Ondersteuning fracties en leden - Hoofdinhoud

Politiek Den Haag bestaat uit veel meer dan de politieke partijen en de afzonderlijke politici. De Tweede Kamerfracties i en de individuele Tweede Kamerleden i worden bij het uitvoeren van hun werkzaamheden namelijk bijgestaan door een grote staf van ondersteunend personeel. Zij assisteren de Kamerleden en de Kamerfracties bij hun dagelijkse taken. Daarbij valt te denken aan het inhoudelijk voorbereiden van debatten, het afhandelen van de post en het beheren van de agenda.

Ook kunnen Tweede Kamerleden en -fracties steunen op de ambtelijke organisatie van de Tweede Kamer i. Daarbij valt onder andere te denken aan het Bureau Wetgeving, dat juridische bijstand verleent aan Kamerleden bij het opstellen van amendementen en aan de diverse Griffies commissies, die zowel Eerste als Tweede Kamerleden ondersteunen bij commissieactiviteiten.

Fracties in de Tweede Kamer hebben meestal personeel in dienst. Het personeel staat onder leiding van, en wordt aangestuurd door een ambtelijk secretaris. Daarnaast treedt de ambtelijk secretaris veelal op als adviseur van de fractieleden, is hij aanspreekpunt voor zowel Kamerleden als medewerkers en onderhoudt hij het contact met de Griffier van de Tweede Kamer i en de ambtelijke organisatie van andere partijen in de Kamer.

De ambtelijk secretaris vormt dus de spil tussen de fractieleden en het ondersteunend personeel van de fractie.

Naast de ambtelijk secretaris worden de fracties en Kamerleden ondersteund door tal van andere medewerkers. Daarbij kan gedacht worden aan beleidsmedewerkers, die allerlei zaken uitzoeken en rapporten schrijven, secretaresses, campagnevoerders, voorlichters, social media-experts en chauffeurs.

Uiteraard hangt de omvang van het ondersteunend personeel veelal af van de grootte van de partij en, daarmee gepaard gaande, de beschikbare financiële middelen.

Kamerfracties en individuele Kamerleden kunnen ook aanspraak maken op de steun van de ambtelijke organisatie van de Kamer i zelf. De ambtelijke organisatie van de Kamer ziet bijvoorbeeld toe op de verslaglegging van vergaderingen en de informatievoorziening voor Kamerleden: cruciale zaken voor het functioneren van fracties en Kamerleden.

Daarnaast kunnen Tweede Kamerleden bij de voorbereiding van initiatiefwetsvoorstellen ondersteuning krijgen van het Bureau Wetgeving. Dit bureau adviseert het Kamerlid en zorgt ervoor dat het Kamerlid gebruik kan maken van de diensten van externe deskundigen, van het ambtelijk apparaat van de Tweede Kamer zelf of van departementale ondersteuning. Ook verleent het Bureau Wetgeving juridische bijstand aan Kamerleden bij het opstellen van amendementen i.

Naast het Bureau Wetgeving zijn er nog diverse andere instanties die de Tweede Kamerleden ondersteunen bij hun werkzaamheden. De verschillende Griffies commissies organiseren en ondersteunen alle commissieactiviteiten, de Dienst Informatie en Archief voorziet iedereen die werkzaam is binnen de Kamer van de benodigde informatie en beheert het Centraal Archief en de Stafdienst Communicatie zorgt voor de communicatiestrategie binnen de Kamer.

Ook kan het Presidium i van de Tweede Kamer externe deskundigen inschakelen om ervoor te zorgen dat Kamerleden goed kunnen functioneren. Zo stelde Tweede Kamervoorzitter i Khadija Arib i in januari 2017 een team van experts samen dat Tweede Kamerleden ging helpen met het beveiligen van hun socialmedia-accounts.

Tweede Kamerfracties krijgen sinds 1964 een financiële tegemoetkoming voor de meest noodzakelijke ondersteuning. Deze zogenoemde fractiebijstand bestaat uit een basisbedrag en een aanvullend bedrag, dat afhankelijk is van het aantal zetels dat de fractie heeft en het aantal volwaardige leden van de politieke partij.

De financiële bijstand is bedoeld om het functioneren van de groep of fractie te bevorderen door hen in staat te stellen de daarvoor noodzakelijke medewerkers te kunnen aanstellen.

Doordat de werkzaamheden in de Eerste Kamer, in vergelijking met de Tweede Kamer, veel beperkter zijn, hebben Eerste Kamerleden en -fracties vaak minder ondersteuning. Toch hebben ook sommige Eerste Kamerfracties een ambtelijk secretaris en enkele fractiemedewerkers in dienst. Voor deze ondersteuning worden geen financiële middelen ter beschikking gesteld. De kosten van de overkoepelende ambtelijke ondersteuning worden wel vergoed.

Ook in de Eerste Kamer wordt er inhoudelijke ondersteuning geboden aan Eerste Kamerleden en Kamercommissies. Deze inhoudelijke afdelingen, waaronder bijvoorbeeld het Centraal Informatiepunt valt, helpen bij de beleidsvorming, informatievoorziening, tekstverwerking en registratie, agendabeheer en archivering. Op die manier bewaken zij het constitutionele wetgevingsproces.

De Staten-Generaal waren, in de woorden van oud-griffier Wolter Koops i, 'een heel klein bedrijfje', maar in de loop van de eeuwen groeide het personeelsbestand enorm. In 1815 werden de Kamers slechts ondersteund door een handjevol personen. Dit aantal liep gestaag op: in 1965 telde het personeelsbestand al 85 man. In de jaren zeventig en tachtig nam het aantal explosief toe. Zeker door de introductie van de 'fractiemedewerker' in de jaren zestig groeide de omvang van het ondersteund personeel van enkele tientallen naar enkele honderden tot ongeveer duizend man tegenwoordig.

Meer over