêtecommissie Fyra en is sinds 2023 eerste ondervoorzitter van de Eerste Kamer.
   
• 24. 

  Arda Gerkens (1965) was van 14 mei 2013 tot 13 juni 2023 Eerste Kamerlid voor de SP. In de periode 2002-2010 was zij Tweede Kamerlid. Zij was onder meer woordvoerster verkeer, justitie en cultuur (popmuziek) en ICT. In 2008-2010 was zij tweede ondervoorzitter van de Tweede Kamer. Mevrouw Gerkens was eerder onder meer lerares, jongerenwerkster en hoofd personeelzaken bij Milieudefensie. Mevrouw Gerkens was voorzitter van de commissie voor Economische Zaken en Klimaat/Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en sinds 2021 eerste ondervoorzitter (in 2019-2021 tweede). In de Kamer hield zij zich bezig met volksgezondheid en welzijn, economische zaken en klimaat en Koninkrijksrelaties.
   
• 25. 

  Henk Otten (1967) was van 11 juni 2019 tot 13 juni 2023 lid van de Eerste Kamer. Hij stond bij de Eerste Kamerverkiezingen in 2019 als eerste op de lijst van Forum voor Democratie, maar werd in juli 2019 uit de partij gezet. Met Jeroen de Vries vormde hij de Fractie-Otten. Sinds oktober 2019 was hij voorzitter van de partij Groep Otten, die in 2020 enige tijd opging in de Partij voor de Toekomst. De heer Otten is directeur van m/s2 capital en was lid van het partijbestuur van FVD. De heer Otten heeft een achtergrond in de bedrijfseconomie en het financieel beheer.