Einde roaming kostte Brussel jaren strijd - Hoofdinhoud

Volgende week donderdag 15 juni is een torenhoge mobiele telefoonrekening na een vakantie in Europa eindelijk verleden tijd. Maar dat ging niet vanzelf: in Brussel is er jaren om gestreden, met een hoofdrol voor Neelie Kroes.

Lees het originele artikel hier.

"Ik bekijk mijn rekening net en val nog net niet van mijn stoel! Ongelooflijk! Een rekening van 800 euro!” Tamara wordt vier jaar geleden onaangenaam verrast als na een zomerse zonvakantie in Griekenland haar telefoonrekening op de deurmat ploft. ,,Terwijl ik tot twee keer toe de bevestiging heb gehad van de Hi-maandbundel en ik dus denk dat ik veilig kan internetten in Griekenland”, schrijft ze op het Viva-forum.

Het zijn dergelijke horrorverhalen die tot enkele jaren terug elke zomer de krant haalden. ,,Providers konden elkaar hoge roamingtarieven berekenen als buitenlandse klanten op hun netwerk belden of surften”, vertelt Tim Poulus, mobiele expert bij onderzoeksbureau Telecompaper. ,,Een bill shock was het gevolg. Daar is bij de EU de aandacht voor dataroaming begonnen.”

Limiet

De eerste concrete stappen worden in 2007 gezet als Brussel een maximumprijs plaatst op mobiel bellen en gebeld worden in het buitenland. Dit Eurotariff bedraagt 49 cent per minuut voor bellen en 24 cent voor gebeld worden, beide exclusief btw. De limieten zijn sindsdien om de zoveel tijd aangescherpt. Met de komst van moderne smartphones komt er ook een maximumlimiet voor mobiel internet.

Melkkoe

Het is oud-eurocommissaris digitale markt Neelie Kroes die écht werk maakt van de afschaffing van de hoge roamingtarieven. Al kort na haar aantreden eind 2009 roept ze dat burgers binnen de EU tegen hetzelfde tarief als thuis moeten kunnen bellen en surfen. ,,Kroes besloot de telecommarkt als basis voor één Europese digitale markt te nemen”, zegt Europarlementariër Marietje Schaake (D66). ,,Ze staat daarmee aan de wieg van de afschaffing van de dataroaming.” Toch duurt het nog jaren voordat het zover is. Operators als Vodafone, Orange en T-Mobile weigeren hun melkkoe zomaar op te geven. ,,Als Europarlement hebben we hard moeten pushen,” zegt Schaake. ,,Het is een moeilijke strijd geweest, providers en zuidelijke lidstaten hebben een harde lobby gevoerd.”

Uiteindelijk bereiken Commissie, Europees Parlement en lidstaten twee jaar geleden een akkoord over definitieve afschaffing per juni 2017. Probleem: providers eisen een fair use policy. Zo kan iemand een goedkope simkaart in Polen aanschaffen en daar in Nederland spotgoedkoop mee bellen. Vakantielanden als Frankrijk, Griekenland, Italië en Spanje vrezen daarnaast in de zomer een hausse van miljoenen mensen voor wie de netwerken van de providers onvoldoende capaciteit hebben.

Pas begin dit jaar ligt er een definitieve deal. Roaming wordt afgeschaft, maar als vakantiegangers boven een - overigens ruim - maximum surfen mogen providers elkaar voorlopig maximaal 7,70 euro per Gigabyte rekenen. Dat tarief wordt komende jaren afgebouwd naar €2,50. De overeenkomst betekent dat KPN komend jaar naar schatting 40 tot 50 miljoen euro extra kwijt is voor klanten die in het buitenland roamen. Providers als Vodafone en T-Mobile zijn relatief goedkoper uit omdat zij in tegenstelling tot KPN talloze Europese netwerken bezitten.

Compromis

Expert Tim Poulus spreekt van een redelijk compromis. ,,Hier is zoveel jaren over gesproken, ik denk dat er een goede balans is gevonden.” Schaake is terughoudender. ,,De burger had nóg centraler mogen staan, maar het positieve overheerst. We zijn van ver gekomen, 15 juni is voor mij echt een datum om te vieren.”

En zo is dataroaming volgende week eindelijk verleden tijd. In de afgelopen jaren zijn vakantiebellen, sms’en en surfen overigens al flink voordeliger geworden. Mobiel bellen kost nu 92 procent minder dan in 2007, surfen is 96 procent goedkoper dan vijf jaar terug.

Poulusvan Telecompaper is benieuwd naar de effecten van het afschaffen: gaan Nederlanders en Europeanen massaal surfen op vakantie en zijn ze hun angst kwijt? Zijn sommige providers niet te duur uit? ,,Als ze leeglopen aan roamingkosten, moeten ze misschien hun tarieven verhogen.” Schaake belooft daar goed op te letten. ,,Ik denk dat de mobiele bedrijven nodeloos bang zijn. Voor hen is het alleen maar voordelig als consumenten meer van hun diensten gebruik maken.”

Opletten

Ondertussen moeten mensen blijven opletten als ze buiten de Europese Unie op vakantie gaan. De 19-jarige Shannon Mills uit Schotland ontving twee jaar terug een telefoonrekening van 30.887 euro na haar zomervakantie in Turkije. Provider O2 was mild, ze hoefde ‘maar’ 4.000 euro te betalen.